My take on the Greek crisis: An article on Guardian

I was interviewed by Larry Elliott from Guardian, who has recently written a very interesting article about the situation in Greece, titled Troubled Greece: fears of 'first domino' to fall as austerity is counted a failure.

Here's my opinion as it is presented in this article:

"Dimitris Tsigos, founding president of the Hellenic Start-up Association and founder of a software company, says that Greece has plenty of things going for it: a well-educated workforce, plenty of sun that attracts tourists and can be a source of solar power, and a thriving biotechnology sector. But he believes the country needs a clean break with its bad old ways.


For many years, Tsigos said, graduates aspired to working in a public sector that was expanded to cater for them. "This vision has collapsed with the crisis and now people have to make up their minds what they will do. Emigrating is one option. To stay here and fight is another. Doing that in a zero liquidity environment is challenging but that's what we are trying to do."


The crisis, he says, has hit the poor, the wage earners and parts of the middle class but not Greece's oligarchs, ship owners and bankers who control the media and have had close links with the parties of the centre-right and centre-left that have dominated Greek politics since the mid-1970s.  "Greece is a country governed by a group of gangsters. Either the Greek people will kick the gangsters out or they will have the fate they deserve." 


Defence spending, where corruption has been endemic, said Tsigos, has so far escaped the swingeing spending cuts imposed on health and education. "Corruption is everywhere. You must think of a Latin American or African model to understand Greece.""

Η "Γενιά του Δέκα" αντιμέτωπη με τις ευθύνες της | Από το EMEA.gr

Αναδημοσίευση από το EMEA.gr

Λαμβάνω συχνά προσκλήσεις για ομιλίες σε σχέση με την επιχειρηματικότητα. Κάτι η τύχη να είμαι ανάμεσα στους δημιουργούς της πρώτης φοιτητικής νεοφυούς επιχείρησης της χώρας, κάτι η συγκυρία που με έφερε στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Νέων Επιχειρηματιών, κάτι η ανάγκη μου να επικοινωνώ με τους συνανθρώπους μου – "ακατάσχετη φλυαρία" σύμφωνα με τους συνεργάτες μου – και ο αριθμός των προσκλήσεων αυξάνεται στην πάροδο του χρόνου.

Ειδικά το τελευταίο εξάμηνο έχει παραγίνει με αποτέλεσμα να αναγκάζομαι να "κλέβω" χρόνο από περιττές δραστηριότητες όπως ο ύπνος ή η διασκέδαση για να μπορέσω να ανταπεξέλθω.

Να πω την αλήθεια, με ενοχλεί λίγο ο μεγάλος αριθμός ομιλιών καθώς όσο απομακρύνεται κανείς από την αρμονία επικεντρωνόμενος σε μια δραστηριότητα, τόσο χάνεται το νόημα της δραστηριότητας αυτής.

Ανάμεσα στις προσκλήσεις αυτές πρόσφατα έλαβα μια και από τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα – Λιναρδάτου στο Περιστέρι για να μιλήσω σε μαθητές της Δευτέρας Λυκείου (!) με θέμα την επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο κάποιων ενημερωτικών διαλέξεων που κάνει το σχολείο αυτό για την επαγγελματική σταδιοδρομία των μαθητών του. Όπως κάνω συνήθως, απάντησα ότι με χαρά δέχομαι την πρόσκληση και, πάλι όπως συνήθως, κάτι επείγον είχε συμβεί την προηγούμενη μέρα και δεν είχα προλάβει να σχεδιάσω την παρουσίασή μου, νιώθοντας ίσως μια ασφάλεια και αυτοπεποίθηση πως θα τα καταφέρω εύκολα. Είναι ξέρετε κι αυτό ένα από τα κακά της εμπειρίας.

Αμ, δε!

Η παρουσίαση στα παιδιά αυτά, που είχαν γεννηθεί το 1995, χρονιά που εγώ τελείωσα το Γενικό Λύκειο Ασπροπύργου, ήταν πολύ δύσκολη. Με διαφορά η δυσκολότερη που είχα κάνει ποτέ καθώς στους συνομιλητές μου δεν υπήρχε απολύτως κανένα αίσθημα συνενοχής. "Τι εννοείς;" σίγουρα θα αναρωτηθήκατε. "Στις άλλες παρουσιάσεις το κοινό έχει αίσθημα συνενοχής;". Αναμφισβήτητα ναι. Μιλώντας σε φοιτητές – πολύ περισσότερο σε μεγαλύτερο ηλικιακά κοινό και με αποκορύφωμα τις συνομιλίες με πολιτικούς – υπάρχει διάχυτο το αίσθημα της συνενοχής. Περιγράφεις μια μελανή πραγματικότητα και οι συνομιλητές σου αναγνωρίζουν τη θέση τους σε αυτή. Είναι μια διαδικασία αυτογνωσίας, κάθαρσης στην ακραία της μορφή, όπου η αναγνώριση του προβλήματος οδηγεί σταδιακά τη συνομιλία στην περιγραφή του "δέον γενέσθαι". Αντίθετα τα παιδιά, με την εξαίρεση της συζήτησης για το φροντιστήριο – που είναι από τις αγαπημένες μου καθώς υποστηρίζω ότι στο απαράδεκτο φαινόμενο αυτό οφείλονται πολλά δεινά της κοινωνίας μας, μεταξύ αυτών και η ποιότητα της επιχειρηματικότητάς μας – δυσκολεύονται να βρουν τη θέση τους στη μαύρη μας πραγματικότητα.

Είναι απλό: Τα παιδιά που γεννήθηκαν το 1995, η γενιά του 2030, δεν έχουν προφτάσει ακόμα να φταίνε σε τίποτα.

Προχωρούσε η συνομιλία μας παρά ταύτα με σχετική επιτυχία, απαιτώντας όμως πολύ μεγάλη προσπάθεια από τη μεριά μου. Είπα στα παιδιά πως δεν είμαι σε θέση να τους πω τι θα κάνουν στη ζωή τους και τους συμβούλεψα να μην δεχτούν από κανέναν άλλο τέτοια "οδηγία". Προσπάθησα να τους πω ότι το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να τους δώσω το ερέθισμα να σκεφτούν. "Τι είναι μια καλή δουλειά;", "γιατί κάποιες Σχολές είναι περιζήτητες και με μεγάλη βάση;" και "με ποιο κριτήριο θα αποφασίσουμε τι δουλειά θα κάνουμε;" ήταν μερικές από τις ερωτήσεις που τους έκανα, λαμβάνοντας απαντήσεις που θετικά με εξέπλητταν με την αυθεντικότητά τους.

Τότε έκανα το μοιραίο λάθος.

"Έχετε ακούσει για την κρίση;" ρώτησα. Ναι, μου απάντησαν όλοι μαζί. "Ποιος νομίζετε ότι φταίει για την κρίση αυτή;" ρώτησα αμέσως μετά. Εκκωφαντική σιωπή. Ανησύχησα. "Ποιος φταίει παιδιά για την κρίση που βιώνουμε όλοι μας;" ξαναρώτησα με επιμονή. "Εσείς!" είπε με δύναμη ένα παιδί που καθόταν πίσω αριστερά, από αυτά που μάλλον τα λες και "ζιζάνια" της τάξης. Ξαφνικά όλη η τάξη συμφώνησε και σχεδόν με μια φωνή είπε "εσείς φταίτε".

Σοκαρίστηκα.

Εγώ νιώθω ακόμα "νέος". Είμαι πρόεδρος των "νέων επιχειρηματιών". Παντού μου λένε "να ακούσουμε τη φωνή των νέων". Παντού εμείς κατηγορούμε τη γενιά του Πολυτεχνείου, εκείνους τους απαράδεκτους καριερίστες που πούλησαν τις ιδέες και τα οράματά τους καταστρέφοντας τη χώρα. Και τώρα έρχεται ένα μάτσο νεογνά να μου πει ότι φταίω εγώ; Εμείς; Ποιοι εμείς; Εμείς δεν προλάβαμε να κάνουμε τίποτα ακόμα. Εμείς δεν φταίμε. Φταίνε οι μεγαλύτεροι, φταίει η γενιά του Πολυτεχνείου, φταίει η γενιά του "1-1-4", άντε ίσως και η "γενιά της Αλλαγής". Εμείς όμως; Αν είναι δυνατόν! "Νομίζω πως μάλλον φταίνε περισσότερο οι μεγαλύτεροι από τη γενιά μου" μπόρεσα να ψελλίσω, σίγουρα όμως δεν έπεισα κανέναν.

Νέο σοκ. Τι αντίδραση ήταν αυτή; Ναι, ήταν αντίδραση ενοχής. Τα παιδιά είχαν δίκιο, εμείς φταίμε!

Ποιοι όμως είμαστε εμείς; Είμαστε η "γενιά του Δέκα". Ωραίο όνομα, εμπεριέχει έναν συμβολισμό. Είμαστε η γενιά του 2010, ταυτόχρονα όμως είμαστε και γενιά των αρίστων. Είμαστε η γενιά που σπούδασε μαζικά σε Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική. Είμαστε η γενιά που μάζεψε πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, post-doc, Της Παναγιάς τα Μάτια σε qualifications δηλαδή. Είμαστε εμείς που αντιπροσωπεύουμε, που ενσαρκώνουμε το "ελληνικό όνειρο". Είμαστε το Return-on-Investment των 2.000.000.000 ευρώ που δαπανά κάθε χρόνο σε φροντιστήρια η ελληνική οικογένεια με χαρακτηριστικά είδους πρώτης ανάγκης. Είμαστε οι φορείς της αγωνίας των αγροτών που κλείνουν τις εθνικές οδούς γιατί "δεν μπορούν να πληρώσουν τα φροντιστήρια των παιδιών τους". Είμαστε όλοι εκείνοι για τους οποίους γονείς και παππούδες στερήθηκαν τα πάντα "για να σπουδάσουμε". Είμαστε αυτοί που αθροιζόμαστε στο "ένα εκατομμύριο πτυχιούχων" που έχει η Ελλάδα και "τη φέρνουν στατιστικά δεύτερη στο κόσμο μετά το Ισραήλ".

Όλα αυτά, φοβάμαι όμως πως είμαστε τελικά ένα μάτσο από άβουλα όντα που δεν θέλουν, φοβούνται να πάρουν την τύχη στα χέρια τους.

Εμείς, η "γενιά του Δέκα", ότι καλύτερο έβγαλε ποτέ αυτή η χώρα, είμαστε αντιμέτωποι τώρα με την πρόκληση της ζωής μας. Θα αναλάβουμε τις ευθύνες μας; Θα κάνουμε το "δέον γενέσθαι";  Ή θα γίνουμε μια ακόμα "πουλημένη γενιά", όπως αυτή του Πολυτεχνείου. Θα πετύχουμε, θα φτάσουμε στη συλλογική αυτοπραγμάτωση ή θα μείνουμε "χαμένα ταλέντα";

Για να δώσουμε θετική απάντηση πρέπει να κάνουμε την υπέρβαση και να αντισταθούμε στον ολοκληρωτισμό της στρέβλωσης των λέξεων. Δολοφόνησαν πολλές λέξεις οι προηγούμενες γενιές. Οι λέξεις έχασαν το νόημά τους και δυσκόλεψαν την επικοινωνία μας. Ο ελληνικός λαός μετατράπηκε έτσι σε μια χαοτική μάζα ιδιωτών. Όχι περίεργα, η ιδιοτέλεια ήταν η κυρίαρχη ιδεολογία της χώρας.

Αντίσταση στην κατάσταση αυτή, ανάληψη των ευθυνών που έχει η "γενιά του Δέκα", είναι η ανάκτηση του αυθεντικού νοήματος των λέξεων. Θέλουμε να ζήσουμε σε Πόλεις, όχι στις ζούγκλες τσιμέντου που ζούμε σήμερα. Θέλουμε να είμαστε Πολίτες και όχι εξαρτημένα πιόνια ενός κράτους. Θέλουμε να παράγουμε και να απολαμβάνουμε Πολιτισμό, όχι την επικρατούσα υποκουλτούρα αποχαύνωσης. Για να τα κάνουμε όλα αυτά, πρέπει να επιστρέψουμε μαζικά στην Πολιτική.

Έχοντας όλα αυτά στο μυαλό μου έλεγα στις 6:30 μμ της Κυριακής 6ης Μαΐου, αντιλαμβανόμενος το επερχόμενο αποτέλεσμα, ότι η μέρα αυτή θα μείνει στην ιστορία ως μέρα γιορτής. Η μέρα που οι δολοφόνοι των λέξεων έλαβαν την αμετάκλητη πολιτική τους καταδίκη και ξεκίνησε η γέννηση της νέου ιστορικού κύκλου της χώρας, του κύκλου των Πόλεων, των Πολιτών, του Πολιτισμού και της Πολιτικής. Όπως κάθε γέννηση έτσι και αυτή θα είναι χρονοβόρα και επώδυνη. Όταν όμως ολοκληρωθεί θα φέρει μόνο χαρά, αισιοδοξία και ευτυχία μετατρέποντας τον προηγούμενο ιστορικό κύκλο, εκείνον που μάθαμε να ονομάζουμε "μεταπολίτευση", σε μια θλιβερή μα διδακτική ιστορική ανάμνηση.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στα παιδιά της Δευτέρας Λυκείου που μάλλον δεν κατάλαβαν πόσο πολύ με βοήθησαν, ελπίζω και πολλούς άλλους, να αντιληφθούμε ότι τώρα είναι η ώρα να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.

Τώρα είναι η ώρα της γενιάς του Δέκα. Θα κάνουμε αυτό που πρέπει. Πρώτα και κύρια θα ανακτήσουμε την ιδιότητα του Πολίτη. Αυτό είναι το δικό μας δέον γενέσθαι.

H τραγική ανεπάρκεια της σοσιαλδημοκρατίας | Από το Euro2Day.gr

Αναδημοσίευση από το Euro2Day.gr  http://www.euro2day.gr/specials/opinions/132/articles/702338/Article.aspx

Πριν από έναν περίπου χρόνο, στις 23 Απριλίου 2011, έγραφα στο ιστολόγιό μου ότι "η νέα προοδευτικότητα είναι η ανάκτηση της σχέσης του ανθρώπου με τη δημιουργία", προσπαθώντας να δω από θετική σκοπιά την κατάρρευση του αμερικάνικου καπιταλισμού όπως αυτή ιστορικά συνδέεται πλέον με την πτώχευση της Lehman Brothers στις 15 Σεπτεμβρίου 2008, κάτι λιγότερο από 17 χρόνια μετά την κατάρρευση του αντίπαλου δέους του αμερικάνικου καπιταλισμού που δεν ήταν άλλο από τη Σοβιετική Ένωση.

Ο μεγάλος διανοητής Μιχάλης Χαραλαμπίδης είχε από τη δεκαετία του '80 προειδοποιήσει με ένα προφητικό κείμενο "Ομοιότητες Δυτικού Καπιταλισμού - Υπαρκτού Σοσιαλισμού" [το οποίο περιλαμβάνεται στο βιβλίο "Προλεχθέντα", εκδόσεις Γόρδιος] πως τα δύο αυτά συστήματα εν τέλει ταυτίζονταν στα προβλήματά τους, με κυριότερο την αδιαφορία για το υποκείμενο - δημιουργό.

Η πτώχευση της Lehman Brothers και στη συνέχεια η εντυπωσιακή αδυναμία των ΗΠΑ να ανορθώσουν την οικονομία τους, όπου παρά τις "ενέσεις ρευστότητας" [έτσι λένε politically correct το "τυπώνω χρήμα"] η ανεργία παραμένει άνω του 10%, είναι μια απόλυτη επιβεβαίωση της πρόβλεψης Χαραλαμπίδη και άλλων κοινωνικών επιστημόνων.

Η διαπίστωση αυτή οδηγεί μαθηματικά στην επόμενη, που δεν είναι άλλη από εκείνη της ψεύτικης συνείδησης που έχει βασανίσει εκατομμύρια κόσμο αυτοχαρακτηριζόμενου ως "αριστερού" σε όλη την Ευρώπη - χωρίς η Ελλάδα να αποτελεί εξαίρεση. Πολύς ιδρώτας, πολλή φαιά ουσία, πολύ και άδικα χυμένο αίμα γι' αυτήν την ψεύτικη συνείδηση. Για μια κοσμοθεωρία που με περίσσεια εγωισμού επιδεικτικά αγνόησε την παράμετρο του τόπου στην ανάλυσή της.


Όχι λοιπόν! Δεν ήταν το ίδιο η Ελλάδα του '30 με τη Γερμανία και τη Γαλλία του '30! Η Ελλάδα ουδέποτε πέτυχε την εσωτερική της ενσωμάτωση, ουδέποτε ανέπτυξε βιομηχανία, ουδέποτε είχε πραγματική εργατική τάξη, όπως είχαν στο μυαλό τους οι θεμελιωτές της "αριστερής ιδεολογίας". Για τη μεταλλαγμένη εκδοχή της οποίας, για τη "σοβιετική εκτροπή", ας την ονομάσω, όπου η κυριαρχία των κεφαλαιούχων απλώς αντικαταστάθηκε από την κυριαρχία των γραφειοκρατών, δεν αξίζει κανείς να κάνει σοβαρή ανάλυση.

Στο σημείο αυτό ερχόμαστε σε μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα: στην τραγική ανεπάρκεια της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Τι εννοώ: μα τι άλλο, την πλήρη σύγχυση που έχουν όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κεντροαριστερά κόμματα εδώ και αρκετές δεκαετίες ως προς το προτεινόμενο(;) οικονομικό μοντέλο. Τα κόμματα αυτά, εγκλωβισμένα στην ψεύτικη συνείδηση που αναφέραμε παραπάνω, μην μπορώντας να αντιληφθούν την επιχειρηματικότητα στην αυθεντική της μορφή, αλλά μόνο ως προς τη στρεβλωμένη, διεφθαρμένη, χρηματιστική εκδοχή της, που προώθησε ο... δυτικός καπιταλισμός, ούτε λίγο ούτε πολύ τη θεωρούν κάτι σαν αναγκαίο κακό. Μια προσέγγιση λογιστάκου, θα μπορούσε να πει κανείς. Κάτι σαν τον "σοσιαλισμό - σεισμό - σεισμό – εκσυγχρονισμό" του Κωνσταντίνου Σημίτη…

Η ασύλληπτη αυτή κατάσταση οδήγησε σε κωμικοτραγικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες ζήσαμε πρόσφατα και στην Ελλάδα, όπου στην πραγματικότητα οι φωνές του "φιλελεύθερου χώρου" πολλές φορές και του "νεοφιλελεύθερου" έρχονταν μέσα από τα υποτιθέμενα κεντροαριστερά κόμματα.

Πολλούς είχε ξενίσει η παρουσία του Στέφανου Μάνου στο ψηφοδέλτιο του ΠαΣοΚ του Γεωργίου Παπανδρέου, στη συνέχεια όμως φάνηκε πολύ φυσιολογική η πρόσφατη παρουσία πολλών νέων στελεχών του Παπανδρεϊκού ρεύματος στα ψηφοδέλτια της Δράσης του κ. Μάνου - κίνηση που προσωπικά καλωσόρισα ως πράξη πολιτικού θάρρους και εξυγίανσης.

Γιατί λοιπόν τραγικά ανεπαρκής η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία; Πολύ απλά διότι εγκλωβίστηκε σε μια απόλυτα παρωχημένη ανάλυση σοσιαλισμού-καπιταλισμού, η οποία την υποχρέωσε να βλέπει την επιχειρηματικότητα ως αναγκαίο κακό και όχι ως μαζική, καθολική κοινωνική επιλογή - μονόδρομο για την ουσιαστική αυτοπραγμάτωση του υποκειμένου. Με άλλα λόγια, μια αυθεντική αριστερή οικονομικοπολιτική επιλογή όπως εκείνη της μαζικής, υγιούς επιχειρηματικότητας επί της ουσίας ουδέποτε αναλύθηκε, άρα ουδέποτε προωθήθηκε σοβαρά, λόγω τεράστιας ανεπάρκειας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Με βάση την παραπάνω ανάλυση, λοιπόν, μπορεί να πει κανείς ότι δύο είναι οι θεμελιώδεις έννοιες μιας προοδευτικής πολιτικής σήμερα: α) Η ανάκτηση της ηθικής, κοινωνικής και συναισθηματικής σχέσης του υποκειμένου-δημιουργού με το αντικείμενο της εργασίας του και β) Η τοπική διάσταση στη χάραξη και υλοποίηση συλλογικών αναπτυξιακών στρατηγικών. Επιπλέον αυτών, θα προσέθετα με έμφαση τα ανθρώπινα δικαιώματα με σεβασμό στη διαφορετικότητα και την οικολογική προσέγγιση φέρουσα τη βιωσιμότητα ως κυρίαρχο παράγοντα οποιασδήποτε οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής στρατηγικής.

Έχοντας αυτές τις έννοιες στο μυαλό μας, πρέπει πρώτα απ' όλα να πετύχουμε μια κοινά αποδεκτή ερμηνεία της παρούσας κατάστασης. Ποια είναι η κρίση, πώς φτάσαμε σε αυτήν, πώς μπορούμε να βγούμε. Σε ένα πρόσφατο άρθρο μου υποστήριξα πως στην Ελλάδα έχουμε την "τύχη" να βιώνουμε ταυτόχρονα τρεις κρίσεις: α) την παγκόσμια που είναι η νομισματική, β) την ευρωπαϊκή που είναι εκείνη της ανταγωνιστικότητας και γ) την ελληνική που είναι η πολιτική.

Ειδικά όσον αφορά την ελληνική κρίση, η ανάλυσή μου στο παραπάνω άρθρο λέει τα ακόλουθα: "Στη χώρα μας κυριαρχεί μια οικονομική ολιγαρχία με ξεκάθαρα εγκληματικά χαρακτηριστικά, τόσο στην προέλευση του πλούτου της όσο και στις πρακτικές διατήρησής του.

Η οικονομική αυτή ολιγαρχία έχει δύο βασικά εργαλεία: Αφενός τα μέσα μαζικής 'ενημέρωσης', αφετέρου μαριονέττες που συνηθίσαμε να ονομάζουμε πολιτικούς. Το τρίγωνο αυτό, σε αγαστή συνεργασία, κάνει ό,τι είναι αναγκαίο ώστε πρωτίστως η οικονομική ολιγαρχία να διατηρεί τα κεκτημένα της, ακόμα και να τα ενισχύει, και δευτερευόντως οι μαριονέττες να απολαμβάνουν το ναρκωτικό της εξουσίας και τα αποφάγια της ολιγαρχίας".

Δεν χωρά αμφιβολία λοιπόν: Πρόοδος σήμερα στην Ελλάδα είναι η αντίσταση στην οικονομική αυτή ολιγαρχία και στους υπηρέτες της, "πολιτικούς" και μέσα μαζικής "ενημέρωσης". Ο... δικομματισμός, το ίδιο κόμμα με τα δύο πρόσωπα δηλαδή, που "κυβέρνησε" την Ελλάδα για περίπου 40 χρόνια, ήταν το εμβληματικό εργαλείο της οικονομικής ολιγαρχίας.

Ακριβώς για τον λόγο αυτόν πιστεύω ότι στο άμεσο μέλλον η 6η Μαΐου 2012 θα γιορτάζεται ως ημέρα απελευθέρωσης. Τη μέρα εκείνη πολλά εκατομμύρια Έλληνες απελευθερώθηκαν. Κατάφεραν να αποδράσουν από τον δικομματισμό, έσπασαν τις αλυσίδες του οράματος του διορισμού, αδιαφόρησαν για το προνόμιο της μικροδιαφθοράς και έκαναν κάποια άλλη επιλογή. Πολύ εντυπωσιακά, περίπου το 19% των ψηφοφόρων αψήφισε την απειλή του πολιτικού ευνουχισμού που το σύστημα ονόμαζε χαμένη ψήφο και επέλεξε κόμματα που ήταν κάτω του φράγματος του 3%. Το αποτέλεσμα των εκλογών της 6ης Μαΐου κρίνεται συγκλονιστικό!

Το ζητούμενο τώρα, όσον αφορά τις επερχόμενες εκλογές της 17ης Ιουνίου, είναι να ολοκληρώσουμε αυτό που όλοι μαζί ξεκινήσαμε εκείνη τη μεγαλειώδη Κυριακή. Για να είμαι απολύτως σαφής, τα συγκλονιστικά στοιχεία του αποτελέσματος της 6ης Μαΐου 2012, εκείνα που φανερώνουν την απελευθέρωση του ελληνικού λαού, είναι τα ακόλουθα δύο: α) ο περιορισμός του "δικομματισμού" στο 30%, έναντι 80% που έπαιρνε στον ιστορικό κύκλο της μεταπολίτευσης και β) το 19% που συγκέντρωσαν τα "μικρά κόμματα" [με προεξάρχουσα περίπτωση της Δημιουργία Ξανά!, ενός κόμματος μόλις δύο μηνών με μηδενικούς οικονομικούς πόρους και κανένα γνωστό πολιτικό στη σύνθεσή του που συγκέντρωσε 2,15% των ψήφων].

Αντίθετα, τα αυξημένα ποσοστά του ΣυΡιζΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων δεν έχουν καμία πολιτική σημασία. Ήταν απλώς οι αθεράπευτοι του πελατειακού συστήματος που πίστεψαν πως τα ξύλινα τείχη είναι γύρωθεν της Ακρόπολης - έκαναν λάθος όμως και η επερχόμενη πραγματικότητα θα τους διαψεύσει με τρόπο σκληρό.

Ειδικό ενδιαφέρον αξίζει το εντυπωσιακό 7% της Χρυσής Αυγής. Όχι, ας μην ανησυχούμε: Δεν έχουμε 500.000 νεοναζί στην Ελλάδα. Το ποσοστό αυτό φανερώνει απελπισία, φανερώνει ανυπέρβλητα προβλήματα σε ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, το οποίο μην μπορώντας να επεξεργαστεί τη δυσχερέστατη κατάσταση οδηγείται σε μια μη ορθολογική επιλογή. Είναι περίσσεια η υποκρισία των συστημικών κομμάτων, προεξαρχόντων των μιζοκομμάτων ΠαΣοΚ και Ν.Δ. όταν επιτίθενται στους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Φασιστική πολιτική ήταν ο παραγωγικός ευνουχισμός της χώρας, φασιστική ήταν η δολοφονία των λέξεων, φασιστική ήταν η μετατροπή των πόλεων σε ζούγκλες μπετόν. Οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής είναι συμπολίτες μας απελπισμένοι και πολύ καλά θα κάνουμε να επιχειρήσουμε συλλογικά, με αλληλεγγύη, να τους βοηθήσουμε για να ξεπεράσουν τα εμπόδια που τώρα έχουν μπροστά τους και φαντάζουν ανυπέρβλητα.

Ποια λοιπόν είναι η επιλογή προόδου στην Ελλάδα σήμερα;

Για να φτάσει καθένας μας στην απάντηση του ερωτήματος αυτού, πρέπει να κάνει μια σοβαρή, δημόσια συζήτηση για την πρόοδο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σήμερα. Τι είναι πρόοδος και τι αντίδραση στην Ευρώπη του 2012. Όπως αναλύσαμε στην αρχή αυτού του άρθρου, αυτό που παραδοσιακά αντιλαμβανόταν η κοινωνία ως «αριστερό» ή «δεξιό», αντίστοιχα ως «πρόοδο» και «συντήρηση» συνήθως, είναι πια εντυπωσιακά κενό περιεχομένου. Δυστυχώς στην Ελλάδα η Αριστερά στην πραγματικότητα πολλές φορές ήταν δεξιότερη της Δεξιάς.

Αυτό αποδεικνύεται ακόμα και σήμερα με τη μνημειώδη αδυναμία της «Αριστεράς» να δώσει σαφείς απαντήσεις σε ερωτήματα όπως αυτά που έθεσα σε πρόσφατο άρθρο μου: "Τα κόμματα της λεγόμενης Αριστεράς - ΚΚΕ, ΣυΡιζΑ και Δημ.Αρ.- στην πραγματικότητα είναι βαθιά συντηρητικά, δεξιά σχήματα. Μένοντας στη στείρα άρνηση και στην ανέξοδη διαμαρτυρία δεν δίνουν ΚΑΝΕΝΑ ρεαλιστικό σενάριο προόδου και ανάπτυξης για τον ελληνικό λαό.

Με απομονωμένες από τον λαό συνδικαλιστικές μασωνίες σοβιετικού τύπου κατοχυρώνουν τα κεκτημένα τους, παίρνουν τη χρηματοδότησή τους από το 'κράτος' και πουλάνε ξοφλημένα επαναστατικά όνειρα σε απελπισμένους συνανθρώπους μας.

α) Πού είναι η συζήτηση για την ανάπτυξη, την πρόοδο, τη δημιουργία, την οικονομία από την Αριστερά;

β) Πού είναι η συζήτηση για την προώθηση μιας νέας σχέσης με την εργασία που θα έχει στο επίκεντρό της τη δημιουργικότητα;

γ) Πού είναι η θέση για ένα νέο συνεταιριστικό κίνημα που θα δώσει πνοή στην ύπαιθρο με βάση τη συνάντηση του παραδοσιακού με το σύγχρονο;

δ) Πού είναι τελικά η συζήτηση για την ελευθερία και την αυτοδιάθεση των λαών στη γειτονιά μας και σε ολόκληρο τον κόσμο;

ε) Ποιες είναι οι ξεκάθαρες απόψεις για το τι αληθινά σημαίνει ΠΡΟΟΔΟΣ και τι είναι η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, το 2012;".

Κύριο σημείο αναφοράς μιας προοδευτικής πολιτικής στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη σήμερα είναι ο άνθρωπος. Πρέπει να δώσουμε πνοή σε ένα νέο κύμα ανθρωπισμού το οποίο θα έχει ως κύριο πρόσταγμα την ανάπτυξη μιας νέας σχέσης με την εργασία, έχοντας στο επίκεντρο τη δημιουργία. Στο πλαίσιο αυτό οραματίζομαι την επιχειρηματικότητα ως μια νέα λαϊκότητα, ως μαζική, καθολική κοινωνική επιλογή. Ως ένα κίνημα που θα συμβάλει στη δυνατότητα κάθε ανθρώπου να αλλάξει τη μοίρα του και τη μοίρα των συνανθρώπων του, πραγματώνοντας τη δημιουργικότητά του. Η ηθική και συναισθηματική σχέση του υποκειμένου με το αντικείμενο της εργασίας του είναι δικλίδες ασφαλείας απαραβίαστες έναντι της διαφθοράς και της στρέβλωσης.

Μεγάλο σημείο αναφοράς είναι το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης. Το όραμα δημιουργίας μιας υπερδύναμης ισότητας, δημιουργικότητας, ειρήνης, δικαιοσύνης και πολιτισμού, που θα δημιουργήσει συνθήκες πρωτόγνωρης ευημερίας για το μισό δισεκατομμύριο των κατοίκων της και θα είναι καθοριστικά θετικός παράγοντας για τις παγκόσμιες εξελίξεις. Μια αληθινά ενωμένη, αληθινά δημοκρατική Ευρώπη, που μπορεί να έχει τη μορφή της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας με ηγεσία εκλεγμένη απευθείας από τα 500 εκατ. των Ευρωπαίων πολιτών. Η μεγάλη δύναμη της Ευρώπης, το αδιαμφισβήτητο ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, είναι το ασυναγώνιστο Συμβολικό Κεφάλαιό της, διαπίστωση εξαιρετικά θετική για την Ελλάδα.

Τέλος, δεν μπορεί να μην αποτελεί στοιχείο προόδου και χαρακτηριστικό του νέου ευρωπαϊκού ανθρωπισμού η έννοια της αρμονίας όπως εκείνη ιδανικά εκφράζεται από το κίνημα της οικολογίας. Η φύση σοφά μας βάζει όρια, όρια που τόσο εγωιστικά οι άνθρωποι πολλές φορές ξεπεράσαμε πρόσκαιρα, πληρώσαμε όμως σύντομα βαρύτατο τίμημα. Το κίνημα της οικολογίας είναι ένα ξεκάθαρο οικονομικό και επιχειρηματικό κίνημα. Το ότι η Γερμανία σήμερα πρωταγωνιστεί στη διεθνή βιομηχανία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν είναι αποτελέσμα κάποιου "στρατηγικού σχεδίου", αλλά του ίδιου του πολιτικού κινήματος των πρασίνων - μια ιστορική διαπίστωση που μας δείχνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως αυτό που βιώνουμε στην Ελλάδα από το '74 και μετά μόνο "πολιτική" δεν είναι.

Το τρίπτυχο λοιπόν της προοδευτικής πολιτικής για την Ελλάδα σήμερα δεν είναι άλλο από την Οικονομία της Δημιουργικότητας, την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, όλα μέσα σε ένα πλαίσιο αρμονίας και βιωσιμότητας.

Υπάρχουν δυνάμεις στην Ελλάδα σήμερα που μπορούν να εκφράσουν αυτόν τον πολιτικό ορθό λόγο, που μπορούν να αναιρέσουν τη δολοφονία των λέξεων και να μας επιτρέψουν να συνομιλήσουμε παράγοντας Πολιτική, δημιουργώντας Πολιτισμό. Είναι καθήκον κάθε Πολίτη να βοηθήσει ώστε οι δυνάμεις αυτές να ωριμάσουν, να συγκλίνουν και ενωμένες με δυναμισμό να διεκδικήσουν την εντολή του ελληνικού λαού για να οδηγήσουν τη χώρα μας στην κατεύθυνση της Προόδου.

Είναι μια ευθύνη στην οποία είμαι βέβαιος πως θα ανταποκριθούμε θετικά.

Αναζητώντας τον Ορθό Λόγο: Μια πρόταση για το κέντρο της Αθήνας

Η απόφαση ήταν δύσκολη μα τελικά δεν τη μετανιώσαμε. Το ενοίκιο στην Κατεχάκη ήταν τόσο υψηλό που δεν μπορούσαμε να το αντέξουμε. Πάνω από 16 € / μ², μια τιμή που σίγουρα η κρίση καθιστούσε αδύνατη να αντέξουμε. Μετά από σύντομη αναζήτηση βρήκαμε ένα γραφείο στη Σανταρόζα σε τιμή 5 € / μ² (η οποία σήμερα έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω...!). Πήραμε τελικά περισσότερο χώρο απ΄ότι είχαμε στην Κατεχάκη, πληρώνοντας το 1/3 του κόστους. 1η Ιουλίου 2011 ο Όμιλος Virtual Trip μετακόμισε στη Σανταρόζα.

Στην αρχή βλέπαμε το bright side: Η πρόσβαση ήταν πανεύκολη (μετρό Ομόνοια & Πανεπιστήμιο, λεωφορεία, τρόλεϊ, ...) και ήμασταν στο κέντρο για ότι ήθελε να κάνει κάποιος μετά τη δουλειά. Από shopping μέχρι καφέ, φαγητό, σινεμά, ποτό, anything. Ανακάλυψα και εγώ ξανά το κέντρο που το είχα αφήσει για πολλά χρόνια – Ναι, είναι πάρα πολύ καλό!

Σύντομα όμως είδαμε και το dark side… Ποιο είναι αυτό; Στην περίπτωσή μας είναι το ζήτημα των ναρκομανών στην πλατεία πίσω από τα παλιά δικαστήρια – Ναι, εκείνη που μπήκε το άγαλμα του Παναγούλη, αυτήν που κανένας δεν ξέρει το όνομά της. Είναι πραγματικά ασύλληπτο το dealing που γίνεται εκεί, σχεδόν 24 ώρες το 24ωρο. Βλέπεις ανθρώπους να πάνε και να έρχονται, άλλους καλοντυμένους και άλλους σε πραγματικά άθλια κατάσταση. Με πρησμένα, πολλές φορές στην κυριολεξία «σαπισμένα» άκρα να γυρνούν άσκοπα (;) και να κάνουν ενέσεις όπου μπορείς να φανταστείς.

Αν δεν τους είχα δει δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ την ευκολία με την οποία κάποιος κάνει ένεση σε οποιοδήποτε σημείο του σώματός του, με τα γεννητικά όργανα να έχουν πολύ συχνά την τιμητική τους. Ειδικά ένας μελαμψός τύπος, αδύνατος, γύρω στο 1.70 ύψος, μας έχει όλους εντυπωσιάσει με τη δεξιοτεχνία του. Κάνει ενέσεις στο λαιμό του ενώ βαδίζει με ταχύ βήμα στον πεζόδρομο της Σανταρόζα. Ειλικρινά εντυπωσιακό.

Μια κοινωνία σε σήψη λοιπόν. Αναρωτιέσαι για τα παιδιά αυτά: Οικογένεια έχουν; Φίλους έχουν; Κοινωνία να τους φροντίζει υπάρχει; Κάποιο σύστημα υγείας και υποστήριξης; Είναι ασθενείς, είναι πασιφανές. Δεν χρειάζεται να είναι ειδικός κανείς για να καταλάβει πως το τέλος τους είναι κοντά. 

Μέσα σε αυτό το κλίμα και τα αναπάντητα ερωτήματα να πληθαίνουν, συζητούσα ένα απόγευμα του περασμένου Γενάρη με τον καλό φίλο & συνεργάτη Γιάννη Τριανταφύλλου. Μιλούσαμε για την κατάντια του κέντρου, την εγκατάλειψη, την απουσία κάθε αισθητικής, την απουσία κάθε ενδιαφέροντος. Του είπα και για έναν φουσκωτό τύπο που μας είχε επισκεφθεί πριν τα Χριστούγεννα πουλώντας κουπόνια «για τον χορό της αστυνομίας» όπως είπε στη γραμματεία μας. Εκείνος που έλεγε πως τα ενοίκια έχουν καταρρεύσει πλήρως και πως ξέρει δεκάδες γραφεία ξενοίκιαστα στο κέντρο. Έτσι, μιλώντας χαλαρά είπε κάτι μαγικά απλό: «Μα γιατί δεν δίνουν κίνητρα στα start-ups να έρθουν στο κέντρο;».

Λίγες μέρες αργότερα είχαμε στο CoLab Athens μια από τις συχνές συναντήσεις του Advisory Board της Ελληνικής Ένωσης Νεοφυών Επιχειρήσεων (που έχει γίνει πιο γνωστή σαν Hellenic Start-up Association, όμως η ελληνική λέξη είναι τελικά τόσο πολύ περισσότερο περιγραφική!). Μέσα σε όλα τα θέματα – είναι γνωστό σε όλους τους συνεργάτες μου ότι πολλές φορές γίνομαι χαοτικός ή, όπως το λένε, I tend to spread too thin – λέω στα παιδιά για την ιδέα του Γιάννη. Σε όλους φάνηκε πολύ καλή!

Είδαμε κάποια προφανή πράγματα:

Α) Το κέντρο βολεύει! Αυτό έχει περίτρανα αποδειχτεί στο CoLab.
Β) Υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός γραφείων σε σχετικά καλή κατάσταση που τώρα είναιν ξενοίκιαστα.
Γ) Ένα μέτρο μη φορολόγησης επί των κερδών για 5 χρόνια θα μείωνε ελάχιστα τα έσοδα του δημοσίου θα αύξανε κατακόρυφα όμως το ρεύμα προς τη νεοφυή επιχειρηματικότητα

Λίγο καιρό μετά οργανώσαμε την Entrepreneur Week Greece, από 22 έως 25 Φεβρουαρίου στην Αθήνα με ομολογουμένως τεράστια επιτυχία. Εκεί ήρθε το τελειωτικό χτύπημα σε δυο δόσεις! Πρώτα απ’όλα οι 35 φιλοξενούμενοί μας από 10 χώρες είπαν πως είναι εντυπωσιασμένοι από το ανθρώπινο κεφάλαιο που βλέπουν στην Ελλάδα και δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί δεν κάνουμε την Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Δημιουργικότητας. Με νόημα έλεγαν, αν κάποιος έχει την εσωτερική δύναμη να δημιουργήσει, που αλλού μπορεί να το κάνει καλύτερα πέρα από την Αθήνα; Κάπου εκεί καταλάβαμε όλοι τι σημαίνει «συμβολικό κεφάλαιο».

Το δεύτερο χτύπημα όμως ήταν ακόμα χειρότερο. Οι καλοί φίλοι Alex Mitchell από τη Μεγάλη Βρετανία και Alvaro Cuesta από την Ισπανία μας είπαν πως στις χώρες τους, συγκεκριμένα στο Λονδίνο και στη Μαδρίτη, έχουν ήδη κάνει αντίστοιχα προγράμματα με μεγάλη επιτυχία! Την επιτυχία του προγράμματος αυτού στο Ανατολικό Λονδίνο μας επιβεβαίωσε και ο Horst Reichenbach όταν συναντηθήκαμε αργότερα με την Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα ενώ με έκπληξη μάθαμε ότι κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Δήμος του San Francisco μάλιστα με χρηματοδότηση από το Twitter.

Στη συνέχεια, τόσο εγώ προσωπικά όσο και όλοι οι συνάδελφοι από την Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων αναφέρουμε την πρόταση αυτή όπου βρεθούμε. Είδαμε και πολλές προσπάθειες αντιγραφής, επίκλησης πατρότητας της πρότασης και άλλα τέτοια χαριτωμένα. Δεν μας ενοχλούν καθόλου! Ας υλοποιηθεί το σχέδιο και δεν πειράζει να μην υπάρχει καμία αναφορά σε εμάς.

 Ποια είναι η πρόταση; Πολύ απλή στην ουσία της:

«Αυθεντικά νεοφυείς επιχειρήσεις (αυτό μπορεί εύκολα να ελεγχθεί με τον κανόνα de minimis της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλα σχετικά εργαλεία) οι οποίες εγκαθίστανται στο κέντρο της Αθήνας (σε συγκεκριμένες περιοχές του κέντρου) θα έχουν μηδενική φορολογία για διάστημα πέντε ετών από την ίδρυσή τους.». 

Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην εθνικότητα των φορέων των επιχειρήσεων. Θα χαρούμε να υποδεχτούμε οποιονδήποτε από όλο τον Πλανήτη να έρχεται να πραγματώσει τη δημιουργικότητά του στην Αθήνα. Όπως έχει φανεί και από τα διάφορα co-working spaces, θα δημιουργηθεί τέτοιο ρεύμα. Αυτό που θέλουμε όμως να διασφαλιστεί είναι πως θα μιλάμε για αυθεντικά νεοφυείς επιχειρήσεις, δηλαδή επιχειρήσεις που δημιουργούν νέες, ποιοτικές θέσεις εργασίας, έχουν προοπτικές ταχείας ανάπτυξης και χαρακτηριστικά καινοτομίας.

Είναι ξεκάθαρη η αντίληψη των νεοφυών επιχειρήσεων σε αντιδιαστολή με δυο ζητήματα που μονοπώλησαν τη δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα:

Α) Σχετικά με την εγκληματικότητα στο κέντρο της Αθήνας 

Τα φαινόμενα σήψης και παρακμής που παρατηρούνται στο κέντρο της Αθήνας οφείλονται κύρια στο ότι εκείνο εγκαταλήφθηκε από τους κατοίκους του. Αυτό βεβαίως έγινε λόγω της απουσίας οποιασδήποτε ρεαλιστικής αναπτυξιακής πολιτικής για το κέντρο εδώ και δεκαετίες. Η δική μας αντίληψη είναι πως δεν υπάρχει λύση καμία πέραν της ίδιας της επιστροφής των Πολιτών στην Πόλη. Εμείς οι ίδιοι θα γυρίσουμε στο κέντρο της Αθήνας, θα το καταστήσουμε πεδίο πραγμάτωσης της δημιουργικότητάς μας σε ώφελος δικό μας και όλης της κοινωνίας. Η Ευρυπίδου, η Αθηνάς, η Σόλωνος, από κέντρα δουλεμπορίου θα γίνουν κέντρα δημιουργικότητας που θα διαφημίζουν την Ελλάδα σε όλο τον πλανήτη. Το όπλο της Ελλάδας διαχρονικά υπήρξε η δημιουργικότητα. Ας το χρησιμοποιήσουμε.

Β) Σχετικά με το μοντέλο ανάπτυξης και τις φορολογικές ζώνες

Αμέτρητη φαιά ουσία δαπανήθηκε και ώρες ασκόπων συζητήσεων σχετικά με τις ειδικές φορολογικές ζώνες. Ένα θέμα – ταμπού που προκαλούσε παράκρουση ένθεν και κείθεν. Φανερώνεται δυστυχώς η φτώχεια των ιδεών για ένα βιώσιμο παραγωγικό – αναπτυξιακό μοντέλο στη χώρα μας.Λες και η γεωοικονομία, η γεωπολιτική και το ανθρώπινο κεφάλαιο της Ελλάδας δεν καθιστούν προφανή την ορθή στρατηγική. Ποιο είναι λοιπόν το ζήτημα; Να κάνουμε ειδικές ζώνες για χαμηλής ποιότητας εργατική εργασία μηδενικής προστιθέμενης αξίας; Για να ανταγωνιστούμε ποιον ακριβώς; Τη Βουλγαρία; Την Τουρκία; Την Κίνα; Με επενδύσεις τίνος σε εργοστάσια; Ή μήπως ο ορθολογισμός απαιτεί ειδικά φορολογικά μέτρα για την αξιοποίηση του ανθρωπίνου κεφαλαίου μας σε δραστηριότητες έντασης γνώσης και εξωστρέφειας με δημιουργία πολλών ποιοτικών θέσεων εργασίας; Έτσι θα λυθεί και το πρόβλημα της νέας μετανάστευσης του ανθρωπίνου δυναμικού μας και της γκετοποίησης των κέντρων των πόλεών μας με κορυφαία την Αθήνα.

Η Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων σύντομα θα υποβάλλει επίσημα προς την κυβέρνηση, τα κόμματα και όλους τους αρμόδιους φορείς όπως ο Δήμος, τα Επιμελητήρια κλπ αναλυτικά την πρότασή της για το κέντρο της Αθήνας. Για το πως μπορούμε να αναδείξουμε το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα: Τον μοναδικό συνδυασμό ανθρωπίνου και συμβολικού κεφαλαίου.

Ναι, η Αθήνα από κέντρο δουλεμπορίου μπορεί να γίνει η Παγκόσμια Πρωτεύουσα Δημιουργικότητας. Να συμμετέχει θετικά, με ενεργό ρόλο στην παγκοσμιοποίηση.

Έχει γίνει στο παρελθόν, θα το κάνουμε και πάλι.

Ηθική νομιμοποίηση, πολίτες & ειδήμονες

Αναλύοντας την παρούσα κατάσταση στην Ελλάδα γίνεται σαφές ότι σημασία δεν έχει λοιπόν μόνο ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν αλλά και η ηθική νομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος που θα ζητήσει την εφαρμογή τους.

Το παραπάνω αποτελεί και μια απλή εξήγηση για τους λόγους που η κυβέρνηση του υιού Παπανδρέου δεν είχε καμία πιθανότητα επιτυχίας, όπως πιθανότατα δεν θα έχει, δυστυχώς, κάθε κομματική κυβέρνηση ενδεχομένως προκύψει από τις επικείμενες εκλογές.

Ο τρόπος που αντιπολιτεύεσαι καθορίζει και τον τρόπο που θα κυβερνήσεις. Αν έχεις αντιπολιτευτεί με το "λεφτά υπάρχουν" και με την "επανακρατικοποίηση του ΟΤΕ", όχι, δεν θα μπορέσεις να κυβερνήσεις ορθολογικά όσο και αν το προσπαθήσεις.

Ομοίως αν έχεις αντιπολιτευτεί με "μονομερή καταγγελία" και "ακύρωση του μνημονίου", θα βρεθείς σε τραγικά δύσκολα διλήμματα όταν αναλάβεις τις τύχες της χώρας. Θα πρέπει είτε να προδώσεις όσους σε ψήφισαν ή να καταστρέψεις την τρέχουσα και τις επόμενες γενιές. Δύσκολα τα πράγματα.

Ποια θα μπορούσε να είναι μια λύση;

Όπως από το 2008 προτείνει ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, μάλλον μόνη λύση είναι η "κυβέρνηση ειδικών". Όχι "οικουμενική" μα "ειδικών" ή ίσως ακόμα καλύτερα "ειδημόνων" (πολύ περισσότερο προτιμώ τους όρους αυτούς από το "τεχνοκρατών" που το βρίσκω περιοριστικό και αποπροσανατολιστικό.

Δεν μιλάμε για καμία εκτροπή. Ακριβώς το αντίθετο. Η κυβέρνηση αυτή θα απολαμβάνει ευρείας κοινοβουλευτικής στήριξης, προχωρώντας σε μια ουσιαστική διάκριση της εκτελεστικής από τη νομοθετική εξουσία (ευελπιστώ ομοίως και από τη δικαστική), ενώ παράλληλα εμείς οι πολίτες θα ενεργοποιηθούμε για τη δημιουργία νέων, υγιών κομματικών σχηματισμών που θα δώσουν εκ νέου στην Πολιτική την αυθεντική της έννοια..

Γίνεται σαφές πως οι υφιστάμενοι κομματικοί μηχανισμοί, είτε οι παλιοί, είτε οι μεταμφιεσμένοι ως νέοι και οι ανακυκλώσεις τους, δεν έχουν καμία απολύτως ηθική νομιμοποίηση. Το πρόβλημα αυτό, πολύ περισσότερο από τα κόμματα αυτά και τους φορείς τους αφορά όλους εμάς, τους Πολίτες.

Τώρα είναι η ώρα να ανακτήσουμε όλοι μας με υπευθυνότητα την ιδιότητα του Πολίτη, με τις ευθύνες που αυτή φέρνει.

Ελάχιστος κοινός παρονομαστής

Με τον Στέφανο Μάνο πάντα ένιωθα ότι με χωρίζει ιδεολογική άβυσσος. Εξακολουθώ να το νιώθω ακόμα. Δεν πιστεύω στην "ελεύθερη αγορά" - πρέπει να υπάρχει κοινωνική στρατηγική, αλλιώς πάμε σε ζούγκλα. Δεν πιστεύω στην "ανταγωνιστική οικονομία", αντίθετα νομίζω πως πρέπει να αναπτύξουμε την "οικονομία της συνεργασίας" ή την "οικονομία της δημιουργικότητας".

Δεν χωρά καμία αμφιβολία όμως πως ο Στέφανος Μάνος προσπαθεί να μιλά με λογική, να εκφράζει Ορθό Λόγο. Στο πλαίσιο αυτό θέλω να του πω ένα ΜΕΓΑΛΟ ΜΠΡΑΒΟ γιατί το γεγονός ότι δέχτηκε τον Συνασπισμό με τη Δημιουργία, Ξανά! αναγνωρίζοντάς την την πρωτοβουλία λόγω του εκλογικού αποτελέσματος συνιστά πράξη μεγάλου πολιτικού θάρρους και παράδειγμα προς μίμηση.

Όλοι εμείς διαφέρουμε σε πολλά. Ερχόμαστε από διαφορετικές αφετηρίες, ενδεχομένως έχουμε άλλους στόχους. Την ώρα αυτή όμως που κινδυνεύουμε με την απόλυτη καταστροφή, ας μας ενώσει η κοινή λογική: Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, Οικονομία της Δημιουργικότητας, Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής κάθε προοδευτικού Έλληνα.

Η τραγική ανεπάρκεια της σοσιαλδημοκρατίας

Αναλύοντας την πολιτική κατάσταση σε Ελλάδα και Ευρώπη ερχόμαστε μπροστά σε μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα: Την τραγική ανεπάρκεια της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Τι εννοώ; Μα τι άλλο, την πλήρη σύγχυση που έχουν όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κεντροαριστερά κόμματα εδώ και αρκετές δεκαετίες ως προς το προτεινόμενο (;) οικονομικό μοντέλο.

Τα κόμματα αυτά, εγκλωβισμένα στην ψεύτικη συνείδηση που δημιούργησε το δίπολο σοσιαλισμού/καπιταλισμού, που όπως συζητήσαμε σε προηγούμενο άρθρο ταυτιζόταν ως προς την αδιαφορία τους για το υποκείμενο-δημιουργό, μη μπορώντας να αντιληφθούν την επιχειρηματικότητα στην αυθεντική της μορφή αλλά μόνο ως προς την στρεβλωμένη, διεφθαρμένη, χρηματιστική εκδοχή της που προώθησε ο «δυτικός καπιταλισμός», ούτε λίγο ούτε πολύ τη θεωρούν κάτι σαν «αναγκαίο κακό».

Πίστευαν δηλαδή πως ένα «κοινωνικό κράτος» αυτό που πρέπει να κάνει στην πραγματικότητα είναι να βάζει εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και να «χαλιναγωγήσει την κερδοφορία», επιχειρώντας με διάφορα σχήματα να μεταφέρει τμήμα της κερδοφορίας προς τους απαραίτητους πόρους στήριξης δομών ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος.

Μια προσέγγιση λογιστάκου, θα μπορούσε να πει κανείς. Κάτι σαν τον «σοσιαλισμό» του Κωνσταντίνου Σημίτη.

Η ασύλληπτη αυτή κατάσταση οδήγησε σε κωμικοτραγικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες ζήσαμε πρόσφατα και στην Ελλάδα, όπου στην πραγματικότητα οι φωνές του «φιλελεύθερου χώρου», πολλές φορές και του «νεοφιλελεύθερου» έρχονταν μέσα από τα υποτιθέμενα κεντροαριστερά κόμματα.

Πολλούς είχε ξενίσει η παρουσία του Στέφανου Μάνου στο ψηφοδέλτιο του ΠαΣοΚ του Γεωργίου Παπανδρέου, στη συνέχεια όμως φάνηκε πολύ φυσιολογική η πρόσφατη παρουσία πολλών νέων στελεχών του «Παπανδρεϊκού» ρεύματος στα ψηφοδέλτια της Δράσης του κ. Μάνου - Μια κίνηση που προσωπικά καλωσόρισα ως πράξη πολιτικού θάρρους και εξυγίανσης.

Γιατί λοιπόν τραγικά ανεπαρκής η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία; Πολύ απλά διότι εγκλωβίστηκε σε μια απόλυτα παρωχημένη ανάλυση σοσιαλισμού/καπιταλισμού η οποία την υποχρέωσε να βλέπει την επιχειρηματικότητα ως «αναγκαίο κακό» και όχι σαν μια μαζική, καθολική κοινωνική επιλογή – μονόδρομο για την ουσιαστική αυτοπραγμάτωση του υποκειμένου.

Με άλλα λόγια, μια αυθεντική αριστερή οικονομικο-πολιτική επιλογή όπως εκείνη της μαζικής, υγιούς επιχειρηματικότητας επί της ουσίας ουδέποτε αναλύθηκε, άρα ούτε ποτέ προωθήθηκε, σοβαρά λόγω τεράστιας ανεπάρκειας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Η μεγαλύτερη ανοησία που έχει ειπωθεί ποτέ είναι το «τέλος των ιδεολογιών». Αντί να αναπαράγουμε τέτοιες ανοησίες είναι ώρα να μελετήσουμε την ιδεολογία ενός νέου ανθρωπισμού που θα προάγει ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο βασισμένο στη θεμελίωση μιας σχέσης του υποκειμένου με το αντικείμενο της εργασίας του που θα στηρίζεται στη δημιουργία.