Εσχάτη προδοσία, εσχάτη των ποινών

Όλοι ακούσαμε πρόσφατα μερικούς διαπρεπείς πολιτικούς οι οποίοι αναφερόμενοι στην γνωστή, ανεπανάληπτη θα έλεγε κανείς, πολιτική και δικαστική σκευωρία, που έγινε γνωστή ως «υπόθεση Novartis», είπαν το αυτονόητο:

"Όσοι έστησαν και υλοποίησαν την αδιανόητη αυτή σκευωρία, αναμφίβολα διέπραξαν το αδίκημα της εσχάτης προδοσίας."

Δύσκολα θα διαφωνήσει ένας σώφρων άνθρωπος με τη μετριοπαθή και ζυγισμένη άποψη αυτή. Ως δημοκρατικός πολίτης όμως έχω νομίζω το δικαίωμα να αναρωτιέμαι: Με ποιο δικαίωμα θα αφήσουμε τους ενόχους μιας τέτοιου μεγέθους σκευωρίας να ξεμπερδέψουν με 15-20, άντε το πολύ με 25 χρόνια φυλακής; [όσα επί παραδείγματι έμειναν φυλακισμένοι μερικοί εκ των ηγετών της 'επαναστάσεως' της 21ης Απριλίου 1967]

Μήπως τελικά, για τέτοια ακραία αδικήματα, όπως το στήσιμο της σκευωρίας της Novartis, για τόσο ξεκάθαρες, πασίδηλες περιπτώσεις εσχάτης προδοσίας, η επαναφορά της εσχάτης των ποινών δεν θα έπρεπε να αποτελεί θέμα ταμπού;

Η δημοκρατία μας, σε τελική ανάλυση, δεν έχει αδιέξοδα.

Ένα μήνυμα προς τους φίλους στην «Δράση»

Διαβάζω πως γίνεται σήμερα το συνέδριο της Δράσης. Δεν ήμουν ποτέ μέλος αυτού του κόμματος, πάντα όμως εκτιμούσα πως είχε θετική συμβολή στη δημόσια συζήτηση. Με μεγάλη χαρά είχα μιλήσει σε παλιότερα συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις που είχε οργανώσει.

Σήμερα με λύπη βλέπω πως η Δράση κινείται σε έναν δρόμο παρακμής που την πηγαίνει πολύ, πάρα πολύ μακριά από το σημείο αφετηρίας της.

Δεν μπορώ να πιστέψω πως η Δράση στο λεγόμενο «Μακεδονικό» θα αρνηθεί τη λύση της "σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό" κάνοντας την πιο παλαιοκομματική, στείρα αντιπολίτευση.

Δεν μπορώ να πιστέψω πως η Δράση στηρίζει την οικογενειοκρατία και τον νεποτισμό, όπως αυτά εκφράζονται με την γραφική ανάθεση του οικογενειακού δημοτικού θρόνου στον ανιψιό και τη συνεπακόλουθη, απείρως γραφικότερη τοποθέτηση του πιο πετυχημένου δημάρχου της χώρας στη θέση του υποψηφίου για την περιφέρεια Αττικής.

Δεν μπορώ να πιστέψω πως η Δράση, αν μη τι άλλο το πλέον ευρωπαϊκό των ελληνικών κομμάτων, υποστηρίζει το ευρωψηφοδέλτιο επικεφαλής του οποίου είναι ο γνωστός ευρωπαϊστής, κατά πολλούς η πολιτική μετενσάρκωση του Ρομπέρ Σουμάν, ο Βαγγέλης ο Μεϊμαράκης.

Θα ρωτήσει κάνεις, δηλαδή τι να κάνει; Να πάει με τον ΣΥΡΙΖΑ μήπως ή με τους ΑΝΕΛ. Το γεγονός ότι το επιχείρημα αυτό ακούγεται συχνά, δεν το κάνει λιγότερο τραγικά απογοητευτικό και, με συγχωρείτε, βλακώδες.

Από πότε κόμματα όπως η Δράση και οι ιδέες που υποτίθεται πως πρεσβεύει φοβούνται τις συμπληγάδες του δικομματισμού; Από ποτέ είναι η απάντηση, καθόσον βέβαια τα κόμματα αυτά σέβονται τις αρχές τους.

Ποτέ δεν ήταν καλύτερες οι συνθήκες στην Ελλάδα για ένα αληθινά φιλελεύθερο, αληθινά ευρωπαϊκό, αληθινά ανοιχτό, αληθινά προοδευτικό κόμμα. Αυτή είναι η ευκαιρία που η Δράση περίμενε από την ίδρυση της.

Αντ' αυτού, τα μέλη της φαίνεται διαλέγουν να υποστηρίξουν τον παλαιοκομματισμό, προσδοκώντας ως φαίνεται οι ίδιοι άνθρωποι με τις ίδιες ιδέες και τις ίδιες εξαρτήσεις, αυτήν τη φορά να πράξουν διαφορετικά.

Οι λογική όμως λέει πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί για αυτό και τα νέα που διαβάζω μου δημιουργούν λύπη και απογοήτευση.

Μια μάχη που αξίζει να δοθεί

Είναι η δεύτερη μέρα του 2019 και θα ήθελα να αναφερθώ στο εξής: Στη ζωή μας είναι πολλά αυτά που χρειάζονται την προσοχή και την ενέργεια μας για να αλλάξουν, για να βελτιωθούν. Ούτε η προσοχή όμως ούτε η ενέργεια είναι απεριόριστες — Κάθε άλλο. Πρέπει λοιπόν καθένας μας με καθαρό μυαλό να επιλέξει τις μάχες που αξίζουν να δοθούν.

Νομίζω λοιπόν πως στην Ελλάδα του 2019 μια μάχη που όλοι αξίζει να δώσουμε είναι εκείνη εναντίον του νεποτισμού. Της ευνοιοκρατίας δηλαδή, του conné, σε όλα τα επίπεδα.

Αν δεν κάνω λάθος ο όρος νεποτισμός ανάγεται στην εύνοια που έδειχναν οι πάπες, ίσως και άλλοι θρησκευτικοί ηγέτες, προς τα παιδιά τους (!). Καθώς βέβαια υποτίθεται πως απαγορευόταν να έχουν παιδιά, ξαφνικά βρίσκονταν με πολλά ανίψια...

Στην Ελλάδα αυτή είναι μια κατάσταση ντροπής που την έχουμε ζήσει σχεδόν όλοι. Να αναζητήσουμε κάποιον "γνωστό", ώστε να αντιμετωπίσουμε ζητήματα που ποικίλουν από τα απόλυτα ασήμαντα έως τα πλέον σημαντικά. Δυστυχώς όμως, κάθε φορά που μπαίνει στη θέση ένας "γνωστός", μια μαχαιριά καρφώνεται στο σώμα της αξιοκρατίας.

Για αυτό λοιπόν τόσοι και τόσοι νέοι παραπονιούνται για την αναξιοκρατία που επικρατεί στην κοινωνία μας. Για αυτό γεμίζουν θυμό και απογοήτευση. Για αυτό μεταναστεύουν σε πρώτη ευκαιρία ή ίσως και "τα σπάνε" σε διαδηλώσεις, εάν μείνουν εγκλωβισμένοι στη Δανία του Νότου.

Να τη δώσουμε λοιπόν τη μάχη, η οποία πρέπει να ξεκινήσει πρώτα και κύρια από το προσωπικό παράδειγμα καθενός μας, εάν θέλουμε να έχουμε ελπίδες επιτυχίας. Να προσλάβουμε τον καλό, όχι τον γνωστό. Αν όλοι  κάνουμε αυτό το απλό, τότε η χώρα θα έχει κάνει ένα τεράστιο βήμα μπροστά.

Στην κοινωνία επικρατεί ένα τεράστιο αίσθημα αδικίας λόγω της κυρίαρχης αναξιοκρατίας. Ο νεποτισμός είναι μια από τις χειρότερες μορφές της. Ας το αναγνωρίσουμε και ας πράξουμε όλοι αναλόγως. Στην εκπαίδευση, στις επιχειρήσεις, στην πολιτική και οπουδήποτε αλλού.

Μια συν μια ευχές για το 2019

Το 2019 ξεκίνησε πριν λίγες ώρες και θα ήθελα να δώσω σε όλους μια συν μια ευχές.

Η μια ευχή είναι καθένας να τα βρει με τον εαυτό του. Δεν είμαι ειδικός αλλά όσο περνάνε τα χρόνια αντιλαμβάνομαι ότι οι περισσότερες συγκρούσεις που βασανίζουν τη ζωή μας οφείλονται σε προβλήματα εσωτερικά. Όταν τσακωνόμαστε με κάποιον, συχνά στην πραγματικότητα δεν μας θυμώνει η πράξη ή η συμπεριφορά του άλλου αλλά η προβολή μιας δικής μας συμπεριφοράς.

Αν τα βρούμε λοιπόν με τον εαυτό μας σίγουρα οι εντάσεις και οι συγκρούσεις μας θα περιοριστούν θεαματικά και η ποιότητα της ζωής μας θα βελτιωθεί αντίστοιχα.

Η δεύτερη ευχή είναι να συνειδητοποιήσουμε όλοι το προσωρινό της ύπαρξης μας. Πολλές φορές σκεφτόμαστε και δρούμε έχοντας στο μυαλό μας ότι θα ζούμε για πάντα. Δυστυχώς όμως (ή ίσως, ευτυχώς) καθόλου δεν ισχύει αυτό. Ερχόμενος σε επαφή με δικούς μου ανθρώπους που ήξεραν πως είναι στο τέλος της ζωής τους, όλοι διαπίστωναν πως τίποτα άλλο δεν έχει σημασία πέρα από την αγάπη.

Κι όμως, πολύ συχνά ξεχνάμε την πραγματικότητα αυτή και γεμίζουμε αρνητικά συναισθήματα που πηγάζουν από έναν τρόπο σκέψεις ο οποίος θεωρεί πως θα υπάρχουν για πάντα. Αυτός όμως ο τρόπος σκέψης, που συχνά μεταμφιέζεται ως ορθολογικός, είναι τελικά απολύτως παράλογος.

Ας μειώσουμε λοιπόν τον εγωισμό μας, ας συγχωρούμε πιο εύκολα, αναγνωρίζοντας τη μοναδική βεβαιότητά της ζωής, δηλαδή το προσωρινό της ύπαρξης μας.

Χρόνια πολλά σε όλους, με υγεία, ευτυχία, δημιουργικότητα και ευημερία το 2019!

Ο δρόμος προς το αερόβιον έτος 2018

Στα παιδικά και τα εφηβικά μου χρόνια έκανα αθλητισμό. Τζούντο, Άρση Βαρών, Σφαιροβολία. Πολύ λιγότερο μπάσκετ, ποδόσφαιρο, βόλλεϋ και τένις. Ποτέ μα ποτέ όμως η αερόβια άσκηση δεν ήταν το φόρτε μου - θα έλεγα, ακριβώς το αντίθετο. Όταν βέβαια πέρασα στο πανεπιστήμιο, η άρση βαρών έδωσε τη θέση της στην άρση μπυρών και κάπου εκεί στα τέλη του 20ου αιώνα το κεφάλαιο αθλητισμός έκλεισε άδοξα για μένα.

 

Όλα ξεκίνησαν εκ νέου τον Σεπτέμβρη του 2013 στη διάρκεια του IVLP μου. Εκεί ο καλός φίλος Diego Cardenas είχε φέρει ένα από τα Bamboocycles που φτιάχνει στο Μεξικό και έκανε βόλτες στην Αμερική. Ωραία φάση, σκέφτηκα.

Τα Χριστούγεννα του ίδιου έτους κάποιο βράδυ ήμουν ως συνήθως με τον Βαγγέλη στο "14" και πετυχαίνουμε τον συμμαθητή μας Παναγιώτη Μαλταμπέ, εντυπωσιακά πιο fit απ' ότι τον θυμόμαστε. "Πως το έκανες φίλε;", ρωτήσαμε. "Ποδήλατο", ήταν η απάντηση.

Ξεκινήσαμε έτσι λίγο αργότερα το 2014 μια συνήθεια να βγαίνουμε μια μεγάλη (ή μάλλον, μεγάλη μας φαινόταν) βόλτα με το ποδήλατο κάθε Σάββατο πρωί. Μάιο του 2014 είχα πλέον κι εγώ ένα Bamboocycle και το όλο εγχείρημα απέκτησε πλάκα.

Όπως συχνά συμβαίνει βέβαια, μετά από περίπου ένα χρόνο, η τακτικότητα της ποδηλασίας μας μειώθηκε. Ποτέ δεν σταματήσαμε, συνεχίζουμε ακόμη και σήμερα, αλλά από κάθε βδομάδα μάλλον είμαστε στη μία φορά το τρίμηνο.

Φτάνουμε λοιπόν στο καλοκαίρι του 2015 επίσκεψη στη Σέριφο, πάλι με τους συνήθεις υπόπτους. Κάποια στιγμή, σίγουρα υπό την επήρεια αλκοόλ, λέω “τον Νοέμβριο στον μαραθώνιο θα τρέξω το δεκάρι”. Ήμουν τότε περίπου 110 κιλά και σε τίποτα δεν θύμιζα δρομέα αποστάσεων. Όλοι με κοίταξαν περίεργα.

Το ίδιο περίεργα με κοίταξε ο εξαίρετος γυμναστής Κωνσταντίνος Τερζής τον Σεπτέμβριο όταν του είπα τα σχέδιά μου και ζήτησα πρόγραμμα προπόνησης. Μετά από μια σύντομη σιωπή μου είπε “το σημαντικότερο είναι να μην τραυματιστείς”. Στη συνέχεια λέει “δεδομένου αυτού, ας προσπαθήσουμε απλά να τερματίσεις και να απολαύσεις τη διαδρομή”. Μάλλον εννοούσε να μην σκέφτομαι τι χρόνο θα κάνω και μου έδωσε ένα πρόγραμμα πέντε εβδομάδων που είχε την απαραίτητη ποικιλία να μου κρατήσει το ενδιαφέρον.

Φίλοι, γνωστοί και συνάδελφοι ήταν μάλλον βέβαιοι ότι θα τα παρατούσα. Μεταξύ μας κι εγώ έτσι νόμιζα. Εκείνο το φθινόπωρο είχα πολλά ταξίδια (Κατοβίτσε, Κωνσταντινούπολη, Βρυξέλες, Λονδίνο κλπ), και ξαφνικά άρχισα πάντα να διαλέγω ξενοδοχεία που έχουν γυμναστήριο για να τρέχω στον διάδρομο.

Φτάνουμε στον Νοέμβριο και, έχοντας εκτελέσει υποδειγματικά το πρόγραμμα προπόνησης, το θαύμα γίνεται: Όχι μόνο τερματίζω, όχι μόνο τρέχοντας σε όλη τη διαδρομή (καθόλου περπάτημα, δηλαδή), δεν τραυματίζομαι και κάνω χρόνο γύρω στο 1:04', που είναι αξιοπρεπέστατος για έναν άνθρωπο με το ΒΜΙ μου — Τότε ήμουν περίπου 105 κιλά.

Μετά βεβαίως τα παρατάω. Έτρεξα κάποιους αγώνες εδώ κι εκεί, όπως τα 12 χλμ στο Lycabettus Run 2016, αλλά γενικά καμία προπόνηση. Τον Απρίλιο όμως του 2016 κάνω μια αδιανόητη τρέλα: Χωρίς καμία απολύτως προπόνηση και με τη ζυγαριά να δείχνει 108 κιλά τρέχω τον Ποσειδώνιο Ημιμαραθώνιο.

Τερματίζω με τη βοήθεια του Θεού (και πάλι χωρίς περπάτημα) σε χρόνο 3:06' καταφέρνοντας μάλιστα να περάσω δύο άτομα! Περίεργως δεν τραυματίστηκα και μετά κατάλαβα γιατί ο καλός φίλος πλέον και εξαίρετος προπονητής Άρης Μύρκος ούρλιαζε στο τηλέφωνο ότι είναι μεγάλη βλακεία αυτό που πάω να κάνω.

Στη συνέχεια τα ξαναπαράτησα. Περνάει το καλοκαίρι και φτάνουμε στον Σεπτέμβρη. Γυρνώντας από την Τήνο βλέπω τη ζυγαριά να δείχνει πάλι 110 κιλά και αποφασίζω κάτι να κάνω με το θέμα. Το "κάτι" βασικά ήταν γυμναστική, διατροφή και τρέξιμο. Ξανατρέχω το δεκάρι και, πολύ περίεργο, ενώ πια ήμουν τότε 96 κιλά, δέκα λιγότερα από πέρσι, κάνω ίδιο χρόνο. 

Δεν πτοούμαι, συνεχίζω, και τον Φλεβάρη του 2017 η ζυγαριά δείχνει 88 κιλά. Ένα μικρό θαύμα που επιβραβεύεται στον ημιμαραθώνιο που τρέχω στην Πράγα εκείνο τον Μάιο με τον εκπληκτικό για μένα χρόνο των 2:25' — πιο εκπληκτικό όμως ήταν πόσο χάρηκα εκείνο τον αγώνα. Δυο μήνες μετά μάλιστα με τους καλούς φίλους Βαγγέλη Παππού και Γιάννη Κωστόγιαννη στο Lund της Σουηδίας κάναμε έναν αγώνα ποδηλασίας 125 χιλιομέτρων (Ringsjön Runt) - κάτι που παλιότερα φάνταζε πέραν του αδύνατου.

Στη συνέχεια και πάλι σταμάτησα τις προπονήσεις για λίγο με αποτέλεσμα και πάλι ο Άρης Μύρκος να με συμβουλεύσει να μην τρέξω τον κλασικό μαραθώνιο Αθηνών 2017, ενώ είχα εγγραφεί. Έκανα όμως ένα ωραίο δεκάρι που ακόμα είναι η ατομική μου επίδοση - 1:01':30". Με το νέο έτος όμως, ένιωθα ότι είχε έρθει πια η ώρα του μαραθωνίου. Είχα ένα ταξίδι πέντε εβδομάδων στην Αμερική για το Marshall Memorial Fellowship το οποίο αποτελούσε σημαντικό εμπόδιο. Δεν πειράζει όμως, γνώρισα τελικά την Αμερική τρέχοντας! Ανήμερα του Πάσχα λοιπόν, 8 Απριλίου 2018, ήμουν στην γραμμή εκκίνισης του Marathon de Paris 2018 και, ω του θαύματος, 6 ώρες και 4 λεπτά αργότερα περνούσα την γραμμή του τερματισμού!

Ο μαραθώνιος στο Παρίσι ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία. Τόσο για το ίδιο το επίτευγμα όσο, κυρίως, για την ψυχολογία και την αυτοπεποίθησή μου. Μου απέδειξε πως με τη σωστή προετοιμασία δεν υπάρχουν όρια στους στόχους που μπορεί να θέσει κανείς. Πάνω απ΄όλα όμως, μου έδωσε ένα μεγάλο συναίσθημα ευτυχίας. Δεν μπορώ να το περιγράψω διαφορετικά από την εξής φράση "ένιωσα πως είμαι στ' αλήθεια ζωντανός".

Είχα δει παλιά ένα graffiti που ρωτούσε: "Υπάρχει ζωή πριν τον θάνατο;". Μετά τον μαραθώνιο ήμυν βέβαιος για την καταφατική απάντηση στο ερώτημα αυτό.

Με πολύ μεγάλη χαρά είδα συναδέλφους μου από την Starttech Ventures και τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου της να ανταποκρίνονται στην πρόσκλησή μου και, υπό την καθοδήγηση του Άρη Μύρκου από το www.sciencetraining.gr, να κάνουμε μια αξιόλογη ομάδα αγώνων δρόμου. Πήραμε μέρος σε περισσότερους από δέκα αγώνες, μεταξύ των οποίων και το φανταστικό Kimolos Trail στο υπέροχο εκείνο νησί, έχοντας βέβαια αποκορύφωμα τη συμμετοχή στον Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών 2018. Επτά δρομείς πήραμε μέρος, επτά τερματίσαμε. 100% επιτυχία, δεν το λες κι άσχημο. Τρεις μάλιστα από εμάς έκαναν εξαιρετικές επιδόσεις, ενώ ο υποφαινόμενος ήρθε 4ος με ατομική επίδοση 5:50' (και ναι, η διαδρομή της Αθήνας είναι ασύλληπτα δυσκολότερη εκείνης του Παρισιού).

Που οφείλεται η πολύ καλύτερη επίδοση σε μια πολύ δυσκολότερη διαδρομή, όντας μάλιστα δύο κιλά βαρύτερος; Μα φυσικά στην προετοιμασία! Για το Παρίσι έτρεξα 185 χιλιόμετρα προπόνησης ενώ για την Αθήνα 260 (όχι ότι επαρκούσαν, η διαφορά όμως ήταν μεγάλη και φάνηκε). 

Η χαρά μου μπαίνοντας στο Παναθηναϊκό Στάδιο δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Μια φωτογραφία όμως η παρακάτω μιλάει καλύτερα!

Ξέχασα να αναφέρω ότι στις αρχές Αυγούστου βρέθηκα στο Τάλιν της Εσθονίας σε ομάδα σκυταλοδρομίας του ScienceTraining.gr στον αγώνα IRONMAN, όπου έκανα την ποδηλασία. Αγώνας 180 χλμ ο οποίος μου πήρε 7:45'. Οι περισσότεροι δυσκολεύονται να με πιστέψουν, όμως ειλικρινά εκείνος ο αγώνας (στον οποίο κατά την προσφιλή μου τακτική πήγα απροπόνητος), με δυσκόλεψε πολύ περισσότερο από τους δυο μαραθωνίους που έτρεξα φέτος.

Σήμερα ολοκληρώνεται το 2018. Αν κάποτε μου έλεγε κανείς πως την χρονιά που θα γίνω 41 θα έτρεχα δυο μαραθωνίους και έναν αγώνα ποδηλασίας 180 χλμ, πραγματικά θα γελούσα με την ψυχή μου! Και όμως, είναι κάτι που κατάφερα να κάνω. Δεν ξέρω πως, λίγο η δύναμη της θέλησης, λίγο η προπόνηση, λίγο η ώθηση της δημόσιας δέσμευσης, όλα συνετέλεσαν σε κάποιο βαθμό. Πραγματικά νιώθω πλήρης και ευτυχής.

Για το 2019 ο στόχος είναι σαφώς δυσκολότερος: Θέλω να ξεπεράσω την κατάρα της ηρωϊκής προσπάθειας. Δεν νιώθω καμία ανάγκη να ξαναξεπεράσω τον εαυτό μου, όπως έκανα σε Παρίσι, Τάλιν και Αθήνα. Θέλω αντίθετα να εντάξω την άσκηση στην καθημερινότητά μου και μαζί με μια πραγματικά ισορροπημένη διατροφή να αποκτήσω - επιτέλους - τη φυσική κατάσταση που θα επιτρέπει να μην θεωρώ άθλο τον τερματισμό ενός μαραθωνίου. Είναι σίγουρα δυσκολότερο καθώς πρέπει να καταφέρω να μετασχηματίσω τις θεμελιώδεις συνηθείες που έχουν διαμορφώσει τμήματα της προσωπικότητάς μου για 41 χρόνια. Δεν είναι καθόλου εύκολο, θέλω όμως να πιστεύω ότι θα το πετύχω. Τουλάχιστον θα το προσπαθήσω.

Περισσότερη προπόνηση (η έμφασή μου θα είναι σε ενδυνάμωση και yoga) και λιγότεροι αγώνες για το 2019 λοιπόν. Σε κάθε περίπτωση όμως, ότι καταφέρω θα το οφείλω στο αερόβιον έτος 2018! Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω θερμά και δημόσια όσους με βοήθησαν στην παραπάνω διαδρομή, συγκεκριμένα τους προπονητές - επιστήμονες φυσικής αγωγής Άρη Μύρκο και Κωνσταντίνο Τερζή, τον ιατρό παθολόγο - διατροφολόγο Γεώργιο Πανοτόπουλο και τον διαιτολόγο - διατροφολόγο Δημήτρη Πέτσιο. Πάντα πίστευα στην αξία της επιστημονικής, εξειδικευμένης γνώσης και η παραπάνω διαδρομή μου προσέφερε μια ακόμα απόδειξη.

Καλές προπονήσεις να έχουμε λοιπόν το 2019, με πολλή απόλαυση και καθόλου τραυματισμούς!

Το Κινέζικο οικονομικό θαύμα σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη Μεγάλη Βρετανία

Έχω την μεγάλη τύχη και τιμή να είμαι fellow του Διεθνούς Κύκλου του Ινστιτούτου Ανώτερων Σπουδών για την Καινοτομία και την Επιχειρηματικότητα (IHEIE). Σε αυτό το πλαίσιο, επισκέφτηκα πρόσφατα το Χονγκ Κονγκ, το Shenzhen και τη Σαγκάη, ως μέλος της αντιπροσωπείας του ParisΤech-PSL του IHEIE-MINES.

Το Χονγκ Κονγκ είναι μια μεγάλη πόλη που βρίσκεται στο νότο της Κίνας. Μόνο λίγοι άνθρωποι στο δυτικό κόσμο γνωρίζουν ότι το οικονομικό θαύμα της Κίνας έχει συμβεί σε μεγάλο βαθμό χάρη σε αυτή την πόλη.

Τον 19ο αιώνα, η Βρετανική αυτοκρατορία ήταν το ισχυρότερο κράτος στον κόσμο και ανάγκασε τις κινεζικές αρχές να υπογράψουν μια συνθήκη που τους παραχώρησε εκείνη την πόλη.

Πολλά χρόνια αργότερα, στη δεκαετία του 1970, το Χονγκ Κονγκ είχε γίνει ένα σημαντικό παγκόσμιο κέντρο για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Μια πολύ πλούσια πόλη, που δεν διέφερε σε τίποτα από τη Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο (για πολλούς θεωρούταν ακόμη και το σημαντικότερο οικονομικό κέντρο της εποχής).

Την ίδια στιγμή, η Κίνα περνούσε μια σημαντική οικονομική και πολιτική κρίση. Η πολιτισμική επανάσταση του Mao Zedong προκάλεσε δυστυχώς οικονομικό χάος. Πολλοί άνθρωποι πέθαναν εξαιτίας του λιμού. Μια κατάσταση που μοιάζει με εκείνες που έχουμε δυστυχώς συνηθίσει να βλέπουμε στην περιοχή της Κεντρικής Αφρικής.

Τότε ήταν που η μεγάλη χώρα της Ασίας απέκτησε έναν νέο ηγέτη μετά τον θάνατο του Mao. Ήταν ο Deng Xiaoping. Ο νέος ηγέτης της Κίνας ανέλαβε την ευθύνη να ηγηθεί της χώρας υπό πολύ δύσκολες συνθήκες και λέγοντας μια φημισμένη φράση: «η φτώχεια δεν είναι σοσιαλισμός, ο πλούτος είναι ένδοξος».

Πήρε τότε την απόφαση να δημιουργήσει μια ειδική οικονομική ζώνη, όπου η Κίνα θα προσπαθούσε να αλλάξει το οικονομικό σύστημα χωρίς να αλλάξει το πολιτικό σύστημα. Η πολιτική γνωστή ως "ένα κράτος, δύο συστήματα".

Η επιλογή της γεωγραφικής θέσης αυτού του πειράματος - της πρώτης ειδικής οικονομικής ζώνης - ήταν απλή: δίπλα στη μοναδική μεγάλη καπιταλιστική πόλη που συνορεύει με την Κίνα: το Χονγκ Κονγκ.

Έτσι, αποφασίστηκε ότι Shenzhen, ένα μικρό ψαροχώρι  δύο χιλιάδων κατοίκων το 1978, θα ήταν ο τόπος ενός από τα μεγαλύτερα κοινωνικά και πολιτικά πειράματα του 20ου αιώνα. Το Shenzhen έγινε η πρώτη πόλη που δοκιμάστηκε η αρχή "μία χώρα, δύο συστήματα".

Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτό το πείραμα ήταν πολύ επιτυχημένο. Με την απόφαση αυτή του Deng, η Κίνα έχει κάνει τεράστια άλματα οικονομικής ανάπτυξης. Πριν από σαράντα χρόνια, εκατοντάδες άνθρωποι λιμοκτονούσαν. Επί του παρόντος, η ίδια χώρα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και σύντομα η πρώτη, φαίνεται.

Πώς συνέβη αυτό; Σίγουρα χάρη στο Χονγκ Κονγκ, χάρη στο Ηνωμένο Βασίλειο! Πώς έγινε αυτό; Σίγουρα παρέχοντας μια κρίσιμη τεχνογνωσία με τη μορφή συμβάσεων outsourcing. 

Βλέπετε, οι εταιρείες του Χονγκ Κονγκ είχαν πραγματοποιήσει τεράστιες επενδύσεις στο Shenzhe βλέποντας μια τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία. Η επένδυση αυτή προφανώς δημιούργησε τεράστια κέρδη για τις εταιρείες αυτές, λόγω του πολύ χαμηλού κόστους παραγωγής, αλλά αργότερα αυτή η διαδικασία έδωσε πολλή τεχνογνωσία στις κινεζικές εταιρείες και στη βάση αυτή μπορούν τώρα να δημιουργήσουν τη δική τους αυθεντική τεχνογνωσία.

Μια διάσημη μαρξιστική φράση λέει ότι "οι καπιταλιστές θα σας πουλήσουν το σχοινί με το οποίο θα τους κρεμάσετε". Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, και ίσως και γεωπολιτικό, αυτό ακριβώς συνέβη με το Χονγκ Κονγκ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον δυτικό κόσμο και την Κίνα. 

Η διεθνής καπιταλιστική οικονομία πούλησε στην Κίνα την τεχνογνωσία, επιτυγχάνοντας τεράστια κερδοφορία βραχυ- και μακρο-πρόθεσμα, δίνοντας όμως τελικά τη δυνατότητα στην ασιατική χώρα να κυριαρχήσει στην παγκόσμια οικονομία. 

Το Χονγκ Κονγκ κατά κάποιο τρόπο «μπόλιασε» την Κίνα και δημιούργησε έναν οικονομικό γίγαντα. Υπ' αυτήν την έννοια, η Κίνα χρωστά την τεράστια ανάπτυξη της στη Μεγάλη Βρετανία — τουλάχιστον στην απληστία της. Κανείς δεν είχε σκεφτεί τις μακροπρόθεσμες οικονομικές και πολιτικές συνέπειες. Τις ζούμε τώρα, αλλά είναι αρκετά αργά.

Βλέπετε, η Κίνα δεν είναι πλέον ο αδύναμος κρίκος στη διεθνή οικονομία. Το 2018, η οικονομία της Shenzhen ξεπέρασε εκείνη του Χονγκ Κονγκ, ενώ το 1978 η οικονομία της Shenzhen δεν υπήρχε καν.

Υπάρχει πια μια πολύ σοβαρή πιθανότητα ο 21ος αιώνας να είναι αυτός της κινεζικής κυριαρχίας. Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ πρέπει να ξεπεράσουμε τα σχετικά στερεότυπα (ίσως και τις ψευδαισθήσεις) και να δούμε πως θα διατηρήσουμε λόγο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. 

Επαναφέροντας την ξεχασμένη πρόταση: Ενιαίος Δήμος στο Θριάσιο Πεδίο

Πριν δέκα χρόνια, συγκεκριμένα την Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου 2008, έγραφα στο ιστολόγιο αυτό ότι«Το Θριάσιο Πεδίο είναι ενωμένο ιστορικά και γεωγραφικά. Ήρθε η ώρα να ενωθεί και διοικητικά.»

Την εποχή εκείνη με την εφαρμογή του «Σχεδίου Καλλικράτης» χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για τη δημιουργία ενός μεγάλου κέντρου βιώσιμης ανάπτυξης, το οποίο θα ήταν σε άμεσο και μεγάλο όφελος των κατοίκων της περιοχής, των επιχειρήσεων αλλά και της χώρας συνολικά.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς βέβαια ότι την εποχή εκείνη η παραπάνω πρόταση δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής — ακριβώς το αντίθετο μάλλον. Η λαϊκή ρήση “καλύτερα πρώτος στο χωριό παρά δεύτερος στην πόλη” επεκράτησε και στο Θριάσιο Πεδίο, όπως κάνει σχεδόν παντού.

Άντι λοιπόν να δημιουργηθεί ένας μεγάλος Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης για όλο το Θριάσιο με έδρα την Ελευσίνα, ένας νέος Δήμος Ελευσίνας που θα περιελάμβανε όλη την έκταση που είναι «ενωμένη γεωγραφικά, οικονομικά και ιστορικά», το πολύπαθο Θριάσιο Πεδίο διαιρέθηκε στα τρία (Ελευσίνα - Μαγούλα, Μάνδρα - Βίλλια και ο grande Ασπρόπυργος, φυσικά, μόνος του).

Που οδήγησε αυτό; Δυστυχώς δεν χρειάζεται μεγάλη ανάλυση, δεν χρειάζεται κανείς να πει πολλά. Μιλούν καλύτερα  οι δεκάδες νεκροί της Μάνδρας. Μιλάει η οικονομική παρακμή της Ελευσίνας. Μιλάει η φτώχεια και η συνεπακόλουθη έκρηξη του οργανωμένου εγκλήματος στον Ασπρόπυργο. Μιλάει το μαράζωμα της Μαγούλας. Μιλάει ακόμα, ίσως πιο εύγλωττα απ' όλους, το σκραπατζίδικο που σιγοκαίει ακόμα, τρεισήμισι χρόνια μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που απασχόλησε τα μέσα ενημέρωσης.

Η ήττα του ελληνικού πολιτικού συστήματος πουθενά δεν αποτυπώνεται καλύτερα από το Θριάσιο Πεδίο. Η περιοχή ανάμεσα στην Ελευσίνα και τη Σαλαμίνα, το πιο ιερό κέντρο του αρχαίου κόσμου και το επίκεντρο ενός γεγονότος που επηρέασε όσο κανένα άλλο τη ροή της παγκόσμιας ιστορίας, δεν έχουν γίνει τίποτα άλλο παρά η παντός είδους χωματερή του νέου ελληνικού κράτους.

«Μα πως είναι δυνατόν;» με ρώτησαν πρόσφατα κάποιοι επισκέπτες από το Μπιλμπάο. Αυτό ακριβώς αναρωτιέμαι κι εγώ, πως είναι ποτέ  δυνατόν να υπάρχει τέτοια συγκλονιστική ανευθυνότητα και τόσο τεράστιο έλλειμμα ηγεσίας;

Παρά την τεράστια και συντονισμένη προσπάθεια καταστροφής, οι ευκαιρίες εξακολουθούν να υπάρχουν. Μπορούν να αναπτυχθούν νέες μορφές επιχειρηματικότητας, με σεβασμό στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Μπορεί να αναδειχθεί το ιστορικό κεφάλαιο της περιοχής με ευκαιρίες στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης, του τουρισμού και του πολιτισμού.

Μπορούν να γίνουν πολλά εφόσον όμως υφίσταται η θεσμική αρχιτεκτονική που θα μπορέσει να υποστηρίξει ένα σχέδιο 15-20 ετών που θα βγάλει το Θριάσιο από την απόλυτη παρακμή και θα το φέρει στον 21ο αιώνα.

Όσο όμως το Θριάσιο Πεδίο παραμένει διαιρεμένο στα τρία, όσο σπαταλάμε ανούσια τις λιγοστές μας δυνάμεις, τόσο θα βυθιζόμαστε σε μεγαλύτερη παρακμή και τόσο ο μόνος λογικός δρόμος θα είναι εκείνος της φυγής.

Οι καλές προθέσεις δεν αρκούν, ακόμα και όταν υπάρχουν. Σε λίγους μήνες έχουμε δημοτικές εκλογές. Μια ευχάριστη έκπληξη θα ήταν να δούμε σχήματα υποψηφίων στην Ελευσίνα, τη Μάνδρα και τον Ασπρόπυργο να συντονίζονται ώστε επιτέλους η περιοχή να ενωθεί σε έναν ενιαίο οργανισμό τοπικής αυτιδιοίκησης, μήπως και υπάρχουν τελικά ελπίδες διάσωσής της.

Ίδωμεν.