Αποχαιρετώντας έναν μεγάλο Πολιτικό, σπουδαίο Διανοούμενο και μοναδικό Άνθρωπο

Με τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη μιλήσαμε πριν λίγες ημέρες. Με καλούσε πάντοτε για μια επιβεβαίωση πριν την επόμενη διάλεξή μας, που ήταν προγραμματισμένη για την επόμενη Τρίτη 2 Απριλίου με θέμα "Παραγωγική Μνήμη και Σύγχρονη Ανάπτυξη". Ήταν η 7η κατά σειρά σε ένα πρόγραμμα 8 διαλέξεων με γενικό θέμα “Ανάπτυξη και Ποιότητα – Η Νέα Συμμαχία: Νέα Πολιτική Εθνική Αναπτυξιακή Παιδεία”. Επισυνάπτω την ανακοίνωση του προγράμματος, που έμελλε να ολοκληρωθεί κατά τα 6/8, για ιστορικούς λόγους, μαζί με μια φωτογραφία από την πρώτη διάλεξη. 

Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο που η ζωή μας καλεί, αντί για την πρόσκληση στη διάλεξη αυτή, να πούμε αντίο σε αυτόν τον μεγάλο Πολιτικό, τον σπουδαίο Επιστήμονα και πραγματικά μοναδικό Άνθρωπο.

Ο ίδιος έλεγε πως θεωρούσε το πρόγραμμα αυτό σημαντικό, ήθελε να συνομιλήσει με τη νεολαία, με τους ανθρώπους της δημιουργίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας. Προσωπικά το βρίσκω ως ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που έχω κάνει από το 2000 που ξεκίνησε η διαδρομή μας καθώς, τελικά, το επιχειρείν, το να "γίνουμε μάστορες" όπως ο Μιχάλης μας προέτρεψε στα τέλη της δεκαετίας του '90, για να αποκτήσει νόημα οφείλει να κοιτάξει κατάματα στο κέντρο της ανθρώπινης υπόστασής μας -- στο οποίο δεν βρίσκεται κάτι άλλο παρά η ύψιστη των τεχνών, η Πολιτική με την αυθεντική έννοια του όρου.

Μια μεγάλη ντροπή

Φαντάζομαι πως δέχεται αφόρητες πιέσεις και για τον λόγο αυτό, σε προσωπικό επίπεδο, έχει την αμέριστη συμπάθειά μου. Η ιστορία όμως δεν θα είναι το ίδιο γενναιόδωρη προς τον Υπουργό Παδείας - και συνάδελφο Πληροφορικό - Κυριάκο Πιερρακάκη.

Είναι πράγματι αδιανόητα μεγάλη ντροπή ο αρμόδιος υπουργός αντί να ορθώσει το ανάστημά του για την προστασία του Συντάγματος, ότι σημαντικότερο μπορεί να κάνει ένας Πολίτης σε μια Δημοκρατία, να πρωτοστατεί πραγματικά στην κουρελοποίησή του. 

Πολύ χειρότερα για τον ίδιο, κάτι που αλήθεια δεν του αξίζει, είναι όντως αντιαισθητικό και βαθιά απογοητευτικό ένας φέρελπις επιστήμονας και πολιτικός να τρέπει εαυτόν σε πωλητή των "ΙΕΚ Τάπερμαν", κατά την ορολογία της αείμνηστης Μαλβίνας Κάραλη.

Έχετε ακόμα περιθώριο να επανορθώσετε, κ. Πιερρακάκη. Ποτέ δεν είναι αργά για μια αξιοπρεπή παραίτηση.

Θλίψη, οργή, Τέμπη και νεποτισμός

Η σημερινή μέρα σημαδεύεται από μια τραγική επέτειο.  Η ανάμνηση αυτού του γεγονότος, που στη συλλογική μας μνήμη έχει καταγραφεί ως ένα απεχθές έγκλημα, γεμίζει τους Έλληνες με θλίψη και οργή.

Ως μια πράξη τιμής και σεβασμού στην μνήμη των αδικοχαμένων συμπολιτών μας θα ήθελα να γίνω πολύ συγκεκριμένος με τον εξής συλλογισμό: 

• Όσο στη χώρα μας βασιλεύει ο νεποτισμός, η αξιοκρατία θα συνεχίσει να υποχωρεί. 
• Χωρίς αξίες όμως, έχουμε μια κοινωνική δυναμική που οδηγεί σε εγκλήματα και τραγωδίες όπως η περσινή στα Τέμπη. 
• Το πάνδημο αίτημα σήμερα είναι η δικαιοσύνη. 
• Η δικαιοσύνη όμως προϋποθέτει την αξιοκρατία.
• Η οποία αξιοκρατία με τη σειρά της είναι απολύτως ασυμβίβαστη με τον νεποτισμό.

Οι Έλληνες τελικά οφείλουμε να αποφασίσουμε αν θέλουμε να είμαστε μια αληθινή δημοκρατία ή μια τριτοκοσμική χώρα που θα συνεχίσει να διαφεντεύεται από τους κοτζαμπάσηδες. Ας μην μας μπερδεύουν τα όμορφα κοστούμια, οι μεταξωτές γραβάτες και οι σπουδές στα πανεπιστήμια της Ivy League. Κοτζαμπάσηδες είναι.

Για πόσο θα τους ανεχόμαστε; 

Ήρθε η ώρα ο ελληνικός λαός να επιστρέψει στην ύψιστη των τεχνών, στην πολιτική. Από ψηφοφόρος να γίνει πολίτης. 

Η άνοδος αυτή, βασισμένη σε αξίες, θα φέρει νομοτελειακά και τη δικαιοσύνη που τόσο επιτακτικά όλοι έχουμε ανάγκη.

Ποιες φοιτήτριες; Η πικρή αλήθεια της δωρεάς ωαρίων

— «Από περιέργεια, που βρίσκετε δότριες ωαρίων;»

— «Κατά κανόνα είναι φοιτήτριες, που χρειάζονται κάποιο επιπλέον εισόδημα»

Αυτό είναι το βολικό ψέμα. Ότι δήθεν οι δότριες ωαρίων είναι φοιτήτριες. Δεν είναι όμως, δυστυχώς. Συχνά είναι γυναίκες - θύματα κυκλωμάτων που εξαναγκάζονται να μπουν σε αυτήν την επιβαρυντική για την υγεία τους ιατρική διαδικασία είτε υπό καθεστώς απειλών και βίας ή εξαναγκασμένες από την ακραία φτώχεια. Όχι σπάνια μάλιστα υπάρχουν ένας ή περισσότεροι «μεσάζοντες» που καρπώνονται τη μερίδα του λέοντος από την όποια αμοιβή. 

Η δωρεά ωαρίων είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Η μεγάλη πλειοψηφία γυναικών άνω των 42 που θα αποκτήσουν παιδί με τεχνητή γονιμοποίηση και σχεδόν όλες άνω των 45 θα το επιτύχουν κάνοντας χρήση «δανεικού» ωαρίου. Είναι ένα θέμα ταμπού αφού δεν το λένε σχεδόν σε κανέναν, ούτε καν στον πολύ στενό τους κύκλο. Περνάνε μυστικά όλη αυτήν τη διαδικασία μέσα σε ένα μείγμα ντροπής και αγωνίας, απομένοντας με ένα αμήχανο χαμόγελο όταν ακούν πως «το μωρό τους μοιάζει». 

Ένας νομικός θα μπορέσει να μας πει τι ακριβώς προβλέπει η νομοθεσία. Το σίγουρο όμως είναι πως καμία ρύθμιση δεν εφαρμόζεται στην πράξη. Ένα πέπλο μυστηρίου καλύπτει απλές ερωτήσεις όπως αυτές στην αρχή του κειμένου. Κανείς δεν ξέρει πόσα ωάρια έχει δώσει (παρά τη θέληση της) μια δότρια. Κανείς δεν ξέρει ποσά βιολογικά ετεροθαλή αδέρφια υπάρχουν εκεί έξω δίχως να το γνωρίζουν. Κανείς δεν ξέρει το ακριβώς συμβαίνει. 

Το ελληνικό κράτος απλώς σιωπά. Σιωπά εδώ και πολλά χρόνια που η δωρεά ωαρίων είναι κοινή πρακτική δίχως να την ελέγχει κανείς. Το απολύτως καλοδεχούμενο νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο θα δώσει νέα ώθηση στο προσοδοφόρο αυτό business, το οποίο πραγματικά απογειώνεται με την παρένθετη μητρότητα. Παιδιά κατά παραγγελία, σε καλές τιμές και υψηλή ποιότητα. Μια ευημερούσα αγορά. Όσο για τη βιολογική μάνα που - υπό το κράτος βίας - μετατρέπεται σε αναπαραγωγική μηχανή, «δεν βαριέσαι ρε αδερφέ…».

Όταν η ιατρική συναντάται με τον υπόκοσμο θα έπρεπε να σημαίνει συναγερμός. Σπάμε και τους τελευταίους ηθικούς φραγμούς, εμπορευματοποιούμε την ίδια την ανθρώπινη διάσταση μας. 

Θα ξυπνήσει κανείς; 

Περί δημοσιογραφικού καθήκοντος

Ο George Orwell έλεγε πως «δημοσιογραφία είναι να γράφεις κάτι που κάποιος άλλος δεν θέλει να γραφτεί, οτιδήποτε άλλο είναι δημόσιες σχέσεις». Σήμερα η ΕΡΤ και ο δημοσιογράφος Γιώργος Κουβαράς μας θύμισαν ποσό δίκιο είχε o Eric Arthur Blair, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του μεγάλου αυτού συγγραφέα και δημοσιογράφου. 

Πώς το πέτυχαν αυτό; Η ιστορία έχει ως εξής:

Έβλεπα σήμερα το απόγευμα την πολυαναμενόμενη συνέντευξη του Πρωθυπουργού στην ΕΡΤ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για το νομοσχέδιο που θα φέρει η κυβέρνηση του σχετικά με την ισότητα στον γάμο. Με περίσσεια θράσους είπε πως τα ζευγάρια ανδρών που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν με παρένθετη μητέρα, δεν θα έχουν δικαίωμα να το κάνουν. 

Ο Γιώργος Κουβαράς τότε ρώτησε: « Τι θα συμβεί με ζευγάρια που έχουν αποκτήσει τεκνό με αυτόν τον τρόπο (παρένθετη μητέρα) στο εξωτερικό;» και ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως «αυτά τα παιδιά υπάρχουν ήδη, οπότε τα έχουν πλήρη δικαιώματα».

Είναι λοιπόν τεράστια έκπληξη (επιτρέψτε μου να πω και συνενοχή - συμμετοχή σε έναν προπαγανδιστικό μηχανισμό) που ο κ. Κουβαράς δεν έκανε την προφανή ερώτηση: «Δηλαδή κ. Πρωθυπουργέ, προτρέπετε να ζευγάρια Ελλήνων ανδρών που θέλουν να τεκνοποιήσουν, να πάνε στο εξωτερικό να το κάνουν και εκ των υστέρων να έρθουν στην Ελλάδα για να ‘νομιμοποιήσουν’ τα τέκνα τους;».

Η ερώτηση αυτή όμως δεν έγινε ποτέ. 

Θα έλεγα πως είναι ντροπή του κ. Μητσοτακη να εκφράζει τέτοιες θέσεις. Πολύ περισσότερο όμως είναι ντροπή του κ. Κουβαρά που δεν επιτέλεσε το δημοσιογραφικό καθήκον του ελέγχου αλλά προτίμησε εκείνο της ‘πληρωμένης πένας’, δηλαδή του συμβούλου δημοσίων σχέσεων. 

Η πρωτεύουσα ανθρώπινη πλευρά μας

Συνάντησα απόψε το βράδυ στην Αθήνα έναν καλό φίλο και μέντορα από το εξωτερικό. Πριν λίγες εβδομάδες έχασε τη γυναίκα του σε ηλικία περίπου 50 ετών, μετά από πολυετή σκληρή μάχη με τον καρκίνο. 

Έμαθα έτσι κάποια σημαντικά πράγματα: 

- Η κοινή μας μοίρα, ο θάνατος, ενώνει τους ανθρώπους. Ανεξαρτήτως φυλής, κοινωνικής τάξης, μορφωτικού επιπέδου και οικονομικής επιφάνειας, έχουμε όλοι την ίδια κατάληξη. 

- Σε στιγμές σαν αυτές, μια φιλική αγκαλιά, ένα δάκρυ και ένα ποτήρι κρασί είναι τα μόνα που μπορούν να απαλύνουν τον πόνο και αξίζουν περισσότερο απ’ όλα τα πλούτη του κόσμου. 

Γνωρίζω ότι τουλάχιστον δυο συνάδελφοι μου τις τελευταίες μέρες έχασαν πολύ δικά τους πρόσωπα. Να ξέρουν ότι συμμεριζόμαστε τον πόνο τους και ότι βρίσκονται στις σκέψεις μας.

Είμαστε δημιουργοί, είμαστε επαγγελματίες και πάνω απ’ όλα είμαστε άνθρωποι. Αν το χάσουμε αυτό το τελευταίο, τα προηγούμενα χάνουν οποιοδήποτε σημασία και αξία.

Οι λαοί της Γης θέλουν την ειρήνη

Το 2023 κλείνει και ένας αντικειμενικός παρατηρητής δεν μπορεί παρά να είναι ιδιαίτερα ανήσυχος. Είναι η πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που η προοπτική μιας ευρείας κλίμακας στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη είναι μια ρεαλιστική πιθανότητα. 

Αν κοιτάξουμε τι γίνεται εδώ και χρόνια στη Νότια Σινική Θάλασσα, στα στενά Κίνας - Ταϊβάν, στην κορεατική χερσόνησο, στην Αρμενία και στη Γεωργία, στην Ουκρανία, στη Συρία, τη Λιβύη και το Κουρδιστάν όπως και, στην Παλαιστίνη και συνολικά στη μέση Ανατολή, ο πόλεμος κάνει ξανά αισθητή την παρουσία του. 

Ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας έχει φτάσει σε ακραίο σημείο. Η Ρωσία έχει τεράστιες αδυναμίες αλλά και ένα πανίσχυρο πυρηνικό οπλοστάσιο, προσπαθεί να βρει τα πατήματα της. Αναδυόμενες δυνάμεις όπως η Ινδία, το Ιράν, η Νότια Αφρική, η Σαουδική Αραβία και η Βραζιλία ψάχνουν να βρουν τον ρόλο τους στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η Ιαπωνία είναι βυθισμένη στη δημογραφική παρακμή της με μια αδιανόητη στασιμότητα. Η Ευρώπη τέλος, δείχνει να κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Βλέπει το δέντρο, χάνει το δάσος, αναλώνεται σε ανούσιες διαφωνίες και μικροπολιτικά ζητήματα ενώ με ταχύ ρυθμό χάνει τη δυνατότητα επιρροής. 

Αυτήν την τελευταία μέρα του χρόνου πρέπει να ειπωθεί όσο πιο απλά γίνεται: Η Αμερικανική και οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες, όπως επίσης ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Ιαπωνία που πάντα συντάσσονται μαζί τους πρέπει να έρθουν στα συγκαλά τους! Ο πόλεμος δεν είναι λύση! 

Φοβάμαι ειλικρινά πως κάποια κέντρα επιρροής στις ΗΠΑ και στις παραπάνω χώρες αρχίζουν να σκέφτονται σοβαρά ότι ένας γενικευμένος πόλεμος «δεν θα ήταν και τόσο κακή ιδέα», αφού ελπίζουν πως έτσι η λεγόμενη «Δύση» θα κερδίσει και θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της. 

Αν αλήθεια το πιστεύουν αυτό, δεν ξέρουν τι τους γίνεται! Ο πόλεμος θα είναι αδιανόητα καταστροφικός, θα αφήσει πολλά εκατομμύρια νεκρούς (ελπίζω όχι δισεκατομμύρια) και καθόλου σίγουρο δεν είναι ποιος θα τον κερδίσει. Επίσης, το φυσικό περιβάλλον θα καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά ενώ τίποτα δεν θα εξασφαλίζει ότι μια μεγάλη ‘καθοριστική’ αναμέτρηση δεν θα ακολουθηθεί από μια επόμενη, όπως ακριβώς έγινε από τον Α’ στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. 

Οι λαοί θέλουν την ειρήνη. 

Οι λαοί δεν θέλουν πόνο και αίμα. Οι λαοί είναι έτοιμοι να συνεργαστούν. Όσοι έχουν πολλά είναι έτοιμοι να δώσουν για να έχουν και όσοι τώρα δεν έχουν τίποτα.

Τώρα είναι η στιγμή των φωτισμένων ηγεσιών. Τώρα είναι η ώρα του πολιτισμού. Τώρα είναι η ώρα των μεγάλων συμβιβασμών. Τώρα πρέπει να αποδείξουμε πως τα ποτάμια αίματος του 20ου αιώνα μας δίδαξαν όσα θα έπρεπε. 

Οι λαοί θέλουν την Ειρήνη. Η πολιτική δύναμη που μπορεί να την εξασφαλίσει είναι μόνο η Ευρώπη. Μια ενωμένη Ευρώπη, υπερδύναμη ειρήνης, ισότητας, δικαιοσύνης και πολιτισμού. Αυτή είναι η μάχη της γενιάς μας, αυτή είναι η μάχη που πρέπει και μπορεί να κερδηθεί! 

Εύχομαι καλή χρονιά, με υγεία και ευτυχία. Ελπίζω οι ευρωπαϊκές ηγεσίες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Κι αν δεν το κάνουν οι ηγεσίες, εύχομαι να το κάνουν οι λαοί.