Πιθανή ελληνο-τουρκική σύγκρουση

Παρακολουθώ με μεγάλη ανησυχία τις εξελίξεις στα λεγόμενα 'ελληνο-τουρκικά' ζητήματα. Η ανησυχία μου εντάθηκε μετά τις χθεσινές, απολύτως απαράδεκτες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού εξωτερικών Τσαβούσογλου ο οποίος ευθέως απείλησε με πόλεμο τη χώρα μας σε περίπτωση που εκείνη ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., ακόμα μάλιστα και αν αυτό δεν γίνει στο Αιγαίο αλλά στην Κρήτη.

Είναι πολύ σημαντικό πως στο ζήτημα αυτό, παρά την εκρηκτική πόλωση της εγχώριας πολιτικής σκηνής, τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Νέα Δημοκρατία (εμφανίζονται να) έχουν ταυτόσημη θέση: Να γίνει τώρα η επέκταση των χωρικών στην Κρήτη. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο κίνδυνος ένοπλης σύγκρουσης δεν είναι υπαρκτός - κάθε άλλο. Τίθεται λοιπόν επιτακτικά το ερώτημα: Πρέπει να προχωρήσουμε στην κίνηση αυτή;

Η δική μου γνώμη: Ξεκάθαρα ναι.

Θεωρώ όμως ότι όντως θα χρειαστεί να πολεμήσουμε και ότι ουδείς θα μας βοηθήσει στο πεδίο της μάχης. Οι σύμμαχοι, ΗΠΑ, Γαλλία και υπόλοιπη ΕΕ, θα κάνουν πολύ αυστηρές ανακοινώσεις και διαβήματα, ίσως και ένα (αλήθεια) αυστηρό εμπάργκο. Θα πιέσουν με πολλούς τρόπους, δεν πρόκειται όμως να χυθεί ούτε μια σταγόνα αίμα Αμερικάνου ή Γάλλου στρατιώτη για τα ελληνικά συμφέροντα.

Ελπίζω να είναι έτοιμος για αυτό ο ελληνικός λαός. Δεν υπάρχει εύκολος πόλεμος.

Για να μην παρεξηγηθώ: Σε καμία περίπτωση δεν επιθυμώ τη σύρραξη. Απολύτως καμία. Θεωρώ όμως πως ο δικτάτορας της Άγκυρας «θα παίξει τα ρέστα του» για να μείνει στην εξουσία και αντίστοιχα το καθεστώς Μητσοτάκη θα το δει ως τεράστια ευκαιρία παραμονής στην κυβέρνηση: Η απαραίτητη (και επιτακτικά ζητούμενη) ενότητα του ελληνικού λαού, θα ελαφρύνει το βάρος των σκανδάλων και της οικονομικής κρίσης. Για όλους αυτούς τους λόγους, αμφότερες οι πλευρές του Αιγαίου ίσως οδηγηθούν σε σύγκρουση ευκολότερα απ' ότι θα νόμιζε ένας εξωτερικός παρατηρητής.

Με την ευκαιρία αυτή, επειδή η συζήτηση περί 'ελληνοτουρκικών' προκαλεί διάφορα αντανακλαστικά περί εθνικισμού κλπ, θα ήθελα να κάνω κάποιες υπενθυμίσεις περί του καθεστώτος της Άγκυρας:

• Συνεχίζει - και μάλιστα εντατικοποιεί - την κουρδική γενοκτονία.
• Δεν δίστασε να συνεργαστεί στενά με την οργάνωση 'ισλαμικό κράτος'.
• Είναι μια στυγνή δικτατορία που δεν διστάζει να φυλακίζει και να βασανίζει αντιπολιτευόμενα στοιχεία και δημοσιογράφους.
• Παίζει έναν ιδιαίτερα ύπουλο ρόλο στη Συρία και στη Λιβύη, επιδεινώνοντας τις εκεί ανθρωπιστικές κρίσεις.
• Υποσκάπτει την Αρμενία και στην πραγματικότητα πολέμησε πρόσφατα έναν proxy-war εναντίον της (μέσω Αζερμπαϊτζάν).
• Έχει ένα κράτος - μαριονέτα στη Βόρεια Κύπρο και πραγματικά τορπιλίζει οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος.
• Εξακολουθεί να οδηγεί σε αφανισμό το ελληνικό στοιχείο της Πόλης.
• Αρνείται κάθε συζήτηση αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας και συνολικά του διωγμού των χριστιανών της Ανατολής, πράγμα που έχει τόσο ηθικές / συναισθηματικές όσο και οικονομικές συνέπειες

Δεδομένων όλων αυτών - νομίζω δεν θα μπορούσα να είμαι πιο ξεκάθαρος - μου πέφτει ειλικρινά πολύ βαρύ που θα πρέπει να χυθεί αίμα νέων (και όχι μόνο) ανθρώπων από τις δυο πλευρές του Αιγαίου για να εξυπηρετηθούν καλύτερα τα συμφέροντα της Exxon Mobil και της TOTAL. Είναι αληθινά εξοργιστικό.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου στην κρίση του 1987 (και όχι μόνο) είχε μιλήσει για την ανάγκη περιφρούρησης της περιουσίας του ελληνικού λαού με οποιοδήποτε μέσο χρειαστεί. Ακόμα και με πόλεμο, αν δεν υπάρχει άλλη λύση. 

Για αυτήν λοιπόν, για την περιουσία του ελληνικού λαού, ναι, να πολεμήσουμε. Του ελληνικού λαού όμως. Όχι των πολυεθνικών ή της ολιγαρχίας. Ας έχουμε λοιπόν τα μάτια μας ανοιχτά. Οι καιροί που έρχονται είναι πονηροί και οι καταστάσεις ιδιαίτερα περίπλοκες.

Ποιος κυβερνά την Ελλάδα;

Με το πρόσφατο σκάνδαλο των υποκλοπών και παρακολουθήσεων, τόσο από κρατικούς όσο και από παρακρατικούς φορείς, ήρθε και πάλι στην επιφάνεια ένα ερώτημα που απασχολεί κάθε σκεπτόμενο πολίτη εδώ και δεκαετίες:

"Ποιος, τελικά, κυβερνά αυτό το κράτος;"

Για να μπορέσει κανείς να απαντήσει στο ερώτημα αυτό είναι υποχρεωτικό να κοιτάξει την εξέλιξη των πραγμάτων καθώς η εξουσία είναι ένα φαινόμενο δυναμικό. Κοιτώντας λοιπόν την πρόσφατη ιστορία εύκολα καταλαβαίνει πως η Ελλάδα σήμερα, σε γενικές γραμμές, δεν είναι παρά ένα δορυφορικό κράτος - προτεκτοράτο των ΗΠΑ (που, αξίζει να σημειωθεί, το παρέλαβαν στην "ευθύνη" τους από τους Βρετανούς το 1946, μαζί με πολλά άλλα δορυφορικά κράτη - προτεκτοράτα, ως συνέπεια της κατάρρευσης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο).

Επιπλέον των ΗΠΑ και, σε κάποιο περιορισμένο βαθμό, της Μεγάλης Βρετανίας, υπάρχουν και άλλες χώρες βεβαίως που ασκούν κι αυτές περιορισμένη επιρροή. Πρόκειται κατά βάση για τις Γερμανία και Γαλλία αλλά και, πολύ λιγότερο και συνήθως με πλάγιους τρόπους, τη Ρωσία.

Τα παραπάνω, αν θεωρήσει κανείς τις ΗΠΑ ως 'διάδοχη παγκόσμια δύναμη της Μεγάλης Βρετανίας', ταιριάζουν απόλυτα με το σχήμα των 'μεγάλων δυνάμεων' που στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου ελευθέρωσαν την Ελλάδα, δηλαδή της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλίας και της Ρωσίας, οι οποίες λίγα χρόνια αργότερα ήρθαν στον συμβιβασμό (δι)ορισμού ενός Βαυαρού (Γερμανού, θα λέγαμε σήμερα) βασιλιά για τη διοίκηση της χώρας. 

Είναι ιδιαιτέρως θλιβερό, όμως φαίνεται πως ακόμα και μετά τη συμπλήρωση των διακοσίων ετών από το ξέσπασμα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821, ελάχιστα πράγματα έχουν αλλάξει στο σύστημα εξουσίας της χώρας.

Πώς όμως ασκείται στην πραγματικότητα η εξουσία αυτή, των ξένων, εντός της χώρας; Κατά κανόνα και δυστυχέστατα, ασκείται μέσω μιας 'τουρκομπαρόκ' (ορολογία του Μιχάλη Χαραλαμπίδη) οικονομικής ολιγαρχίας, η οποία διαχρονικά, εκτός όλων των άλλων, ελέγχει απολύτως και την εγχώρια ενημέρωση, ενώ δεν είναι σπάνιες οι φορές που έχει και εγκληματικά χαρακτηριστικά.

Πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη ευρείας κλίμακας παρέμβαση αυτής της τουρκομπαρόκ, εγκληματικής και, το κυριότερο, ξενοκίνητης ολιγαρχίας δεν ήταν άλλη από τη δολοφονία του Καποδίστρια από τους Μαυρομιχάληδες. 

Η συνέχεια είναι γνωστή: Οι ξένες δυνάμεις δεν διστάζουν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τα πιο ποταπά στοιχεία της κοινωνίας και στη συνέχεια λίγο πολύ να τους αναθέτουν την εξουσία, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την προστασία των συμφερόντων τους. Το έκαναν στον εθνικό διχασμό του 1915, το έκαναν στον εμφύλιο πόλεμο και στις μαύρες δεκαετίες που τον ακολούθησαν με αποκορύφωμα τη χούντα και πιθανότατα το κάνουν ακόμα.

Κλείνοντας αξίζει να σημειωθεί πως λίγο ενδιαφέρει τους εξουσιαστές της χώρας το ποια είναι εν τέλει τα πρόσωπα που εμφανίζονται ως ασκούντες την εκτελεστική εξουσία. Συνήθως αυτοί περιορίζονται στον ρόλο του 'μπροστινού'. Αυτό θα έλεγα πως θα ήταν και το πιο κωμικό στοιχείο της ιστορίας, εάν όμως δεν ήταν τόσο, μα τόσο τραγικό. Επιβεβαιώνει δε περίτρανα πως η εξουσία ασκείται πρώτα και κύρια μέσω της οικονομίας.

Πράγματι, αν μελετήσει κανείς την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης των πόλων οικονομικής εξουσίας στην Ελλάδα, που στο κορυφαίο τους επίπεδο μετριούνται στα δάχτυλα των δύο χεριών - ίσως και του ενός, θα παρατηρήσει το εξής πρότυπο: Ξεκίνησαν από κάποιας μορφής πάγιο στοιχείο ή δικαίωμα εκμετάλλευσης εντός της Ελλάδας, ανέπτυξαν μονοπωλιακή ή ολιγοπωλιακή δραστηριότητα και αναπτύχθηκαν διεθνών κινούμενοι στα όρια των κανόνων, πολλές φορές παραβιάζοντάς τα, είτε υπό την ανοχή ή πολύ συχνά και με την ενθάρρυνση των μεγάλων δυνάμεων. Αυτοί οι πόλοι εξουσίας έχουν κάθε λόγο να υπερασπίζονται με κάθε τρόπο τα συμφέροντα των δυνάμεων ακριβώς χάρη στις οποίες αναπτύχθηκαν.   

Συμπερασματικά, νομίζω αξίζει να τονιστούν δυο απόψεις ως αναγκαιότητες για να πάρει την αληθινή εξουσία στα χέρια του ο Ελληνικός λαός:

• Αυτοδύναμη οικονομική ανάπτυξη με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία και εξωστρέφεια
• Πρωταγωνιστικός ρόλος στην ομοσπονδιακή ενοποίηση της Ευρώπης

Κινούμενοι στις δυο αυτές κατευθύνσεις θα καταφέρουμε, επιτέλους, να σπάσουμε τον ομφάλιο λώρο που μας συνδέει με τις 'προστάτιδες δυνάμεις' της χώρας, χαράσσοντας μια αυθεντικά ανεξάρτητη πορεία ως ένας ισότιμος εταίρος στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία. Εναλλακτικά, ακόμα κι αν 'ξεκόψουμε' από τις ΗΠΑ θα είμαστε διαρκώς σε μια αναζήτηση 'προστάτη', όπως νομοτελειακά συμβαίνει όχι μόνο με χώρες του μεγέθους μας αλλά και με αρκετά μεγαλύτερες.

Μια υπόθεση για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Δυσκολεύομαι πάρα πολύ να πιστέψω πως η Ρωσία και ο - δικτάτορας - πρόεδρός της Πούτιν τρελάθηκαν και θέλουν να ξεκινήσουν τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμα περισσότερο δυσκολεύομαι να πιστέψω πως οι ΗΠΑ θα ρίσκαραν τελείως την αξιοπιστία τους, αφήνοντας μόνη μια χώρα να αντιμετωπίσει την τέως υπερδύναμη, δίχως φυσικά να έχει καμία ελπίδα. Τέλος, είμαι επιφυλακτικός προς όλες αυτές τις κατόπιν εορτής κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ, συνεπικουρούμενη φυσικά από ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και άλλες συμμαχικές χώρες.

Ενδιαφέρον έχει να κοιτάξουμε το status quo πριν την έναρξη του πολέμου: 

• Η Κριμαία ανεξαρητοποιήθηκε μεν αναίμακτα, αργότερα δε εντάχθηκε στη Ρωσία, ουδείς όμως την έχει αναγνωρίσει. Η Ουκρανία διατηρεί πάντοτε το δικαίωμα να επιχειρήσει να την απελευθερώσει.
• Οι περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ήταν de facto υπό ρωσικό έλεγχο, όμως:
  
• Όχι στην πλήρη τους γεωγραφική έκταση
• Με συνεχείς αψιμαχίες με τις Ουκρανικές δυνάμεις

Μπορεί να αναρωτηθεί κανείς εάν θα υπήρχε ποτέ Ουκρανική κυβέρνηση που θα αποδεχόταν την παραπάνω κατάσταση. Που θα αναγνώριζε δηλαδή πως εδάφη της αποσχίζονται και ενώνονται με τη Ρωσία. Η ερώτηση είναι ρητορική καθώς όχι, καμία Ουκρανική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό δίχως να καταρρεύσει πάραυτα. Από την άλλη μεριά, η Ρωσία ήταν και αυτή εγκλωβισμένη. Ήλεγχε τις περιοχές αυτές, όμως με ένα 'grey status' που τη δυσχεραίνει από πολλές απόψεις, τόσο πολιτικές όσο και οικονομικές.

Στη συνέχεια μπορούμε να σκεφτούμε πως θα μπορούσε να λήξει η παρούσα εμπόλεμη κατάσταση. Ενδεχομένως μια αναγνώριση των αποσχισθεισών δημοκρατιών από την Ουκρανία, μαζί με τη θέση εκτός νόμου του περιβόητου Τάγματος Αζόφ και μια υπόσχεση περί μη ένταξης στο ΝΑΤΟ να αρκούσαν. 

Έτσι, η Ουκρανία θα απελευθερωνόταν μια για πάντα από τη ρώσικη επιρροή και θα μπορούσε ελεύθερη να μπει στην ΕΕ, ενδεχομένως και στο ΝΑΤΟ σε επόμενο χρόνο, ενώ η Ρωσία θα κέρδιζε κάποια κεκτημένα - ή μάλλον ακριβέστερα, θα περιόριζε την απώλεια στη έκτασης της σφαίρας επιρροής της.

Τα παραπάνω μπορεί να είναι απλά αποκυήματα φαντασίας. Μπορεί όμως και όχι, οι εξελίξεις θα το δείξουν. Το μεγαλύτερο πρόβλημα βέβαια ότι το κόστος των σεναρίων αυτών τελικά το πληρώνουν οι λαοί. 

Ο πόνος είναι η μόνη αλήθεια του πολέμου.

Γεωπολιτική: ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία, Ουκρανία και στο βάθος Κίνα

Παρακολουθώ κι εγώ εμβρόντητος τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών και προσπαθώ να καταλάβω τι συμβαίνει. Σχεδόν όλοι περίμεναν κάποιας μορφής στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας με την Ουκρανία. Κυρίαρχο σενάριο ήταν η οριστική απόσχιση των δυο de facto ανεξαρτήτων περιφερειών (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ) και έμενε να διευκρινιστεί στο πεδίο ποιο θα ήταν το σχετικό γεωγραφικό όριο. Η κίνηση θα ήταν αναίμακτη εάν η επίσημη ανεξαρτητοποίηση γινόταν στα εδάφη που εκ των πραγμάτων έλεγχαν οι αυτονομιστές, ενώ σύγκρουση θα μπορούσε να γίνει εάν περιελάμβανε όλη τη γεωγραφική έκταση των περιφερειών αυτών (καθώς ένα σημαντικό τμήμα παρέμενε υπό τον έλεγχο της επίσημης Ουκρανικής κυβέρνησης).

Με λίγα λόγια περιμέναμε μια επανάληψη των γεγονότων που οδήγησαν στην προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία, ενδεχομένως σε ένα λίγο πιο βίαιο μοντέλο. Αυτό που όμως δεν περίμενε κανείς ήταν μια ευρείας κλίμακας εισβολή των Ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία με προφανή στόχο να καταλάβουν όλη τη χώρα και να εγκαταστήσουν μια κυβέρνηση - μαριονέτα, όπως για παράδειγμα εκείνη της Λευκορωσίας.

Αυτό που δεν περίμενε κανείς, είναι αυτό που δυστυχώς συμβαίνει. Μια εξέλιξη τραγική στην οποία πρώτα και κύρια την πληρώνει ο Ουκρανικός αλλά και ο Ρώσικος λαός. Άνθρωποι σκοτώνονται και τραυματίζονται. Οικογένειες διαλύονται. Υποδομές καταστρέφονται. Για ποιο λόγο όλα αυτά; Κάτι σπουδαίο πρέπει να διακυβεύεται.

Ένα πιθανό σενάριο ανάγνωσης των γεγονότων θα μπρούσε, πολύ συνοπτικά, να είναι περίπου το εξής:

• Σημερινός πλανητάρχης: ΗΠΑ
• Επίδοξος πλανητάρχης: Κίνα 
• Οι ΗΠΑ θέλουν να τραβήξουν υπέρ τους τη Ρωσία, ως ανάσχεση της Κίνας, για αυτό της δίνουν την Ουκρανία (πάντα σύμφωνα με το σενάριο)
• Κίνδυνος (για αυτήν την στρατηγική επιδίωξη): Αληθινή ενοποίηση και στρατηγική αυτονόμηση της Ευρώπης
• Διαχείριση του 'ευρωπαϊκού κινδύνου': Αναβίωση του «ρωσικού μπαμπούλα» και επανατοποθέτηση του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη ως κυρίου πυλώνα άμυνας 
• Στα παραπάνω βοηθούν αμερικανικά puppet states στην Ανατολική Ευρώπη εντός της ΕΕ (που δυστυχώς δεν είναι λίγα)

Ξαναλέω, το παραπάνω είναι απλώς ένα σενάριο. Δεν σημαίνει πως είναι αλήθεια, είναι μόνο μια από τις αναρίθμητες πιθανές εκδοχές. Ταυτόχρονα όμως είναι και μια πρώιμη απόπειρα λογικοφανούς ερμηνείας των γεγονότων, διότι όσα βρίσκει κανείς στα μέσα ενημέρωσης δεν βγάζουν ιδιαίτερα νόμιμο (πράγμα μάλλον λογικό, αφού αμφότερες οι αντιμαχόμενες πλευρές κάνουν την προπαγάνδα τους).

Το σίγουρο είναι ότι η αντίδραση της "Δύσης" είναι ιδιαιτέρως υποκριτική. Η Ρωσία δεν έκρυψε τις προθέσεις της. ΗΠΑ, ΕΕ και Μεγάλη Βρετανία είχαν στη διάθεσή τους μεγάλο αριθμό επιλογών για να αποτρέψουν (ή απλά να δυσχεράνουν πολύ) την εισβολή, δίχως να εμπλακούν στρατιωτικά. Δεν το έκαναν όμως. Αντίθετα, δεν έχαναν ευκαιρία να υπενθυμίζουν σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να εμποδίσουν στρατιωτικά τη Ρωσία. Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα περίεργο; Τα όπλα που στέλνουν τώρα στην Ουκρανία, κατόπιν εορτής, γιατί δεν τα έστελναν έναν μήνα νωρίτερα; Κάτι δεν ταιριάζει καλά στη δημόσια εκδοχή των γεγονότων.

Το γνωρίζω ότι επαναλαμβάνομαι, όμως το μόνο καλό σενάριο που μπορώ να φανταστώ είναι η αληθινή ένωση της Ευρώπης σε μια χώρα, στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδιακή Ένωση. Με μια ισχυρή ομοσπονδική κυβέρνηση, εκλεγμένη απευθείας από τον λαό της Ευρώπης, μια εξωτερική πολιτική και έναν στρατό. Μια τέτοια εξέλιξη θα έκανε ουσιαστική διαφορά στο παγκόσμιο γεωπολιτικό παιχνίδι.

Τότε, ίσως, να πάμε σε έναν κόσμο με τρεις 'γίγαντες' (ΗΠΑ, Κίνα, Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία), μια σειρά 'ισχυρών παιχτών' (Ινδία, Ρωσία, Βρετανία μαζί με Καναδά και Αυστραλία, Ιαπωνία) και έναν αριθμό αναδυόμενων μεγάλων δυνάμεων που θα έχουν έναν σημαντικό ρόλο να παίξουν (Βραζιλία, Νιγηρία, Ινδονησία, κ.α.).

Αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα καλό σενάριο. Ένας πολυκεντρικός κόσμος μπορεί να φέρει δημοκρατία και πρόοδο παντού, σε αντίθεση με έναν νέο διπολισμό (ΗΠΑ εναντίον Κίνας, καθένας με τους δορυφόρους του) που το μόνο που μπορεί να να φέρει είναι πόνος, δυστυχία και καταστροφή. 

Σε κάθε περίπτωση, ας κάνουμε υπομονή έχοντας στο μυαλό μας τα λόγια του σπουδαίου Μενάνδρου: 

Ἄγει δὲ πρὸς φῶς τὴν ἀλήθειαν χρόνος.

Αγωγός EastMed: Οδηγούμαστε σε μια τεράστια αποτυχία της εξωτερικής μας πολιτικής;

Όλα φαίνεται να ξεκινήσαν κατά το 2009-2010 με την κυβέρνηση του Παπανδρέου του Γ': Η προσέγγιση με το Ισραήλ, η διπλωματία των πετρελαίων, η τριμερής με Ισραήλ και Κύπρο και τέλος η είσοδος στο παιχνίδι και της Αιγύπτου.

Βάλαμε απέναντί μας τους Παλαιστίνιους και τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο, με τους οποίους είχαμε αλληλοϋποστηριχτεί τις δύσκολες δεκαετίες του '70, '80 και '90. Πολύ περισσότερο, βάλαμε απέναντί μας τη Ρωσία, με την οποία ο ελληνισμός έχει μακραίωνη παράδοση στρατηγικής συνεργασίας. Παραχωρήσαμε στις ΗΠΑ λίγο - πολύ τα πάντα. 

Τα ντόπια παπαγαλάκια ασταμάτητα μιλούσαν για τη "διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας".

Τι απέγινε τελικά;

Χθες μια ομοβροντία δημοσιευμάτων μας πληροφόρησε πως τελικά, άνθρακες ο θησαυρός. Για υδρογονάνθρακες πηγαίναμε, άνθρακες μας προέκυψαν.

Επιλέγω να αναπαράξω το άρθρο του αναντίρρητα φιλοκυβερνητικού Liberal.gr, που γράφει τα εξής:

"Η αμερικανική αναφορά είναι σημαντική, γιατί, όπως και για τον East Med, έτσι και για το συγκεκριμένο έργο, η Τουρκία εκφράζει αντιρρήσεις, υποστηρίζοντας ότι διέρχεται μέσα από τη θαλάσσια περιοχή που οριοθετεί η «Γαλάζια Πατρίδα»."

https://www.liberal.gr/world/ston-pago-bazoun-oi-ipa-ton-east-med-stirixi-stin-ilektrodotisi-elladas-kuprou-kai-israil/424934

Η αποτυχία αυτή, αν ισχύουν τα δημοσιεύματα και εάν όντως παγώσει ο EastMed (θα μπορούσε να υπάρξει ελπίδα με στήριξη της ΕΕ; Απίθανο, αλλά ίδωμεν...) έχει αδιανόητα τραγικές διαστάσεις:

• 12 χρόνια
• 5 διαφορετικοί πρωθυπουργοί και αντίστοιχες κυβερνήσεις
• ένας σταθερός, διακομματικός πυλώνας εξωτερικής πολιτικής

...όλα "πηγαίνουν στον κουβά" κατά το κοινώς λεγόμενο. Πολύ χειρότερα, δεν τηρήθηκαν καν τα προσχήματα ώστε να προταχθεί το (μάλλον προφανές) γεγονός της ιδιαιτέρως αμφίβολης οικονομικής βιωσιμότητας του έργου.

Όχι.

Απλά σταματάμε για να μην παραβιάζουμε την "γαλάζια πατρίδα" και να μην ενοχλούμε τη δικτατορική κλίκα της Άγκυρας.

Είναι μια πραγματική τραγωδία. Τόσο για το (κατ' όνομα) ελληνικό κατεστημένο, την ψευδεπίγραφη ελίτ που κάνει πως κυβερνά τη χώρα, όσο βεβαίως και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ας ελπίσουμε, έστω και την τελευταία στιγμή, οι εξελίξεις να ανατραπούν.

Πόλεμος στην Αρμενία: Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά

Όπως μάθαμε από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης στις 27 Σεπτεμβρίου ξέσπασε πολεμική σύγκρουση μεταξύ της Δημοκρατίας του Αρτσάχ και του κράτους του Αζερμπαϊτζάν με αντικείμενο τον έλεγχο της διαφιλονικούμενης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η Δημοκρατία του Αρτσάχ έχει αναγνωριστεί μόνο από την Αρμενία και αποτελεί το επιστέγασμα των αγώνων των αυτοχθόνων Αρμενίων για αυτονομία, ένας αγώνας που πολλές φορές έχει πάρει στρατιωτική διάσταση ιδιαίτερα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη, σφαιρική ματιά στα γεγονότα. Οι Αρμένιοι είναι ένας αρχαίος, αυτόχθονας λαός με έναν θαυμάσιο πολιτισμό που αποτελεί πυλώνα της Ευρώπης στην Ανατολή και είχε μια θαυμάσια αλληλεπίδραση με το ελληνικό και ευρύτερα με το ρωμαίικο στοιχείο ανά τους αιώνες. Πολύ περισσότερο όμως ο λαός της Αρμενίας ήταν αυτός που ένιωσε πρώτος στο πετσί του την φρίκη των γενοκτονιών που σημάδεψε τον εικοστό αιώνα. Η Αρμενική γενοκτονία είναι μια μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας και ο αγώνας για την αναγνώρισή της προσφέρει ένα πραγματικό μέτρο ανθρωπισμού.

Είναι επίσης σημαντικό να καταλάβει κανείς πως το σύγχρονο Αρμενικό κράτος είναι κάτι σαν την Ελλάδα του 1830: Ένα κράτος ακρωτηριασμένο που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Μεγάλες ιστορικές εκτάσεις του είναι ακόμα κατεχόμενες από το τουρκικό κράτος και το ίδιο δυστυχώς συμβαίνει και στις περιοχές του Αρτσάχ, που εποφθαλμιά το κράτος-μαριονέττα της Τουρκίας, το Αζερμπαϊτζάν.

Η ελληνική πολιτική για την Ανατολία και ευρύτερα για την Μικρά Ασία δεν μπορεί παρά να είναι μια πολιτική συμφιλίωσης με κύρια αρχή τον ανθρωπισμό. Είναι μια πολιτική εναντίον της βίας που θα προάγει τον αυτοπροσδιορισμό, την αυτονομία και την αυτοδιάθεση. Οι αυτόχθονες λαοί της Ανατολίας δεν απαρτίζονται από ανθρώπους β' κατηγορίας. Έχουν κι αυτοί ανθρώπινα δικαιώματα, όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι.

Εδώ και μερικές εβδομάδες λοιπόν βλέπουμε τις μαριονέττες της Άγκυρας να κινητοποιούν τα τζιχαντιστικά και ισλαμοφασιστικά στοιχεία που έχουν υπό τον έλεγχό τους για να χτυπήσουν τον ηρωικό Αρμενικό λαό. Οι μεγάλοι αυτού του κόσμου σιωπούν επιδεικτικά. Οι ΗΠΑ είναι βυθισμένες στα εσωτερικά τους προβλήματα, οι Ρώσοι διαπράττουν το έγκλημα των ίσων αποστάσεων και οι Ευρωπαίοι περιορίζονται σε ανακοινώσεις.

Εκείνη όμως που σιωπά εκκωφαντικά είναι η κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αναρωτιέμαι: Από που νομίζουν πως αντλούν το δικαίωμα στη σιωπή; Από πουθενά δεν το έχουν! Η Αθήνα έπρεπε ήδη να έχει αναλάβει μια διεθνή ειρηνευτική πρωτοβουλία και να είχε στείλει ανθρωπιστική βοήθεια στον σκληρά δοκιμαζόμενο Αρμενικό λαό, έναν λαό πραγματικά αδερφικό με εμάς τους Έλληνες. 

Επιπλέον, η Αθήνα οφείλει άμεσα να αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να επιβάλλει κινήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι πολύ απλό: Ο δρόμος της Τουρκίας για την Ευρώπη δεν περνά μόνο από την Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας αλλά περνά και από τα όρη του Αρτσάχ. 

Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές ένας ηρωικός, αδερφικός λαός δίνει τη μάχη για την πατρίδα του, υφιστάμενος επίθεση ενός εισβολέα που υπερτερεί αριθμητικά, τεχνολογικά και οικονομικά. Ο λαός που υπερασπίζεται την πατρογονική του γη όμως έχει πάντοτε το πλεονέκτημα, όπως απέδειξαν και οι Έλληνες τον Οκτώβρη του 1940. Η Αθήνα δεν δικαιούται να σιωπά. Πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν άμεσα για τη μέγιστη δυνατή διεθνοποίηση του ζητήματος, την εφαρμογή εκεχειρίας και την επιστροφή, το λιγότερο, στο status quo πριν τις 27 Σεπτεμβρίου 2020.

Ο ανθρωπισμός, οι ιδεολογίες της ζωής, οφείλουν να επανέλθουν στην Ανατολία. Οι γενοκτόνες ιδεολογίες του θανάτου έχουν θέση μόνο στις μαύρες σελίδες της ιστορίας του 20ου αιώνα και τίποτα δεν έχουν να κάνουν με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι του 21ου αιώνα. Για την Αθήνα έχει σημάνει τώρα η ώρα της διπλωματικής δράσης.