Νεοφυείς επιχειρήσεις: Σχετικά με τις μετοχές για τους συμβούλους

Ακούω πολύ συχνά για νεοφυείς επιχειρήσεις οι οποίες έχουν τους "τάδε συμβούλους".

 Μιλώντας με τους ιδρυτές ανακαλύπτω έκπληκτος ότι δεν είναι σπάνιο διάφορα έμπειρα στελέχη της αγοράς να παίρνουν μετοχές έναντι συμβουλών που έδωσαν στα πρώτα στάδια της ζωής της επιχείρησης.

Αυτό όμως είναι μια λανθασμένη πρακτική την οποία οι ιδρυτές πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγουν. 

Μετοχές δίνουμε μόνο, αποκλειστικά και μόνο, για χρήματα. 

Για αληθινά χρήματα, μετρητά, που κάποιος θα καταθέσει στον λογαριασμό της εταιρείας μας. Αφού τα καταθέσει, θα πάρει ότι μετοχές έχουμε συμφωνήσει.

Δεν δίνουμε ποτέ, μα ποτέ όμως, μετοχές για "συμβουλές", για "επαφές" ή για "εμπειρία" και διάφορες άλλες αφηρημένες εκδοχές βοήθειας που κάποιος υπόσχεται να προσφέρει στη νεοφυή μας εταιρεία.

Πολύ περισσότερο, αν έχετε στη μετοχική σαν σύνθεση έναν τέτοιο "σύμβουλο" που πήρε μετοχές χωρίς να δώσει αληθινά χρήματα, δίνετε εντελώς λανθασμένο μήνυμα σε μελλοντικούς επενδυτές και κάνετε την επόμενή σας διαπραγμάτευση πολύ πιο δύσκολη.

Μετοχές λοιπόν δίνουμε μόνο για χρήματα. Μάλιστα δίνουμε λίγες, πολύ προσεκτικά, διότι είναι σάρκα από το σώμα τις επιχείρησης, είναι κάτι που πολύ πιθανά μελλοντικά θα το μετανιώσουμε.

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να έχουμε συμβούλους. Κάθε άλλο. Οι σύμβουλοι όμως είτε πρέπει να πληρώνονται ή, ακόμα καλύτερα, να τους προσφέρεται η ευκαιρία να επενδύσουν με λίγο καλύτερους όρους σε σχέση με τους επόμενους επενδυτές (τυπικά με μια έκπτωση στην αποτίμηση της τάξης του 20%).

Ποτέ όμως δεν δίνουμε μετοχές έναντι συμβουλών ή άλλων αφηρημένων υποσχέσεων.

Η Samantha Cristoforetti για τα παιδιά του Ασπροπύργου

H Samantha Cristoforetti, κορυφαία Ιταλίδα αστροναύτισσα της European Space Agency - ESA και πρώτη γυναίκα Διοικήτρια του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), έχει ένα μήνυμα για τα παιδιά, τους δασκάλους και τους καθηγητές του Ασπροπύργου:

Το Ίδρυμα Βασιλείου Τσίγκου πρόκειται προσφέρει δωρεάν στους μαθητές του Ασπροπύργου, σε συνεργασία με τα σχολεία και τα βιβλιοπωλεία της πόλης, ένα αντίτυπο του βιβλίου της Samantha Cristoforetti "ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΑΣ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΙΣΣΑΣ" που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις  Εκδόσεις Πατάκη με υποστήριξη του Ιδρύματος.

Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας δίνει ένα μήνυμα και προσφέρει ένα παράδειγμα προς όλους, ιδιαίτερα τους νέους, να τολμούν να ονειρευτούν και με επιμονή και σύνεση να κάνουν ότι χρειαστεί ώστε το όνειρό τους να γίνει πραγματικότητα.

Κάτι που προσωπικά είμαι απόλυτα βέβαιος πως θα το πράξει η νέα γενιά του Ασπροπύργου.

Grazie mille, cara Samantha!

H ιδιαίτερη ιστορία της Virtual Trip, της εταιρείας των φοιτητών

Κάτι περίεργο, κάτι ιδιαίτερο γινόταν στη Virtual Trip.

Η εταιρεία των φοιτητών από το Ηράκλειο, εκείνων που "δεν ήθελαν αφεντικά" αλλά ήθελαν να "βγουν στην παγκόσμια αγορά". 

Αυτών που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση που έλεγε "να γίνουμε όλοι μάστορες".

Ήμασταν 22 ετών. Ήμασταν Ίκαροι. Θέλαμε να πετάξουμε ψηλά, να φτάσουμε στον Ήλιο. Όμως τα φτερά μας, παρά την αδιανόητη, πολυετή προσπάθεια, έλιωσαν. 

Ξεκίνησε η πτώση μας προς τη Γη. Αυτή η πτώση μας πλήγωσε και πλήγωσε, άθελά μας, πολλούς άλλους.

Την τελευταία όμως, κυριολεκτικά, στιγμή ένα αδιανόητα ισχυρό πλέγμα πίστης, λόγου και αγάπης μας έσωσε από την καταστροφή.

Η Virtual Trip, η εταιρεία των φοιτητών, ήταν μια κίνηση επαναστατική. Ένας αγώνας απέναντι στο αδύνατο, σαν την ίδια τη ζωή. Όπως συχνά συμβαίνει με τους επαναστάτες, δεν μπόρεσε να επιβιώσει. Έγινε όμως σπορά. Άφησε σπόρο από τον οποίο βγήκαν η AbZorba Games, η Επίγνωσις και η Yodeck. Σήμερα η DreamClass και αύριο αρκετές εταιρείες ακόμα. 

Παράλληλα μια σειρά άλλων επιτυχημένων εταιρειών δημιουργήθηκαν και ευημερούν, που έμμεσα βοηθήθηκαν ή ίσως ακόμα και εμπνεύστηκαν από την πορεία της "εταιρείας των φοιτητών".

__

Σήμερα το πρωί, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο, ένιωσα την ανάγκη να πω ένα μεγάλο, δημόσιο ευχαριστώ. Στους συνιδρυτές μου, τους Περικλή Ακριτίδη, Μίλτο Βασιλάκη, Νίκο Βεντούρα και Χάρη Γκίκα, οι οποίοι μοιράστηκαν το όνειρο. 

Στους Κωστή Δάλλα και Αλέξανδρο Κουρή, που ήταν οι πρώτοι από το χώρο του επιχειρείν που εμπιστεύτηκαν την εταιρεία των φοιτητών.

Στους αείμνηστους Καθηγητές Χρήστο Νικολάου και Στέλιο Ορφανουδάκη, οι οποίοι μας ενέπνευσαν. Σε όλους τους Καθηγητές του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης αλλά και στους Ερευνητές του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, οι οποίοι, χωρίς να έχουμε κάποια οργανική σχέση με τα ιδρύματα, ήταν δίπλα στους φοιτητές τους, πράγμα που για εμάς είχε τεράστια αξία. Όπως πολύ μεγάλη αξία είχε και η συνεισφορά του αείμνηστου Διευθυντή του Επιστημονικού & Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης, Αρτέμη Σαϊτάκη.

Ας μου επιτραπεί να κάνω μια ιδιαίτερη μνεία στους καθηγητές Ευάγγελο Μαρκάτο και Γιώργο Γεωργακόπουλο του Πανεπιστημίου Κρήτης και τον Καθηγητή Σπύρο Λάλη, πλέον του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι οποίοι μας ενεθάρρυναν και μας συμβούλεψαν καθοριστικά τα πρώτα χρόνια της πορείας μας.

Θέλω ακόμα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα του μεταγενέστερους συνιδρυτές μου,  Μάνο Μοσχού, Θανάση Παπαγγελή και Βαγγέλη Μιχαλόπουλο. Στο ταλέντο, τη δέσμευση και τη φιλία αυτών των ανθρώπων χρωστάμε τόσο τη διάσωση όσο και τη σημερινή επιτυχία του εγχειρήματός μας. Η Starttech Ventures, αγαπητοί φίλοι, υπάρχει χάρη σε εσάς.

Είμαι υποεχρεωμένος να ζητήσω μια ειλικρινή συγγνώμη από τα βάθη της ψυχής μου σε όσους στενοχωρήσαμε αυτά τα χρόνια. Θέλω να πιστεύω ότι γνωρίζουν πως η συγγνώμη είναι ειλικρινής και πως, παρά τα μεγάλα μας λάθη, τα κίνητρά μας ήταν - και παραμένουν - αγαθά.

Θα ήμουν άδικος εάν δεν έλεγα ένα μεγάλο ευχαριστώ προσωπικά σε καθέναν από τους εκατοντάδες εργαζομένους που συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Χωρίς εσάς, δεν θα είχε γίνει τίποτα, το 'επαναστατικό μας πείραμα' θα είχε αποτύχει.

Στο σημαντικότερο απ' όλα, όσο και να ψάχνω να βρω τις κατάλληλες λέξεις, αδυνατώ πραγματικά να βρω ικανές να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη μου προς τους γονείς μου, στους οποίους οφείλω την ύπαρξή μου και κάθε μου επιτυχία. Η μητέρα μου μας άφησε το 2011 και ο πατέρας το 2017. Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να έρθουν στις σκέψεις μου και δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν τρόπο για να αλλάξει αυτό.

Τέλος, θα ήμουν άδικος αν δεν ευχαριστούσα τον αδερφό μου για την υποστήριξή του καθώς και τη θεία μου Τασία Παπαδημητρίου, που έκανε μια σημαντική κίνηση υποστήριξης, η οποία εν τέλει αποδείχτηκε καθοριστική, όταν το παιχνίδι έμοιαζε τελείως χαμένο.

__

Τι κάνουμε λοιπόν από εδώ και πέρα; Τίποτα δεν μπορεί να μου φανεί πιο ενδιαφέρον από το να καταλάβουμε πραγματικά ΤΙ, ΠΩΣ και ΓΙΑΤΙ συνέβη. Να δούμε πώς γίνεται να αναπτυχθεί όντως μια άυλη 'μηχανή' η οποία δημιουργεί κατά κανόνα επιτυχημένες εταιρείες. Αυτός ειναι ο λόγος ύπαρξης της Starttech Ventures. 

Είναι ένα όνειρο του 2009, που πήρε σάρκα και οστά το 2012 και από το 2015 και μετά το πρωτότυπο της μηχανής αυτής λειτουργεί στο γραφείο μας στην Αθήνα. Μέσα από αποτυχίες και επιτυχίες, μέσα από χαρές και λύπες, προχωράμε σε μια πορεία ανακάλυψης. Ο στόχος είναι μεγαλεπήβολος, σίγουρα όμως επιτεύξιμος. Θέλουμε να δείξουμε τον δρόμο σε όλους τους άτυπους, τους ασυνήθιστους υποψήφιους επιχειρηματίες και να τους βοηθήσουμε να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν.

Έχουμε μια υπέροχη ομάδα. Πρώτα απ' όλα την Κατερίνα, τον Βαγγέλη και τον Γιώργο. Μετά την Γλυκερία, τον Γιάννη, τον Αριστείδη και την Ηρώ.  Τον άλλο Γιώργο, την Tuzin, τον Πάνο, τη Ναταλία, τον Λάμπρο, την Αλίκη, την Αγγελίνα και τον Θάνο. Ακόμα τον Αργύρη και τον Αυγουστίνο. 

Όλοι μαζί θα κερδίσουμε ένα μεγάλο στοίχημα: Η επιτυχία μιας εταιρείας δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα της τύχης, ούτε κάποιο κληρονομικό ή ταξικό προνόμιο.

Αντίθετα είναι μια δύσκολη αλλά ελκυστική επιλογή, διαθέσιμη σε όλους μας. Όλοι, πραγματικά όλοι, μπορούμε να γίνουμε μάστορες. Θα περάσουμε δύσκολα, όμως θα απολαύσουμε τη διαδρομή. 

Εν τέλει δε, θα συνεισφέρουμε στην προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει άνθρωπος. Θα βάλουμε έτσι κι εμείς, οι μάστορες του 21ου αιώνα, το λιθαράκι μας στην συλλογική προσπάθεια για μια καλύτερη κοινωνία.

Νεοφυείς επιχειρήσεις: Περί εργασιακών τίτλων

Μια συμβουλή που θα ήθελα να δώσω σε κάθε εργαζόμενο, ειδικά σε νεοφυείς επιχειρήσεις, είναι η εξής:

Μην δίνετε μεγάλη σημασία στους εργασιακούς τίτλους.

Ακριβέστερα, μην τους δίνετε απολύτως καμία. Όπως και να τους προτιμάτε όσο πιο απλούς γίνεται.

Τέλος, ποτέ μα απολύτως ποτέ μην κάνετε οποιαδήποτε παραχώρηση απλά για να προστεθεί ένα “senior” ή ένα “lead” στον τίτλο σας. Σας κοροϊδεύουν.

Προτιμήστε μια καλύτερη αμοιβή, ένα πιο ενδιαφέρον αντικείμενο ή, ακόμα καλύτερα, μερικά stock options

Η επιχειρηματικότητα οφείλει να είναι απλή. Αυτό ισχύει και στους τίτλους.

υγ. Το 2002 η κάρτα μου έγραφε “Commercial Manager and Managing Partner, Virtual Trip”.

Σε μια συνάντηση με υποψήφιο πελάτη, ένα στέλεχος που τότε ήταν περίπου 55-60 μου έδωσε την κάρτα του που έγραφε «Γενικώς Διευθυντής» και σκάσαμε όλοι στα γέλια.

Ο κύριος αυτός που τώρα ελπίζω να είναι καλά γύρω στα 80 του, τα είχε καταλάβει όλα πολύ πριν από εμάς.

Γιατί επέστρεψα στο LinkedIn

Πριν λίγα χρόνια, συνειδητοποίησα ότι η χρήση του smartphone και των κοινωνικών δικτύων είχε γίνει μια μορφή εξάρτησης για εμένα. Ήμουν παγιδευμένος σε έναν φαύλο κύκλο υπερβολικής χρήσης, αφιερώνοντας πολύ χρόνο και ενέργεια σε αυτά. Το αποτέλεσμα; Η διάθεσή μου επηρεαζόταν αρνητικά, οι σχέσεις μου με τους ανθρώπους γύρω μου υπέφεραν και η παραγωγικότητά μου μειωνόταν αισθητά.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2020, ανακοίνωσα την απόφασή μου να αποχωρήσω οριστικά από το LinkedIn και άλλα κοινωνικά δίκτυα. Ήταν μια κίνηση που εξέφραζε τη βαθιά μου ανάγκη για αλλαγή. Αποφάσισα να ανακτήσω τον έλεγχο του χρόνου μου, να απομακρυνθώ από την απορρόφηση της προσοχής μου σε ανούσια ροή πληροφοριών και να επιστρέψω σε πιο ουσιαστικές μορφές επικοινωνίας, όπως τα email και τα προσωπικά websites.

Η επιλογή αυτή αποδείχθηκε από τις καλύτερες που έχω κάνει ποτέ. Η μείωση της καθημερινής χρήσης του smartphone κατά περισσότερο από 50% έφερε σημαντικές βελτιώσεις. Η διάθεσή μου βελτιώθηκε, οι σχέσεις μου έγιναν πιο ουσιαστικές, και η παραγωγικότητά μου ανέκαμψε. Όμως, η αποχή από το LinkedIn είχε και τις αρνητικές της πλευρές, ειδικά σε σχέση με την επαγγελματική μου δραστηριότητα.

Το LinkedIn, είτε μας αρέσει είτε όχι, παραμένει το κατεξοχήν εργαλείο για να συνδεόμαστε με πιθανούς συνεργάτες, να αναζητούμε χρήσιμες πληροφορίες και να αναπτύσσουμε τις επαγγελματικές μας δραστηριότητες. Η απουσία μου από την πλατφόρμα περιόρισε τη δυνατότητά μου να επικοινωνώ με επιχειρηματικούς συνεργάτες και μέλη της ομάδας μου, κάτι που αποτελεί βασικό μέρος της δουλειάς μου. Επομένως, η επιστροφή ήταν αναγκαία.

Γυρίζω λοιπόν στο LinkedIn, με πλήρη επίγνωση της απόφασης αυτής και με στόχο να διατηρήσω τις ισορροπίες που πέτυχα κατά την αποχή μου. Επαναφέρω την παρουσία μου για να υποστηρίξω την ανάπτυξη εταιρειών όπως η Epignosis και η Yodeck, την ενίσχυση startups όπως η DreamClass, η EndoGusto, η TraitForward, Cycleops, Qurio και η Gracely καθώς και για να συμβάλω στο οικοσύστημα των Hellenic Angel Investors με το HeBAN. Παράλληλα, συνεχίζω να εργάζομαι για ένα φωτεινότερο μέλλον για την Ευρώπη, μέσα από πρωτοβουλίες όπως το Together for Europe.

Η επιστροφή μου στο LinkedIn δεν αλλάζει τις βασικές μου πεποιθήσεις. Παραμένω κριτικός απέναντι στην υπερβολική χρήση των κοινωνικών δικτύων και συνεχίζω να προτείνω την επαναφορά πιο προσωπικών και ουσιαστικών τρόπων επικοινωνίας. Ωστόσο, αναγνωρίζω ότι κάποιες πλατφόρμες έχουν τη θέση τους, όταν χρησιμοποιούνται με μέτρο και στρατηγική.

Θα χαρώ να συνδεθούμε ξανά, τόσο εδώ όσο και στον πραγματικό κόσμο. Ελπίζω η νέα μου παρουσία στο LinkedIn να είναι πιο ισορροπημένη, με στόχο την ουσιαστική επικοινωνία και συνεργασία. Εξάλλου, αυτό που μετράει πραγματικά είναι να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία μας για να δημιουργούμε αξία – και όχι να αφήνουμε αυτά να μας χρησιμοποιούν.

Σημείωση: Αυτό το άρθρο περιλαμβάνει περιεχόμενο που παρήχθη από το ChatGPT.

Nα πάμε στην Αγορά, όχι στο Forum

Η χρήση της ελληνικής γλώσσας σε κείμενα και θεσμούς εντός Ελλάδας αποτελεί όχι μόνο πολιτιστική υποχρέωση αλλά και ένδειξη αυτογνωσίας και σεβασμού στην ιστορική μας κληρονομιά. Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, οραματιστής διανοητής που έφυγε από τη ζωή τον Μάρτιο του 2024, είχε επισημάνει με ιδιαίτερη έμφαση την αναγκαιότητα να αποφεύγεται η χρήση του όρου "Forum" και να προτιμάται η λέξη "Αγορά". Αυτή η θέση του είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ, καθώς καλούμαστε να αναδείξουμε την πλούσια γλωσσική μας κληρονομιά απέναντι στον συχνά άκριτο γλωσσικό δανεισμό.

Η λέξη "Αγορά" δεν είναι απλώς ένας ελληνικός όρος. Είναι μια λέξη με βαθιά ιστορική και πολιτιστική ρίζα, η οποία κυριαρχούσε στον δημόσιο βίο της αρχαίας Ελλάδας. Η Αγορά, ως χώρος συνάθροισης, διαλόγου και λήψης αποφάσεων, αποτέλεσε το πρότυπο για τον δημόσιο διάλογο και τη συμμετοχική δημοκρατία. Αντίθετα, το "Forum", που προέρχεται από τη λατινική γλώσσα, είναι ένα αντιδάνειο εμπνευσμένο από την ελληνική Αγορά. Όταν λοιπόν έχουμε την αυθεντική έννοια που πηγάζει από τη δική μας ιστορία, γιατί να επιλέγουμε το αντίγραφο;

Ο Χαραλαμπίδης τόνιζε ότι η εμμονή στη χρήση ξενικών όρων, όπως το "Forum", δείχνει έναν γλωσσικό επαρχιωτισμό και μια περιφρόνηση για τη δυναμική της ελληνικής γλώσσας. Η ελληνική είναι μια γλώσσα με παγκόσμια επιρροή, καθώς συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση της επιστημονικής ορολογίας και του δυτικού πολιτισμού. Η αποδοχή του όρου "Forum" αντί για "Αγορά" στους ελληνικούς θεσμούς μειώνει τη βαρύτητα της δικής μας πολιτιστικής ταυτότητας και δείχνει αδυναμία να υποστηρίξουμε τη μοναδικότητά μας.

Επιπλέον, η λέξη "Αγορά" φέρει ένα νοηματικό φορτίο που ξεπερνά τη σημασία ενός απλού χώρου συνάθροισης. Η Αγορά ήταν χώρος οικονομικής δραστηριότητας, κοινωνικής ζύμωσης, πολιτικής έκφρασης και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Είναι μια λέξη που μπορεί να περιγράψει απόλυτα τις σύγχρονες ανάγκες για διάλογο και συνεργασία στους ελληνικούς και διεθνείς θεσμούς. Αντίθετα, το "Forum" χρησιμοποιείται συχνά χωρίς την ιστορική του σύνδεση, υποβαθμίζοντας την πολιτιστική σημασία που προσδίδουν οι ελληνικές ρίζες.

Η θέση του Μιχάλη Χαραλαμπίδη προσφέρει ένα καίριο μήνυμα για την ανάγκη αναβίωσης της ελληνικής γλώσσας ως στοιχείου εθνικής ταυτότητας. Η Αγορά, ως έννοια και λέξη, είναι παγκόσμια αναγνωρίσιμη, έχει ουσία και βαρύτητα και συνδέει το παρελθόν με το μέλλον. Η χρήση της στις ελληνικές πρωτοβουλίες και θεσμούς δεν είναι απλώς μια επιλογή, αλλά μια δήλωση πολιτιστικής αυτοπεποίθησης.

Σε μια εποχή όπου οι διεθνείς όροι συχνά κατακλύζουν τη γλώσσα μας, η χρήση της λέξης "Αγορά" αποτελεί έναν τρόπο να αναδείξουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά και να υπενθυμίσουμε την ιστορική μας συνεισφορά στη διαμόρφωση του παγκόσμιου πολιτισμού. Ας ακολουθήσουμε το παράδειγμα του Μιχάλη Χαραλαμπίδη και ας επαναφέρουμε την Αγορά στο κέντρο του ελληνικού διαλόγου.

Σημείωση: Αυτό το άρθρο περιλαμβάνει περιεχόμενο που παρήχθη από το ChatGPT.

Θα μπαίνατε σε αυτό το αεροπλάνο;

Εσείς, αγαπητοί αναγνώστες, αν ήσαστε στη θέση του Bashar al-Assad, θα μπαίνατε σε αυτό το αεροπλάνο για τη Μόσχα;

Για οποιοδήποτε λόγο, ενδεχομένως ως νέμεσις προς την ύβρι που διαπράξατε, ο μηχανισμός του κράτους σας κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Κανείς δεν φάνηκε διατεθειμένος να πολεμήσει για το καθεστώς που δημιουργήσατε, τουλάχιστον όχι αυτήν τη φορά.

Τι κάνετε λοιπόν;

Ο Πρίαμος, γέρος και άρρωστος, όταν οι Δαναοί μπήκαν στην Τροία ζήτησε την πανοπλία του. Αποφάσισε να τερματίσει τον βίο πολεμώντας για την τιμή των όπλων.

Οι αρχαίοι Έλληνες διέκριναν τη Ζωή από τον Βίο. Αυτή η διάκριση γινόταν ξεκάθαρη στο πεδίο της μάχης.

1. Όποιος προέτασσε τον Βίο, έβλεπε μόνο έτσι την ανθρώπινη υπόσταση του, πολεμούσε μέχρι τέλους συχνά με τίμημα τη ζωή του.
2. Όποιος αντίθετα είχε ως κορυφαία αξία τη Ζωή, δεν είχε κανένα πρόβλημα να παραδοθεί και να μετατραπεί από ελεύθερο πολίτη σε δούλο.

Ο Bashar al-Assad θα μπορούσε να μην μπει στο αεροπλάνο και να περιμένει ήρεμος στο Προεδικο του Μέγαρο. Ενδεχομένως άοπλος, ή ως νέος Πρίαμος, με ένα Kalashnikov στο ένα χέρι και μια αμυντική χειροβομβίδα στο άλλο. Θα τιμούσε έτσι την υστεροφημία του και όσους τον στήριξαν όλα αυτά τα χρόνια, στη Συρία και διεθνώς. Θα μπορούσε να επιλέξει τον Βίο.

Είδαμε όμως όλοι πως τελικά μπήκε στο αεροπλάνο. Ο έκπτωτος Σύρος πρόεδρος, καλώς ή κακώς, επέλεξε τη ζωή. Όπως είχε κάνει και ο  Ζωή την οποία λόγω γης πολιτικής και των επιλογών του στερήθηκαν χιλιάδες συμπατριώτες του.