Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου

Δίστομο Βοιωτίας,

23 Ιουνίου 2023

Θα ήθελα να ξεκινήσω το άρθρο αυτό εκφράζοντας την τεράστια έκπληξη και απορία μου για το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου. Όσο κι αν προσπάθησα να το καταλάβω και να το ερμηνεύσω (επί παραδείγματι, «δεν κερδίζει ποτέ η αρνητική ατζέντα»), είναι τόσο μεγάλη η απόσταση του αποτελέσματος με την αίσθηση που έχω για τις απόψεις των ανθρώπων γύρω μου ώστε να συνεχίζω να τελώ σε κατάσταση έκπληξης έναν μήνα μετά. 

Παρά ταύτα, η πολιτική μου ανάλυση δεν έχει αλλάξει ουσιωδώς. Εξακολουθώ να θεωρώ αδιανόητο για οποιαδήποτε πολίτη να στηρίξει τα δυο μιζοκόμματα, τη δήθεν «Νέα Δημοκρατία» και το δήθεν «ΠΑΣΟΚ». Είναι δυο κόμματα που βαρύνονται με την οικονομική καταστροφή της χώρας, με τη  δημιουργία μιας νέας γενιάς μεταναστών και με το ‘μπλοκάρισμα’ της δημοκρατίας στη χώρα που τη γέννησε. 

— ειδικά για το λεγόμενο ‘ΠΑΣΟΚ’ θα σημειώσω τη δήλωση ενός από τους συνιδρυτές του, έναν εκ των επτά συγγραφέων της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη 1974, του Μιχάλη Χαραλαμπίδη:

«Αυτό το μαγαζί πρέπει να κλείσει».

Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ ομολογώ πως μετεκλογικά τον βλέπω με περισσότερη συμπάθεια. Είναι εκπληκτικό με πόσο μένος του επιτίθεται σύσσωμο το σύστημα για να τον εξαφανίσει. Αυτό από μόνο του φανερώνει πως ο πολιτικός οργανισμός αυτός, παρά τα μεγάλα λάθη του, δεν υποτάχτηκε στην οικονομική ολιγαρχία που κυβερνά τη χώρα, πράγμα για το οποίο τα στελέχη του πρέπει να είναι υπερήφανα. Θα χαρώ πολύ εάν αντέξει ο ΣΥΡΙΖΑ και κρατήσει τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθότι η εναλλακτική επιλογή του ΠΑΣΟΚ μόνο τρόμο προκαλεί. 

Το ΚΚΕ στις 21 Μαΐου πέτυχε μια αξιόλογη επίδοση (και είμαι υπερήφανος που βοήθησε και η δική μου ψήφος!). Η κριτική μου στο κόμμα παραμένει δεδομένη, όμως πέρα από κάθε αμφιβολία ένα ισχυρότερο ΚΚΕ μόνο καλό θα κάνει στον ελληνικό λαό, ειδικά την στιγμή που αμφισβητούνται οι βασικές δημοκρατικές μας κατακτήσεις. 

Τέλος, όσες διαφωνίες κι αν έχει κανείς με τον Γιάνη Βαρουφάκη, σίγουρα η παρουσία του στη Βουλή θα ήταν ένα καλό νέο. Μακάρι να τα καταφέρει! Αντίθετα, δυσκολεύομαι πολύ να πω το ίδιο για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία εμφανίζεται να έχει παρόμοιο μίσος προς τον Αλέξη Τσίπρα με εκείνο του Γιάνη Βαρουφάκη, στερούμενη όμως τόσο ενός ιδεολογικού πλαισίου όσο και μιας ομάδας στελεχών που θα την υποστηρίξει. Είμαι πολύ επιφυλακτικός με την Πλεύση Ελευθερίας. Λογικά θα μπει στη Βουλή όποτε περιορίζομαι να πω ότι ελπίζω να διαψευσθώ. 

Για τα ακροδεξιά κόμματα (Ελληνική Λύση, Νίκη, Σπαρτιάτες, Μπογδάνος, Λατινοπούλου κλπ) δεν θα κάνω κανένα σχόλια. Η ίδια η ύπαρξη τους είναι περίτρανη απόδειξη της συντηρητικοποίησης της κοινωνίας και της παρακμής του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ελπίζω σύντομα να μπουν στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Έρχομαι λοιπόν στην επιλογή μου για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, που αυτήν τη φορά είναι πολύ εύκολη: Θα ψηφίσω της συμμαχία «Πράσινο & Μωβ», στην οποία ιδρυτικό μέλος είναι το Βολτ Ελλάδας, το μοναδικό πολιτικό κόμμα που προτάσσει την ανάγκη της άμεσης ομοσπονδιακής ένωσης της Ευρώπης. 

Καλώ με ενθουσιασμό κάθε προοδευτικό πολίτη να κάνει το ίδιο! Παρότι η είσοδος στη Βουλή είναι μάλλον δύσκολο, έχει τεράστια σημασία να καταγραφούν με ποσοστό μεγαλύτερο του 1% οι δυνάμεις της οικολογίας, του ευρωπαϊσμού και της προόδου. Αν αυτό επιτευχθεί, σύντομα μπορεί να έχουμε μια νέα σελίδα στην ελληνική πολιτική σκηνή!

Δεν σας κρύβω ότι αυτές τις μέρες η ψυχή μου έχει μαυρίσει. Περίπου 700 συνάνθρωποι μας δολοφονήθηκαν βάναυσα στα ανοιχτά της Πύλου και σχεδόν κανείς δεν ασχολείται. Είναι κατά κάποιο τρόπο ένα θέμα απαγορευμένο. Όχι, δεν είναι αυτή η Ελλάδα που ονειρευόμαστε. Ας την αλλάξουμε και ας το κάνουμε τώρα!

—

Για λόγους συνέπειας παραθέτω τα αντίστοιχα σημειώματα με τις σκέψεις μου στις προηγούμενες εκλογές:

Εκλογές Μαΐου 2023 |  Εκλογές 2019 | Ευρωεκλογές 2019 | Δημοτικές Εκλογές 2019 | Εκλογές Σεπτεμβρίου 2015 | Δημοψήφισμα 2015 | Εκλογές Ιανουαρίου 2015 | Εκλογές Ιουνίου 2012 | Εκλογές Μαΐου 2012

Γιατί ψήφισα ΚΚΕ στις εκλογές της 21ης Μαΐου

Από το 2012 και μετά έχω υιοθετήσει τη συνήθεια να δημοσιεύω τις σκέψεις μου για τις εκλογές, όποτε αυτές συμβαίνουν, εξηγώντας παράλληλα το σκεπτικό που με οδηγεί στην εκάστοτε απόφαση μου. Έχοντας πλήρη επίγνωση πως είναι μικρός ο αριθμός των αναγνωστών του ιστολογίου μου και πως πιθανότατα κανείς δεν θα επηρεαστεί από το σχετικό μου άρθρο, έχω καταλήξει πως ο κύριος λόγος που το κάνω αυτό είναι εσωτερικός. Με βοηθά να βάλω τις σκέψεις μου σε τάξη ενώ η δημοσιοποίησή τους επιβάλλει να σκεφτώ σοβαρά και, όσο γίνεται, απαλλαγμένος από συναίσθημα και πολιτικά πάθη.

Θέλω να σημειώσω πως ο Ray Dalio, ένας από τους πιο πετυχημένους επιχειρηματίες και συγγραφείς της εποχής μας, στο μνημειώδες έργο του 'Principles' προτείνει κάτι αντίστοιχο για οποιαδήποτε απόφαση λαμβάνει κανείς: Να σημειώνει τις αρχές βάσει των οποίων αποφάσισε, ούτως ώστε να καταλαβαίνει τον εαυτό του, να τον καταλαβαίνουν οι γύρω του και, το σημαντικότερο, να βελτιώνει την ποιότητά των αποφάσεων του στο βάθος του χρόνου.

Έτσι λοιπόν σε αυτό το πρόσφατο άρθρο ενημέρωσα για την απόφασή μου να ψηφίσω το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Όπως έγραφα χαρακτηριστικά, ένας βασικός λόγος που βρίσκεται πίσω από την απόφαση αυτή είναι πως το ΚΚΕ έχει μείνει η μόνη πραγματικά οργανωμένη και ιδεολογική πολιτική δύναμη με τη δυνατότητα να αντισταθεί πραγματικά σε μια πιθανή εκτροπή που μπορεί να συμβεί το επόμενο διάστημα. Με λίγα λόγια, αν τα πράγματα στραβώσουν πολύ, το ΚΚΕ θα είναι μια από τις τελευταίες ελπίδες του ελληνικού λαού.

Κάποιος θα μπορούσε να σημειώσει πως ο κίνδυνος της εκτροπής είναι μικρός ή και ανύπαρκτος. Δυστυχώς όμως δεν είναι καθόλου. Η ομάδα που κατέχει τους θεσμούς στη χώρα μας, η οποία μόλις υπερψηφίστηκε από περισσότερο του 40% του εκλογικού σώματος, δεν δίστασε καθόλου να παρακολουθεί παράνομα κορυφαία μέλη της, ακόμα και τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων. Ας αναρωτηθεί κανείς για τα συναισθήματα που θα αναπτύσσονται όταν συναντιόνται αυτοί οι άνθρωποι, χαμογελούν, κάνουν χειραψίες και κοιτάζονται στα μάτια, ενώ ξέρουν ότι ο προϊστάμενος τους είχε πλήρη πρόσβαση στις προσωπικές τους επικοινωνίες. Αν δεν είναι αυτό εκτροπή, τότε τι είναι;

Αν δεν είναι εκτροπή όσα συνέβησαν στην οικογένεια Ινδαρέ, χωρίς ποτέ να ζητηθεί μια επίσημη δημόσια συγγνώμη, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή η εργαλειοποίηση της πανδημίας για την πλήρη καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή το γεγονός ότι για το σκάνδαλο Novartis εν τελεί διώχθηκαν οι λειτουργοί που το ερευνούσαν, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή ότι δικάστηκε και καταδικάστηκε ο μόνος υπουργός που επιχείρησε να υποχρεώσει την ολιγαρχία να πληρώσει για την κατοχή των μέσων ενημέρωσης, τότε τι είναι; Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς και γνωστός σε όλους. Η εκτροπή συμβαίνει ήδη και είναι απολύτως δικαιολογημένος ο φόβος ότι θα συνεχιστεί και ότι θα λάβει ενδεχομένως ακόμα πιο άγριες μορφές.

Σε αυτές τις συνθήκες εκτροπής, όπως άλλωστε και σε παρόμοιες στο παρελθόν, το ΚΚΕ παραμένει το μοναδικό πολιτικό κόμμα το οποίο έχει κινηματικά χαρακτηριστικά, οργανώσεις βάσεις και ιδεολογική τοποθέτηση στα ζητήματα. Συμφωνώ σε όλα μαζί του; Βεβαίως και όχι. Το έχω κριτικάρει έντονα στο παρελθόν; Ναι, πολύ έντονα μάλιστα και θα συνεχίσω να το κάνω όποτε νομίζω πως πρέπει. Με έχει απογοητεύσει με την πολιτική του; Πολλές φορές, πρώτα και κύρια από την ατολμία του να προωθήσει τη συνεργατική/συνεταιριστική οικονομία, ιδιαίτερα σε τομείς αιχμής όπως η υψηλή τεχνολογία.

Κοιτώντας όμως το ΚΚΕ και συγκρίνοντας το με τα κόμματα δίπλα του, τα οποία όλα είναι αρχηγικά και με πολύ θολή ιδεολογική τοποθέτηση, η απόφαση είναι ξεκάθαρη. Η επιλογή της στήριξής του ήταν μονόδρομος και είμαι υπερήφανος που την έκανα, που πρώτη φορά βρέθηκα στις γραμμές του κόμματος. Από 'κει και πέρα, το προνόμιο του να αποκαλούμαι κομμουνιστής, δεν το έχω ακόμα κατακτήσει. Ίσως και να μην το καταφέρω ποτέ, ίσως πάλι και το μέλλον να επιφυλάσσει εκπλήξεις. 

Το μόνο σίγουρο είναι πως στην εποχή που ο Μακιαβέλι συναντά τον Όργουελ και από κοινού "παίζουν τα ρέστα τους" για τη χειραγώγηση της 'κοινής γνώμης' στη μικρή μας χώρα (με εντυπωσιακά αποτελεσματικό τρόπο, όπως διαπιστώσαμε), το ΚΚΕ, όσες διαφωνίες κι αν έχει ίσως κάποιος με αυτό, παραμένει το μοναδικό σημείο αναφοράς για όποιον θέλει να είναι με τους 'πολλούς'. 

Ποτέ δεν κερδίζει η αρνητική ατζέντα

Με το χθεσινό - εντυπωσιακό από κάθε άποψη - αποτέλεσμα αποδείχτηκε ακόμα μια φορά ότι στις εκλογικές διαδικασίες κερδίζουν μόνο οι θετικές ατζέντες. 

Υπάρχει πλήθος σχετικών πρόσφατων παραδειγμάτων:

• Ελλάδα 2015: Αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταστραφούμε. Βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ.
• Brexit referendum 2016: Αν βγούμε από την ΕΕ θα καταστραφούμε. Βγήκαν από την ΕΕ.
• Αμερικανικές εκλογές 2016: Αν βγει ο Trump θα καταστραφούμε. Βγήκε ο Trump. 

Αυτό (ή μάλλον, και αυτό) το στρατηγικό λάθος έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στις χθεσινές εκλογές.Έλεγε συνέχεια πόσο κακός πρωθυπουργός είναι ο Μητσοτάκης ο Β’. Νομίζω πως όντως είναι τραγικά κακός. 

Ξέχασε ο ΣΥΡΙΖΑ όμως να πει τι θέλει να κάνει αυτός, το όραμα έχει. Ποιο είναι το σχέδιο του για τον λαό, την Ελλάδα και την Ευρώπη. Ποιος είναι ο θετικός λόγος για τον οποίο κάποιος θα έπρεπε να τον υποστηρίξει. 

Οπότε ο κόσμος τον άφησε. Τόσο απλά και καθαρά. 

Από το ΤΙ στο ΓΙΑΤΙ: Οι σκέψεις μου για τις εκλογές της 21ης Μαΐου

Ο ελληνικός λαός προσέρχεται αύριο στις κάλπες για να εκλέξει τους αντιπροσώπους του στο κοινοβούλιο και ταυτόχρονα, ανάλογα με τη δύναμη που θα καταγράψει κάθε κόμμα, να αναδείξει τη νέα κυβέρνηση του τόπου. Η διαδικασία αυτή λαμβάνει χώρα μετά από τέσσερα δραματικά χρόνια όπου η Ελλάδα πέρασε από την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού, την ενεργειακή και οικονομική κρίση παράλληλα με τη ρώσικη εισβολή στην Ουκρανία, πλήθος γεωπολιτικών προκλήσεων αλλά και τη σημαντικότερη αμφισβήτηση των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974.

Στις αντίστοιχες σκέψεις μου πριν τις εκλογές του 2019 είχα εκφράσει τον έντονο προβληματισμό μου για τη διαφαινόμενη τότε επικράτηση του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας (νέα και δημοκρατία κατ' ευφημισμό, αφού ούτε νέα είναι ούτε ιδιαίτερη σχέση με τη δημοκρατία έχει) υπό τον διάδοχο της οικογένειας Μητσοτάκη. Πράγματι ο άνθρωπος αυτός, που προσωποποιεί όσο κανένας άλλος το πρόβλημα νεποτισμού και αναξιοκρατίας της σύγχρονης Ελλάδας, δεν δικαιούταν ιστορικά και ηθικά να είναι πρωθυπουργός. Η ιστορία τον έχει ήδη τιμωρήσει για την ύβρι αυτή αφού πέραν πάσης αμφιβολίας είναι ο χειρότερος πρόεδρος κυβέρνησης της περιόδου της μεταπολίτευσης, μακράν του επομένου. 

Στις μέρες του Κυριάκου Μητσοτάκη ζήσαμε τη γέννηση και την κυριαρχία ενός οργουελικού καθεστώτος. Είμαι βέβαιος πως ο Donald Trump και κάθε παρόμοιος 'πολιτικός' ανά τον κόσμο παίρνουν μαθήματα από τον ένοικο του Μεγάρου Μαξίμου. Η πραγματικότητα δεν έχει καμία, μα απολύτως καμία σημασία. Το μόνο που έχει σημασία είναι τι λέει η επικοινωνιακή γραμμή για την προστασία του 'Μεγάλου Αδερφού'. Όσοι τολμήσουν να έχουν άλλη άποψη, αργά ή γρήγορα θα καταλάβουν και θα αγαπήσουν και αυτοί τον Μεγάλο Αδερφό, άσχετα αν πρόκειται για κορυφαίο υπουργό και 'φίλο' του ή ακόμα και για τον Α/ΓΕΕΘΑ. Τίποτα δεν έχει αξία μπροστά στην 'επικοινωνία' (αυτονοήτως, ούτε καν η πραγματικότητα).

Θα χρειαζόμουν ώρες για να απαριθμήσω τους λόγους για τους οποίους θα έπρεπε να παραιτηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης από Πρωθυπουργός. Από τον ξυλοδαρμό της οικογένειας Ινδαρέ στις αρχές της θητείας του μέχρι την εθνική τραγωδία των Τεμπών στα τέλη της μεσολάβησαν πολλές άλλες στιγμές αδιανόητης ασυνέπειας, ανικανότητας και παράβασης καθήκοντος. Ψιλά γράμματα για τον Άρχοντα του Λυκαβηττού και Πάσης Ελλάδος. Ετοιμάζεται να κυβερνήσει και πάλι για να ολοκληρώσει το καταστροφικό του έργο. Ο ελληνικός λαός ίσως τον ψηφίσει και πάλι, εγώ πάλι σε καμία απολύτως περίπτωση. Όχι, με τίποτα δεν θα ψήφιζα το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές του 2023 και θα απέτρεπα οποιονδήποτε συμπολίτη μας έχει έστω και μια στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα από υο να ψηφίσει αυτό το κόμμα.

υγ. Οφείλει νομίζω να σημειωθεί πως σε ένα ευνομούμενο κράτος το μόρφωμα που αυτοαποκαλείται 'Νέα Δημοκρατία' θα είχε από χρόνια τεθεί εκτός νόμου. Τόσο διότι αποτέλεσε μια αδιανόητη εστία διαφθοράς (ένα από τα δυο 'μιζοκόμματα', σύμφωνα με τον διανοητή και πολιτικό Μιχάλη Χαραλαμπίδη), όσο και επειδή κυβέρνησε 16 από τα 36 χρόνια της μεταπολίτευσης που οδήγησαν την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας το 2010 αλλά και στην απώλεια της κυριαρχίας της, όσο ακόμα τέλος και γιατί με έναν εντελώς παράλογο και εκτός του πνεύματος του νόμου τρόπο συγκέντρωσε χρέος ύψους .... 400 εκατομμυρίων ευρώ (ήτοι 0.1% του δημοσίου χρέους!), τα οποία εν τέλει θα πληρώσουν οι Έλληνες πολίτες.

Έρχομαι τώρα στο έτερο των μιζοκομμάτων, το (κατ' όνομα και μόνον) 'ΠαΣοΚ'. Όποτε σκέφτομαι αυτό το μόρφωμα μου έρχεται στο μυαλό μια φράση ενός στελέχους της αγοράς που συνήθιζε να λέει "να κλάψω γελώντας ή να γελάσω κλαίγοντας;". 

Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης υπήρξε συνιδρυτής του και εδώ και χρόνια λέει πως πρέπει να μετονομαστεί σε ΚΚΚΑΣΟΡ από τα αρχικά των λέξεων Καριερίστες, Κοσκωτάς, Κεμαλιστές, Ανάν, Σημίτης, Οτσαλάν, Ρεπούση. Έχει μεγάλο δίκιο ο δάσκαλος που εύγλωττα περιγράφει την τερατογονία που οδήγησε στη μετάλλαξη του ΠαΣοΚ, ενός μαζικού και ευγενούς κινήματος με εντυπωσιακή αυτό-οργάνωση, σε ΚΚΚΑΣΟΡ, μια χυδαία κάστα διανομής της εξουσίας που νόμιζε πως θα μπορέσει να παρκάρει για πάντα στο κράτος. Φέτος μάλιστα πρότεινε να προστεθεί και η επεξήγηση "2 ΑΦΜ", καθώς όπως συχνά γίνεται σε νυχτερινά κέντρα και ποδοσφαιρικές ομάδες, καθώς το ΠαΣοΚ συγκέντρωσε τραπεζικά χρέη αντίστοιχα της ΝΔ, μετά επινοήθηκε ο 'συνασπισμός κομμάτων' που ονομάστηκε ΚΙΝΑΛ (άλλο, νέο ΑΦΜ) και στη συνέχεια το ΚΙΝΑΛ μετονομάστηκε σε ΠΑΣΟΚ (με το νέο ΑΦΜ). Τι να πει κανείς; Αυτό το μαγαζί πρέπει να κλείσει (να τεθεί και αυτό εκτός νόμου και να γίνει μια σε βάθος εισαγγελική έρευνα). Ο ορισμός της χαμένης ψήφου είναι η ψήφος στο ΚΚΚΑΣΟΡ - 2 ΑΦΜ.

Συνεχίζω με τον ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα αυτό το είχα ψηφίζει το 2007 και το 2009 θεωρώντας πως πρέπει να υπάρχει μια φωνή της ανανεωτικής αριστεράς στο κοινοβούλιο. Ακόμα πιστεύω πως έκανα καλά. Στις δυο εκλογές του 2012 ψήφισα 'Δημιουργία Ξανά!' και έχω δημόσια απολογηθεί πολλές φορές για το τραγικό αυτό σφάλμα. Στις τρεις αναμετρήσεις του 2015 κατά σειρά ψήφισα Λευκό τον Γενάρη, ΝΑΙ στο δημοψήφισμα και Αποχή τον Σεπτέμβρη. Νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ τα παραπάνω καθώς σε πολλούς φίλους μου, λόγω της σκληρής κριτικής που κάνω στην Α.Ε. Μητσοτάκη Β', έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως είμαι οπαδός του κόμματος αυτού. Όχι δεν είμαι. Δεν είμαι διότι ουδέποτε μπόρεσα να χωνέψω το συνειδητό ψέμα του 2015 ('σκίσιμο μνημονίων' κλπ) και όλη τη μεθόδευση του δημοψηφίσματος. Τους αναγνωρίζω που ζήτησαν λαϊκή εντολή για την αλλαγή πολιτικής τον Σεπτέμβρη του 2015 και πάλι όμως οι κυβερνητικές τους επιδόσεις ήταν πολύ κατώτερες των περιστάσεων. Όχι τόσο διαχειριστικά, εκεί καλά τα πήγαν ('η καλύτερη δεξιά κυβέρνηση της μεταπολίτευσης' είχε πει ένας καθηγητής μου), όσο στην πλήρη απουσία οράματος και ουσιαστικά προοδευτικής πολιτικής.

Αυτήν την απουσία τη ζήσαμε και στην αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Για τα πρώτα τρία χρόνια θα έλεγε κανείς πως κοιμόταν και έμενε σε έναν σποραδικό καταγγελτικό λόγο. Τον τελευταίο χρόνο απλώς ενίσχυσε τον καταγγελτικό λόγο. Δεν είπε ΤΙ θα κάνει και ΓΙΑΤΙ αυτό είναι προοδευτικό. Αφήνει να εννοηθεί πως λίγο πολύ θα εφαρμόσει την ίδια πολιτική με τη ΝΔ, απλώς με πιο ανθρώπινο τρόπο αλλά και με λιγότερη κλοπή και διαφθορά. Δεν λέω, σημαντικό να περιοριστούν η κλοπή και η διαφθορά, σε καμία περίπτωση αυτό όμως δεν αρκεί. Που είναι η συζήτηση για την οικονομία της γνώσης, της συνεργασίας και της δημιουργικότητας; Που είναι ένα νέο συνεταιριστικό κίνημα; Που είναι η οικολογία; Που είναι τα κινήματα γενικότερα; Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε μεγάλος από τα κινήματα και η επιλογή του Αλέξη Τσίπρα ήταν να κάνει ένα ακόμα αρχηγικό κόμμα. Όσο κι αν είναι (πολύ) καλύτερος ως μονάδα, το μοντέλο αυτό είναι αποτυχημένο και η τύχη της προσπάθειας προδιαγεγραμμένη. 

Θα ήθελα όμως να σημειώσω το εξής: Τον Ιούλιο του 2019, όπως είχα ενημερώσει δημόσια, ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ. Δεν το έκανα για να επικροτήσω την πολιτική του αλλά για να προσπαθήσω με τις δυνάμεις μου να εμποδίσω της επιστροφή της οικογενειοκρατίας, του νεποτισμού, της αναξιοκρατίας και της ακραίας διαφθοράς που πρεσβεύει ο Μητσοτάκης Β'. Δυστυχώς τα γεγονότα με δικαίωσαν. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήταν χειρότερη και από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. Υπό την έννοια αυτή, καθώς είναι ύψιστο πατριωτικό, εθνικό και δημοκρατικό καθήκον να απαλλαγούμε από το καθεστώς που μας έχει επιβληθεί, δεν θα απέτρεπα κανέναν από το να ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές τις εκλογές. Ίσως μάλιστα το κάνω κι εγώ, θα αποφασίσω στο παραβάν όταν πάω να ψηφίσω.

Στη συνέχεια θα ήθελα να αναφερθώ συνοπτικά στο ΚΚΕ και στο ΜέΡΑ25. 

Έχω πολλές φορές δημοσιεύσει τις ενστάσεις μου και για τα δυο. Το ΚΚΕ κατ' αρχάς μέσα στα χρόνια της κρίσης έχει χάσει μια μοναδική ιστορική ευκαιρία. Την ώρα που ο καπιταλισμός, ο ντόπιος και ο διεθνής, ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης, την ώρα που ο λαός υπέφερε, εκείνο λειτουργεί σαν να βρίσκεται σε άλλη πραγματικότητα. Οι κομμουνιστές έχουν γίνει κάτι σαν κοσμοκαλόγεροι και μελετάνε τις γραφές, προσβλέποντας τη δικαίωση σε μια άλλη ζωή. Όχι στη Δευτέρα Παρουσία των Χριστιανών αλλά στη Λαϊκή Κυριαρχία. Άλλη ορολογία, ίδιο νόημα όμως και, το κυριότερο, ίδια ερώτηση: Τώρα τι κάνουμε; Όπως έγραψα και για τον ΣΥΡΙΖΑ θα περίμενα το ΚΚΕ να έχει δώσει μεγάλη έμφαση στο συνεταιριστικό κίνημα το οποίο γίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Είναι η μόνη ρεαλιστική λύση στα προβλήματα του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας. 

Θέλω να πιστεύω πως οι σύντροφοι θα το καταλάβουν! Πρώτη φορά είμαι τόσο κοντά στο να ψηφίσω ΚΚΕ και χαίρομαι που είμαι βέβαιος πως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι συμπολίτες μας θα το κάνουν. Θα αποφασίσω πάνω στην κάλπη, είναι όμως μια από τις τρεις επιλογές που έχω στο μυαλό μου. Δεν μπορώ τέλος να μην πιστώσω στους κομμουνιστές ότι έσωσαν την τιμή του ελληνικού λαού διαδηλώνοντας της 17η Νοέμβρη 2021 απέναντι σε μια ακόμα επίδειξη ακραίου αυταρχισμού και καταπάτησης του Συντάγματος από την κυβέρνηση της ΝΔ.

Παρόμοια για το ΜέΡΑ25, στο οποίο βρίσκομαι πολύ κοντά φιλοσοφικά ως φεντεραλιστής, θέλω να πω ότι του αναγνωρίζω πως είναι το μόνο κόμμα που είπε δυο μεγάλες αλήθειες: (α) Η Ελλάδα σήμερα είναι απολύτως χρεοκοπημένη και αναμφίβολα σε πολύ χειρότερη κατάσταση από το 2010 οπότε και προσφύγαμε στον διεθνή δανεισμό. Ακόμα, (β) ότι η δέσμευση της δημόσιας περιουσίας με το 'υπέρ-ταμείο' είναι μια κατάσταση που προσβάλλει βάναυσα το ελληνικό κράτος και κάθε Έλληνα πολίτη, απολύτως μη αποδεκτή για μια ευρωπαϊκή χώρα. Τέλος, το σύστημα 'Δήμητρα' που τόσο συστηματικά λοιδορήθηκε (λαμπρό παράδειγμα δολοφονίας χαρακτήρα) είναι μια εξαίρετη, ευφυής πρόταση που είμαι βέβαιος πως αργά ή γρήγορα θα υλοποιήσει κάποια από τις επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις. 

Από την άλλη βέβαια δεν μπορώ να μην σημειώσω πως με ενοχλεί η ξεκάθαρη αρχηγική φύση του ΜέΡΑ25 με έναν αρχηγό που είναι χαρισματικός μεν, νάρκισσος δε. Αυτό καθόλου δεν συνάδει με τα ιδανικά της αριστεράς ούτε με τη φιλοσοφία ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κόμματος. Τέλος, η πλήρης άρνηση συνεργασιών, όπως και του ΚΚΕ, μάλλον φόβο φανερώνει παρά αυτοπεποίθηση. Σε κάθε περίπτωση, η τρίτη μου επιλογή για αύριο είναι αυτή του ΜέΡΑ25, είμαι πολύ αισιόδοξος πως θα έχει εκλογική επιτυχία και βέβαιος πως αυτό θα είναι για το καλό της χώρας.

Θέλω ακόμα να αναφερθώ σε δυο κόμματα τα οποία δύσκολα θα ψήφιζα αλλά που τα αξιολογώ θετικά για την καθαρότητα των θέσεων και τη συνέπεια τους: Η Φιλελεύθερη Συμμαχία και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Γνωρίζω πως θα ξενίσει πολλούς η περίεργη αυτή σύνδεση, κρίνω όμως πως το πολιτικό σκηνικό έχει να κερδίσει πολλά τόσο από ένα ισχυρό φιλελεύθερο κόμμα όσο και από ένα πραγματικά ριζοσπαστικό, επαναστατικό αριστερό κίνημα. Όσοι λοιπόν έχουν τέτοια πιστεύω, ας μην παρασυρθούν από τη λογική της 'χαμένης ψήφου' και ας τα στηρίξουν, θα είναι καλό για όλους και κυρίως για τη χώρα.

Δεν πρόκειται να σπαταλήσω χρόνο για να αναφερθώ στην 'Ελληνική Λύση' και σε ένα πλήθος άλλων γραφικών κομμάτων - με κάποια από αυτά εμπίπτουν στην περιγραφή 'θέλει ο φασίστας να κρυφτεί μα η χαρά δεν τον αφήνει'. Λίγη υπομονή ας κάνουν, στις επόμενες εκλογές πιθανότατα θα κατέβουν οι αυθεντικοί ναζί και θα μπορέσουν να εκφραστούν.

Κλείνοντας θέλω να καταγγείλω ακόμα μια φορά τον άδικο αποκλεισμό της συμμαχίας Πράσινο και Μωβ, την οποία θα ψήφιζα οπωσδήποτε αν της είχε επιτραπεί να πάρει μέρος. Δεν υπάρχει άλλη λύση για τον ελληνικό λαό πέρα από το να πρωταγωνιστήσει στη δημουργία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης, της 'Ευρώπης των Λαών' που λέγαμε παλιότερα, μιας υπερδύναμης ειρήνης, δικαιοσύνης, ισότητας και πολιτισμού. Το Βολτ Ελλάδας και συνολικά το Volt Europa είναι ότι πιο ελπιδοφόρο υπάρχει στην πολιτική σκηνή σήμερα. Προφανώς, βρισκόμενο στα πρώτα του βήματα, συχνά κάνει λάθη. Αυτό που έχει σημασία όμως είναι πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση, έχει σωστή φιλοσοφία και διέπεται από σωστές αρχές και αξίες. Θέλω να πιστεύω πως τα μέλη του θα συνεχίσουν τη μεγάλη και ωραία τους προσπάθεια γιατί το έχουν ανάγκη τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη.

Οι αυριανές εκλογές είναι ιδιαίτερα κρίσιμες. Αν η Ελλάδα από το 1974 και μετά είχε επιτύχει κάτι, αυτό ήταν η λειτουργία της δημοκρατίας μας. Η απερχόμενη κυβέρνηση επιχείρησε να εγκαθιδρύσει ένα απολυταρχικό καθεστώς, αξιοποιώντας ότι πιο σύγχρονο προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία και επικοινωνία, υπό το μανδύα μάλιστα μιας υποτιθέμενα εκσυγχρονιστικής και φιλελεύθερης πολιτικής. Θα ήταν κωμικό αν δεν ήταν αδιανόητα επικίνδυνο. Έχουμε όλοι πατριωτικό, εθνικό και δημοκρατικό καθήκον να στείλουμε την κλίκα αυτή στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ας ελπίσουμε ότι όλοι μας θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

—

Ενημέρωση 21/5, ώρα 17:00: Μετά από πολλή σκέψη επέλεξα να βρεθώ πρώτη φορά στις γραμμές του ΚΚΕ. Το επέλεξα πρώτα και κύρια για τον εξής λόγο: Στην επιχειρούμενη δημοκρατική και καθεστωτική εκτροπή το ΚΚΕ είναι μια από τις λίγες, αν όχι η μόνη, ελπίδες του λαού μας για ουσιαστική αντίσταση. 

—

Για λόγους συνέπειας παραθέτω τα αντίστοιχα σημειώματα με τις σκέψεις μου στις προηγούμενες εκλογές:

Εκλογές 2019 | Ευρωεκλογές 2019 | Δημοτικές Εκλογές 2019 | Εκλογές Σεπτεμβρίου 2015 | Δημοψήφισμα 2015 | Εκλογές Ιανουαρίου 2015 | Εκλογές Ιουνίου 2012 | Εκλογές Μαΐου 2012

O βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας

Μια ανάμνηση που θα έχω πολύ έντονη όσο ζω είναι εκείνη του μπαμπά μου να αφηγείται πως κατά τις 3:00 τα ξημερώματα τις 21/4/1967 φαντάροι εισέβαλλαν στο πατρικό μας ώστε να συλλάβουν έναν πραγματικό δημόσιο κίνδυνο: Τον παππού μου. 

Ο μπάρμπα Βασίλης είχε τότε ηλικία 68 ετών, αν δει κάποιος όμως δει φωτογραφίες της εποχής θα του φανεί άνω των 80. Βλέπετε, 15+ χρόνια ως θανατοποινίτης και αργότερα ισοβίτης, του είχαν αφήσει κάποιο αποτύπωμα. 

Μια λεπτομέρεια που δεν είχαν υπολογίσει ήταν ότι ήδη υπέφερε από άνοια και δεν μπορούσε να περπατήσει. Αυτό βέβαια δεν στάθηκε πρόβλημα: Τον πήραν με το φορείο και λίγες εβδομάδες αργότερα βρέθηκε στη Γυάρο, όπου έμεινε μέχρι αρχές του 1968. Τον έστειλαν πίσω στο σπίτι και απεβίωσε τον Μάιο του ίδιου έτους. 

Υπάρχουν δυστυχώς χιλιάδες παρόμοιες ιστορίες που σιγά σιγά ξεχνιούνται αφού οι άνθρωποι που τις έζησαν φεύγουν από τη ζωή ο ένας μετά τον άλλον. Δυστυχώς αυτό δίνει χώρο σε μια τεράστια, συντονισμένη προσπάθεια αναθεωρητισμού που λίγο-πολύ λέει πως η δικτατορία δεν ήταν και τόσο κακή. Έκανε έργα και δεν είχαμε εγκληματικότητα. 

Οι τραγικές επέτειοι είναι χρήσιμες για να μαθαίνουμε. Το βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά (!) «Ο Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας» είναι ένα εξαίρετο ανάγνωσμα που δείχνει πως οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες επί της ουσίας κυβερνούσαν τη χώρα από το 1946 μέχρι τον Ιούλιο του 1974 (ή μήπως και αργότερα; Μέχρι τώρα ίσως;), πως ενορχήστρωσαν και επέβαλλαν τη χούντα και πως τελικά μας οδήγησαν στην κυπριακή τραγωδία. 

Υπό το πρίσμα αυτό προκαλεί (τουλάχιστον) θυμηδία η απόλυτη ταύτιση όλων των ελληνικών κυβερνήσεων εδώ και 30+ χρόνια με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, πολύ συχνά μάλιστα φερόμενοι ως «βασιλικότεροι του βασιλέως». 

Προκύπτει τελικά ένα ξεκάθαρο ερώτημα: Ποιο δόγμα εθνικής ασφαλείας ακολουθούμε, της Ελλάδας ή των ΗΠΑ; Η ερώτηση, προφανώς, είναι ρητορική. Ακολουθούμε εκείνο των ΗΠΑ. Αυτό που μας οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην απώλεια της μισής Κύπρου. 

Αναμφίβολα θα ήταν τραγικό λάθος να συγκρουστεί κανείς με την υπερδύναμη. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να οδηγηθείς στην τυφλή υποταγή. Σε τελική ανάλυση, τους ‘δεδομένους’ κανείς δεν τους παίρνει σοβαρά (όπως μας αποδεικνύει η περίπτωση της Τουρκίας). 

Ήρθε η ώρα να συζητήσουμε σοβαρά τι πραγματικά σημαίνει εθνική ανεξαρτησία και πως μπορούμε επιτέλους να την επιτύχουμε, διακόσια χρόνια μετά την επανάσταση του 1821. Η προσωπική μου γνώμη είναι πως αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, είμαι όμως ανοιχτός να ακούσω και άλλες απόψεις. 

Αυτό που δεν είμαι διατεθειμένος να κάνω είναι να παρακολουθώ να συνεχίζεται ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας και να υποκρίνομαι πως «όλα είναι καλά». Όχι, δεν είναι όλα καλά και εναπόκειται στον ελληνικό λαό να κάνει ότι του αναλογεί. 

Τιμή στον Σιδέρη Αθ. Τσίγκο και στον Δημήτρη Β. Τσίγκο

Τύχη αγαθή το έφερε να συναντηθώ με έναν Ασπροπύργιο 83 ετών, ο οποίος έκανε μια εκπληκτική επιχειρηματική διαδρομή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και που είχε να μου δώσει ένα υπέρ-πολίτιμο κειμήλιο: Το βιβλίο του Σιδέρη Τσίγκου "Ο Συνεταιρισμός Είν' η Ζωή μας".

Ο Σιδέρης Τσίγκος, με τον οποίο δεν έχω κοντινή συγγένεια, ήταν ένας ήρωας της εθνικής αντίστασης και αληθινός πρωτοπόρος του συνεταιριστικού κινήματος. Γεννήθηκε το 1910 στον Ασπρόπυργος και το 1928 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του, ουδέποτε όμως μπόρεσε να πάρει το πτυχίο του ως 'ανταμοιβή' για τα πολιτικά του φρονήματα. Δική του ιδέα ήταν η δημιουργία του Συνεταιρισμού Αγελαδοτρόφων Ασπροπύργου, του οποίου διετέλεσε διευθυντής προπολεμικά.

Στη διάρκεια της κατοχής ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση. Οι Ναζί, τόσο γερμανόφωνοι  όσο και ελληνόφωνοι, δεν του το συγχώρεσαν. Στις 16 Ιουλίου 1944, δολοφόνοι εισέβαλαν στην κατοικία του και τον απήγαγαν. Βασανίστηκε άγρια και το πτώμα του βρέθηκε μετά στη σημερινή "Στοά του Βιβλίου" στο κέντρο της Αθήνας. Είχε παντρευτεί λίγο πριν και είχε αποκτήσει μια κόρη, ενός έτους όταν δολοφονήθηκε, η οποία ακόμα ζει σήμερα.

Έναν χρόνο μετά τη δολοφονία του, φίλοι του Σιδέρη Τσίγκου, με τη βοήθεια της αγαπημένης του συζύγου Μίνας, εξέδωσαν το παραπάνω βιβλίο, το οποίο αποτελεί επί της ουσίας καταγραφή των ημερολογίων του. 

Μια σελίδα του βιβλίου είχε τεράστιο ιστορικό και συναισθηματικό ενδιαφέρον για μένα και την οικογένεια μου, καθώς είναι η καταγραφή ενός διαλόγου του Σιδέρη Τσίγκου με τον θείο μου, Δημήτρη Β. Τσίγκο, στις 6 Ιανουαρίου 1943, λίγους μήνες πριν ο θείος μου δώσει την πρώτη του μάχη σαν αντάρτης του ΕΛΑΣ. Δεν μπόρεσα να κρατήσω τα δάκρυα μου διαβάζοντας τη. Την παραθέτω εδώ δίχως κανένα επιπλέον σχόλιο:

Όπως έχω γράψει ξανά, τον Δημήτρη Β. Τσίγκο, ο θείο Μήτσος όπως τον έλεγε ο πατέρας μου, είναι μια εικόνα πολύ γνώριμη σε μένα. Νιώθω ότι τον έχω γνωρίσει, παρότι δολοφονήθηκε βάρβαρα από τους ελληνόφωνους Ναζί σε ηλικία μόλις 17 ετών στις 25 Ιουλίου 1944, περισσότερα από τριάντα τρία χρόνια πριν έρθω εγώ στη ζωή.

Το παραπάνω απόσπασμα με κάνει να καταλάβω πως ο θείο Μήτσος είχε επίγνωση του κινδύνου της αντιστασιακής του δράσης και όχι μόνο είχε συμφιλιωθεί με το ενδεχόμενο του να πέσει νεκρός κατά τη διάρκεια της αλλά είχε φτάσει να το θεωρεί ως ένα ωραίο τέλος. Ένας πραγματικός ήρωας, ένα πρότυπο παντοτινό που θα καθοδηγεί την σκέψη και την πράξη μου.

Διάβασα πριν λίγους μήνες τον "Ανήφορο" του Νίκου Καζαντζάκη. Περιγράφει σε ένα σημείο τον διάλογο ενός εκατόχρονου γέρου κρητικού στα παράλια της Νότιας Κρήτης με έναν Εγγλέζο αξιωματικό, όταν εκείνος εγκατέλειπε το νησί για να σωθεί:

- "Γιάντα μωρέ φεύγετε;", ρωτά ο γέρο κρητικός

- "Γέρο δεν βλέπεις τι γίνεται; Άμα μείνουμε, θα πεθάνουμε!", απαντά ο Άγγλος

- "Γιάντα, μήπως αν φύγετε, τελικά δεν θα πεθάνετε;" ανταπαντά ο κρητικός και ο Άγγλος έμεινε να κοιτά αποσβολωμένος.

Η στιχομυθία αυτή είναι το μεγαλύτερο μάθημα ζωής που έχω πάρει στα 45 και πλέον χρόνια που βρίσκομαι στη ζωή. 

Σε ένα άλλο σημείο του βιβλίου του Σιδέρη Τσίγκου, οι φίλοι του αναφέρουν πως "αίμα από τέσσερις γενιές Ασπροπυργιωτών χύθηκε για να ελευθερωθεί αυτός ο τόπος": 

Είναι κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ. Ο ελληνικός λαός έδωσε τα πάντα στη μάχη έναντι του φασισμού και του ναζισμού και όλοι μας πρέπει να διδασκόμαστε από αυτό.

Μια τελευταία παρατήρηση: Ο Σιδέρης Τσίγκος δολοφονήθηκε την παραμονή του πανηγυριού της Αγίας Μαρίνας και ο Δημήτρης Τσίγκος παραμονή της Αγίας Παρασκευής. Αυτές ήταν οι δυο μεγαλύτερες γιορτές του Ασπροπύργου της εποχής. Μου φαίνεται λοιπόν πως παρά την τραγικότητα της ιστορίας τους, παρά την απέραντη θλίψη που εξακολουθεί να πλημμυρίζει τους συγγενείς και τους απογόνους του, σε ιστορική διάσταση έτσι πρέπει να θυμόμαστε τις ζωές τους: Ως μια γιορτή. Ως αφιέρωση σε έναν ανώτερο σκοπό και ως μια ουσιαστική συνεισφορά στην κοινωνία. Με λίγα λόγια, ως ένα λαμπρό παράδειγμα.

Ήρθε η ώρα της συμμετοχής

 Μια ματιά στα στατιστικά των εκλογών βγάζει το εξής εκπληκτικό: 

- 2004 Ψήφισαν 7.573.368

- 2019 Ψήφισαν 5.769.644

Η παρακμή της χώρας ξεκάθαρη σε δυο γραμμές. 

Ψηφίζουμε μαζικα στις εκλογές που έρχονται, ό,τι πιστεύει καθένας. Ψηφίζουμε όμως!

Εγώ θα ψηφίσω το Βολτ με σκεπτικό που έχω εξηγήσει. Έχει όμως επιλογές για όλα: δεξιούς, κεντρώους, αριστερούς, κομμουνιστές. φιλελεύθερους, συντηρητικούς, ευρωπαϊστές, διεθνιστές, εθνικιστές, πατριωτικά κόμματα, προσωποπαγή κόμματα, τα πάντα όλα υπάρχουν. Ψάξτε τα! 

Σίγουρα βρίσκω αδιανόητο να ψηφίσει κανείς κόμματα που θα έπρεπε να είναι εκτός νόμου (τα γνωστά δυο «μιζοκόμματα»), κόμματα που δεν ξέρουν τι προτείνουν και κόμματα που …δεν θέλουν να κυβερνήσουν (αν κερδίσουν, θα το θεωρήσουν προβοκάτσια και ο νοών νοείτω). 

Επιλογές όμως υπάρχουν. Συμμετέχουμε μαζικά και στέλνουμε σπίτι τους όσους κρατούν τη χώρα στην περίοδο των κοτζαμπάσηδων — διότι εκεί είμαστε ακόμα. 

Τα μπάζα της μεταπολίτευσης πρέπει επιτέλους να πάνε στη χωματερή της ιστορίας.