Ένα Μάτι την ημέρα: Ύβρις και Νέμεσις για τους εραστές της καμένης σάρκας

Στις 23 Ιουλίου 2018 μια ασύλληπτης έκτασης τραγωδία συνέβη στην Αττική με τη μεγάλη πυρκαγιά στο Μάτι όπου 102 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους με αδιανόητα επώδυνο τρόπο. Όσο ζω δεν θα ξεχάσω τις ιστορίες ηρωϊσμού και αυτοθυσίας που έλαβαν χώρα εκείνη την ημέρα, αναφερόμενος κυρίως σε συνανθρώπους μας που την κρίσιμη στιγμή, αφού βεβαιώθηκαν πως τα νεώτερα μέλη της οικογένειάς τους είναι σε ασφαλές μέρος, επέλεξαν τελικά να μείνουν μαζί με αγαπημένα τους ηλικιωμένα πρόσωπα που ήταν ανήμπορα να κινηθούν και τελικά βρήκαν μαζί ένα τραγικό τέλος. 

Η τραγωδία αυτή έχει ήδη μελετηθεί πολύ και είμαι βέβαιος πως θα μελετάται για πολλά χρόνια ακόμα. Κάποια πρώτα συμπεράσματα από το πεδίο της επιστήμης λένε τα εξής: (α) Τα μετεωρολογικά φαινόμενα εκείνης της μέρας ήταν πρωτόγνωρα και η ταχύτητα επέκτασης της φωτιάς ήταν αδιανότητα γρήγορη, (β) τα πυροσβεστικά μέσα ήταν απασχολημένα με την αντιμετώπισης μιας άλλης, δυνητικά πολύ επικίνδυνης, μεγάλης φωτιάς στην απέναντι πλευρά της Αττικής, (γ) αναμφίβολα έγινε υπο-εκτίμηση του κινδύνου στις πρώτες στιγμές της πυρκαγιάς και (δ) τελικά όλοι οι παραπάνω παράγοντες μαζί με το πολεοδομικό χάος της περιοχής, την τεραστίας έκτασης αυθαίρετη δόμηση και την απουσία επαρκούς εκπαίδευσης στον πληθυσμό αλλά και στις υπηρεσίες, οδήγησαν σε μια ανεπανάληπτη καταστροφή.

Ήταν πράγματι μια πάρα πολύ επώδυνη εθνική τραγωδία.

Αυτό όμως που ακολούθησε ήταν ακόμα περισσότερο αδιανόητο και θα ρίχνει τη βαριά σκια του στην ελληνική πολιτική σκηνή για δεκαετίες. Το τότε κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τον επικοινωνιακό ερασιτεχνισμό της τότε κυβέρνησης και να ξεκινήσει μια άνευ προηγουμένου πολιτική σπέκουλα επάνω στις στάχτες του δάσους, των περιουσιών και, αν είναι ποτέ δυνατόν, επάνω στους ίδιους τους νεκρούς της τραγωδίας.

Γράφτηκαν άρθρα επί άρθρων, δημοσιεύτηκαν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες με στόχο το συναίσθημα του εκλογικού ακροατηρίου, κινήθηκαν διαδικασίες "απόδοσης ευθυνών", παράχθηκαν μέχρι και - υποτίθεται 'ερευνητικά' - ντοκιμαντέρ που επεικόνισαν τα γεγονότα εκείνης της ημέρας με λυρικό τρόπο και πάντοτε βέβαια οδηγώντας την απόδοση των ευθυνών, πολιτικών ακόμα και ποινικών, στην κυβέρνηση της εποχής. Έμαθε όλη η Ελλάδα την ιστορία του κάθε θύματος, την απόγνωση των συγγενών του, λεπτομέρειες που έκαναν όλη την κοινωνία να πλημμυρίζει από συμπόνια για τα θύματα αλλά και από οργή για τους κυβερνώντες.

Αναδείχτηκε έτσι λοιπόν ένα νέο είδος πολιτικού όντος: Ο εραστής της καμένης σάρκας. Η πρώτη δημόσια εμφάνιση αυτού του πολιτικού αυτού όντος είχε βέβαια ήδη γίνει με τους "νεκρούς της ΜΑΡΦΙΝ", όμως με την τραγωδία στο Μάτι το είδος ολοκληρώθηκε και τελικά απογειώθηκε.  Οποτεδήποτε κάτι πήγαινε στραβά στον δημόσιο διάλογο για την τότε αντιπολιτευόμενη και τώρα κυβερνώσα παράταξη, το απόλυτο όπλο έβγαινε από την φαρέτρα: Η τραγωδία στο Μάτι. Τελικά, ακόμα δεν το μάθαμε, μήπως ο Τσίπρας ήξερε για τους νεκρούς εκείνο το βράδυ και έπαιζε θέατρο;

Ουδείς φαίνεται να αναρωτήθηκε: Ήταν άραγε δυνατό να μην ήξερε; Σε τι όμως θα βοηθούσε να έλεγε εκείνο το βράδυ λεπτομέρειες για τα θύματα, την στιγμή της κορύφωσης της τραγωδίας; Σε τι θα διευκόλυνε αυτό τους χιλιάδες ανθρώπους που είχαν φίλους και συγγενείς στην περιοχή και ήταν ανήμποροι να βοηθήσουν; Ή μήπως άραγε ο Τσίπρας είχε κάποιο σατανικό σχέδιο να εξαφανίσει τους νεκρούς και τα καμένα σπίτια την επόμενη μέρα ώστε να γλυτώσει τις συνέπειες; Ήμαρτον επιτέλους! Πολλά μπορεί κανείς να χρεώσει στον Αλέξη Τσίπρα και τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνολικά (ούσα πολύ κατώτερη των προσδοκιών), στο συγκεκριμένο θέμα όμως η ευθύνη τους αφορά έναν ασύλληπτο επικοινωνιακό ερασιτεχνισμό και τίποτα άλλα.

Δυομισι χρόνια μετά η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί εμβρόντητη να συμβαίνει μια παρόμοια τραγωδία κάθε μέρα. Χθες, Σάββατο 28/11, μάθαμε πως 121 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας επιπλοκών του νέου κορωναϊού. Προστέθηκαν σε 101 που είχαμε την προηγούμενη μέρα. Την τελευταία εβδομάδα συνηθίσαμε να ακούμε τριψήφιους αριθμούς νεκρών. Από την αρχή της πανδημίας περίπου 2.300 συνάνθρωποί μας έχουν χάσει τη ζωή του και, αν είναι δυνατόν, περίπου 1.300 από αυτούς μόνο τον τρέχοντα Νοέμβριο. Είναι μια πραγματικά αδιανότητη τραγωδία. Η Ελλάδα του 2020 βιώνει "ένα Μάτι την ημέρα" και, δυστυχώς, απέχουμε πολύ από το τέλος.

Η μεγάλη διαφορά όμως είναι πως ενώ ουδείς τρόπος υπήρχε να προβλεφθεί η τραγωδία στο Μάτι, το "ένα Μάτι την ημέρα" μπορούσε κάλλιστα να προβλεφθεί και η χώρα μπορούσε να προετοιμαστεί. Δεν το έκανε όμως διότι βαυκαλιζόταν ότι "νίκησε τον κορωνοϊό", όπως δίχως ίχνος ντροπής έλεγε τον Μάιο του 2020 ο Καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας.

Πρώτοι και μεγαλύτεροι αρνητές του κορωνοϊού αποδείχτηκαν οι ίδιοι οι εραστές της καμένης σάρκας. Έτσι, μετά την ύβρι ήρθε νομοτελειακά η νέμεσις. Εκείνοι που έχτισαν την καριέρα τους πάνω στην οσμή της καμένης σάρκας στο Μάτι, τώρα έχουν να αντιμετωπίσουν "ένα Μάτι την ημέρα".  Πράγματι δε, το αντιμετωπίζουν με τον μόνο τρόπο που ξέρουν: Την προπαγάνδα και τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας. 

Έκπληκτος ο ελληνικός λαός μαθαίνει ότι υπάρχουν νεκροί δυο κατηγοριών. Για τους 102 νεκρούς της φωτιάς στο Μάτι μάθαμε τα πάντα. Την ιστορία τους, το τραγικό τους τέλος, τους ανθρώπους που αφήνουν πίσω τους. Οι χιλιάδες νεκροί όμως του κορωνοϊού είναι σαν να μην υπάρχουν για τα ελληνικά μέσα "ενημέρωσης". Δεν έχουν πρόσωπο, δεν έχουν ιστορία, δεν μαθαίνουμε τι αφήνουν πίσω. Πολύ συχνά δε, τους κατηγορούμε μάλιστα πως ευθύνονται για τον ίδιο τον θανατό τους αφού είχαν έλλειμα ατομικής ευθύνης. Μιλάμε για μια αδιανόητη ντροπή που δεν σέβεται ούτε το νεκρό σώμα, ότι πιο ιερό δηλαδή στην μακραίωνη ελληνική παράδοση.

Οι χιλιάδες νεκροί όμως αυτής της αδιανόητης τραγωδίας είναι εδώ. Έχουν φωνή μέσα από τα αγαπημένα τους πρόσωπα και η φωνή τους θα ακουστεί απ' άκρη σ' άκρη της χώρας, όσα εκατομμύρια και αν μοιράσει στα φερέφωνά του ο κ. Πέτσας. Οι άνθρωποι αυτοί έχασαν τη ζωή τους διότι οι κατ' όνομα και μόνο 'υπεύθυνοι' δεν έκαναν τη δουλειά τους για περισσότερους από έξι μήνες. Βαυκαλίζονταν βλέπετε και αυτοί όπως ο "Σωτήρης", ότι "νίκησαν τον κορωνοϊό.

Εκείνοι που εμμονικά οδήγησαν το εθνικό σύστημα υγείας σε μια πλήρη απαξίωση, προσπαθούν λέει τώρα να το στηρίξουν. Ξέρουν πολύ καλά να προσλαμβάνουν μαζικά συνοριοφύλακες και ειδικούς φρουρούς, δυσκολεύονται όμως ιδιαίτερα να μονιμοποιήσουν τραυματιοφορείς, τραπεζοκόμους, καθαρίστριες, νοσηλευτές και ιατρούς που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται το ΕΣΥ για να λειτουργήσει. Οι χιλιάδες νεκροί της τραγωδίας του κορωνοϊού θα τους διδάξουν ότι αυτές οι εμμονές είχαν τραγικά αποτελέσματα.

Η δημόσια υγεία βλέπετε, αποδείχτηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, δεν μπορεί να είναι ιδιωτικό προϊόν καθώς η υγεία του ενός επηρρεάζει την υγεία του άλλου. Για να μπορέσει το άτομο να είναι υγιές, πρέπει εν τέλει η κοινωνία να απολαμβάνει ένα υψηλό επίπεδο υγείας και αυτό μπορεί να γίνει αποτελεσματικά μόνο μέσα από ένα ανοιχτό, μαζικό, σύγχρονο και προσβάσιμο ισότιμα σε όλους Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ίσως σας φαίνεται απλό, οι εραστές της καμένης σάρκας όμως έχουν μεγάλη δυσκολία να κατανοήσουν αυτά τα απλά πράγματα.

Η οργή και η απογοήτευσή μου με όσα συμβαίνουν με ανάγκασαν να γράψω τις παραπάνω γραμμές. Ελπίζω έστω και την ύστατη στιγμή οι κυβερνώντες να κοιταχτούν στον καθρέφτη, να ανακτήσουν επαφή με τη συνείδησή τους και να πράξουν το δέον γενέσθαι. Ελπίζω ακόμα η αντιπολίτευση να μην κάνει σπέκουλα πάνω στους νεκρούς του κορωνοϊού. Να ζητήσει και εκείνη ένα μεγάλο συγγνώμη καθώς κυβέρνησε αλλά το ΕΣΥ δεν το ενίσχυσε όσο θα έπρεπε. 

Πάνω απ' όλα όμως, εύχομαι όσοι ενσαρκώνουν το πολιτικό ον του εραστή της καμένης σάρκας να αντιληφθούν τον ξεπεσμό τους. Να ζητήσουν μια μεγάλη συγγνώμη από τον ίδιο τους τον εαυτό και από τα συγγενικά και προσφιλή τους πρόσωπα. Να μετανοήσουν πραγματικά και να ενταφιάσουν το αηδιαστικό αυτό πολιτικό όν σε ένα μαύρο ντουλάπι της ιστορίας από το οποίο δεν πρέπει να ξαναβγεί ποτέ.

Ο ελληνικός λαός αξίζει κάτι καλύτερο. Οι ιδεολογίες του θανάτου δεν έχουν θέση στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία, την επιστήμη και τη φιλοσοφία. Ας πορευτούμε εμπρός με πυξίδα τις ιδεολογίες της ζωής.

Περί Σουηδίας, κορωνοϊού και επιστήμης

Διάβαζα τις προάλλες στο έγκριτο Euro2day.gr ένα άρθρο με τίτλο "Οι Σουηδοί έχασαν την πίστη τους στη στρατηγική της χώρας κατά Covid-19" το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Ήταν ένα ακόμα από τα - κυριολεκτικά - εκατοντάδες άρθρα που εμφανίζονται στον ελληνικό (και όχι μόνο) τύπο σχετικά με τους Σουηδούς οι οποίοι λίγο πολύ παρουσιάζονται ως ανάλγητοι, απάνθρωποι, ενδεχομένως βάρβαροί και σίγουρα αδαείς περί του ορθού τρόπου αντιμετώπισης των επιδημιών.

Το μακρινό 1998 έζησα στη Σουηδία κάνοντας το εαρινό εξάμηνο δευτέρου έτους των σπουδών μου στο Royal Institute of Technology της Στοκχόλμης χάρη στο εξαίρετο πρόγραμμα Erasmus. Έχω λοιπόν ιδία γνώμη περί Σουηδίας και ας μου επιτραπεί να τονίσω πως όταν ακούω ότι στη Σουηδία γίνεται κάτι λάθος ενώ στην Ελλάδα γίνεται σωστα, ειδικά δε όταν αυτό το 'κάτι' αφορά μια κρατική λειτουργία και πολύ περισσότερο στον τομέα της υγείας, είμαι πολύ, πάρα πολύ επιφυλακτικός.

Καλό λοιπόν είναι να δούμε τι λένε τα δεδομένα. Το παρακάτω γράφημα είναι αποκαλυπτικό:

Βλέπουμε λοιπόν ότι η Σουηδία δεν τα πάει καθόλου άσχημα. Για την ακρίβεια τα πάει πολύ καλύτερα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ - ενώ βεβαίως τα πάει εντυπωσιακά καλύτερα από την Ελλάδα. Ανανεωμένες πληροφορίες μπορεί κανείς να βρει και σε αυτόν εδώ τον σύνδεσμο.

Παρατηρήστε το εξής: Ενώ την τελευταία εβδομάδα στην Ελλάδα έχουμε από 80 εώς 120 απώλειες την ημέρα από τον νέο κορωνοϊό, η Σουηδία έχει τα εξής αποτελέσματα: 20/11: 27, 21/11: 24, 22/11: 33, 23/11:  33, 24/11: 21, 25/11: 10, 26/11: 3, 27/11: 16. Γιατί λοιπόν αυτή η εμμονή του τύπου με την δήθεν "αποτυχία" της Σουηδίας και, πολύ περισσότερο, με την απολύτως δήθεν "αγανάκτηση" του σκανδιναβικού αυτού λαού; Ας το σκεφτούμε και ας βγάλουμε όλοι τα συμπεράσματά μας για τους λόγους αυτής της εμμονής.

Βέβαια, πολλοί θα αναφερθούν στο γεγονός ότι η Σουηδία μετρά έναν αριθμό περίπου 6.700 νεκρών από την πανδημία, αριθμός που δεν είναι μικρός (η Ελλάδα μέχρι στιγμής έχει περίπου 2.300 με παρόμοιο πληθυσμό - μην σας ξεγελά όμως ο απόλυτος αριθμός, ο ρυθμός άυξησης έχει σημασία). 

Πράγματι λοιπόν. Μετράει 6.700 θανάτους μέχρι στιγμής η Σουηδία, εκ των οποίων σχεδόν όλοι στο πρώτο κύμα και από αυτούς το πολύ μεγάλο ποσοστό σε γηροκομεία (όπου έγινε ένα μεγάλο λάθος και αν δεν κάνω λάθος αποδόθηκαν ευθύνες).

Η Σουηδία όμως, σε αντίθεση με όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, θα γλυτώσει πολλές χιλιάδες θανάτους λόγω καθυστερημένης διάγνωσης καρκίνων, καρδιοπαθειών και άλλων σοβαρών ασθενειών (κάτι απολύτως διαπιστωμένο — ο κόσμος αργεί να πάει στον γιατρό εν μέσω lockdown, όποτε δυστυχώς μερικές φορές όταν τελικά πάει, είναι αργά).

Ακόμα η Σουηδία θα γλιτώσει την τεράστια αύξηση των ναρκωτικών, του αλκοολισμού, των ψυχοφαρμάκων και της ενδοοικογενειακής βίας, που παρατηρείται πάντοτε με το lockdown (ενώ θα μπορούσαν να περιγραφούν με πολύ μελανά χρώματα οι τεράστιες οικονομικοκοινωνικές επιπτώσεις του).

Έρχεται μια στιγμή που το lockdown απομένει να είναι η μόνη διαθέσιμη λύση. Το θέμα είναι η οργανωμένη πολιτεία να καταφέρει να μην φτάσει στην στιγμή εκείνη. Οι Σουηδοί φίλοι μας ήταν οι μόνοι που το κατάφεραν και τους αξίζουν - κατά την γνώμη μου πάντα - συγχαρητήρια.

Αυτό όμως που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε είναι πως είμαστε ακόμα στη μέση του δεύτερου κύματος και ότι, κατά πάσα πιθανότητα, θα υπάρξει και τρίτο κύμα (κατά το οποίο στην Ισπανική Γρίπη ήταν που καταγράφηκε η μεγάλη πλειοψηφία των θυμάτων). Στο τέλος γίνεται λογαριασμός και τότε θα μάθουμε όλοι εάν ο μοναχικός δρόμος της Σουηδίας ήταν σωστός ή όχι. Μέχρι τότε θα πρότεινα να παρακολουθούμε και να έχουμε σεβασμό προς εκείνους που τολμάνε να πάρουμε μια διαφορετική απόφαση, όχι βάσει δοξασιών (π.χ. "με τη Θεία Κοινωνία δεν κολλάει") αλλά βάσει της τρέχουσας επιστημονικής γνώσης.

Τέλος, δεν γίνεται να μην το πω, έχω μεγάλο θαυμασμό για τον Σουηδικό λαό που ακόμα και σε μια πρωτόγνωρη συνθήκη όπως η πανδημία του κορωνοϊού κατάφερε να προστατέψει τη δημόσια υγεία χωρίς να καταπατήσει τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες. Μια πράγματι δύσκολη άσκηση κατά την οποία οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές δημοκρατίες - της Ελλάδα προεξάρχουσας - απέτυχαν παταγωδώς.

Διπλή "ανάπλαση": Πόση αμορφωσιά να αντέξει κανεις;

Διάβασα εμβρόντητος τα νέα για την επονομαζόμενη ... διπλή "ανάπλαση", δηλαδή την καταστροφή της ιστορικής περιοχής του Ελαιώνα των Αθηνών για τη δημιουργία ...ποδοσφαιρικού σταδίου και άλλων συναφών εμπορικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων.

Αναρωτιέμαι, είναι δυνατόν να υπάρχει τόση άγνοια; Ουδείς γνωρίζει τι σημαίνει Ελαιώνας; Τι σημαίνει Ιερά Οδός, τι σημαίνει Ελευσίνα; Εν τέλει, ουδείς γνωρίζει τι πραγματικά σημαίνει Αθήνα; Ο επονομαζόμενος Δήμαρχος Αθηναίων, πάντως βάσει τεκμηρίων πλέον, μάλλον έχει μαύρα μεσάνυχτα. 

Ο Ελαιώνας ήταν ο τόπος που υπήρξε απόλυτα συνυφασμένος με τις Φιλοσοφικές Σχολές των Αθηνών. Η Ακαδημία Πλάτωνος, το Λύκειο του Αριστοτέλη, ο Κήπος του Επίκουρου. Ότι υψηλότερο γέννησε ποτέ το ανθρώπινο πνεύμα, ήταν εκεί. Εκεί που σήμερα το 'νεοελληνικό κράτος' έχει τον σκουπιδότοπό του και, ως ανάπτυξη, προτείνει να ματαμοσχεύσουμε τη φιλοσοφία του Ντουμπάι και του Άμπου-Ντάμπι μέσα σε ότι ιερότερο είχε ποτέ Κλεινόν Άστυ.

Πρέπει όμως να αποφασίσουμε με ποιους είμαστε. Είμαστε με τις βόμβες μπετόν, ή με την κλασική αισθητική; Είμαστε με το κιτς ή με την αρμονία; Είμαστε με την άγνοια ή με την γνώση;

Τα γεγονότα μαρτυρούν πως είμαστε με την άγνοια. Τουλάχιστον αδαείς - και ως εκ τούτου επικίνδυνες - είναι οι διευθύνουσες ομάδες που κατέχουν τους θεσμούς. Θεσμούς όπως τα Υπουργεία Πολιτισμού και Ανάπτυξης, η Περιφέρεια Αττικής, ο Δήμος Αθηναίων. Αδαείς, μικροί και λίγοι, δεν αντιλαμβάνονται το έγκλημα που διαπράττουν.

Αυτό που πρέπει να γίνει στον Ελαιώνα είναι ένα τεράστιο πολιτιστικό έργο για την αναβίωση των Σχολών των Αθηνών. Ένα Διεθνές Πάρκο Φιλοσοφίας που θα φέρει την σκέψη του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Επίκουρου (και τόσων άλλων ακόμα), στον 21ο αιώνα. Η πνευματική πρωτοπορία όλου του πλανήτη, από το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο, μέχρι το Δελχί, το Πεκίνο και το Τόκιο, και απο τη Μελβούρνη μέχρι το Λος Άντζελες, τη Νέα Υόρκη, το Κάιρο και τη Μόσχα, κυριολεκτικά, όλος ο πλανήτης, προσμένουν από την Ελλάδα να ξαναβρεί τη θέση της στον παγκόσμιο χάρτη της Σκέψης.

Εμείς τι κάνουμε αντ' αυτού; Ρίχνουμε βόμβες τσιμέντου σε έναν από τους πιο ιερούς τόπους της παγκόμιας ιστορίας.

Πρόκειται για αίσχος και ντροπή.

Ελπίζω ειλικρινά να αναδειχτεί έστω και την ύστατη στιγμή μια μαζική πρωτοβουλία της κοινωνίας των πολιτών που από τη μια θα αποτρέψει την τέλεση του εγκλήματος αυτού εναντίον της ιστορίας και από την άλλη θα προωθήσει την υπόθεση του Διεθνούς Πάρκου Φιλοσοφίας.

Ελπίζω τέλος, ακόμα και την τελευταία ώρα, οι αρμόδιοι να συνειδητοποιήσουν τι πάνε να κάνουν. Να αλλάξουν ρότα και, πηγαίνοντας προς την γνώση αντί της άγνοιας, να γράψουν το όνομά τους στην ιστορία.

Η Αθήνα ας γίνει ξανά μια αληθινή Αθήνα. Τσιμέντο χορτάσαμε, θεάματα χορτάσαμε, σκέψη και γνώση είναι αυτά που μας λείπουν. 

Μέχρι να ζητήσουν συγγνώμη

Οι διάλογοι Μηλίων - Αθηναίων για πολλούς αποτελούν μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της Αρχαίας Αθήνας. Για άλλους όμως, μεταξύ των οποίων και ο συγγραφέας του άρθρου αυτού, είναι ένα από τα πιο διδακτικά συμβάντα της αρχαίας ιστορίας. Πρώτα απ' όλα μας διδάσκουν ότι η εσωτερική λειτουργία του πολιτεύματος ενός κράτους δεν δίνει υποχρεωτικά χαρακτηριστικά στην εξωτερική του πολιτική. Αναμφίβολα η Αρχαία Αθήνα είναι το πρότυπο δημοκρατίας, αυτό όμως δεν την εμπόδισε να ασκήσει μια βάρβαρη και απάνθρωπη ιμπεριαλιστική πολιτική έναντι της μήλου. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει στο 2ο μισό του 20ου αιώνα με τις ΗΠΑ: Αναμφίβολα ήταν η καλύτερα λειτουργούσα δημοκρατία του πλανήτη, αυτό όμως δεν τις εμπόδιζε να ασκούν βάρβαρες και απάνθρωπες ιμπεριαλιστικές πολιτικές όποτε έκριναν πως αυτό ήταν προς το συμφέρον τους - και το έκαναν σε όλο τον κόσμο, Κύπρου και Ελλάδος συμπεριλαμβανομένων.

Το δεύτερο που μας διδάσουν οι διάλογοι εκείνοι είναι το πόσο τραγική είναι η ψευδαίσθηση της ουδετερότητας όταν κάποιος δεν έχει την απαραίτητη στρατιωτική ισχύ για να την προστατεύσει. "Όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας" είπαν οι Αθηναίοι στους Μηλίους, λόγια που απλώς επανέλαβε 25 αιώνες μετά ο αμερικανός πρόεδρος George Bush ο νεώτερος, όταν ξεκινούσε "τον πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας" επιτιθέμενος στο Αφγανιστάν (ως απάντηση στην αισχρή τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001).

Το ίδιο μάθημα που πήραν με τον χειρότερο τρόπο οι Μήλιοι, το πήραν ομοίως άσχημα και οι αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και πάλι 25 αιώνες μετά. "Μας έπαιξαν στην σκακιέρα της παγκόσμιας στρατηγικής" αφηγείται θρηνώντας ο Χρόνης Μίσσιος στα υπέροχα βιβλία του, αναρωτώμενος για πιο λόγο ο ανθός της ελληνικής νεολαίας έδωσε το αίμα του για έναν αγώνα εκ προοιμίου χαμένο (στη Γιάλτα και αλλού). Δυστυχώς ακόμα, για να δούμε την πρόσφατη επικαιρότητα, το ίδιο μάθημα έδωσαν οι Ρώσοι στον αδερφικό λαό της Αρμενίας όταν εκείνος εξέλεξε μια ηγεσία που πίστεψε ότι μπορεί να φύγει από την σφαίρα της απόλυτης επιρροής της Μόσχας.

Ο γνωστός δημοσιογράφος Αλέξης Παπαχελάς είναι διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Στην εφημερίδα αυτή θα βρει κανείς πλήθος άρθρων αυτές τις μέρες που θα επιχειρηματολογούν για το άσκοπο και απαράδεκτο της πραγματοποίησης της πορείας από το ΕΜΠ προς την Αμερικάνικη Πρεσβεία τη 17η Νοέμβριου. Αναφέρονται τατε άρθρα αυτά στις συνθήκες της πανδημίας αλλά δεν ξεχνούν να μιλήσουν και για την "ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς", που επιτέλους πρέπει να λάβει τέλος.

Ο ίδιος ο κ. Παπαχελάς όμως έχει συγγράψει ένα υπέροχο βιβλίο με τον εύγλωττο τίτλο "Ο Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας 1947-1967 - Ο Αμερικανικός Παράγων". Το έξοχο βιβλίο εμπεριέχει αδιάσειστα ντοκουμέντα που βασικά αποδεικνύουν το εξής: Από την στιγμή που οι υποχωρούντες (γεωπολιτικά) Άγγλοι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την εξουσία στην Ελλάδα (διότι εκείνοι επί της ουσίας κυβερνούσαν τη χώρα από ιδρύσεων νεοελληνικού κράτους) και να παραδώσουν την εξουσία στους Αμερικάνους (όπως έγινε και αλλού), οι τελευταία δεν δίστασαν να βιάσουν κατά συρροή και κατ' εξακολούθηση την Ελληνική Δημοκρατία ώστε να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους με τον τρόπο που έκριναν τότε βέλτιστο.

Όπως αποδεικνύεται, τόσο η κωμικοτραγική χούντα των συνταγματαρχών όσο και η διχοτόμηση της Κύπρου ήταν αμερικανικά σχέδια που, κατά τους εμπνευστές τους, βοηθούσαν τότε στην σκακιέρα του ψυχρού πολέμου.

Για να το πούμε απλά: Από την στιγμή που η Ελλάδα μας ήταν πολύ αδύνατη για να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της, έπρεπε να διαλέξει στρατόπεδο. Δυστυχώς όμως, ούτε καν αυτή η επιλογή δεν της δόθηκε: Το στρατόπεδο αποφασίστηκε στη Γιάλτα (και για να είμαστε ειλικρινείς, σε καλό μας βγήκε). Αυτό όμως δεν σημαίνει πως το αίτημα για εθνική ανεξαρτησία, για αυτοδιάθεση και ουσιαστική αυτονομία ήταν λάθος. Εντελώς το αντίθετο! Ήταν απόλυτα σωστό και πρέπει τιμή αιώνια σε όσους αγωνίστηκαν για αυτά.

Σήμερα λοιπόν, το ξέρουμε καλά ότι οι Αμερικάνοι παραμένουν τα αφεντικά της χώρας. Το έδειξαν στα Ίμια, το έδειξαν και πολλές άλλες φορές (όπως και με την πρόσφατη ανακοίνωση για τον εναέριο χώρο). Μάλιστα, σε μια σκέψη υπερρεαλισμού, πρέπει να το δεχτούμε πως καλύτερα τα αφεντικά μας να είναι στην Washington παρά στη Μόσχα ή στο Πεκίνο (ή πολύ χειρότερα στην Άγκυρα). Αλλά, έστω για μια φορά τον χρόνο, πρέπει να υπενθυμίζουμε στα αφεντικά μας ότι μπορεί να είμαστε (ακόμα) γεωπολιτικά τους υποχείρια, αλλά τουλάχιστον δεν είμαστε (και τόσο) ηλίθιοι. Ξέρουμε ότι εκείνοι ευθύνονται για τη χούντα, ξέρουμε ότι εκείνοι ευθύνονται για την τραγωδία της Κύπρου και έχουν την ιστορική ευθύνη (το λιγότερο) να ζητήσουν μια δημόσια συγγνώμη από τον ελληνικό λαό.

Μέχρι να το κάνουν, η πορεία από το ΕΜΠ προς την Αμερικάνικη Πρεσβεία θα γίνεται κάθε χρόνο. Ακόμα και εν μέσω πανδημίας. Με αποστάσεις (εννοείται), με μάσκες (εννοείται), με αντισηπτικά, χωρίς συμμετοχή ατόμων από ευπαθείς ομάδες, με τα αυστηρότερα δυνατά μέτρα ασφαλείας. Όμως η πορεία θα γίνει διότι η αναγκαία δημόσια συγγνώμη δεν έχει ακόμα ζητηθεί.

Όποιος θέλει πιο λεπτομερείς αποδείξεις, ας διαβάσει το βιβλίο του κ. Παπαχελά.

υγ1. Για να μην ξεχνάμε τα ουσιώδη: Μονόδρομος για την επίτευξη της ουσιαστικής εθνικής ανεξαρτησίας είναι η συμμετοχή της Ελλάδας ως ιδρυτικό μέλος μας νέας Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης με κοινή (ομοσπονδιακή) εξωτερική πολιτική, άμυνα και νόμισμα. Για να κάνουμε το όνειρο αυτό πραγματικότητα, ας εγγραφούμε όλοι στο Movimento Insieme for the European Federal Union.

υγ2. Στο πρόσφατο show των ΜΑΤ στο ΕΜΠ, τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας για τους συλληφθέντες τηρήθηκαν ή μήπως στοιβάχτηκαν σαν σαρδέλλες, αποκαλύπτοντας πως η προστασία από τον κορωνοϊό δεν είναι τίποτα παρά ένα πρόσχημα;

Μια οφειλόμενη επέκταση στο Gov.gr

Κάποια στιγμή στις αρχές Οκτωβρίου επέστρεφα κατά τις 8:00 το βράδυ από το γραφείο και είχα συντονισμένο το ραδιόφωνο του αυτοκινήτου μου σε γνωστό ειδησεογραφικό σταθμό των Αθηνών. Ήταν οι μέρες που είχε ξεσπάσει ένα κύμα καταλήψεων στα γυμνάσια και στα λύκεια της χώρας καθώς οι μάθητες μάλλον δεν ήξεραν πως αλλιώς να αντιδράσουν βιώνοντας την πραγματικότητα των τμημάτων με πάνω από 25 μαθητές που όμως στα δελτία ειδήσεων γίνονταν 18, ενώ αντί για μάσκες έλαβαν ένα περίεργο αντικείμενο που έμοιαζε με εξάρτημα ιστιοπλοϊας ή kite surf ή κάτι άλλο τέλος πάντων - - ουδεμία σχέση με μάσκες, πάντως.

Αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως η παιδεία τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και περισσότερο ταξική στη χώρα μας. Τελείωσα το Γενικό Λύκειο Ασπροπύργου το 1995. Εκείνα τα χρόνια σε ιδιωτικό σχολείο πήγαιναν μόνο οι μαθητές που αδυνατούσαν να περάσουν την τάξη. Θα έλεγα μάλιστα πως η πραγματικότητα αυτή εμπεριείχε και μιας μορφή στίγμα: Ήταν ντροπή να πηγαίνεις σε ιδιωτικό, υποδήλωνε πως μάλλον δεν είσαι αρκετά έξυπνος.

Στη συνέχεια ήρθε ο "εκσυγχρονισμός" του καταστροφέα της χώρας μας (ναι, ο Κωνσταντίνος Σημίτης είναι αυτός...) και μαζί του ήρθε η σταδιακή μεν, σταθερότατη δε απαξίωση των δημοσίων αγαθών, πρώτα και κύρια της υγείας και της παιδείας.

(Αλήθεια, πόσο αστείος φαντάζει ο Βασίλης Κικίλιας να λέει έντρομος για όσα θα ακολουθήσουν πως το ΕΣΥ είναι "ο πυλώνας της υγείας στη χώρα μας"; Άραγε στον Κυριάκο Μητσοτάκη τον Β' και στον προκάτοχό του Άδωνι Γεωργιάδη, τις έχει πει αυτές τις ανατρεπτικές απόψεις του;)

Η απαξίωση λοιπόν της παιδείας έγινε βήμα-βήμα, έφτασε όμως σε ακραία κατάσταση. Παρατηρώντας τις συζητήσεις μεταξύ φίλων σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα, κατέληξα πια στο εξής συμπέρασμα: Δεν χρειάζεται πλέον οι υπηρεσίες πρόνοιας να εκδίδουν το "πιστοποιητικό απορίας" που εξέδιδαν παλιότερα. Η φοίτηση των παιδιών μιας οικογένειας σε δημόσιο σχολείο είναι απολύτως ισοδύναμη του εν λόγω πιστοποιητικού - Ή, για να το πω διαφορετικά, ως αναξιοπαθούσα αντιμετωπίζεται πλέον από τον κοινωνικό της περίγυρο η οικογένεια που στέλνει τα παιδιά της στο δημόσιο.

"Εσείς σε ποιο σχολείο πάτε;"

Αυτή είναι η ερώτηση που χαρακτηρίζει τη γενιά μου ως γονείς. Όταν καταλάβουμε πόση παρακμή περιέχει, φοβάμαι θα δυσκολευτούμε να το αντιμετωπίσουμε.

Έφτασαν στον αμήν λοιπόν οι μαθητές με την απύθμενη κρατική υποκρισία με τον κορωνοϊό (ναι, αυτόν που νικήσαμε στα τέλη Μαϊου) και έκαναν καταλήψεις. Η κυβέρνηση βεβαίως δεν μπορούσε να σκεφτεί τίποτα άλλο πέρα απ' ότι οι καταλήψεις ενορχηστρώνονται από την αντιπολίτευση και εξαπέλυσε μια δριμύτατη επίθεση εναντίον των μαθητών μέσω των ιδιωτικοδημοσίων μέσων ενημέρωσης. 

Κάποια στιγμή, εκείνο το βράδυ στο ραδιόφωνο, ειπώθηκε το ανήκουστο: Οι μαθητές που συμμετέχουν στις καταλήψεις θα λαμβάνουν απουσία και θα αποκλείονται από την τηλεκπαίδευση. Άκουσον - άκουσον! Στο εύλογο ερώτημα ακροατών "και πως θα ξέρουμε ποιοι μαθητές είναι αυτοί", ήρθε η αποστομωτική απάντηση: "Οι καθηγητές το γνωρίζουν".

Μάλιστα. Οι καθηγητές θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα δίκτυο από ρουφιάνους, ή μάλλον από ρουφιανάκια αφού μιλάμε για ανήλικους, και με βάση τις ...έγκυρες πληροφορίες που λαμβάνουν θα τιμωρούν τους μαθητές εκείνους που υποτίθεται πως συμμετέχουν στις καταλήψεις. Κάποια στην Αθήνα φαίνεται πως ζήλεψαν τη δόξα του Πεκίνου, για να μην πω λίγο ανατολικότερα, της Pyong-Yang.

Προκύπτει όμως ένα σημαντικότατο ζήτημα, το οποίο αυτή η κυβέρνηση το έχει αναπτύξει διεθνώς: Εκείνο του γούστου. Αλήθεια, είναι assez élégant να βάζεις καθηγητές και μαθητές να κάνουν τα ρουφιανάκια; Κάθε αντικειμενικός παρατηρητής θα έλεγε πως είναι άκομψο και αυτό είναι κάτι που είναι απολύτως απαράδεκτο για την Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Εναπόκεται λοιπόν στην επιστήμη των επιστημών του 21ου αιώνα - την Πληροφορική φυσικά - να δώσει λύση στο δύσκολο αυτό πρόβλημα. Αναφέρομαι στο Gov.gr του εξαίρετου συναδέλφου και πλέον Υπουργού, κ. Κυριάκου Πιερρακάκη: Οφείλει να προστεθεί ακόμα ένα ψηφιακό πιστοποιητικό στα δεκάδες άλλα που ήδη προσφέρονται στον δικτυακό αυτόν τόπο, το οποίο θα λύσει προβήματα όπως αυτό της αποφάσεως σε ποιους μαθητές θα καταχωρηθεί απουσία και σε ποιους οχι - και μάλιστα θα το λύσει με αυτόματο τρόπο. Ποιο πιστοποητικό είναι αυτό; Μα φυσικά:

Το ψηφιακό πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων.

Θα πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα προόδου και εκσυγχρονισμού το οποίο τόσο πολύ το έχει ανάγκη η χώρα μας. Μάλιστα, όπως γίνεται αμέσως κατανοητό, το πεδίο εφαρμογής του είναι ευρύτατο και μάλιστα σε πολύ σημαντικότερα ζητήματα από εκείνο των απουσιών. Επί παραδείγματι, γιατί να μην παίζει ρόλο στην απόφαση διασωλήνωσης ή μη ενός ασθενούς με COVID-19, ιδιαίτερα τώρα που μένουμε απο κλίνες ΜΕΘ; Στα θετικά της προτεινόμενης λύσης πιστώνεται το γεγονός ότι το νοσοκομείο του ΕΣΥ θα μπορεί να ελέγχει το πιστοποιητικό του ασθενούς ακόμα και όταν εκείνος δεν έχει τις αισθήσεις του, επιταχύνοντας και εν τέλει εξανθρωπίζοντας τις σχετικές διαδικασίες.

Ελπίζω η πρότασή μου να φτάσει στα αυτιά των αρμοδίων και να βοηθήσει τόσο στο τρέχον 2ο κύμα του κορωνοϊού όσο και σε ένα πιθανό μελλοντικό κύμα καταλήψεων στα σχολεία. Εξάλλου, από πλευράς υλοποίησης είναι πολύ απλό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και τεχνολογίες blockchain ώστε να επιβεβαιώνεται αναντίρρητα η αυθεντικότητα του ψηφιακού πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων ενώ όλη η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θα πρέπει βεβαίως να ακολουθεί απαρέγκλιτα τις επιταγές του GDPR.

11/11/1984,
Βόρειος Κορέα της Δύσης

υγ. Πριν μερικές εβδομάδες βρέθηκα για οικογενειακούς λόγους σε χωριό της Ρούμελης. Αγρότης της περιοχής προσπαθούσε να υποβάλλει αίτηση στο site υπουργείου, το οποίο όμως δεν δούλευε. Του πρότεινα να χρησιμοποιήσει την φόρμα επικοινωνίας του Gov.gr, η οποία, ω τι έκπληξις, δεν δούλευε επίσης. Μετά σκέφτηκα πως τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα προσαρμόζονται στα συμπεριφορικά μοντέλα των οργανισμών που υποστηρίζουν. Ήταν βλέπετε ημέρα Σάββατο, μάλλον και η φόρμα ήθελε να ξεκουραστεί.

Διδάγματα εξ Αρμενίας

Μόλις πριν λίγες μέρες έγραφα στο ιστολόγιο αυτό ότι η κυβέρνηση των Αθηνών δεν δικαιούται να σιωπά και πως το λιγότερο που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν μια διπλωματική πρωτοβουλία για την επίλυση της κρίσης στο Αρτσάχ. 

Δυστυχώς, μόλις δυο μέρες μετά τα τραγικά νέα έφτασαν από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης: Η Αρμενία αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει. Αυτό που γίνεται στο Αρτσάχ το 2020 έχει πάρα πολλές αναλογίες με όσα έγιναν στην Κύπρο το 1974: Μια βίαιη στρατιωτική εισβολή που καθιστά έναν αυτόχθονα, ιστορικό λαό πρόσφυγα στην ίδια του την πατρίδα. Είναι μια εξέλιξη αδιανόητα τραγική.

Εκτός από αδιανόητα τραγική όμως η εξέλιξη αυτή είναι και πολύ διδακτική για τον ελληνικό λαό. Πολλοί βλέπετε στην Ελλάδα φαίνεται να έχουν την ψευδαίσθηση ότι σε περίπτωση κρίσης με την Τουρκία πρόκειται μας βοηθήσει η Ρωσία, εξ' αιτίας των (αναμφισβήτητων) ιστορικών, πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών μεταξύ του ελληνικού και του ρώσικου λαού.

Παρόμοιοι δεσμοί υπάρχουν όμως και μεταξύ του ρωσικού και του αρμενικού λαού, θα έλεγα μάλιστα πως είναι πολύ ισχυρότεροι.

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης πριν πολλά χρόνια το έχει εξηγήσει: Η έννοια της ηθικής (δυστυχώς) δεν υφίσταται στη διεθνή πολιτική.

Ο Βλαδίμηρος Πούτιν λοιπόν δεν δίστασε να συνεργαστεί αγαστά με τον αρχι-τζιχαντιστή της Άγκυρας και να καρφώσει το μαχαίρι στα πλευρά του αρμένικου λαού, πολύ απλά γιατί αυτό έκρινε πως ήταν το γεωπολιτικό του συμφέρον (κακώς, κατ' εμέ, εκείνος όμως έτσι έκρινε).

Ένα πράγμα αποδεικνύεται ξανά και ξανά μέσα στους αιώνες: Η διεθνής πολιτική ξέρει να μιλά μόνο μια γλώσσα, εκείνη της ισχύος. Διάφορα άρθρα λένε πως η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας ήταν εκείνη που έδωσε την νίκη στον πόλεμο αυτό, πρώτα και κύρια με τα πολυδιαφημισμένα drones της. Στο ιστολόγιο αυτό έχω μιλήσει συχνά για το διαρκές έγκλημα δεκαετιών με τις αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα οι οποίες διασπαθίστηκαν ασύστολα και ουδέποτε κατευθύνθηκαν σοβαρά προς την ανάπτυξη μιας εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.

Μόνη λύση μακροπρόθεσμα για την Ελλάδα είναι η δημιουργία μιας πραγματικά ομόσπονδης Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδιακής Ένωσης, στην οποία η Ελλάδα πρέπει να είναι στον σκληρό πυρήνα. Αυτή είναι η μόνη ρεαλιστική λύση ώστε να διατηρήσουμε την αυτονομία και την ανεξαρτησία μας σε βάθος χρόνου. Μας το διδάσκουν με τις πράξεις τους ο Πρόεδρος Πούτιν και ο αρχι-τζιχαντιστής της Άγκυρας.

Πόλεμος στην Αρμενία: Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά

Όπως μάθαμε από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης στις 27 Σεπτεμβρίου ξέσπασε πολεμική σύγκρουση μεταξύ της Δημοκρατίας του Αρτσάχ και του κράτους του Αζερμπαϊτζάν με αντικείμενο τον έλεγχο της διαφιλονικούμενης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η Δημοκρατία του Αρτσάχ έχει αναγνωριστεί μόνο από την Αρμενία και αποτελεί το επιστέγασμα των αγώνων των αυτοχθόνων Αρμενίων για αυτονομία, ένας αγώνας που πολλές φορές έχει πάρει στρατιωτική διάσταση ιδιαίτερα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη, σφαιρική ματιά στα γεγονότα. Οι Αρμένιοι είναι ένας αρχαίος, αυτόχθονας λαός με έναν θαυμάσιο πολιτισμό που αποτελεί πυλώνα της Ευρώπης στην Ανατολή και είχε μια θαυμάσια αλληλεπίδραση με το ελληνικό και ευρύτερα με το ρωμαίικο στοιχείο ανά τους αιώνες. Πολύ περισσότερο όμως ο λαός της Αρμενίας ήταν αυτός που ένιωσε πρώτος στο πετσί του την φρίκη των γενοκτονιών που σημάδεψε τον εικοστό αιώνα. Η Αρμενική γενοκτονία είναι μια μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας και ο αγώνας για την αναγνώρισή της προσφέρει ένα πραγματικό μέτρο ανθρωπισμού.

Είναι επίσης σημαντικό να καταλάβει κανείς πως το σύγχρονο Αρμενικό κράτος είναι κάτι σαν την Ελλάδα του 1830: Ένα κράτος ακρωτηριασμένο που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Μεγάλες ιστορικές εκτάσεις του είναι ακόμα κατεχόμενες από το τουρκικό κράτος και το ίδιο δυστυχώς συμβαίνει και στις περιοχές του Αρτσάχ, που εποφθαλμιά το κράτος-μαριονέττα της Τουρκίας, το Αζερμπαϊτζάν.

Η ελληνική πολιτική για την Ανατολία και ευρύτερα για την Μικρά Ασία δεν μπορεί παρά να είναι μια πολιτική συμφιλίωσης με κύρια αρχή τον ανθρωπισμό. Είναι μια πολιτική εναντίον της βίας που θα προάγει τον αυτοπροσδιορισμό, την αυτονομία και την αυτοδιάθεση. Οι αυτόχθονες λαοί της Ανατολίας δεν απαρτίζονται από ανθρώπους β' κατηγορίας. Έχουν κι αυτοί ανθρώπινα δικαιώματα, όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι.

Εδώ και μερικές εβδομάδες λοιπόν βλέπουμε τις μαριονέττες της Άγκυρας να κινητοποιούν τα τζιχαντιστικά και ισλαμοφασιστικά στοιχεία που έχουν υπό τον έλεγχό τους για να χτυπήσουν τον ηρωικό Αρμενικό λαό. Οι μεγάλοι αυτού του κόσμου σιωπούν επιδεικτικά. Οι ΗΠΑ είναι βυθισμένες στα εσωτερικά τους προβλήματα, οι Ρώσοι διαπράττουν το έγκλημα των ίσων αποστάσεων και οι Ευρωπαίοι περιορίζονται σε ανακοινώσεις.

Εκείνη όμως που σιωπά εκκωφαντικά είναι η κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αναρωτιέμαι: Από που νομίζουν πως αντλούν το δικαίωμα στη σιωπή; Από πουθενά δεν το έχουν! Η Αθήνα έπρεπε ήδη να έχει αναλάβει μια διεθνή ειρηνευτική πρωτοβουλία και να είχε στείλει ανθρωπιστική βοήθεια στον σκληρά δοκιμαζόμενο Αρμενικό λαό, έναν λαό πραγματικά αδερφικό με εμάς τους Έλληνες. 

Επιπλέον, η Αθήνα οφείλει άμεσα να αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να επιβάλλει κινήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι πολύ απλό: Ο δρόμος της Τουρκίας για την Ευρώπη δεν περνά μόνο από την Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας αλλά περνά και από τα όρη του Αρτσάχ. 

Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές ένας ηρωικός, αδερφικός λαός δίνει τη μάχη για την πατρίδα του, υφιστάμενος επίθεση ενός εισβολέα που υπερτερεί αριθμητικά, τεχνολογικά και οικονομικά. Ο λαός που υπερασπίζεται την πατρογονική του γη όμως έχει πάντοτε το πλεονέκτημα, όπως απέδειξαν και οι Έλληνες τον Οκτώβρη του 1940. Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά. Πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν άμεσα για τη μέγιστη δυνατή διεθνοποίηση του ζητήματος, την εφαρμογή εκεχειρίας και την επιστροφή, το λιγότερο, στο status quo πριν τις 27 Σεπτεμβρίου 2020.

Ο ανθρωπισμός, οι ιδεολογίες της ζωής, οφείλουν να επανέλθουν στην Ανατολία. Οι γενοκτόνες ιδεολογίες του θανάτου έχουν θέση μόνο στις μαύρες σελίδες της ιστορίας του 20ου αιώνα και τίποτα δεν έχουν να κάνουν με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι του 21ου αιώνα. Για την Αθήνα έχει σημάνει τώρα η ώρα της διπλωματικής δράσης.