Φορολογία, ανάπτυξη και ποιότητα ζωής

Στις αρχές Ιουνίου ήμουν για λίγες μέρες στο Lund της Σουηδίας,  στον πολύ καλό φίλο Γιάννη Κωστόγιαννη που διαπρέπει εκεί ως ορθοπεδικός χειρουργός. Έτυχε να είναι η δεύτερη φορά σε σύντομο διάστημα καθώς τον Μάιο ήμουν στην Στοκχόλμη για το 7th European Youth Entrepreneurship Conference από το Yes for Europe —στην πόλη εκείνη είχα ζήσει 6 μήνες σαν φοιτητής Erasmus το 1998.  

Είδα λοιπόν και πάλι,  με τα ίδια μου τα μάτια,  ότι ένα διαφορετικό μοντέλο οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας είναι απολύτως εφικτό και βιώσιμο. Ένα μοντέλο που βάζει πάνω απ'όλα τον άνθρωπο και ταυτόχρονα δημιουργεί προϋποθέσεις για ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και σταθερή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου χωρίς αποκλεισμούς. 

Το προσφέρει το Σουηδικό κράτος στους Πολίτες του; Μεταξύ άλλων δίνει υψηλοτάτου  επιπέδου δωρεάν παιδεία και υγεία για όλους δίχως καμία εξαίρεση. Δίνει ακόμα κορυφαίες υποδομές, εξαιρετική ασφάλεια και αίσθημα δικαιοσύνης. 

Πώς τα καταφέρνουν όλα αυτά οι Σκανδιναβοί φίλοι μας; Πού βρίσκουν τόσα χρήματα;  Μα φυσικά με  υψηλότατους φόρους. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, έτσι λοιπόν τόσο οι ιδιώτες όσο και οι επιχειρήσεις επιστρέφουν στην κοινωνία ένα σημαντικό μέρος των εισοδημάτων τους. 

Να λοιπόν που η κυρίαρχη πολιτική άποψη στην Ελλάδα και τόσες άλλες χώρες, εκείνη που λέει πως η ανάπτυξη προϋποθέτει κυρίως τη χαμηλή φορολογία και τους χαμηλούς μισθούς, αμφισβητείται στην πράξη από το παράδειγμα της Σουηδίας. 

Που έχει οδηγήσει λοιπόν η υψηλή φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων; Που έχουν οδηγήσει οι μεγάλοι μισθοί και συντάξεις, η δωρεάν υγεία και παιδιά για όλους;  Έχουν οδηγήσει σε μια εξαιρετικά δυναμική και εξωστρεφή οικονομία με εντυπωσιακή καινοτομία σε όλους τους κλάδους. Αμέτρητα παραδείγματα ξεκινώντας από επιχειρήσεις της παραδοσιακής οικονομίας όπως η TetraPak και η IKEA, φτάνοντας  μέχρι την αιχμή του ψηφιακού επιχειρείν με εταιρείες όπως η Axis και η Spotify. 

Εξάλλου, όπως έχω ακούσει τον ίδιο τον Morten Lund να λέει το 2008, αναφερόμενος στη Δανία — της οποίας η Σουηδία μάλλον είναι βελτιωμένη έκδοση, η γνώση της ασφάλειας που παρείχε η κοινωνία για τον ίδιο και την οικογένειά του τον βοήθησαν να πάρει μεγάλα επιχειρηματικά και επενδυτικά ρίσκα, οδηγώντας μεταξύ άλλων στη δημιουργία επιχειρήσεων όπως το Skype. 

Ενδεικτικό της επιτυχίας της ψηφιακής οικονομίας στη χώρα αυτή είναι ότι η Σουηδία έχει τα περισσότερα unicorns per capita στον κόσμο μετά το Silicon Valley.

Θα αναρωτηθεί δίκαια κάποιος, “είναι τελικά ο παράδεισος επί της γης η Σουηδία;”.  Σίγουρα όχι. Αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και οι άνθρωποι εκ φύσεως πάντα θέλουν το καλύτερο - οπότε καμιά φορά εξακολουθούν να γκρινιάζουν σε περιβάλλοντα που σε άλλους φαίνονται ιδανικά. 

Το ασφαλές συμπέρασμα όμως είμαι ότι  σίγουρα η χώρα αυτή έχει καταφέρει πολλά, σε όλα τα επίπεδα. Καλό είναι λοιπόν να μελετηθεί σε βάθος. Ιστορικά, κοινωνιολογικά, πολιτικά, οικονομικά, πολιτισμικά. Σίγουρα έχουμε να μάθουμε πολλά. 

Κλείνω με μια συμβουλή προς όλους: Η πολυετής περίοδο της κρίσης στην Ελλάδα, ως μάλλον ήταν αναμενόμενο, έχει δημιουργήσει έντονο και πολυεπίπεδο φανατισμό. Πολλοί φαίνονται σίγουροι για όλα, απορρίπτοντας δίχως δεύτερη σκέψη την αντίθετη άποψη. 

Αυτές οι βεβαιότητες όμως τελικά εγκλωβίζουν τη δημιουργικότητα μας, εμποδίζοντας μας την κρίσιμη στιγμή να σκεφτούμε και να πράξουμε έξυπνα, αποτελεσματικά. Ας ανοίξουμε λοιπόν τα μάτια και τα αυτιά μας, ας μελετήσουμε χώρες και κοινωνίες που έχουν προοδεύσει και ας γίνουμε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί προς κάθε είδους βεβαιότητες.

«Δημοκρατική Συμπαράταξη»: Μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας

Η Φώφη Γεννηματά δηλώνει «Ε, ναι, λοιπόν, επιστρέψαμε» και σε κάθε Έλληνα πολίτη ανακύπτει ξεκάθαρο το ερώτημα: Να κλάψω γελώντας ή να γελάσω κλαίγοντας;

Τα πολλά και διάφορα απομεινάρια του κατ' όνομα και μόνο ΠαΣοΚ, καθώς ούτε πανελλήνιο είναι, ούτε σοσιαλιστικό, ούτε κίνημα, βρέθηκαν, τα μιλήσανε και τα συμφωνήσανε. Έχουν καθήκον να σώσουν τη χώρα ξανά, τόσο από τον κομμουνιστικό κίνδυνο (ΣΥΡΙΖΑ) όσο και από τον Μινώταυρο του Νεοφιλελευθερισμού (Κούλης).

Εντάξει, τα έχουμε χάσει τελείως.

Από την άλλη, είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια τα δάνεια του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος και οι εποχές δύσκολες. Πρέπει να βρεθεί μια κάποια λύσις. Ας δείξουμε κατανόηση.

Όταν τελειώσει η πλάκα — διότι να κάνεις πλάκα όταν μια χώρα έχει καταστραφεί και πολλοί συνάνθρωποί μας ζουν υπό οριακές συνθήκες δεν είναι πρέπον — ας θυμηθούμε το αυτονόητο: Το μόνο που μπορεί να γίνει με τα δύο μιζοκόμματα και τις πολλές μεταμορφώσεις τους είναι να τεθούν εκτός νόμου.

Η καταστροφή της χώρας από το 74 μέχρι σήμερα έχει βασικά χρώμα γαλαζοπράσινο — όσο κι αν προσπαθεί η κάστα εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ να προσθέσει και μια ερυθρά απόχρωση.

Ας κλείσουμε με μια διαπίστωση αισιόδοξοι: Όλο και περισσότεροι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι η μόνη διαφυγή από το αδιέξοδο είναι η μαζική και ουσιαστική επιστροφή τους στην πολιτική, την πολιτική με την αυθεντική έννοια του όρου.

Δυστυχώς κάποιοι εγκλωβίζονται, πέφτοντας θύματα καλοσχεδιασμένων αγιογραφιών, όπως εκείνης του «εκσυγχρονιστή» Σημίτη. Η πλειοψηφία όμως πια το βλέπει πως η ανανέωση πρέπει να είναι ουσιαστική και σύντομα θα κάνει τις σχετικές κινήσεις.

Τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κινήσεις όπως εκείνη του Emmanuel Macron στη Γαλλία σύντομα θα κάνουν την εμφάνισή τους και θα έχουν παρόμοια ή μεγαλύτερη επιτυχία.

Ευτυχώς στις κινήσεις αυτές πρόσωπα όπως η Φώφη, ο Γιωργάκης, ο Σημίτης, ο Ραγκούσης και δεν συμμαζεύεται δεν θα έχουν ρόλο κανένα πέρα από το να μας θυμίζουν τι δεν πρέπει να κάνουμε. Δόξα τω Θεώ, από αντιπαραδείγματα άλλο τίποτα στη νεώτερη πολιτική μας ιστορία.

Στη Μαριάνθη και στον Φίλιππα

Ουίσκια κι υποβρύχια
Απ' το Χιτζάζ στην Κρήτη
Θα πιω και θα σας ευχηθώ
Μόνο χαρές και τύχη!!! 

Update:

Όλα ξεκίνησαν κάπως έτσι....

...συνέχισαν έτσι....

 
...ενδιάμεσα συνέβησαν πολλά και μάλλον κωμικά...

...και τελείωσαν έτσι!

Το άβατον και η οικονομική ολιγαρχία

Πριν μερικά χρόνια μιλώντας στον Guardian είχα πει ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε ευρωπαϊκού τύπου διαφθορά αλλά περισσότερο παρόμοια με εκείνη που συναντάται σε χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Η σκληρή πραγματικότητα είναι πως η χώρα μας κυβερνάται από μια οικονομική ολιγαρχία με σαφή εγκληματικά χαρακτηριστικά — Τα οποία δυστυχώς πηγαίνουν πολύ πέραν του οικονομικού εγκλήματος.

Πιο πρόσφατα με αφορμή τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι θα σπάσει το άβατο των Εξαρχείων είχα γράψει ένα άρθρο στο ιστολόγιο αυτό ισχυριζόμενος πως κανένα άβατο δεν υπάρχει στην εν λόγω αθηναϊκή γειτονιά και αν κάποιο άβατο υφίσταται είναι εκείνο του Ασπροπύργου. Εκεί δηλαδή που ο νόμος απουσιάζει και βασιλεύει κάθε λογής εγκληματική δραστηριότητα.

Ήταν πράγματι αμέλεια μου που περιορίστηκα στον Ασπρόπυργο καθώς αληθινό άβατο υπάρχει και λίγο πιο πέρα, στο Μενίδι (αν και, ας είμαστε ειλικρινείς, πολύ μικρότερο του Ασπροπύργου).

Πριν λίγες εβδομάδες η χώρα ολόκληρη πάγωσε στο άκουσμα της είδησης πως ένα μικρό παιδί έπεσε νεκρό από αδέσποτη σφαίρα στη διάρκεια σχολικής εορτής. Μάθαμε πως η σφαίρα έφυγε από παρακείμενο... εορτασμό αποφυλάκισης κατοίκου του εκεί αβάτου. Παρά την τεράστια κινητοποίηση όμως, ακόμα ο ένοχος και τα απαραίτητα τεκμήρια, όπως πχ το όπλο του εγκλήματος, δεν έχουν ακόμα βρεθεί.

Προκύπτουν λοιπόν κάποια ερωτήματα ως προς το τι συμβαίνει πραγματικά. Ερωτήματα που τα παραθέτω εδώ μαζί με πιθανές / ενδεικτικές απαντήσεις, επιχειρώντας έτσι να προσφέρω τροφή για σκέψη στον αναγνώστη και καλώντας τον να σκεφτεί ποιος πραγματικά είναι ο ισχυρότερος πόλος εξουσίας στη μικρή μας χώρα:

— Γιατί υπάρχουν άβατα στη Δυτική Αττική;
— Διότι κάποιοι τα προστατεύουν και δεν επιτρέπουν στις αρχές να κάνουν τη δουλειά τους.

— Σε τι εξυπηρετούν τα άβατα;
— Στη διακίνηση όπλων, ναρκωτικών, λευκής σαρκός και κάθε είδους λαθρεμπορίου.

— Τα "προϊόντα" αυτά παράγονται στην Ελλάδα;
— Κατά κανόνα όχι.

— Τα “εισάγουν” άραγε οι ίδιοι οι άνθρωποι που μένουν στα άβατα αυτά;
— Μάλλον όχι.

— Ποιος κάνει τις “εισαγωγές” αυτές;
— Ίσως αυτοί που όλοι ξέρουμε και, πολύ λογικά, κανείς δεν τολμά να πει δημόσια.

— Είμαι πιθανόν οι “εισαγωγείς” να προσφέρουν και την προστασία στα άβατα;
— Απίθανο πάντως δύσκολα θα το έλεγε κανείς.

— Ποιο είναι το τίμημα αυτής της κατάστασης;
— Μεταξύ άλλων η απώλεια της ζωής ενός μικρού παιδιού προ ολίγων εβδομάδων.

Δεν υπάρχει κατ' εμέ αμφιβολία καμία ότι η οικονομική ολιγαρχία με τα πασιφανή εγκληματικά χαρακτηριστικά παραμένει μακράν ο ισχυρότερος πόλος εξουσίας στην Ελλάδα.

Πως μπορεί η παρακμιακή κατάσταση να αντιμετωπιστεί; Φρονώ κυρίως με δύο τρόπους: Αφενός την ανάπτυξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας ώστε να αποκτήσουμε μια πλατιά κοινωνική τάξη με οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία, αφετέρου με τη δημιουργία ενός μαζικού πολιτικού κινήματος για τον αληθινό εκσυγχρονισμό της χώρας μέσα από την εγκαθίδρυση ισχυρών, αξιόπιστων και γενικά αποδεκτών θεσμών — Με πρώτο και κύριο από αυτούς τη δικαιοσύνη.

Στιγμές

Είναι στιγμές που θέλω να πάρω τηλέφωνο σπίτι. Να σας ρωτήσω αν τα μάθατε τα νέα, παντρεύεται ο Φίλιππας με τη Μαριάνθη. Ότι πήγαμε στο σπίτι τους και είχε κόσμο. Ότι μετά βγήκαμε με τον γαμπρό και ήταν πολύ ωραία.

Το τηλέφωνο αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει. Είναι τελικά τόσο τραγικά δύσκολο για το μυαλό να διαχειριστεί το μη αναστρέψιμο — τουλάχιστον για το δικό μου μυαλό. Το γεγονός αυτό όμως, η τόσο μεγάλη δυσκολία διαχείρισης, δεν αλλάζει την πραγματικότητα: Το τηλέφωνο αυτό δεν μπορεί να γίνει πια και η κατάσταση αυτή είναι μη αναστρέψιμη.

Ένας φίλος μου είχε πει ότι μετά από χρόνια θα φύγει ο πόνος και θα μείνει μια γλυκιά ανάμνηση.

Ως προς το δεύτερο σκέλος, ο φίλος είχε δίκιο.

Παντρεύεται λοιπόν ο Φίλιππας με τη Μαριάνθη και αυτό είναι υπέροχο. Διασκεδάσαμε με φίλους που είχαμε να βρεθούμε πολλά χρόνια και αυτό ήταν επίσης εξαιρετικό. Η λογική μου λέει να περιοριστώ σε αυτά — και νομίζω πως καλά μου λέει.

Να όμως που η ύπαρξη μας, καλώς ή κακώς, εκτείνεται και πέραν της λογικής.

Έτσι τουλάχιστον νομίζω αυτό το πρωί της 30ης Ιουνίου 2017, περίπου 4:45πμ, ενώ είμαι μαζί με αγαπημένους φίλους κάπου στο Καλαμάκι.

#SocialDeTox

Παρασκευή βράδυ κατά τις 9:15μμ βγαίνω από το γυμναστήριο. Θυμάμαι καλά την τελευταία ώρα να προσπαθώ να κάνω ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης καθώς η τελευταία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την επιτυχή αεροβική προπόνηση και την απώλεια βάρους, κάτι που δυστυχώς πολλοί παραβλέπουν. Τι ακριβώς μου έκανε μεγάλη εντύπωση; Η μανία με την οποία ανάμεσα στα σετ των ασκήσεων έκανα τον γνωστό κύκλο: Facebook-Instagram-Twitter-LinkedIn και πάλι από την αρχή. Κοιτούσα κάτι συγκεκριμένο; Στην πραγματικότητα όχι. Ένιωθα όμως μια τεράστια ανάγκη να δω "τι συμβαίνει" στις εφαρμογές αυτές και μετά μια ακαθόριστη απογοήτευση.

Ο ατέρμονος και ανούσιος αυτός κύκλος μου έφερε στο μυαλό μια πολύ ξεκάθαρη ανάμνηση, εκείνη που κυριάρχησε στη ζωή μου για σχεδόν τριάντα χρόνια και που από το περασμένο καλοκαίρι κάνω ότι μπορώ για να ξεπεράσω: Η ανάγκη για, ή μάλλον η επιθυμία, να φάω ένα "γευστικό", δηλαδή ιδιαίτερα παχυντικό, φαγητό. Η ικανοποίηση της επιθυμίας αυτής. Ένα αίσθημα 'κενού' και απογοήτευσης λίγο μετά. Ένας φαύλος κύκλος χωρίς τέλος - ο κύκλος του εθισμού.

Τελικά το "Hooked" τα έλεγε σωστά, όπως και το "Power of Habit". Τα παραπάνω προϊόντα (Facebook, Instagram, LinkedIn, Twitter, κλπ) έχουν σχεδιαστεί με μοναδικό κριτήριο τον εθισμό των χρηστών. Είναι "habit forming products" και είναι τα καλύτερα στον κόσμο σε αυτό.

Συνειδητοποίησα λοιπόν πως ήμουν πια απολύτως εθισμένος σε σημείο που έχανα πια οποιαδήποτε ικανοποίηση από την χρήση των δικτύων αυτών και μου έμενε απλά ένα αίσθημα κενού. Ίσως η διαφορά του 'κοινωνικού πότη' από τον 'αλκοολικό' προσαρμοσμένη στον κόσμο των social media. Κάτι έπρεπε όμως να κάνω.

Παράλληλα μου ήρθαν ακόμα δυο σκέψεις στο μυαλό μου:

(α) Δεν ήταν λίγες οι φορές τελευταία που έπιανα τον εαυτό μου να οδηγεί και με το δεξί χέρι να ...κοιτάζω τα Facebook notifications (!!!). Δεν απαιτεί μεγάλη διανοητική ικανότητα για να αντιληφθεί κανείς πόσο επικίνδυνο είναι αυτό. Να σκοτωθείς ή να σκοτώσεις για ένα social network είναι μάλλον το υψηλότερο επίπεδο βλακείας που μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη ύπαρξη.

(β) Κατάλαβα πως έχω πρακτικά σταματήσει να γράφω σε αυτό το blog. Όποιες σκέψεις έρχονταν στο μυαλό μου, επιχειρηματικές, πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές, προσωπικές, οτιδήποτε εν τέλει, σε περίπτωση που αποφάσιζα να τις κάνω δημόσιες (πράγμα καθόλου σπάνιο), αυτό γινόταν με τη μορφή ενός facebook post. Το μέσο αυτό έδινε την ικανοποίηση της άμεσης ανάδρασης. Τα likes (αλλά και τα 'angry' ή 'ha-ha' icons), τα σχόλια, οι κοινοποιήσεις. Όλα είναι spontaneous. Σε κάνουν να νιώθεις καλά, να νιώθεις ζωντανός, να είσαι τμήμα μιας κοινωνίας. Αυτό όμως έρχεται με ένα βαρύτατο τίμημα: Γρήγορα εξαφανίζονται, ξεχνιούνται. Μετά από λίγες μέρες κανείς δεν μπορεί να βρει ή να δει αυτό το εκπληκτικό facebook post - ακόμα κι εσύ ο ίδιος μάλλον το έχεις ξεχάσει. Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ιδέες και σκέψεις άξιες δημοσίευσης καλύτερα να βρίσκουν τον δρόμο τους σε αυτό εδώ το blog (ή και στο αγγλόφωνό μου ιστολόγιο) όπου θα μπορούν να είναι διαθέσιμες ακόμα και μετά από αρκτά χρόνια. Τέλος, όταν γράφεις ένα κείμενο στο blog ανακαλύπτεις πως είσαι πολύ περισσότερο προσεκτικός και ακριβής - ενώ η εφήμερη φύση των κοινωνικών δικτύων μειώνει αναλόγως και την ποιότητα του λόγου που αυτά διακινούν.

Αποφάσισα λοιπόν να μην δημοσιεύσω τίποτα σε Facebook, Instagram, LinkedIn και Twitter για τρεις μήνες, ξεκινώντας από την Παρασκευή 9 Ιουνίου 2017.

Ένα post μου στο Instagram αργά το 
απόγευμα της Παρασκευής 9/6/2017

Βεβαίως δεν έχω σταματήσει να μπαίνω στα δίκτυα αυτά. Μπαίνω όμως πολύ λιγότερο και κύρια για ενημέρωση. Πατάω κανένα like που και που ενώ απαντώ και στα μηνύματά μου. Θα το κάνω όμως όλο και λιγότερο, κύρια δε επειδή το timeline (κυρίως σε Twitter και Facebook) είναι και ένα πολύ καλό εργαλείο ενημέρωσης. Αποφάσισα μάλιστα να κάνω τεχνητά πιο δύσκολη την πρόσβαση απεγκαθιστώντας τις σχετικές εφαρμογές (Facebook, Instagram, LinkedIn, Twitter) από το κινητό μου τηλέφωνο - μπαίνω λοιπόν, όποτε χρειαστεί, μέσω browser.

Δεν χωρά αμφιβολία καμιά, είμαστε οι συνήθειές μας. Καλό είναι λοιπόν να προσέχουμε οι συνήθειές μας ώστε να είναι χρήσιμες. Τι μπορεί να είναι αυτό; Προσωπικά τίποτα δεν έχω βρει πιο χρήσιμο από την εκπαίδευση. Αποφάσισα λοιπόν να αντικαταστήσω το Facebook με το Duolingo και το Instagram με το Memrise.

Κλείνοντας λέγοντας το προφανές: Τα social media με έχουν βοηθήσει πολύ σε όλους τους τομείς της ζωής μου. Μου έδωσαν τη δυνατότητα να έρθω σε επαφή με ανθρώπους που διαφορετικά δεν θα γνώριζα ποτέ. Αυτό αποτελεί μια τεράστια προσφορά. Όμως το παράκανα και τελικά κατέληξαν να καταναλώνουν ένα σημαντικότατο ποσοστό του χρόνου, της ενέργειας και της προσοχής μου. Από asset, έγιναν liability.

Όπως λοιπόν δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να πίνεις ένα-δυο ποτά την εβδομάδα, έτσι δεν υπάρχει και τίποτα κακό να κάνεις λελογισμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων. Όπως όμως όταν φτάσεις να πίνεις τέσσερα-πέντε ποτά την ημέρα, κάτι πρέπει να κάνεις, έτσι κάτι πρέπει να κάνεις όταν φτάσεις να είσαι όλη μέρα στα social media.

Μετά την τρίμηνη αποτοξίνωση θα προσπαθήσω να έχω μια λελογισμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων. Μέχρι τότε, ελπίζω δε και στη συνέχεια, θα προσπαθήσω να δημοσιεύω τις σκέψεις μου εδω.

O σεβασμός στα θύματα μιας σφαγής δεν συνάδει με κινήσεις που παραπέμπουν στην Οργάνωση Χ

Στις 10 Ιουνίου 1944 τα στρατεύματα των Ναζί έκαναν μια από τις χειρότερες θηριωδίες του Β' ΠΠ με την Σφαγή του Διστόμου, όπου βρήκαν τραγικό θάνατο 228 άνθρωποι μεταξύ των οποίων υπερήλικες, ανήμποροι και αβάπτιστα βρέφη. Το ασυλλήπτων διαστάσεων έγκλημα πολέμου συγκίνησε τη διεθνή κοινότητα ενώ μέχρι και σήμερα γίνεται πλήθος αναφορών σε όλο τον κόσμο.

To περιοδικό LIFE για την Σφαγή του Διστόμου

Εδώ και πολλά χρόνια γίνονται εκδηλώσεις μνήμης για τη μαύρη αυτή επέτειο. Ο σκοπός των εκδηλώσεων αντιλαμβάνομαι πως είναι διπλός: Αφενός να τιμήσει την μνήμη των πεσόντων ("μνημόσυνο"), αφετέρου να αναδείξει την επικράτηση του πολιτισμού και της ζωής έναντι της βαρβαρότητας και του θανάτου, πράγμα που γίνεται κύρια με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Δυστυχώς στην εποχή της στρέβλωσης των λέξεων και των συμβόλων η επέτειος αυτή προσφέρει πεδίο δόξης λαμπρόν για κάθε είδους προπαγανδιστές. Η οικειοποίηση των συμβόλων εξάλλου είναι ιδιαίτερα συνηθισμένοι πρακτική - δεν είναι τυχαίο ότι τους ταγματασφαλίτες τους είχαν ντύσει τσολιάδες.

Γίναμε λοιπόν το Σάββατο όλοι μάρτυρες ενός περιστατικού του οποίου η κωμικότητα επάξια συναγωνίζεται την τραγικότητά του. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου, πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και Πρόεδρος του κόμματος "Πλεύση Ελευθερίας", δίχως απολύτως κανέναν ηθικό φραγμό προχώρησε σε μια κίνηση που αναμφίβολα αμαύρωσε την μνήμη των θυμάτων της Σφαγής του Διστόμου για το μικροκομματικό της όφελος και, πολύ χειρότερα θύμησε στους επιζώντες εκείνης της δύσκολης εποχής μια μαύρη σελίδα, εκείνη της "Οργάνωσης Χ" και παρομοίων αντιδραστικών μορφωμάτων (Ποια ήταν η αισθητική αυτών των μορφωμάτων; Εκείνη του 'τσαμπουκά' και του 'τραμπουκισμού').

Ως άλλος Ηλίας Κασιδιάρης, με θράσος και μίσος που θα ζήλευε ένα σύνταγμα χιτών και ταγματασφαλιτών, θέλησε να εμποδίσει τον Πρέσβη της Γερμανίας να καταθέσει στεφάνι. Θεώρησε πως το μνημόσυνο των θυμάτων προσφέρεται για φτηνό "τσαμπουκά". Θέλησε στην πραγματικότητα να εμποδίσει την πράξη του υψηλότερου ηθικού συμβολισμού όπου ο λαός των θυτών αναγνωρίζει την ευθύνη του έναντι του λαού των θυμάτων και ζητά έμπρακτη συγγνώμη. Μιλάμε για όνειδος που δύσκολα μπορεί κάποιος να φανταστεί κάτι παρόμοιό του.

Θα ήθελα όμως να σταθώ στην παρομοίωση της Ζωής Κωνσταντοπούλου με τον Ηλία Κασιδιάρη. Πράγματι, τον νταή βουλευτή των νεοναζί φαίνεται πολύ να τον έχει ζηλέψει η 'αριστερή' Ζωή Κωνσταντοπούλου. Ελάχιστα διαφέρει η δική της πράξη να εμποδίσει τον προσκεκλημένο σε μια εκδήλωση μνήμης από το χαστούκι του νεοναζί στη Λιάνα Κανέλη ή την πρόσφατη χειροδικία του έναντι του Νίκου Δένδια. Ελάχιστα διαφέρει διότι δυστυχώς απευθύνονται στο ίδιο ακροατήριο και έχουν επιλέξει να του ενεγοποιήσουν ακριβώς τα ίδια, κατά κύριο λόγο συναισθηματικά, αντανακλαστικά.

Πολύ έξυπνη λοιπόν η κίνησή της για την άγρα της εκλογικής της πελατείας. Αυτό όμως, το ότι είναι κίνηση ιδιαιρέρως έξυπνη ως προς το εκλογικό συμφέρον της Ζωής Κωνσταντοπούλου, δεν την καθιστά λιγότερο προσβλητική για την ελευθερία και τη δημοκρατία, λιγότερο προσβλητική για τα θύματα της σφαγής. Μιλάμε επίσης βεβαία και για την απόλυτη στρέβλωση της λέξης "αριστερά" - εφόσον φυσικά η Ζωή Κωνσταντοπούλου εξακολουθεί να αυτοχαρακτηρίζεται έτσι.

Απ' ότι βλέπουμε στα video ο Δήμαρχος της περιοχής βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Προσπάθησε να παρακινήσει τον Πρέσβη να προχωρήσει, μιλώντας στην γλώσσα του - πράξη ευγένειας και όχι υποτέλειας όπως με λογική 'flat earther' προσπάθησε να πει η Κωνσταντοπούλου. Η κίνησή του όμως ήταν στην καλύτερη περίπτωση ανεπαρκής. Καθήκον του ως οικοδεσπότης ήταν να ζητήσει την αποβολή όσων με τις πράξεις τους προσβάλλουν τις εκδηλώσεις μνήμης.

Τύχη αγαθή έδωσε να βρίσκεται εκεί ένας αιώνιος ήρωας. Αυτός που πρόσφατα για μια φορά ακόμα δίδαξε το πανελλήνιο με την στάση και τις πράξεις του όταν απεβίωσε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, έδειξε και πάλι την κρίσιμη στιγμή ποιος είναι ο δρόμος της προόδου. «Το παιδί του εγκληματία όσα εγκλήματα κι αν έχει κάνει ο πατέρας και η μάνα του δεν ευθύνεται για αυτά» είπε ο Μανώλης Γλέζος και η συζήτηση σταματάει κάπου εκεί. Όσοι έχουν ζήσει τον όλεθρο, την παράνοια του πολέμου, γνωρίζουν καλά. Ξέρουν ότι πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη, πρέπει όμως πάνω απ' όλα να επουλωθούν οι πληγές και να προχωρήσουμε ενωμένοι, σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Προσωπικά πιστεύω πως οι διεκδικήσεις της Ελλάδας για τις γερμανικές αποζημιώσεις έχουν μια σοβαρή βάση. Αντιλαμβάνομαι πως είναι μια ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση από νομικής άποψης η οποία περιπλέκεται περαιτέρω με τις οικονομικές και γεωπολιτικές παραμέτρους της τρέχουσας συγκυρίας.

Όπως όμως είχα γράψει και παλιότερα, όταν ο Αλέξης Τσίπρας έκανε το απόλυτο αίσχος της κατάθεσης στεφάνου στην Καισαριανή όχι φυσικά για την ίδια την πράξη αλλά για το πολιτικό / "διαπραγματευτικό" πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτή συνέβη, αποτελεί θανάσιμο σφάλμα να μπαίνει κανείς σε μια συζήτηση ιδιότυπου συμψηφισμού του δημοσίου χρέους της Ελλάδας με τις γερμανικές αποζημιώσεις. Όχι μόνο θανάσιμο σφάλμα αλλά και φτηνή εκμετάλλευση του αίματος των αγωνιστών. Οι αποζημιώσεις έχουν πρώτα και κύρια διάσταση ηθική. Προσωπικά θα ένιωθα πολύ καλύτερα να τις διεκδικούσαμε ως χώρα σε μια περίοδο ανοδικού οικονομικού κύκλου, διότι τώρα τα λογικά άλματα  και η σύγχυση των εννοιών (δεν τους χρωστάμε διότι μας χρωστάνε κλπ...) είναι αναπόφευκτα.

Θέλω να κλείσω με μια γενικότερη παρατήρηση για μια τεράστια στρέβλωση που παρατηρώ τα τελευταία χρόνια: Εκείνη της αριστεράς ως ανάμνηση και μάλιστα ως ανάμνηση της αδικίας. Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι η αριστερά στην Ελλάδα αδικήθηκε κατάφορα. Ήταν η ραχοκοκαλιά της ηρωικής εθνικής αντίστασης και όμως τις επόμενες δεκαετίες όχι μόνο δεν αναγνωρίστηκε αλλά κυνηγήθηκε δίχως έλεος. Το πως και γιατί συνέβησαν αυτό είναι τεράστιο θέμα (το καλύτερο ανάγνωσμα που έχω να προτείνω σε όποιον ενδιαφέρεται να κατανοήσει την ουσία των γεγονότων δίχως κανένα φανατισμό είναι το "...καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς" του ασύγκριτου Χρόνη Μίσσιου), αλλά δυστυχώς σήμερα είμαστε μάρτυρες ενός απρόσμενου φαινομένου: Όχι μόνο οι φορείς που παλιότερα ήταν αριστεροί διεκδικούν τη συνέχεια της ύπαρξής τους μόνο και μόνο ως δικαιωματικοί οργανισμοί ανάμνησεις εκείνων των αγώνων (πράγμα εγκληματικό από μόνο του), αλλά πολύ χειρότερα προχωρούν στην ...ποδοσφαιροποίηση της ανάμνησης της αδικίας.

Την ώρα λοιπόν που η Ελλάδα, ο ελληνικός λαός, έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη την αυθεντική, επιστημονική αριστερή ανάλυση για την οργάνωση της παραγωγής, τις εργασιακές σχέσεις, την ανάπτυξη και το μερίδιο του εργαζομένου στην υπεραξία της εργασίας του, ακριβώς την ώρα εκείνοι οι δήθεν "αριστεροί" "πολιτικοί" οργανισμοί ανασύρουν από τα χρονοντούλαπα της ιστορίας ξεθωριασμένους φανατισμούς περί του εμφυλίου πολέμου. Αντί να συζητούμε τι θα γίνει το 2020, το 2025 και το 2030 ξεκινάμε μια διαδικασία καταλογισμού ευθυνών για το το συνέβη το 1944, το 1946 και το 1949 - Καταλογισμό που, πέραν όλων των άλλων, έχει κάνει αμετάκλητα και ξεκάθαρα η ίδια η ιστορία.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου χρωστάει μια πολύ μεγάλη συγγνώμη. Πρώτα και κύρια από τον εαυτό της, διότι ο αυτουργός των φασιστικών πράξεων προσβάλλει πρώτα την υπόστασή του. Μετά από τα θύματα της σφαγής, την μνήμη των οποίων προσέβαλε βάναυσα. Στη συνέχεια από τον Μανώλη Γλέζο, τον Δήμαρχο Διστόμου και τον Γερμανό Πρέσβη. Τέλος από όλους τους Έλληνες Πολίτες που με την πράξη της αυτή αποπροσανατολίζει και τους γεμίζει με μισαλλοδοξία.

Η Ελλάδα χρειάζεται έναν νέο, υψηλότερο πολιτικό πολιτισμό. Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, ο νέος αυτός πολιτισμό διδάσκεται από τον πολιτικό έφηβο 95χρονο Μανώλη Γλέζο και όχι από τη νέα στην ηλικία αλλά τόσο γηραμένη στις συμπεριφορές Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Χωρίς καμιά δεύτερη σκέψη και με δυνατή φωνή λέμε όλοι μαζί ένα μεγάλο όχι στην φτηνή πολιτικάντικη εκμετάλλευση της μνήμης των θυμάτων της Σφαγής του Διστόμου. Διότι αυτό ακριβώς επιχείρησε να κάνει η πρώην Πρόεδρος της Βουλής: Εκμεταλλευόμενη τα συναισθήματα της μνήμης των θυμάτων για να υφαρπάξει λίγες, ή περισσότερες, ψήφους απελπισμένων πολιτών.