Αναλύοντας την πολιτική κατάσταση σε Ελλάδα και Ευρώπη ερχόμαστε μπροστά σε μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα: Την τραγική ανεπάρκεια της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Τι εννοώ; Μα τι άλλο, την πλήρη σύγχυση που έχουν όλα ανεξαιρέτως τα ευρωπαϊκά κεντροαριστερά κόμματα εδώ και αρκετές δεκαετίες ως προς το προτεινόμενο (;) οικονομικό μοντέλο.
Τα κόμματα αυτά, εγκλωβισμένα στην ψεύτικη συνείδηση που δημιούργησε το δίπολο σοσιαλισμού/καπιταλισμού, που όπως συζητήσαμε σε προηγούμενο άρθρο ταυτιζόταν ως προς την αδιαφορία τους για το υποκείμενο-δημιουργό, μη μπορώντας να αντιληφθούν την επιχειρηματικότητα στην αυθεντική της μορφή αλλά μόνο ως προς την στρεβλωμένη, διεφθαρμένη, χρηματιστική εκδοχή της που προώθησε ο «δυτικός καπιταλισμός», ούτε λίγο ούτε πολύ τη θεωρούν κάτι σαν «αναγκαίο κακό».
Πίστευαν δηλαδή πως ένα «κοινωνικό κράτος» αυτό που πρέπει να κάνει στην πραγματικότητα είναι να βάζει εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και να «χαλιναγωγήσει την κερδοφορία», επιχειρώντας με διάφορα σχήματα να μεταφέρει τμήμα της κερδοφορίας προς τους απαραίτητους πόρους στήριξης δομών ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Μια προσέγγιση λογιστάκου, θα μπορούσε να πει κανείς. Κάτι σαν τον «σοσιαλισμό» του Κωνσταντίνου Σημίτη.
Η ασύλληπτη αυτή κατάσταση οδήγησε σε κωμικοτραγικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες ζήσαμε πρόσφατα και στην Ελλάδα, όπου στην πραγματικότητα οι φωνές του «φιλελεύθερου χώρου», πολλές φορές και του «νεοφιλελεύθερου» έρχονταν μέσα από τα υποτιθέμενα κεντροαριστερά κόμματα.
Πολλούς είχε ξενίσει η παρουσία του Στέφανου Μάνου στο ψηφοδέλτιο του ΠαΣοΚ του Γεωργίου Παπανδρέου, στη συνέχεια όμως φάνηκε πολύ φυσιολογική η πρόσφατη παρουσία πολλών νέων στελεχών του «Παπανδρεϊκού» ρεύματος στα ψηφοδέλτια της Δράσης του κ. Μάνου - Μια κίνηση που προσωπικά καλωσόρισα ως πράξη πολιτικού θάρρους και εξυγίανσης.
Γιατί λοιπόν τραγικά ανεπαρκής η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία; Πολύ απλά διότι εγκλωβίστηκε σε μια απόλυτα παρωχημένη ανάλυση σοσιαλισμού/καπιταλισμού η οποία την υποχρέωσε να βλέπει την επιχειρηματικότητα ως «αναγκαίο κακό» και όχι σαν μια μαζική, καθολική κοινωνική επιλογή – μονόδρομο για την ουσιαστική αυτοπραγμάτωση του υποκειμένου.
Με άλλα λόγια, μια αυθεντική αριστερή οικονομικο-πολιτική επιλογή όπως εκείνη της μαζικής, υγιούς επιχειρηματικότητας επί της ουσίας ουδέποτε αναλύθηκε, άρα ούτε ποτέ προωθήθηκε, σοβαρά λόγω τεράστιας ανεπάρκειας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Η μεγαλύτερη ανοησία που έχει ειπωθεί ποτέ είναι το «τέλος των ιδεολογιών». Αντί να αναπαράγουμε τέτοιες ανοησίες είναι ώρα να μελετήσουμε την ιδεολογία ενός νέου ανθρωπισμού που θα προάγει ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο βασισμένο στη θεμελίωση μιας σχέσης του υποκειμένου με το αντικείμενο της εργασίας του που θα στηρίζεται στη δημιουργία.
Τα κόμματα αυτά, εγκλωβισμένα στην ψεύτικη συνείδηση που δημιούργησε το δίπολο σοσιαλισμού/καπιταλισμού, που όπως συζητήσαμε σε προηγούμενο άρθρο ταυτιζόταν ως προς την αδιαφορία τους για το υποκείμενο-δημιουργό, μη μπορώντας να αντιληφθούν την επιχειρηματικότητα στην αυθεντική της μορφή αλλά μόνο ως προς την στρεβλωμένη, διεφθαρμένη, χρηματιστική εκδοχή της που προώθησε ο «δυτικός καπιταλισμός», ούτε λίγο ούτε πολύ τη θεωρούν κάτι σαν «αναγκαίο κακό».
Πίστευαν δηλαδή πως ένα «κοινωνικό κράτος» αυτό που πρέπει να κάνει στην πραγματικότητα είναι να βάζει εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και να «χαλιναγωγήσει την κερδοφορία», επιχειρώντας με διάφορα σχήματα να μεταφέρει τμήμα της κερδοφορίας προς τους απαραίτητους πόρους στήριξης δομών ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Μια προσέγγιση λογιστάκου, θα μπορούσε να πει κανείς. Κάτι σαν τον «σοσιαλισμό» του Κωνσταντίνου Σημίτη.
Η ασύλληπτη αυτή κατάσταση οδήγησε σε κωμικοτραγικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες ζήσαμε πρόσφατα και στην Ελλάδα, όπου στην πραγματικότητα οι φωνές του «φιλελεύθερου χώρου», πολλές φορές και του «νεοφιλελεύθερου» έρχονταν μέσα από τα υποτιθέμενα κεντροαριστερά κόμματα.
Πολλούς είχε ξενίσει η παρουσία του Στέφανου Μάνου στο ψηφοδέλτιο του ΠαΣοΚ του Γεωργίου Παπανδρέου, στη συνέχεια όμως φάνηκε πολύ φυσιολογική η πρόσφατη παρουσία πολλών νέων στελεχών του «Παπανδρεϊκού» ρεύματος στα ψηφοδέλτια της Δράσης του κ. Μάνου - Μια κίνηση που προσωπικά καλωσόρισα ως πράξη πολιτικού θάρρους και εξυγίανσης.
Γιατί λοιπόν τραγικά ανεπαρκής η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία; Πολύ απλά διότι εγκλωβίστηκε σε μια απόλυτα παρωχημένη ανάλυση σοσιαλισμού/καπιταλισμού η οποία την υποχρέωσε να βλέπει την επιχειρηματικότητα ως «αναγκαίο κακό» και όχι σαν μια μαζική, καθολική κοινωνική επιλογή – μονόδρομο για την ουσιαστική αυτοπραγμάτωση του υποκειμένου.
Με άλλα λόγια, μια αυθεντική αριστερή οικονομικο-πολιτική επιλογή όπως εκείνη της μαζικής, υγιούς επιχειρηματικότητας επί της ουσίας ουδέποτε αναλύθηκε, άρα ούτε ποτέ προωθήθηκε, σοβαρά λόγω τεράστιας ανεπάρκειας της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Η μεγαλύτερη ανοησία που έχει ειπωθεί ποτέ είναι το «τέλος των ιδεολογιών». Αντί να αναπαράγουμε τέτοιες ανοησίες είναι ώρα να μελετήσουμε την ιδεολογία ενός νέου ανθρωπισμού που θα προάγει ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο βασισμένο στη θεμελίωση μιας σχέσης του υποκειμένου με το αντικείμενο της εργασίας του που θα στηρίζεται στη δημιουργία.