Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα StartTech Ventures. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα StartTech Ventures. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2024

H ιδιαίτερη ιστορία της Virtual Trip, της εταιρείας των φοιτητών

Κάτι περίεργο, κάτι ιδιαίτερο γινόταν στη Virtual Trip.

Η εταιρεία των φοιτητών από το Ηράκλειο, εκείνων που "δεν ήθελαν αφεντικά" αλλά ήθελαν να "βγουν στην παγκόσμια αγορά". 

Αυτών που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση που έλεγε "να γίνουμε όλοι μάστορες".

Ήμασταν 22 ετών. Ήμασταν Ίκαροι. Θέλαμε να πετάξουμε ψηλά, να φτάσουμε στον Ήλιο. Όμως τα φτερά μας, παρά την αδιανόητη, πολυετή προσπάθεια, έλιωσαν. 

Ξεκίνησε η πτώση μας προς τη Γη. Αυτή η πτώση μας πλήγωσε και πλήγωσε, άθελά μας, πολλούς άλλους.

Την τελευταία όμως, κυριολεκτικά, στιγμή ένα αδιανόητα ισχυρό πλέγμα πίστης, λόγου και αγάπης μας έσωσε από την καταστροφή.

Η Virtual Trip, η εταιρεία των φοιτητών, ήταν μια κίνηση επαναστατική. Ένας αγώνας απέναντι στο αδύνατο, σαν την ίδια τη ζωή. Όπως συχνά συμβαίνει με τους επαναστάτες, δεν μπόρεσε να επιβιώσει. Έγινε όμως σπορά. Άφησε σπόρο από τον οποίο βγήκαν η AbZorba Games, η Επίγνωσις και η Yodeck. Σήμερα η DreamClass και αύριο αρκετές εταιρείες ακόμα. 

Παράλληλα μια σειρά άλλων επιτυχημένων εταιρειών δημιουργήθηκαν και ευημερούν, που έμμεσα βοηθήθηκαν ή ίσως ακόμα και εμπνεύστηκαν από την πορεία της "εταιρείας των φοιτητών".

__

Σήμερα το πρωί, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο λόγο, ένιωσα την ανάγκη να πω ένα μεγάλο, δημόσιο ευχαριστώ. Στους συνιδρυτές μου, τους Περικλή Ακριτίδη, Μίλτο Βασιλάκη, Νίκο Βεντούρα και Χάρη Γκίκα, οι οποίοι μοιράστηκαν το όνειρο. 

Στους Κωστή Δάλλα και Αλέξανδρο Κουρή, που ήταν οι πρώτοι από το χώρο του επιχειρείν που εμπιστεύτηκαν την εταιρεία των φοιτητών.

Στους αείμνηστους Καθηγητές Χρήστο Νικολάου και Στέλιο Ορφανουδάκη, οι οποίοι μας ενέπνευσαν. Σε όλους τους Καθηγητές του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης αλλά και στους Ερευνητές του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, οι οποίοι, χωρίς να έχουμε κάποια οργανική σχέση με τα ιδρύματα, ήταν δίπλα στους φοιτητές τους, πράγμα που για εμάς είχε τεράστια αξία. Όπως πολύ μεγάλη αξία είχε και η συνεισφορά του αείμνηστου Διευθυντή του Επιστημονικού & Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης, Αρτέμη Σαϊτάκη.

Ας μου επιτραπεί να κάνω μια ιδιαίτερη μνεία στους καθηγητές Ευάγγελο Μαρκάτο και Γιώργο Γεωργακόπουλο του Πανεπιστημίου Κρήτης και τον Καθηγητή Σπύρο Λάλη, πλέον του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι οποίοι μας ενεθάρρυναν και μας συμβούλεψαν καθοριστικά τα πρώτα χρόνια της πορείας μας.

Θέλω ακόμα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα του μεταγενέστερους συνιδρυτές μου,  Μάνο Μοσχού, Θανάση Παπαγγελή και Βαγγέλη Μιχαλόπουλο. Στο ταλέντο, τη δέσμευση και τη φιλία αυτών των ανθρώπων χρωστάμε τόσο τη διάσωση όσο και τη σημερινή επιτυχία του εγχειρήματός μας. Η Starttech Ventures, αγαπητοί φίλοι, υπάρχει χάρη σε εσάς.

Είμαι υποεχρεωμένος να ζητήσω μια ειλικρινή συγγνώμη από τα βάθη της ψυχής μου σε όσους στενοχωρήσαμε αυτά τα χρόνια. Θέλω να πιστεύω ότι γνωρίζουν πως η συγγνώμη είναι ειλικρινής και πως, παρά τα μεγάλα μας λάθη, τα κίνητρά μας ήταν - και παραμένουν - αγαθά.

Θα ήμουν άδικος εάν δεν έλεγα ένα μεγάλο ευχαριστώ προσωπικά σε καθέναν από τους εκατοντάδες εργαζομένους που συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Χωρίς εσάς, δεν θα είχε γίνει τίποτα, το 'επαναστατικό μας πείραμα' θα είχε αποτύχει.

Στο σημαντικότερο απ' όλα, όσο και να ψάχνω να βρω τις κατάλληλες λέξεις, αδυνατώ πραγματικά να βρω ικανές να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη μου προς τους γονείς μου, στους οποίους οφείλω την ύπαρξή μου και κάθε μου επιτυχία. Η μητέρα μου μας άφησε το 2011 και ο πατέρας το 2017. Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς να έρθουν στις σκέψεις μου και δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν τρόπο για να αλλάξει αυτό.

Τέλος, θα ήμουν άδικος αν δεν ευχαριστούσα τον αδερφό μου για την υποστήριξή του καθώς και τη θεία μου Τασία Παπαδημητρίου, που έκανε μια σημαντική κίνηση υποστήριξης, η οποία εν τέλει αποδείχτηκε καθοριστική, όταν το παιχνίδι έμοιαζε τελείως χαμένο.

__

Τι κάνουμε λοιπόν από εδώ και πέρα; Τίποτα δεν μπορεί να μου φανεί πιο ενδιαφέρον από το να καταλάβουμε πραγματικά ΤΙ, ΠΩΣ και ΓΙΑΤΙ συνέβη. Να δούμε πώς γίνεται να αναπτυχθεί όντως μια άυλη 'μηχανή' η οποία δημιουργεί κατά κανόνα επιτυχημένες εταιρείες. Αυτός ειναι ο λόγος ύπαρξης της Starttech Ventures. 

Είναι ένα όνειρο του 2009, που πήρε σάρκα και οστά το 2012 και από το 2015 και μετά το πρωτότυπο της μηχανής αυτής λειτουργεί στο γραφείο μας στην Αθήνα. Μέσα από αποτυχίες και επιτυχίες, μέσα από χαρές και λύπες, προχωράμε σε μια πορεία ανακάλυψης. Ο στόχος είναι μεγαλεπήβολος, σίγουρα όμως επιτεύξιμος. Θέλουμε να δείξουμε τον δρόμο σε όλους τους άτυπους, τους ασυνήθιστους υποψήφιους επιχειρηματίες και να τους βοηθήσουμε να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν.

Έχουμε μια υπέροχη ομάδα. Πρώτα απ' όλα την Κατερίνα, τον Βαγγέλη και τον Γιώργο. Μετά την Γλυκερία, τον Γιάννη, τον Αριστείδη και την Ηρώ.  Τον άλλο Γιώργο, την Tuzin, τον Πάνο, τη Ναταλία, τον Λάμπρο, την Αλίκη, την Αγγελίνα και τον Θάνο. Ακόμα τον Αργύρη και τον Αυγουστίνο. 

Όλοι μαζί θα κερδίσουμε ένα μεγάλο στοίχημα: Η επιτυχία μιας εταιρείας δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα της τύχης, ούτε κάποιο κληρονομικό ή ταξικό προνόμιο.

Αντίθετα είναι μια δύσκολη αλλά ελκυστική επιλογή, διαθέσιμη σε όλους μας. Όλοι, πραγματικά όλοι, μπορούμε να γίνουμε μάστορες. Θα περάσουμε δύσκολα, όμως θα απολαύσουμε τη διαδρομή. 

Εν τέλει δε, θα συνεισφέρουμε στην προσπάθεια του ανθρώπου να γίνει άνθρωπος. Θα βάλουμε έτσι κι εμείς, οι μάστορες του 21ου αιώνα, το λιθαράκι μας στην συλλογική προσπάθεια για μια καλύτερη κοινωνία.

Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023

H αποστολή της Starttech Ventures


Ο Μάνος Μοσχούς μεγάλωσε στη Ρόδο, ο Θανάσης Παπαγγελής 
στην Έδεσσα και ο Βαγγέλης Μιχαλόπουλος στον Άγιο Δημήτριο (Μπραχάμι). Μεγάλωσαν σε οικογένειες της μεσαίας τάξης και φοίτησαν σε δημόσια σχολεία. Ξεκίνησαν τις σπουδές τους σε δημόσια πανεπιστήμια όπου πέρασαν μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων. 

Ποτέ δεν διδάχτηκαν την επιχειρηματικότητα, ούτε είχαν  πάρει μέρος σε σχετικούς διαγωνισμούς και σίγουρα δεν είχαν φανταστεί ότι σε λίγα χρόνια θα ήταν συνιδρυτές και CEOs μερικών από τις καλύτερες νεοφυείς επιχειρήσεις της χώρας (των AbZorba Games, Epignosis και Yodeck).

Αποστολή μας στην Starttech Ventures είναι να βοηθάμε ανθρώπους σαν κι αυτούς να εκφράζουν και να αξιοποιούν τις αστείρευτες δυνατότητες τους, να εξελίσσονται σε εξαίρετους δημιουργούς και ηγέτες, βοηθώντας έτσι τους τους εαυτούς και τις οικογένειες τους, τις υπέροχες ομάδες που δημιούργησαν και, τελικά μετά απ’ όλη τη διαδρομή αυτή, να βελτιώνουν την κοινωνία συνολικά. 

Σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε να κάνουμε το ίδιο και το 2024, ανταποκρινόμενοι θετικά στην αγαθή τύχη της συνεργασίας μας με ανθρώπους όπως ο Θάνος, ο Βαγγέλης και ο Μάνος, στο ταλέντο και στην επιμονή των οποίων οφείλουμε όσα έχουμε πετύχει. 

Θέλουμε ακόμα σήμερα να στείλουμε ένα πολύ καθαρό μήνυμα στους νέους κάθε ηλικίας: 

Ξεπεράστε, αφήστε πισω τα στερεότυπα. 

H οικονομία της συνεργασίας, της γνώσης και της δημιουργικότητας έχει χώρο για όλους. Επίσης, το σημαντικότερο, τους αφορά όλους και είναι προς το συμφέρον όλων, ανεξάρτητα του αν τελικά θα εξελιχθούν σε διεθνούς επιπέδου CEOs, όπως τα έκαναν ο Μάνος, ο Βαγγέλης και ο Θάνος. 


Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2021

Νεοφυής επιχειρηματικότητα: Είναι χάρισμα ή γνώση;

Μια συζήτηση που γίνεται πολύ συχνά έχει να κάνει με το αν διδιάσκεται ή όχι η επιχειρηματικότητα. Παλιότερα πίστευα πως η επιτυχία στο επιχειρείν στηρίζεται περισσότερο στο χάρισμα που έχει κάποιος και λιγότερο στην γνώση. Ειλικρινά, έκανα ένα τεράστιο λάθος! Προφανώς το χάρισμα μπορεί να βοηθάει, σε καμία περίπτωση όμως δεν αποτελεί ικανή συνθήκη επιτυχίας. Πιθανότατα, ούτε καν αναγκαία.

Απευθυνόμενος λοιπόν σε οποιονδήποτε αναγνώστη, ηλικίας από 18 έως 88 ετών, σκέφτεται να εκκινήσει μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα, θα ήθελα να του/της προτείνω να ρίξει μια ματιά στα εξής:

Α. Μια σειρά από σύντομα video που εξηγούν βασικές έννοιες γύρω από το Lean Startup.

B. Μια ακόμα σειρά από σύντομα video στα αγγλικά που εξηγούν τι είναι η Starttech Ventures και πιο συγκεκριμένα η δραστηριότητα ''Venture Building" (που επίσης θα τη συναντήσεις και σαν ''Venture Studio", με - σχεδόν - όμοιο περιεχόμενο).

Γ. Μια σειρά άρθρων από το blog της Starttech Ventures που νομίζω είναι χρήσιμα να διαβαστούν αφού παρέχουν το περίγραμμα και τη σύνοψη της επιχειρηματικής και επενδυτικής μας φιλοσοφίας:
Δ. Μάλλον το σημαντικότερο: Παραθέτω το "Starttech Curriculum", μια βιβλιογραφία που έχω επιλέξει προσωπικά για έναν σύγχρονο επιχειρηματία τεχνολογίας (διευκρινίζω πως είναι μια καθαρά υποκειμενικά επιλογή) και είναι πυρήνας του προγράμματος εκπαίδευσης συνιδρυτών μας στην Starttech Ventures.

Αν θέλετε ακούστε τη συμβουλή μου και διαβάστε προσεκτικά τα βιβλία αυτά! Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, αφού διαβαστούν πρώτα μια-δυο φορές, πρέπει να παραμένουν στην άμεση διάθεση του νέου επιχειρηματία και εκείνος/η να επανέρχεται σε αυτά σε τακτά χρονικά διαστήματα, ξαναδιαβάζοντας και εμβαθύνοντας στα θέματα που συναντά στην πράξη.

Η υιοθέτηση αυτής της πειραματικής λογικής συνοπτικά οδηγεί στο εξής μοτίβο:
  • Διάβασμα και κατανόηση 'γενικής' θεωρίας
  • Αντιμετώπιση συγκεκριμένου προβλήματος
  • Απόκτηση εμπειρίας αντιμετώπισης του προβλήματος
  • Επιστροφή στη θεωρία, επανάληψη και εμβάθυνση
  • Νέα προσπάθεια αντιμετώπισης προβλήματος
  • Καταγραφή αποτελεσμάτων και δημιουργία νέας (εξειδικευμένης) γνώσης
Με λίγα λόγια, το Lean Startup ή το The Four Steps To The Epiphany δίνουν έναν πολύ καλό μπούσουλα, πρέπει όμως οι αποκτηθείσες πληροφορίες να δοκιμαστούν και να εφαρμοστούν στην πράξη ώστε τελικά (μετά από κάποιους κύκλους μάθησης-εφαρμογής-ανάλυσης) να καταστούν πραγματική γνώση.

Επιτρέψτε μου μου τέλος να κλείσω το άρθρο αυτό με μια συμβουλή, την οποία στηρίζω σε εμπειρία που απέκτησα με σκληρό τρόπο: 

Ο δρόμος της επιχειρηματικότητας δεν είναι ποτέ μοναχικός. Η μεγαλύτερη ικανότητα για έναν επιχειρηματία είναι να μπορεί να συνεργάζεται και να βγάζει στην επιφάνεια τον καλύτερο εαυτό κάθε συνεργάτη του. 

Σχεδόν όλοι μπορούν να μάθουν και πολλοί μπορούν να πειραματιστούν ώστε να δημιουργήσουν και νέα, πρωτότυπη και εξειδικευμένη γνώση. Εκείνοι όμως που θα μπορέσουν να συνεργαστούν και να εμπνεύσουν τις ομάδες τους, αυτοί είναι που θα κάνουν τελικά τη διαφορά.

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2021

Νεοφυείς επιχειρήσεις: Ένας απλός οδηγός στο customer discovery

To Customer Development είναι μια μεθοδολογία που προτάθηκε αρχικά από τον Steve Blank το 2005 ως μια διαδικασία που εξελίσσεται παράλληλα και σε αρμονική συνεργασία με το παραδοσιακό product development και βασικό σκοπό έχει την επίτευξη της βέλτισης κατανόησης ως προς το ποιο προϊόν πρέπει πραγματικά να φτιαχτεί ώστε να επιτύχει στην αγορά.

Ο Steve Blank οδηγήθηκε στην ανάπτυξη αυτής της μεθοδολογίας παρατηρώντας και αυτός, μαζί με πολλούς άλλους, τις παταγώδεις αποτυχίες εκατοντάδων επιχειρήσεων στη διάρκεια του λεγόμενου DotCom Bubble, παρότι εκείνες είχαν συγκεντρώσει αδιανόητα υψηλές χρηματοδοτήσεις και εντάξει στους κόλπους τους τα πιο ταλαντούχα στελέχη της παγκόσμιας αγοράς. Γιατί λοιπόν εταιρείες που εισήγαγαν καινοτομία, είχαν άφθονη χρηματοδότηση και τις καλύτερες δυνατές ομάδες, εν τέλει αποτύγχαναν με εντυπωσιακό τρόπο;

Το βασικό συμπέρασμα ήταν πως οι εταιρείες έφτιαχναν με άριστο τρόπο, το λάθος προϊόν (φράση που είναι μεταγενέστερη και ανήκει στον Eric Ries, μαθητή του Steve Blank και θεμελιωτή του Lean Startup). Ξεκινούσαν λοιπόν οι εταιρείες με μια ιδέα της ιδρυτικής ομάδας, δεν την επιβεβαίωναν με πραγματικούς πελάτες και όταν το προϊόν έβγαινε στην αγορά ήταν αργά για να κάνουν τροποποιήσεις (πολύ συχνά, οι υψηλες χρηματοδοτήσεις και οι υπεραισιόδοξοι στόχοι, έκαναν τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα.

Η κεντρική ιδέα του Blank είναι πως το πραγματικά δύσκολο δεν είναι να φτιάξεις ένα άριστο προϊόν (product development) αλλά να βρεις ποιο τελικά πρέπει να είναι εκείνο το προιόν. Το τελευταίο το επιτυγχάνεις με το Customer Development, το οποίο χωρίζεται σε τέσσερα βασικά στάδια:

  • Customer Discovery
  • Customer Validation
  • Customer Creation
  • Company Building
Η μεθοδολογία αυτή που, μαζί με στοιχεία του Agile και του Business Model Design οδήγησε το Lean Startup, το οποίο μετά απέκτησε ξεχωριστή υπόσταση και εξελίσσεται αυτόνομα, σκοπό έχει να επιβεβαιώσει πως η εταιρεία αναπτύσει το κατάλληλο προϊόν. Σημειώνω πως είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι το Customer Development ιστορικά εμφανίστηκε αμέσως μετά το Agile, το οποίο επί της ουσίας εφαρμόζει την ίδια φιλοσοφία από την πλευρά όμως του product development.

Τα τέσσερα στάδια του Customer Development

Η λογική είναι απλή: Δεν χρειάζεται, και κυρίως δεν πρέπει, να έχει κανείς από την αρχή μια αναλυτική προδιαγραφή καθώς κάτι τέτοιο είναι αντικειμενικά αδύνατον να επιτευχθεί για χιλιάδες συν έναν λόγους. Ο "συν ένας" είναι πολύ απλά ότι οι ανάγκες των πελατών αλλάζουν με τον χρόνο, οπότε ακόμα και αν έβρισκε κανείς την τέλεια προδιαγραφή σήμερα, όταν τελείωνε το product development εκείνη θα ήταν ήδη παρωχημένη. Μια ωραία αναλογία που βοηθάει να αντιληφθεί κανείς το πρόβλημα είναι η σκοποβολή προς κινούμενο στόχο. 

Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στο πρώτο βήμα που είναι το Customer Discovery και αναμφίβολα αποτελεί το θεμέλιο της διαδικασίας. Για να αντιμετωπίσει λοιπόν κανείς την ρευστή κατάσταση των προδιαγραφών του προϊόντος που πρέπει να αναπτυχθεί, υιοθετεί την εξής προσέγγιση: Ξεκινάει με τη διατύπωση κάποιων πολύ βασικών υποθέσεων:
  • Ποιοι είναι οι πελάτες των οποίων επιθυμώ να λύσω κάποιο πρόβλημα;
  • Ποια είναι η περιγραφή του προβλήματος αυτού;
  • Ποιες λύσεις υπάρχουν σήμερα στην αγορά για την επίλυση εκείνου του προβλήματος, πως συγκρίνονται μεταξύ τους και γιατί είναι ανεπαρκείς;
Αφού αυτά καταγραφούν σε πολύ σύντομα κείμενα, τότε κάποιος δίνει την περιγραφή της προτεινόμενης λύσης:
  • Ποιο είναι το νέο προϊόν/υπηρεσία το οποίο θα απαντά στο πρόβλημα που έχω καταγράψει
Αφού κάποιος κάνει αυτήν την προεργασία (που δεν είναι κάτι παραπάνω από μια έρευνα και ένα μικρό κείμενο για κάθε βήμα (ideal customer profile, problem statement, market statement & positioning, product description), ο δημιουργός πρέπει από το δίκτυο επαφών του να βρει τουλάχιστον πέντε (5) πελάτες που ανταποκρίνονται στο ideal customer profile και να τους πείσει να του αφιερώσουν είκοσι (20) λεπτά από τον χρόνο τους. Στη συζήτηση με τον καθένα από αυτούς δεν πρέπει να προσπαθήσει να τους πουλήσει τίποτα αλλά αντίθετα να προσπαθήσει να επιβεβαιώσει πως οι βασικές του υποθέσεις ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα

Ένα ιδιαίτερα σύνηθες πρόβλημα είναι πως ο δημιουργός έχει αντιληφθεί σωστά μια ανάγκη/κενό στην αγορά, όμως το πρόβλημα αυτό τελικά δεν είναι τόσο σημαντικό που να οδηγήσει τον πελάτη όντως να πληρώσει για να το καλύψει. Επί παραδείγματι, μπορεί ένας οικονομικός αναλυτής να δυσκολεύεται να φτιάξει ένα συγκεκριμένο report, να το επιβεβαιώνει ως πρόβλημα, αν όμως τελικά χρειαζόταν να πληρώσει €1.000/έτος για το λογισμικό σας που θα έβγαζε αυτόματα το report αυτό να σας απαντούσε "δεν πειράζει, θα δουλέψω δυο ώρες παραπάνω στο excel και θα το φτιάξω μόνος μου".

Οι επαφές λοιπόν πρέπει να γίνουν με πελάτες που έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
  • Αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα
  • Το γνωρίζουν ότι το αντιμετωπίζουν
  • Έχουν αποφασίσει να κάνουν κάτι για να το λύσουν
  • Έχουν αποφασίσει να δαπανήσουν κάποια χρήματα για τον σκοπό αυτό
  • Στην ιδανική περίπτωση, έχουν ήδη ξεκινήσει να φτιάχνουν μια custom λύση
Στην πραγματικότητα τα τρία πρώτα επαρκούν, αν όμως κάποιος βρει πελάτες στους οποίους ισχύουν και οι πέντε παραπάνω προϋποθέσεις, θα μπορέσει να κάνει το ιδανικό customer discovery.

Μετά τον πρώτο γύρο επαφών με υποψήφιους πελάτες που έχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά (τουλάχιστον πέντε διαφορετικούς, ιδανικά περισσότερους) ο δημιουργός αξιολογεί τα δεδομένα. Εάν υπάρχει επιβεβαίωση των θεμελιωδών υποθέσεων τότε δίνει το feedback στο product development team ώστε είτε να φτιαχτεί μια πρώτη, υποτυπώδης έκδοση του προϊόντος (αυτό ίσως που το Lean Startup αργότερα είπε MVP) ή μια πιο αναλυτική παρουσίασή του (κάποιο video, animation, etc) και να παρουσιαστεί εκ νέου στους ίδιους πελάτες. 

Αν από την άλλη στις συναντήσεις με τους πελάτες φανεί ότι οι υποθέσεις δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, τότε ο δημιουργός επανέρχεται στις υποθέσεις, τις αναπροσαρμόζει και κάνει τη διαδικασία των συναντήσεων από την αρχή.

Αφού γίνει η παρουσίαση της πρώτης "υλοποίησης" στους πελάτες (είτε είναι όντως ένα MVP ή μια παρουσίαση τους προϊόντος), τότε κατά βάση πρέπει να επιβεβαιωθούν δυο πράγματα: 
  • Αφενός ότι όντως κάτι τέτοιο θα κάλυπτε τις ανάγκες τους, αφετέρου, και το σημαντικότερο, 
  • Ό,τι θα ήταν διατεθιμένοι να πληρώσουν έστω και ένα μικρό ποσό για να το αγοράσει. 
Όταν ο δημιουργός επιτύχει μια τέτοια επιβεβαίωση, ότι δηλαδή τουλάχιστον πέντε (ιδανικά περισσότεροι) πελάτες θα αγόραζαν το συγκεκριμένο προϊόν στη συγκεκριμένη τιμή, τότε μπορεί να θεωρήσει ότι έχει ολοκληρώσει με επιτυχία το στάδιο του Customer Discovery και να δώσει την τελική ενημέρωση για αυτήν τη φάση στην ομάδα του product development για να αναπτυχθεί το MVP.

Στην επόμενη φάση, εκείνη του Customer Validation, θα πρέπει να επιβαιωθεί μια διαδικασία πωλήσεων όπως επίσης και ότι το συνολικό business model είναι λειτουργικό και κερδοφόρο. Στην τρίτη φάση, του Customer Creation, θα επιβεβαιωθεί το scalability της διαδικασίας πωλήσεις και τέλος, στο Company Building, θα αναπτυχθεί η επιχείρηση - οργανισμός που θα προωθήσει και θα υποστηρίξει με επιτυχία το νέο προϊόν στην αγορά.

Όλα όμως ξεκινούν με αυτήν την απλή διαδικασία τριών συν μιας υποθέσεων: Ideal Customer Profile, Problem Statement, Market Statement-Positioning και Product Description. 

Θα ήθελα κλείνοντας το άρθρο αυτό να απευθύνω και μια προειδοποίηση: 

Κάποιος μπαίνοντας στη διαδικασία αυτή είναι πολύ πιθανό να ερωτευτεί. Οι περισσότεροι δημιουργοί ερωτεύονται το προϊόν τους, δίνοντας εκεί όλη τους την προσοχή και ενέργεια. Ομοίως πολλοί άλλοι ερωτεύονται την αγορά τους, δαπανώντας απίστευτο χρόνο και προσοχή στη μελέτη του ανταγωνισμού, ώστε να είναι σίγουροι πως διαφοροποιούνται και εν τέλει υπερτερούν. Όμως, φευ, αμφότερες οι δυο αυτές στοχεύσεις, οι δυο αυτοί έρωτες κάνουν περισσότερο ζημιά παρά καλό. Αποπροσανατολίζουν. Αντίθετα, ο έρωτας που αποδίδει είναι εκείνος με τον πελάτη και πολύ περισσότερο με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το πελάτης. Ο δημιουργός που θα ανέβει στο υψηλό αυτό επίπεδο, εκείνος που θα μπορέσει να καταλάβει σε μεγάλο βάθος και σε πλήρη ανάλυση το πρόβλημα ενός συνανθρώπου του, ώστε να το λύσει με τον βέλτιστο τρόπο, εκείνος θα μπορέσει τελικά να δημιουργήσει μια ευημερούσα επιχείρηση.

Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019

Γιατί υποστηρίξαμε το ACAI2019

Πριν μερικά χρόνια μου κίνησε το ενδιαφέρον η εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και οι ανεπανάληπτες ευκαιρίες που εκείνη δημιουργεί. Ταυτόχρονα όμως με προβλημάτισε έντονα ο φόβος που εκείνη δημιουργεί, ακόμα και σε κατά τεκμήριο ευφυέστατους ανθρώπους όπως ο Stephen Hawking και ο Elon Musk.

Προσπαθώντας να δω τη θετική πλευρά - όπως εξάλλου υποχρεούται να κάνει ένας δημιουργός - έγραψα κάποιες σκέψεις υπό τον τίτλο "Τεχνητή νοημοσύνη, πρόοδος και ευτυχία".

Λίγα χρόνια μετά, άρχισα να βλέπω κάποιες άλλες αναλογίες στη διεθνή αγορά, που ήταν ακόμα πιο ανησυχητικές: 
  • Το 2000 όλοι μιλούσαν για "το web", μάλλον δίχως να καταλαβαίνουν τι είναι.
  • Το 2005 όλοι μιλούσαν για τα "social networks", επίσης μάλλον δίχως να καταλαβαίνουν τι είναι.
  • Στη συνέχεια το 2010 όλοι μιλούσαν για το "cloud computing", και πάλι δίχως να καταλαβαίνουν τι είναι.
  • Τώρα είμαστε - εδώ και λίγα χρόνια - στην εποχή που άπαντες μιλούν για την τεχνητή νοημοσύνη - εδώ κι αν δεν καταλαβαίνουν τι είναι!
Υπάρχει όμως μια θεμελιώδης διαφορά που μας κινητοποίησε ιδιαίτερα στην Starttech Ventures. Κάποιος με βασικές σπουδές πληροφορικής, ακόμα και αν δεν είχε ασχοληθεί ποτέ με web, social networks ή cloud computing, μπορούσε με λίγο διάβασμα και αρκετή εξάσληση να γίνει ειδικός και σε αυτό το αντικείμενο. Αυτό όμως δεν ισχύει στην τεχνητή νοημοσύνη! Παρότι μαθήματα όπως πιθανότητες, θεωρία συνόλων, λογική και διακριτά μαθηματικά, πολύ περισσότερο η θεωρία υπολογισμού και οι αλγόριθμοι, είναι κορμός των περισσοτέρων προγραμμάτων σπουδών πληροφορικής, η πικρή αλήθεια είναι ότι ελλάχιστοι επαγγελματίες έχουν ισχυρά θεμέλια στα αντικείμενα αυτά - οπότε δεν έχουν καμία ελπίδα να κατανοήσουν σε βάθος τα τι, πως και γιατί της τεχνητής νοημοσύνης.

Φοβηθήκαμε λοιπόν ότι σε λίγα χρόνια οι πληροφορικοί μας θα μετατραπούν σε ευφυείς δακτυλογράφους και όλη η προσιθέμενη αξία θα έρχεται 'πακετοποιημένη' - ή, ακριβέστερα, θα δημιουργηθούν πανίσχυρα ολιγοπώλεια στα οποία οι ομάδες δημιουργών δεν θα μπορούν να αντιπαρατεθούν.

Δεν θα μπορούν, βέβαια, εκτός εάν προλάβουν να αναπτύξουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο και την πρακτική εμπειρία που απαιτείται. Για να το καταφέρουμε αυτό, αποφασίσαμε στην Starttech Ventures να δημιουργήσουμε, σε συνεργασία με κορυφαίους ακαδημαϊκούς, ένα διετές επιμορφωτικό πρόγραμμα μεταπτυχιακού στα μαθηματικά της τεχνητής νοημοσύνης, που παρέχουμε δωρεάν σε όποιον εργαζόμενό μας το επιθυμεί.

Παράλληλα, ενεργά θα συμμετέχουμε σε σχετικές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα στο εξαίρετο ACAI2019 που έγινε πρόσφατα στα Χανιά με πολύ μεγάλη επιτυχία, στο οποίο συμμετείχαμε με αποστολή οχτώ μελών της ομάδας μας και που με μεγάλη χαρά τιο υποστηρίξαμε χορηγικά.

Θέλω να συγχαρώ θερμά τους οργανωτές του ACAI 2019 για τη μεγάλη τους επιτυχία, ειδικά τους Γιώργο Χαλκιαδάκη και Νίκο Σπανουδάκη, όπως και να ευχαριστήσω τους συναδέλφους μου στην Starttech Ventures για τη συμμετοχή τους! Είμαστε ακόμα στην αρχή μιας μακράς και δύσκολης πορείας, όπως πάντα όμως είμαστε αποφασισμένοι να τα καταφέρουμε.

Ίσως τελικά, η εκδίκηση των μαθηματικών να μην είναι κάτι καθόλου αρνητικό, αλλά να συμβολίζει την επιστροφή της γνώσης στο προσκήνιο ως κυρίου παράγοντα προόδου.



υγ. Εννοείται βέβαια πως μια εβδομάδα στα Χανιά είχε και απίστευτες ευκαιρίες διασκέδασης, τόσο στο πλαίσιο του συνεδρίου όσο και εκτός! Α, επίσης δοκιμάσαμε και το καλύτερο σουβλάκι του κόσμου. Δεν υπερβάλλω, είναι όντως το καλύτερο του κόσμου! 



Παρασκευή 31 Αυγούστου 2018

Λαογραφία και νεοφυείς επιχειρήσεις

Με μεγάλη χαρά φιλοξενήσαμε σήμερα στην Starttech Ventures τον εξαίρετο φίλο Παναγιώτη Πέστροβα ο οποίος μας έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση σχετικά με τη λαογραφία του Ασπροπύργου και της Αττικής γενικότερα, αναφερόμενος κατά κύριο λόγο στο διάστημα από τις αρχές του 16ου αιώνα μέχρι και τα τέλη του 20ου.

Μια συνήθεια που τηρούμε στην Starttech Ventures είναι εκείνη του εβδομαδιαίου "open Q&A", κάθε Παρασκευή στις 4:30. Η αρχική ιδέα ήταν πως ο συντάκτης του ιστολογίου αυτού θα μπορούσε τη συγκεκριμένα μέρα και ώρα κάθε εβδομάδα να έχει μια ανοιχτή συζήτηση με όλους τους συνεργάτες του, όπου καθένας έχει την ελευθερία να θέσει οποιαδήποτε ερώτηση ή σχόλιο νομίζει. Σύντομα όμως είδαμε πως ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον η ευκαιρία αυτής της επικοινωνίας να είναι διαθέσιμη σε όλους, κι έτσι πλήθος συναδέλφων έχει παρουσιαστεί και έχει παρουσιάσει σκέψεις και θέματα που βρίσκουν ενδιαφέροντα. Παράλληλα, μερικές φορές καλούμε ανθρώπους εκτός του οργανισμού μας, οποιουδήποτε αντικειμένου, να κάνουν παρουσιάσεις.

Τους τελευταίους μήνες λοιπόν έχουμε καλέσει ομιλητές για διάφορα θέματα, από διαιτολογία και γυμναστική μέχρι αρχιτεκτονική και κρυπτονομίσματα. Στο πλαίσιο αυτό, σήμερα Παρασκευή 31 Αυγούστου καλέσαμε τον Παναγιώτη για να μας μιλήσει για τη λαογραφία.



"Μα τι σχέση έχει η λαογραφία με τα start-ups", μάλλον δίκαια θα αναρωτηθεί κανείς. Η απάντηση είναι πως επιθυμία μας είναι να εμπλουτίζουμε την εργασιακή καθημερινότητά μας με θέματα που επιφανειακά δεν έχουν άμεση σχέση με τον αντικείμενο της δουλειάς μας, δεν παύουν όμως να μας ενδιαφέρουν σε προσωπικό επίπεδο και να βοηθούν στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς μας, πράγμα που σε τελική ανάλυση είναι σε άμεσο όφελος τόσο των μελών των ομάδων μας όσο και των επιχειρήσεων.

Μας μίλησε λοιπόν ο Παναγιώτης Πέστροβας για το Θριάσιο Πεδίο, τη σύνδεσή του με την αρχαιότητα όσον αφορά την Ελευσίνα, τα Ελευσίνια Μυστήρια και τη διαδρομή της Ιεράς Οδού μέσω των Λιμών των Ρειτών. Είπαμε για την τουρκοκρατία, τις κινήσεις των πληθυσμός, τις ενδυμασίες, τα έθιμα και την καθημερινότητα των κατοίκων, όπως αυτές εξελίχθηκαν τους τελευταίους αιώνες. Συζητήσαμε ακόμα για τη σύγχρονη προσέγγιση στη λαογραφία, την σχέση της με την ιστορία και κατά πόσον το να "γνωρίζουμε τις ρίζες μας" μας κάνει συντηρητικούς ή όχι, ή ακόμα και τι περιεχόμενο μπορεί να έχει η φράση "επιστροφή στις ρίζες".

Θέλω και από εδώ να ευχαριστήσω θερμά τον Παναγιώτη για την εξαίρετη παρουσίαση και τη δημιουργική συζήτηση που ακολούθησε καθώς φυσικά και όλους τους συναδέλφους που πήραν μέρος! Τώρα πια, κάθε καλοκαίρι που πηγαίνουμε για φαγητό στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής το πως και το γιατί της περίστασης θα είναι λίγο πιο ξεκάθαρα.

Τέλος, δεν μπορώ παρά να συγχαρώ τον Παναγιώτη για τη δημιουργική δραστηριότητά του. Είναι ένα πρόσωπο του Ασπροπύργου πολύ διαφορετικό από αυτό που μας έχει συνηθίσει η επικαιρότητα, μα συνάμα τόσο αυθεντικό και ειλικρινές. Ελπίζω να συνεχίσει για πολλά ακόμα χρόνια με την ίδια ενέργεια και όσο γίνεται περισσότεροι Καλυβιώτες να τον μιμηθούν!

Κυριακή 22 Απριλίου 2018

Starttech Runners

Την Κυριακή 22 Απριλίου γινόταν η διοργάνωση του 9ου Ποσειδωνίου Ημιμαραθωνίου Αθηνών στο Παλαιό Φάληρο. Εκτός από τον αγώνα των 22.1 χλμ (ημιμαραθώνιος), οι διοργανωτές είχαν φροντίσει και για μικρότερες διαδρομές, όπως εκείνη του 1/4ου μαραθωνίου (10.3 χλμ) και των 5 χλμ (η οποία αναμφίβολα είναι πιο εύκολη και ευχάριστη για αυτό και ονομαζόταν "funrun")


Μαζευτήκαμε 18 συνάδελφοι και τρέξαμε. Γιατί; Διότι μας αρέσει πολύ καθώς επίσης και γιατί μας βοηθάει τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μας ζωή. 

Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013

Ιδιωτική Χρηματοδότηση Νεοφυών Επιχειρήσεων: Από το Συναίσθημα στη Λογική

Αναδημοσίευση από το Euro2day.gr

Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες όλο και περισσοτέρων περιπτώσεων που επιχειρήσεις ή και ιδιώτες παίρνουν διάφορες πρωτοβουλίες ενίσχυσης νεοφυών επιχειρήσεων, είτε μέσω της χρηματοδότησής τους, ή με προγράμματα εκπαίδευσης και  μεταφοράς τεχνογνωσίας ή ακόμα και με συνδυασμό των παραπάνω μεθόδων. Εκ πρώτης όψεως είναι μια αναμφίβολα θετική εξέλιξη.

Ψάχνοντας λίγο παραπάνω τις συγκεκριμένες περιπτώσεις όμως με έκπληξη θα διαπιστώσει κανείς πως κινητήρια δύναμη, ο λόγος ύπαρξης, των παραπάνω πρωτοβουλιών δεν είναι άλλος από την «προσφορά στην κοινωνία», ετούτη ιδιαίτερα τη δύσκολη στιγμή που περνά η χώρα μας. Πηγή λοιπόν των σχετικών χρηματοδοτήσεων είναι οι προϋπολογισμοί εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και προσωπικά ή εταιρικά κονδύλια που υπό κανονικές συνθήκες θα κατευθύνονταν σε αγαθοεργίες.

Για να το πούμε απλά, τα χρήματα που σήμερα πάνε στα startups προορίζονταν για το «Χαμόγελο του Παιδιού», το «Ίδρυμα Ελπίδα» ή ίσως κάποιον οργανισμό της Εκκλησίας. «Υπάρχει κάτι κακό σε αυτό;», δίκαια θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης. «Ναι, υπάρχει» αποκρίνομαι με παρρησία. Αφενός, πράγμα καθόλου ασήμαντα, τα ιδρύματα που ανέφερα και πολλά, πολλά ακόμα έχουν μεγάλη ανάγκη των χρημάτων αυτών, ειδικά στις συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης που συναντά κανείς στην Ελλάδα του 2013. Αφετέρου και κατά μείζονα λόγο αποτελεί πρόβλημα μεγίστης σημασίας ότι τα κεφάλαια αυτά νοούνται ως «έξοδα» για όσους τα προσφέρουν και όχι σαν «επενδύσεις». Με άλλα λόγια, οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες που ακολουθώντας τη λογική της αγαθοεργίας ενισχύουν τα startups, δεν περιμένουν στην πραγματικότητα τίποτα περισσότερο από λίγη (ή περισσότερη) «καλή δημοσιότητα».  Δυστυχώς όμως το γεγονός αυτό καθιστά το εγχείρημα από την αρχή θνησιγενές και αποτυχημένο.

Εξηγούμαι: Όπως μπορεί να δει κανείς σε ένα εξαιρετικά δημοφιλές ενημερωτικό video που δημοσίευσε το «EBANThe European Trade Association for Business Angels, Seed Funds and other Early Stage Market Playerswww.eban.org»  [μπορείτε να το δείτε εδώ: http://www.youtube.com/watch?v=1b8YLBFQy44] τα χρήματα είναι το λιγότερο
σημαντικό από όσα προσφέρει ένας επενδυτής πρώιμου σταδίου. Πολύ σημαντικότερα των χρημάτων είναι το δίκτυο επαφών, οι γνωριμίες, η διοικητική τεχνογνωσία και γενικότερα το ισχυρό ενδιαφέρον να «πάει καλά» η επιχείρηση στην οποία έχει επενδύσει τα χρήματά του. Είτε μας αρέσει όμως ή όχι, απαραίτητη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι η επιλογή του επενδυτή να έχει γίνει με ορθολογικά και όχι με συναισθηματικά κριτήρια, καθότι στον κόσμο των επιχειρήσεων το συναίσθημα είναι με αναγκαίο, δεν είναι όμως – από μόνο του – ικανό.

Ο παράγοντας αυτός έχει ειδικά για την Ελλάδα μια πολύ μεγάλη σημασία σε σχέση με την κινητοποίηση της Διασποράς. Πράγματι, στην ελληνική Διασπορά μπορεί να βρει κανείς πολλούς, πολύ πετυχημένους επιχειρηματίες και επενδυτές. Είναι να απορεί κανείς που μέχρι σήμερα δεν έχουμε μεγάλο αριθμό επιτυχημένων συνεργιών μεταξύ επενδυτών πρώιμου σταδίου από τη Διασπορά και νεοφυών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Ισχυρίζομαι ότι ένας βασικός λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η πρόταξη του συναισθηματικού κινήτρου («να βοηθήσουμε την Ελλάδα») από το ορθολογικό («να δημιουργήσουμε βιώσιμες επιχειρήσεις και να επιτύχουμε καλές αποδόσεις στα κεφάλαιά μας»).

Αφού λοιπόν καλωσορίσουμε ενθέρμως την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων για την ενίσχυση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, της μοναδικής μορφής επιχειρηματικότητας δηλαδή που μπορεί να δημιουργήσει μαζικά τις ποιοτικές θέσεις εργασίας που χρειάζεται η χώρα, θα πρέπει με τρόπο ξεκάθαρο να τονίσουμε πως τα χρήματα αυτά πρέπει να επενδύονται με καθαρά ορθολογικά κριτήρια ώστε να δημιουργηθούν βιώσιμες επιχειρήσεις και καλές αποδόσεις για τους επενδυτές – οι οποίοι θα φροντίσουν να προσφέρουν «smart money», με άλλα λόγια να βοηθούν τις επιχειρήσεις που επενδύουν με την εμπειρία και το δίκτυο επαφών τους όπως επίσης, φυσικά, και να είναι απαιτητικοί απέναντί τους.

Αν αντίθετα τα startups «καταναλώνουν» χρήματα που ορθά προορίζονταν για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και άμβλυνσης κοινωνικών ανισοτήτων, τότε η ζημιά θα είναι διπλή: Ούτε τα startups θα επιτύχουν, ούτε τα ιδρύματα τα έχουν τους απαραίτητους πόρους για να λειτουργήσουν.

Μια τελευταία παράμετρος που σίγουρα πρέπει να θιγεί είναι και η εξής: Όσο επιχειρήσεις και ιδιώτες δεν επενδύουν με ορθολογικά κριτήρια στα startups αφήνουν δυστυχώς «χώρο» στους γνωστούς-αγνώστους ειδικούς τους «ιδιωτικοδημοσίου τομέα», οι οποίοι έχουν νέο πεδίο δόξης λαμπρό στην «αξιοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας». Είναι πραγματικά κρίμα υπό τις παρούσες συνθήκες στην Ελλάδα να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο τομέα διαφθοράς και να έχουμε και στον τομέα των επενδύσεων στα startups τα αποτελέσματα που είχαμε σε πλήθος άλλων κλάδων.

Τι μπορεί να γίνει για να αποφευχθεί αυτό; Είναι απλό: Να λειτουργήσει η αγορά με ορθολογικά και όχι με συναισθηματικά κριτήρια. Όσο υπάρχουν πολλοί και σοβαροί άνθρωποι που ορθολογικά επενδύουν σε νεοφυείς επιχειρήσεις προσδοκώντας να αναπτύσσονται βιώσιμα και να επιτυγχάνουν καλές αποδόσεις στα κεφάλαιά τους, τόσο θα απομακρύνονται οι γνωστοί «αετονύχηδες».


*Ο Δημήτρης Τσίγκος είναι μέλος Δ.Σ. του EBAN – The EuropeanTrade Association for Business Angels, Seed Funds and other Early Stage MarketPlayers

Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2013

Thoughts of a European serial start-up entrepreneur before going to the Silicon Valley

Originally posted on http://blog.vtrip.net/?p=244

The Greek experience, the Silicon Paranoia and the need for a European start-up growth model

I launched my first start-up, along with four more co-founders (Periklis Akritidis, Nikos Ventouras, Miltos Vassilakis and Charalampos Gikas) and Critical Publics on September 5th 2000, exactly 13 years ago. Being at the age of 22, I had 9 courses left to complete my Computer Science degree by that time.  When Virtual Trip was founded, it was all about doing “what they do in the US” and “why not doing the same in Crete, Greece” since “we can”.

To put simply, we did it because we could do it. We also did it because we loved doing it. Nothing could motivate us more than responding successfully to challenges. In this context, the challenge of “establishing and running a company” was the greatest one we could ever imagine.

The MoU with Critical Publics was crystal-clear: During the first 12 months they would assign us web development subcontracts of $150,000 at a person-month rate of $3,000. I know that it doesn’t sound as a great deal. However for the five of us, all undergraduate students of computer science, $3,000 was an amount able to cover our personal costs not only for one month but for a couple of quarters. In other words, it was looking as an amazingly high monthly income.

Nothing went as planned, of course. The contracts assigned were not at the amount of $150,000 but “only” $120.000. Also, the corresponding period finally was 15 months, instead of 12. Last, we learned the very hard was what overhead in running a business is as well as that in our lovely country we had to pay “advance payment for next FY taxes” equal to 80% of our first FY corporate tax. But at the end of the day, going strictly according to plans spoils all the fun.

We did have fun, really great fun, enough to make us overcome barriers, one after the other. We also had the privilege to work with a dozen of the largest customers that we could ever get in Greece – as subcontractors to Critical Publics most of the times. 

Then the crisis started. The Greek IT market has been in crisis long before the national economy. It actually never recovered the Greek stock-market bubble explosion in 2002. In 2003 we got a velvet divorce with Critical Publics and then shortly after that I got one more velvet divorce with my co-founders. I will ever be grateful to my vtrip co-founders and to Critical Publics for making this journey happen. Without them, vtrip would not be here. Being super frank however, I have to say that I never had a single second thought in my decision to move forward, even when I was left completely alone, sometime in Q2/2003. 

Going global has been in our mind from the very beginning. That was thanks to Critical Publics strategy. Our web sites and marketing material was in English-only. Working language was English. We knew that scaling of our business could only happen with international projects. We even worked in international projects, a streaming video portal in Turkey (!), as early as in December 2000. 

However, we soon realized a very important aspect of international business in our sector: Going global requires products. Services do not scale. So, in 2003 we started thinking of the products that would take us around the Globe. On the other hand, in order to create products you need to work for a significant amount of time without having any revenues, thus you need investment. Being practically impossible to raise risk capital in Greece in 2003, the concept behind our “entrepreneurial ecosystem” was born as a response to an extreme necessity. 

Trying in learning is second to none. Knowledge is hidden in failure. We’ve failed repeatedly and notoriously. Fortunately, that has made us learn a lot and, guess what, we’re still alive. Numerous mistakes have been made, none of them was proven fatal. From the “IT Center” stores to the “StudyBox” portal, we’ve lost hundreds of thousands of dollars in our corporate venturing projects as well as terrible amounts of time and energy. However, knowledge gained from those ventures let us succeed in others, like eFront e-Learning and AbZorba Games.

The Silicon Valley model is about failing fast. I don’t believe in failing fast, hence I don’t believe in the Silicon Valley model. Failing fast basically means many things. First of all, it means that there’s practically unlimited investment capital around. There’s nothing unlimited on Earth however, besides human’s stupidity. This discussion about “unlimited” investment capacity reminds me of the “unsinkable Titanic”, now resting at the bottom of the Atlantic. Second, failing fast means that the entrepreneur is somewhat disconnected from the fate of her/his own creation. Third and most important, it is similar to being in the lab and running from one experiment to the other without giving the time to study the results. What is the meaning of doing many experiments if you don’t devote the time necessary to learn our of the results of each one of them?

The approach was simple: We invest in teams already working in our organization, committed to work together in a specific sector (i.e. mobile apps & services) and ready to take as many iterations as necessary till success finally arrive. Appropriate re-adjustments will of course take place in each & every iteration, since more knowledge will be uncovered in each round. The path from high-quality mobile video streaming over GPRS networks in 2005 to mobile social games in 2011 may sound awkward; however it’s nothing but the real story behind one of our greatest successes so far.

Our journey has been anything but easy. We leveraged earnings from services business, subsidies and debt financing to fund ten different corporate ventures. The overhead behind this operation was proven tremendously high. Imagine that we had created a services team of 60 people just for funding an R&D team of 12. In this context we’ve delivered some of the most complex and demanding software engineering projects ever taken place in Greece, like the passport issuing system. However, as the VC industry practically did not exist in 2003 in Greece, we had no other choice – not taking our chances, not moving forward, has never been considered as an option. 

Guess what: It seems to be working. Despite confirming the law of project management in that everything will take more time and cost larger amount than planned, we have made it. We have managed to fund ten companies, have already two start performers and four more companies with reasonably good chances. We have also created an incubator to support all those independent companies, we keep running our first services business, which also serves as a preferred beta tester of our companies new products, as well as we have invested in a leading co-working space for having premium access to new teams and fresh ideas. Of course, there’s one last step still missing: Either to exit from a venture or to somehow realize the return on the investment. We can reasonably hope that this moment is not far away and certainly claiming that is not the reason for being called “criminally optimistic” by me colleagues.

An archaic piece of legislation in Greece makes military services compulsory. Military service duration has been recently significantly reduced to nine (9) months, only. Yes, you’ve read correctly, it’s 9 months. When Virtual Trip was established, it used to be 21. Obviously I couldn’t leave my company and go to the army. When my studying-extension expired on Dec 31st 2005, I could not renew my passport any more, which in turn meant no traveling out of the Schengen-treaty area. Those 8 years felt like centuries. When turning 35 you have the option to serve 45 days only and then pay a fine for the pending 7.5 months. This is what I did this year. From March 21st to May 7th I served as a Signal Soldier in the Hellenic Army – Land Forces. On May 8th I applied for my passport and got it few days later. At last, the road was open.

I love basketball, like most Greeks do. I have dreamt of a basketball game that never took place – and unfortunately never will – between the original USA “dream team” and the unified Yugoslavia team – yes, that unprecedented, unique, superb team of Petrovic, Kukoc, Danilovic, Radja and Divac. I know that in this fictional game the “dream team” would probably still win, however that amazing Yugoslavian team was the only one on Earth who could play against them with real winning chances. Unfortunately, geopolitical decisions before the 1992 Barcelona Olympics did not let this game happen, leaving a bitter taste to the European basketball fans. 

In a similar way, having launched my first start-up at the age of 22 and being a serial entrepreneur and investor ever since, I’m about to go to the Silicon Valley and speak to a great event, CloudBeat 2013 by VentureBeat, feeling like a 36 years old European basketball player going to the NBA for a tournament of friendly games. “You work double for achieving half, because of the numerous barriers and obstacles”, a mentor from the USA had told me, “and that’s quite amazing”. 

Two weeks ago I was informed that one of our AbZorba Games titles topped the USA Apple Store in the “social casino” games, being No4 in card games and No75 in games. Moreover, it’s even more excited that today AbZorba Games will break the threshold of 2 millions downloads, most of them in the US. This is a small victory for our Athens-based team, a small victory of huge importance though. A proof of concept that being No1 in the World, even in a relatively narrow space such as social casino games, is possible indeed – without having to be physically in the Silicon Valley nor having received tons of capital from institutional investors. Who knows, Yugoslavia may had some real chances to make a great surprise!

Hersonissos is a popular tourist destination in the island of Crete, Greece, almost 30 km from the city of Heraklion where Virtual Trip was created. I remember going there in the late 90s and seen a fast-food called “McDelis”, having exactly the same colors and similar logo to the famous international brand “McDonald’s”. I remember that first it looked ridiculous and then it made me feel sad. Life is too short for not being authentic, for having a copied identity. Cretan Mediterranean diet is supposed to be one of the healthiest in the World, if not the healthiest. How does it make sense to be in the food business in Crete and prefer copying McDonald’s instead of creating your own, authentic brand, taking advantage of the Region’s symbolic capital? It absolutely makes no sense at all, likewise it makes no sense to try to become the “Silicon Valley of Europe” like many European Regions claim to be. They simply follow the “McDelis” way.

I’m going to the Silicon Valley on Sunday aiming to listen, to meet interesting people, to make new friends and to learn. I dream of building bridges between the Silicon Valley and Europe. I dream of a bidirectional flow of people, ideas, companies and capital. My vision is neither creating one more “Silicon Valley of Europe” nor of course to migrate to the Silicon Valley. My vision is to help in creating a European innovation ecosystem to be a proper peer to the Silicon Valley innovation ecosystem, positioned more to complement than to compete with it. 

Some important steps to this direction have already been made in London and Berlin. However, both of those cities have to realize the need for authenticity in the ecosystems they grow. Simply because authenticity is valuable and irreplaceable, because at the end of the day Europe does deserve and authentic start-up growth model.

The European start-up growth model should be all about sustainability. Sustainability in terms of financing, in terms of expectations and in terms of sector focus. Moreover, we have to make sure that start-up growth does return to the society, preserving the European quality of life as well as it does not lead to overconcentration of wealth, securing a well balanced society.

My first visit to the USA will have a duration of 28 days. Going there 13 years after starting – and still running – Virtual Trip feels just great. Being proud of what we’ve already achieved, I go there aiming to use our competitive advantage to the maximum: Learn fast, learn well. Last, I will always remember that Toni Kukoc was charismatic because of being better in passing than in scoring. So, I will try to do the same.

Τρίτη 2 Οκτωβρίου 2012

Νεοφυείς επιχειρήσεις: Μύθοι και πραγματικότητα

Κείμενο που δημοσιεύτηκε στο INFO-COM
http://www.slideshare.net/tsigos/infocomhellenicstartups

Είναι βέβαιο πως κάτι αλλάζει στην Ελλάδα, με αποτελέσματα που είναι πια εύκολα ορατά. Όχι, δεν αναφέρομαι στην κρίση που μαστίζει τη χώρα μας αλλά στη νεοφυή επιχειρηματικότητα. Παράλληλα με το «παραγωγικό μοντέλο» (ο Θεός να το κάνει…) που καταρρέει, ένα νέο, υγιές παραγωγικό μοντέλο γεννιέται! Σίγουρα είναι μικρό ακόμα, δεν έχει την κρίσιμη μάζα για να αλλάξει την πορεία της ελληνικής οικονομίας, είναι όμως πολύ δυναμικό και ταχέως αναπτυσσόμενο. Είναι τελικά η μοναδική μας ελπίδα. 

Τι σημαίνει πραγματικά ο όρος «νεοφυής» επιχειρηματικότητα – ή απλά start-up; 

 Εδώ υπάρχει η μεγαλύτερη των παρανοήσεων! Έχει επικρατήσει ένα – μάλλον ξένο προς την ελληνική πραγματικότητα – μοντέλο του garage software start-up όπου μια ομάδα νεαρών, αξύριστων geeks αναπτύσσει το υπερ-software, πιθανότητα μια cloud- ή mobile-υπηρεσία στην εποχή μας, αποκλεισμένη από τον έξω κόσμο και θρεφόμενη με πίτσα, καφέ και μπύρα μέχρι να βγει το πρωτότυπο.

 Όχι, δεν είναι έτσι.

 Νεοφυής είναι οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα η οποία βασικά έχει τρία χαρακτηριστικά:
- Είναι νέα
- Είναι καινοτόμος
- Έχει ταχεία ανάπτυξη – Ή έχει προοπτικές ταχείας ανάπτυξης

Χαρακτηριστικότερο όλων είναι το παράδειγμα του φούρνου. Ας πούμε ότι ξεκινά κάποιος ένα συνοικιακό αρτοποιείο. Είναι start-up; Μάλλον όχι. Αν όμως ξεκινήσει αυτό το αρτοποιείο παράγοντας ένα εξαιρετικής ποιότητας ψωμί με αγνά, παραδοσιακά υλικά, αν φροντίσει να επικοινωνήσει την ανάπτυξη του προϊόντος αυτού στην αγορά με έναν έξυπνο, αποτελεσματικό τρόπο και αν έχει μελετήσει ένα επιχειρηματικό μοντέλο ώστε σιγά-σιγά από τον ένα φούρνο να κάνει ένα δίκτυο αρτοποιείων με σύγχρονα μέσα διανομής και προώθησης του προϊόντος, τότε ναι, είναι start-up. 

Με άλλα λόγια λοιπόν, το αντικείμενο μιας επιχείρησης δεν έχει σχέση με το αν εκείνη είναι start-up, αντίθετα αυτό το καθορίζει η φιλοσοφία της. Νεοφυής λοιπόν είναι η επιχείρηση που ο λόγος ύπαρξής της είναι να προσφέρει μια καινοτόμο λύση σε ένα πρόβλημα ή μια επιθυμία των πελατών της και που στοχεύει να αναπτυχθεί δημιουργώντας αξία για τους πελάτες, τους μετόχους και τους εργαζομένους της.

Στην Ελλάδα όμως; Αφού δεν έχουμε επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα!

Αυτή είναι μια άλλη πολύ μεγάλη & πολύ διαδεδομένη παρανόηση. Δεν έχουμε επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα! Μάλλον δεν έχουν ακούσει όσοι εκφέρουν την άποψη αυτή ότι στη χώρα μας έχουμε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες – μερικοί τα ανεβάζουν μέχρι και στο εκατομμύριο – επαγγελματικά ΑΦΜ. Στην Ελλάδα λοιπόν είχαμε και έχουμε πολύ ανεπτυγμένη την επιχειρηματικότητα! Δυστυχώς όμως, δεν είχαμε το σωστό μοντέλο επιχειρηματικότητας. Αυτό είναι που πρέπει να αλλάξει.

Ο κλάδος της Πληροφορικής αποτυπώνει καλύτερα από καθένα το τεράστιο αυτό πρόβλημα. Οι επιχειρήσεις που μεσουράνησαν στην Ελλάδα των 90s και των 00s ήταν εκείνες των box movers, ή για να το πούμε πιο απλά, των μπακάληδων της πληροφορικής. Με μηδενική εγχώρια προστιθέμενη αξία, νόμιζαν πως μπορούν να επιβιώνουν πουλώντας καθρεφτάκια σε ιθαγενείς με ένα ισχνό περιθώριο κέρδους 500%. Οποία έκπληξη, χρεοκόπησαν άπαντες – πλην λίγων που ταλαιπωρούνται και ταλαιπωρούν ακόμα.

Οι «μπακάληδες» άνθισαν σε μια χώρα που στο γνωστικό αυτό αντικείμενο έχει πληθώρα ιδιαίτερα υψηλού επιπέδου στελεχών τα οποία τελικά είτε αναγκάζονταν στη μετανάστευση ή ανελάμβαναν εργασίες που καμία σχέση δεν είχαν με τις γνώσεις, τις επιθυμίες και τις δυνατότητές τους. Αποτέλεσμα; Μια χαμένη γενιά επιχειρήσεων και μια χαμένη γενιά στελεχών.

Παρόμοιες ιστορίες μπορεί να βρει κανείς σε όλους τους κλάδους, τόσο στην υψηλή τεχνολογία (π.χ. φάρμακο) όσο και στην ενέργεια, στον τουρισμό, στη γαστρονομία. Η λογική του «μπακάλη», η αποθέωση του «εισαγόμενου» διέλυσε την παραγωγική ικανότητα της χώρας και μας έφερε στη σημερινή κατάσταση.

Το κίνημα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας είναι μια ισχυρή, υγιής απάντηση στην παραπάνω κατάσταση. 

Αποδεικνύεται μάλιστα από οικονομικές μελέτες πως είναι απολύτως αδιάφορο το πόσες επιχειρήσεις υπάρχουν σε μια οικονομία σε σχέση με την πορεία της οικονομίας εκείνης. Αυτό που κάνει τελικά τη διαφορά είναι το πόσες επιχειρήσεις δημιουργούνται οι οποίες εντός μιας πενταετίας από την ίδρυσή τους έχουν δημιουργήσει πολλές δεκάδες νέες θέσεις εργασίας.

Τέτοιες επιχειρήσεις είναι οι νεοφυείς. Τα start-ups. 

Η προώθηση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας μπορεί λοιπόν να δώσει λύση σε δυο βασικότατα προβλήματα:
- Τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας για το υψηλού μορφωτικού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό της χώρας
- Την αναγέννηση της υπαίθρου, αφού οι δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων στην περιφέρεια νομοτελειακά θα οδηγήσει στην επιστροφή της νέας γενιάς για να καλύψει τις δημιουργούμενες θέσεις εργασίας καθώς και στη δημιουργία δορυφορικών επιχειρήσεων στους τόπους εγκατάστασης των start-ups

Ακόμα και στην ίδια την ελληνική κοινότητα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, τα πράγματα απέχουν πολύ από το να είναι ρόδινα. Παρατηρούμε ότι οι νέοι (όχι μόνο σε ηλικία αλλά σε δραστηριότητα) πρώτα και κύρια δεν μπορούν & δεν θέλουν να συνεργάζονται. Πληρώνουμε βαρύ τίμημα για το λάθος δομημένο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Όλοι θέλουν να γίνουν πρωταθλητές κανείς όμως δεν ενδιαφέρεται να είναι συναθλητής. Είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη για την επιτυχή ανάπτυξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό.

Επιπλέον κάτι που φαίνεται να μην έχουν κατανοήσει σε βάθος τα ελληνικά start-ups είναι ότι για να μπορείς να είσαι ανταγωνιστικός σε μια παγκόσμια αγορά πρέπει να αναδείξεις, να αξιοποιήσεις στο μέγιστο βαθμό το στοιχείο της τοπικότητας, το μοναδικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μπορεί να σου δώσει η παρουσία σε ένα συγκεκριμένο τόπο. Ευτυχώς πρόσφατα παρατηρούμε μια σειρά από νέα start-ups που κινούνται στην κατεύθυνση αυτή.

Το Σεπτέμβρη συμπληρώθηκαν12 χρόνια από τη δημιουργία του πρώτου φοιτητικού start-up στην Ελλάδα. Όλοι οι λόγοι που το δημιουργήσαμε, αποδείχτηκαν λανθασμένοι. Λέγαμε πως θα βγάλουμε χρήματα, τα στελέχη στις πολυεθνικές όμως έβγαλαν περισσότερα και με λιγότερες ευθύνες. Λέγαμε πως δεν θα έχουμε αφεντικά, όμως ο πελάτης είναι το πιο απαιτητικό αφεντικό. Λέγαμε πως θα έχουμε ευέλικτο ωράριο και τελικά καταλήξαμε να δουλεύουμε άπειρες ώρες, ξεχνώντας διακοπές και σαββατοκύριακα. Τελικά όμως κανείς δεν το μετάνιωσε. Γιατί είναι τεράστια η χαρά της δημιουργίας, τεράστια η πολυτέλεια να μπορείς να μαθαίνεις από τα λάθη σου.

Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2012

Κλέοβις, Βίτων και επιχειρηματικότητα

Είχα σήμερα τη χαρά να κάνω μια ομιλία στο Athens Startup Weekend University στο πλαίσιο της υποστήριξης που παρείχε στην εκδήλωση η StartTech Ventures.

Βλέποντας με μεγάλη ανησυχία να δυναμώνει το φαινόμενο του "wannabe entrepreneur", θέλησα να μοιραστώ με τους φοιτητές τις σκέψεις μου για τον αληθινό λόγο που μπορεί να οδηγήσει κάποιον να προσπαθήσει να πραγματώσει τη δημιουργικότητά του.

Σε μια πολύ ωραία εκδήλωση στην ΑΣΟΕΕ τον Νοέμβριο του 2011, είχα σημειώσει πως τελικά η επιχειρηματικότητα έχει να κάνει με την ευτυχία. Τι είναι όμως ευτυχία σήμερα; Ποιος είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος; Μια ερώτηση που σίγουρα αξίζει όλοι μας να απαντήσουμε.

Για τη δική μου απάντηση, μπορείτε να δείτε παρακάτω:



20120930 sv.tsigos as_wuni from StartTech Ventures

Σίγουρα, η ιστορία του Κλέοβι και του Βίτωνα έχει πολλά να μας διδάξει σήμερα! Ελπίζω πως πολλοί φοιτητές - και όχι μόνο - θα αντιληφθούν το νόημα και θα πράξουν αναλόγως.

Ως τη Νίκη, Πάντοτε, Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Αγαπημένε Δάσκαλε Μιχάλη Χαραλαμπίδη, Ήταν Ιούνιος του 1996, διάβαζα μαθηματικά για τις πανελλήνιες εξετάσεις της επόμενης μέρας. Στιγμή ιερ...