Νεοφυείς επιχειρήσεις: Βρίσκοντας τους σωστούς early adopters - Μια ευρωπαϊκή πρόκληση

Δεν είναι μυστικό ότι οι early adopters είναι εκείνοι που διαμορφώνουν ουσιαστικά ένα νέο προϊόν. Η επιλογή των κατάλληλων πρώτων χρηστών μπορεί να αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας. Για την ακρίβεια, η εμπειρία μας στην Starttech Ventures δείχνει ότι η επιλογή των σωστών early adopters καθορίζει περισσότερο απ΄οτιδήποτε άλλο τη μελλοντική πορεία μιας νεοφυούς επιχείρησης.

Αξίζει να δούμε το θέμα από μια ευρωπαϊκή ματιά: Η Ευρώπη, με τις μεγάλες αγορές της, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, προσφέρει στους Ευρωπαίους επιχειρηματίες την ευκαιρία να «δοκιμάσουν τα νερά» σε τοπικό επίπεδο πριν επιχειρήσουν να «βγουν διεθνώς». Όσο δελεαστική κι αν φαίνεται αυτή η προσέγγιση, η εμπειρία δείχνει ότι σπάνια λειτουργεί αποτελεσματικά.

Αυτό εξηγεί γιατί υπάρχουν σχετικά λίγες παγκόσμιες τεχνολογικές εταιρείες από χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία – χώρες με μεγάλες εγχώριες αγορές. Αντίθετα, οι σκανδιναβικές χώρες, με τις πολύ μικρότερες εγχώριες αγορές, έχουν αναλογικά πολύ περισσότερες επιτυχημένες διεθνείς εταιρείες. Εκεί, η έλλειψη τοπικών επιλογών αναγκάζει τους επιχειρηματίες να στραφούν από νωρίς σε διεθνείς αγορές για τους πρώτους χρήστες τους.

Ο παραπάνω συλλογισμός μας οδηγεί σε μια ξεκάθαρη συμβουλή προς τους Ευρωπαίους νέους επιχειρηματίες:  

Αναζητήστε τους πρώτους χρήστες σας στην κύρια αγορά-στόχο σας. 

Στις περισσότερες περιπτώσεις (όχι πάντα, βέβαια), ειδικά όταν πρόκειται για λογισμικό B2B, αυτή δεν είναι άλλη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Συμπερασματικά, οι ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων πρέπει να δώσουν τεράστια προσοχή στο να ορίσουν καλά ποιοι και για ποιο λόγο θα είναι οι πρώτοι τους πελάτες, οι πρώτοι δηλαδή χρήστες που θα δεχτούν να καταβάλλουν ένα αντίτιμο για το προϊόν τους. Αν το κάνουν με επιτυχία αυτό το βήμα, πιθανότατα στη συνέχεια θα καταστεί επιτυχημένη και η νεοφυής τους επιχείρηση.

Σημείωση: Αυτό το άρθρο περιλαμβάνει περιεχόμενο που παρήχθη από το ChatGPT.

Νεοφυείς επιχειρήσεις: Σχετικά με τις μετοχές για τους συμβούλους

Ακούω πολύ συχνά για νεοφυείς επιχειρήσεις οι οποίες έχουν τους "τάδε συμβούλους".

 Μιλώντας με τους ιδρυτές ανακαλύπτω έκπληκτος ότι δεν είναι σπάνιο διάφορα έμπειρα στελέχη της αγοράς να παίρνουν μετοχές έναντι συμβουλών που έδωσαν στα πρώτα στάδια της ζωής της επιχείρησης.

Αυτό όμως είναι μια λανθασμένη πρακτική την οποία οι ιδρυτές πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγουν. 

Μετοχές δίνουμε μόνο, αποκλειστικά και μόνο, για χρήματα. 

Για αληθινά χρήματα, μετρητά, που κάποιος θα καταθέσει στον λογαριασμό της εταιρείας μας. Αφού τα καταθέσει, θα πάρει ότι μετοχές έχουμε συμφωνήσει.

Δεν δίνουμε ποτέ, μα ποτέ όμως, μετοχές για "συμβουλές", για "επαφές" ή για "εμπειρία" και διάφορες άλλες αφηρημένες εκδοχές βοήθειας που κάποιος υπόσχεται να προσφέρει στη νεοφυή μας εταιρεία.

Πολύ περισσότερο, αν έχετε στη μετοχική σαν σύνθεση έναν τέτοιο "σύμβουλο" που πήρε μετοχές χωρίς να δώσει αληθινά χρήματα, δίνετε εντελώς λανθασμένο μήνυμα σε μελλοντικούς επενδυτές και κάνετε την επόμενή σας διαπραγμάτευση πολύ πιο δύσκολη.

Μετοχές λοιπόν δίνουμε μόνο για χρήματα. Μάλιστα δίνουμε λίγες, πολύ προσεκτικά, διότι είναι σάρκα από το σώμα τις επιχείρησης, είναι κάτι που πολύ πιθανά μελλοντικά θα το μετανιώσουμε.

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να έχουμε συμβούλους. Κάθε άλλο. Οι σύμβουλοι όμως είτε πρέπει να πληρώνονται ή, ακόμα καλύτερα, να τους προσφέρεται η ευκαιρία να επενδύσουν με λίγο καλύτερους όρους σε σχέση με τους επόμενους επενδυτές (τυπικά με μια έκπτωση στην αποτίμηση της τάξης του 20%).

Ποτέ όμως δεν δίνουμε μετοχές έναντι συμβουλών ή άλλων αφηρημένων υποσχέσεων.

Η Samantha Cristoforetti για τα παιδιά του Ασπροπύργου

H Samantha Cristoforetti, κορυφαία Ιταλίδα αστροναύτισσα της European Space Agency - ESA και πρώτη γυναίκα Διοικήτρια του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), έχει ένα μήνυμα για τα παιδιά, τους δασκάλους και τους καθηγητές του Ασπροπύργου:

Το Ίδρυμα Βασιλείου Τσίγκου πρόκειται προσφέρει δωρεάν στους μαθητές του Ασπροπύργου, σε συνεργασία με τα σχολεία και τα βιβλιοπωλεία της πόλης, ένα αντίτυπο του βιβλίου της Samantha Cristoforetti "ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΑΣ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΙΣΣΑΣ" που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις  Εκδόσεις Πατάκη με υποστήριξη του Ιδρύματος.

Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας δίνει ένα μήνυμα και προσφέρει ένα παράδειγμα προς όλους, ιδιαίτερα τους νέους, να τολμούν να ονειρευτούν και με επιμονή και σύνεση να κάνουν ότι χρειαστεί ώστε το όνειρό τους να γίνει πραγματικότητα.

Κάτι που προσωπικά είμαι απόλυτα βέβαιος πως θα το πράξει η νέα γενιά του Ασπροπύργου.

Grazie mille, cara Samantha!

H ιδιαίτερη ιστορία της Virtual Trip, της εταιρείας των φοιτητών

Κάτι περίεργο, κάτι ιδιαίτερο γινόταν στη Virtual Trip.

Η εταιρεία των φοιτητών από το Ηράκλειο, εκείνων που "δεν ήθελαν αφεντικά" αλλά ήθελαν να "βγουν στην παγκόσμια αγορά". 

Αυτών που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση που έλεγε "να γίνουμε όλοι μάστορες".

Ήμασταν 22 ετών. Ήμασταν Ίκαροι. Θέλαμε να πετάξουμε ψηλά, να φτάσουμε στον Ήλιο. Όμως τα φτερά μας, παρά την αδιανόητη, πολυετή προσπάθεια, έλιωσαν. 

Ξεκίνησε η πτώση μας προς τη Γη. Αυτή η πτώση μας πλήγωσε και πλήγωσε, άθελά μας, πολλούς άλλους.

Την τελευταία όμως, κυριολεκτικά, στιγμή ένα αδιανόητα ισχυρό πλέγμα πίστης, λόγου και αγάπης μας έσωσε από την καταστροφή.

Η Virtual Trip, η εταιρεία των φοιτητών, ήταν μια κίνηση επαναστατική. Ένας αγώνας απέναντι στο αδύνατο, σαν την ίδια τη ζωή. Όπως συχνά συμβαίνει με τους επαναστάτες, δεν μπόρεσε να επιβιώσει. Έγινε όμως σπορά. Άφησε σπόρο από τον οποίο βγήκαν η AbZorba Games, η Επίγνωσις και η Yodeck. Σήμερα η DreamClass και αύριο αρκετές εταιρείες ακόμα. 

Παράλληλα μια σειρά άλλων επιτυχημένων εταιρειών δημιουργήθηκαν και ευημερούν, που έμμεσα βοηθήθηκαν ή ίσως ακόμα και εμπνεύστηκαν από την πορεία της "εταιρείας των φοιτητών".

__

Σήμερα το πρωί, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο, ένιωσα την ανάγκη να πω ένα μεγάλο, δημόσιο ευχαριστώ. Στους συνιδρυτές μου, τους Περικλή Ακριτίδη, Μίλτο Βασιλάκη, Νίκο Βεντούρα και Χάρη Γκίκα, οι οποίοι μοιράστηκαν το όνειρο. 

Στους Κωστή Δάλλα και Αλέξανδρο Κουρή, που ήταν οι πρώτοι από το χώρο του επιχειρείν που εμπιστεύτηκαν την εταιρεία των φοιτητών.

Στους αείμνηστους Καθηγητές Χρήστο Νικολάου και Στέλιο Ορφανουδάκη, οι οποίοι μας ενέπνευσαν. Σε όλους τους Καθηγητές του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης αλλά και στους Ερευνητές του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, οι οποίοι, χωρίς να έχουμε κάποια οργανική σχέση με τα ιδρύματα, ήταν δίπλα στους φοιτητές τους, πράγμα που για εμάς είχε τεράστια αξία. Όπως πολύ μεγάλη αξία είχε και η συνεισφορά του αείμνηστου Διευθυντή του Επιστημονικού & Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης, Αρτέμη Σαϊτάκη.

Ας μου επιτραπεί να κάνω μια ιδιαίτερη μνεία στους καθηγητές Ευάγγελο Μαρκάτο και Γιώργο Γεωργακόπουλο του Πανεπιστημίου Κρήτης και τον Καθηγητή Σπύρο Λάλη, πλέον του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι οποίοι μας ενεθάρρυναν και μας συμβούλεψαν καθοριστικά τα πρώτα χρόνια της πορείας μας.

Θέλω ακόμα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα του μεταγενέστερους συνιδρυτές μου,  Μάνο Μοσχού, Θανάση Παπαγγελή και Βαγγέλη Μιχαλόπουλο. Στο ταλέντο, τη δέσμευση και τη φιλία αυτών των ανθρώπων χρωστάμε τόσο τη διάσωση όσο και τη σημερινή επιτυχία του εγχειρήματός μας. Η Starttech Ventures, αγαπητοί φίλοι, υπάρχει χάρη σε εσάς.

Είμαι υποεχρεωμένος να ζητήσω μια ειλικρινή συγγνώμη από τα βάθη της ψυχής μου σε όσους στενοχωρήσαμε αυτά τα χρόνια. Θέλω να πιστεύω ότι γνωρίζουν πως η συγγνώμη είναι ειλικρινής και πως, παρά τα μεγάλα μας λάθη, τα κίνητρά μας ήταν - και παραμένουν - αγαθά.

Θα ήμουν άδικος εάν δεν έλεγα ένα μεγάλο ευχαριστώ προσωπικά σε καθέναν από τους εκατοντάδες εργαζομένους που συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Χωρίς εσάς, δεν θα είχε γίνει τίποτα, το 'επαναστατικό μας πείραμα' θα είχε αποτύχει.

Στο σημαντικότερο απ' όλα, όσο και να ψάχνω να βρω τις κατάλληλες λέξεις, αδυνατώ πραγματικά να βρω ικανές να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη μου προς τους γονείς μου, στους οποίους οφείλω την ύπαρξή μου και κάθε μου επιτυχία. Η μητέρα μου μας άφησε το 2011 και ο πατέρας το 2017. Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να έρθουν στις σκέψεις μου και δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν τρόπο για να αλλάξει αυτό.

Τέλος, θα ήμουν άδικος αν δεν ευχαριστούσα τον αδερφό μου για την υποστήριξή του καθώς και τη θεία μου Τασία Παπαδημητρίου, που έκανε μια σημαντική κίνηση υποστήριξης, η οποία εν τέλει αποδείχτηκε καθοριστική, όταν το παιχνίδι έμοιαζε τελείως χαμένο.

__

Τι κάνουμε λοιπόν από εδώ και πέρα; Τίποτα δεν μπορεί να μου φανεί πιο ενδιαφέρον από το να καταλάβουμε πραγματικά ΤΙ, ΠΩΣ και ΓΙΑΤΙ συνέβη. Να δούμε πώς γίνεται να αναπτυχθεί όντως μια άυλη 'μηχανή' η οποία δημιουργεί κατά κανόνα επιτυχημένες εταιρείες. Αυτός ειναι ο λόγος ύπαρξης της Starttech Ventures. 

Είναι ένα όνειρο του 2009, που πήρε σάρκα και οστά το 2012 και από το 2015 και μετά το πρωτότυπο της μηχανής αυτής λειτουργεί στο γραφείο μας στην Αθήνα. Μέσα από αποτυχίες και επιτυχίες, μέσα από χαρές και λύπες, προχωράμε σε μια πορεία ανακάλυψης. Ο στόχος είναι μεγαλεπήβολος, σίγουρα όμως επιτεύξιμος. Θέλουμε να δείξουμε τον δρόμο σε όλους τους άτυπους, τους ασυνήθιστους υποψήφιους επιχειρηματίες και να τους βοηθήσουμε να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν.

Έχουμε μια υπέροχη ομάδα. Πρώτα απ' όλα την Κατερίνα, τον Βαγγέλη και τον Γιώργο. Μετά την Γλυκερία, τον Γιάννη, τον Αριστείδη και την Ηρώ.  Τον άλλο Γιώργο, την Tuzin, τον Πάνο, τη Ναταλία, τον Λάμπρο, την Αλίκη, την Αγγελίνα και τον Θάνο. Ακόμα τον Αργύρη και τον Αυγουστίνο. 

Όλοι μαζί θα κερδίσουμε ένα μεγάλο στοίχημα: Η επιτυχία μιας εταιρείας δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα της τύχης, ούτε κάποιο κληρονομικό ή ταξικό προνόμιο.

Αντίθετα είναι μια δύσκολη αλλά ελκυστική επιλογή, διαθέσιμη σε όλους μας. Όλοι, πραγματικά όλοι, μπορούμε να γίνουμε μάστορες. Θα περάσουμε δύσκολα, όμως θα απολαύσουμε τη διαδρομή. 

Εν τέλει δε, θα συνεισφέρουμε στην προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει άνθρωπος. Θα βάλουμε έτσι κι εμείς, οι μάστορες του 21ου αιώνα, το λιθαράκι μας στην συλλογική προσπάθεια για μια καλύτερη κοινωνία.

Νεοφυείς επιχειρήσεις: Περί εργασιακών τίτλων

Μια συμβουλή που θα ήθελα να δώσω σε κάθε εργαζόμενο, ειδικά σε νεοφυείς επιχειρήσεις, είναι η εξής:

Μην δίνετε μεγάλη σημασία στους εργασιακούς τίτλους.

Ακριβέστερα, μην τους δίνετε απολύτως καμία. Όπως και να τους προτιμάτε όσο πιο απλούς γίνεται.

Τέλος, ποτέ μα απολύτως ποτέ μην κάνετε οποιαδήποτε παραχώρηση απλά για να προστεθεί ένα “senior” ή ένα “lead” στον τίτλο σας. Σας κοροϊδεύουν.

Προτιμήστε μια καλύτερη αμοιβή, ένα πιο ενδιαφέρον αντικείμενο ή, ακόμα καλύτερα, μερικά stock options

Η επιχειρηματικότητα οφείλει να είναι απλή. Αυτό ισχύει και στους τίτλους.

υγ. Το 2002 η κάρτα μου έγραφε “Commercial Manager and Managing Partner, Virtual Trip”.

Σε μια συνάντηση με υποψήφιο πελάτη, ένα στέλεχος που τότε ήταν περίπου 55-60 μου έδωσε την κάρτα του που έγραφε «Γενικώς Διευθυντής» και σκάσαμε όλοι στα γέλια.

Ο κύριος αυτός που τώρα ελπίζω να είναι καλά γύρω στα 80 του, τα είχε καταλάβει όλα πολύ πριν από εμάς.