Το Σάββατο 21 Μαΐου 2022 η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία οργάνωσε ημερίδα με θέμα: "Η παρουσία των γυναικών στις Θετικές Επιστήμες: προβληματισμοί και προοπτικές", η οποία τελούσε υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Συνδιοργανωτές ήταν επτά Επιστημονικά Σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αντικείμενο τις Θετικές Επιστήμες, και πιο συγκεκριμένα, η Ελληνική Γεωλογική Εταιρεία -ΕΓΕ, η Ένωση Ελλήνων Φυσικών -ΕΕΦ, η Ένωση Ελλήνων Χημικών -ΕΕΧ, η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία -ΕΜΕ, η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας -ΕΠΕ, η Ένωση Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδας -ΕΠΠΕ και η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων –ΠΕΒ.
Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας μου έκανε τη μεγάλη τιμή να μου ζητήσει να απευθύνω χαιρετισμό εκ μέρους της, το οποίο και έκανα με μεγάλη χαρά. Παραθέτω λοιπόν τον χαιρετισμό μου παρακάτω, ζητώντας την κατανόησή σας καθώς πρόκειται για την καταγραφή προφορικού λόγου, με ότι σημαίνει αυτό για τη δομή του.
Κρίνω πως το θέμα είναι θεμελιώδους σημασίας και ότι έχει διαστάσεις κοινωνικές, οικονομικές αλλά και πολιτικές.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός:
"Καλημέρα σε όλους
Θα ήθελα πρώτα απ’ όλα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους οργανωτές της ημερίδας και τους εκπροσώπους της πολιτικής ηγεσίας που είναι σήμερα εδώ να ακούσουν τις απόψεις μας για τα πολύ σημαντικά αυτά ζητήματα καθώς και το Πανεπιστήμιο Αθηνών που μας φιλοξενεί.
Το 1996 πέρασα στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ένα μικρό τμήμα. Έφτασα εκεί, 60 πρωτοετείς. Κοιτάζω γύρω γύρω στην υποδοχή (των πρωτοετών), 15 κοπέλες, λέω κάτι περίεργο συμβαίνει εδώ. Γιατί; Μετά βέβαια έμαθα και από συναδέλφους, σε όλα τμήματα, ότι αλλού ήταν πολύ χειρότερα. Στα Χανιά είχε ένα άλλο Τμήμα, επίσης πληροφορικής, όπου είχανε 5 φοιτήτριες στους 50, ποσοστό 10%.
Στη συνέχεια μαθαίνοντας τους καθηγητές μου, είδα ότι στα μέλη ΔΕΠ, ήταν μικρό τμήμα, αν δεν κάνω λάθος είχαμε 17 ή 18 μέλη ΔΕΠ, τότε είχε μία γυναίκα. Σήμερα είναι πολύ καλύτερα. Μάλιστα θα ακούσουμε στην συνέχεια ένα βίντεο με μια καθηγήτρια του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών, την κυρία Παπαδοπούλη, η οποία έχει μια εξαιρετικά λαμπρή καριέρα και είναι καμάρι του Τμήματος.
Να δούμε όπως που βρισκόμαστε:
Η συμμετοχή των γυναικών είναι πάρα πολύ χαμηλά. Προχωρώντας και μαθαίνοντας είδα ότι το τελευταίο επιστημονικό πεδίο που θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό είναι η Πληροφορική. Είναι δηλαδή ειρωνικό. Η πληροφορική θεμελιώθηκε από τις γυναίκες. Είναι μια γυναικεία επιστήμη. Κάτι που πολλοί δεν γνωρίζουν.
Γιορτάσαμε πρόσφατα τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση. Ο λόρδος Βύρων νομίζω ότι έχει καταγραφεί στην Ιστορία. Δεν ξέρω πόσοι από εσάς γνωρίζετε ότι η κόρη του λόρδου Βύρωνα, η Ada, υπάρχει γλώσσα προγραμματισμού Ada Byron ή Ada Lovelace είναι η πρώτη προγραμματίστρια παγκοσμίως. Είναι ο πρώτος άνθρωπος που έδειξε ότι ο υπολογιστής μπορεί να κάνει κάτι παραπάνω από αυτό που λέει το πενιχρό του όνομα. Δηλαδή μαθηματικούς υπολογισμούς. Ότι μπορούμε να έχουμε υπολογιστές γενικού σκοπού. Να κάνουμε τα πάντα. Αυτό το έδειξε η Ada πρώτη.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ανθρώπου στον 20ο αιώνα; Τι θα πει άραγε ένας ιστορικός το 2500; Τι πέτυχε ο άνθρωπος τον 20ο αιώνα; Ποιο ήταν το μαγικό; Δεν ήταν ότι πήγαμε στην Σελήνη ό,τι πιο εντυπωσιακό πέτυχε ο άνθρωπος. Πώς το πέτυχε o άνθρωπος αυτό; To πέτυχε χάρη στη Margaret Hamilton. Τη γυναίκα που συντόνισε τους προγραμματιστές, που έφτιαξαν το software, που οδήγησε τα διαστημόπλοια Apollo στην Σελήνη. Πρώτα και κύρια χάρη στη Margaret Hamilton.
Δεν είναι λοιπόν μόνο ηθικό το ζήτημα ή κοινωνικό. Οι γυναίκες είναι καλύτερες σε πάρα πολλά πράγματα. Αυτή είναι η αλήθεια. Οπότε νομίζω πρέπει να δούμε και την ωφελιμιστική διάσταση του θέματος, διότι τα ανθρώπινα όντα έτσι προχωράνε μπροστά.
Προσωπικά ασχολούμαι επαγγελματικά με αυτό που λέμε νεοφυείς επιχειρήσεις, εμένα μ’αρέσει πιο πολύ ο όρος οικονομία της γνώσης, της συνεργασίας και της δημιουργικότητας. Τι λένε διεθνώς οι στατιστικές; Οι καλύτερες Startup CEOs είναι γυναίκες. Εμείς που βοηθάμενεοφυείς επιχειρήσεις, είμαστε αυτό που λέει επιχειρηματικοί άγγελοι (Angels Investors), όποτε βλέπουμε γυναίκα CEO τρέχουμε. Αλλά δεν βλέπουμε όμως. 7% είναι.
Πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσουμε ότι η κουβέντα περί ισότητας, προσωπικά τη θεωρώ και λίγο ξεπερασμένη. Οι γυναίκες είναι καλύτερες. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Πρέπει να δούμε γιατί είμαστε τόσο πίσω. Είμαστε πολύ πίσω. Τι μπορεί να γίνει:
- Βραχυπρόθεσμα το μόνο που μπορεί να γίνει είναι περισσότερες χρηματοδοτήσεις για γυναίκες ερευνήτριες. Πρέπει να δώσουμε κίνητρα. Βραχυπρόθεσμα μόνο τα κίνητρα δουλεύουν. Πολύ ισχυρά κίνητρα.
- Ποσοστώσεις. Υπήρχε μια πολύ μεγάλη συζήτηση παλιά, αν έχουν νόημα, και στην πολιτική νομίζω, οι ποσοστώσεις για τις γυναίκες. Πολύ καταφέρθηκαν εναντίον. Εγώ είμαι πολύ υπέρ. Ποσοστώσεις. Πρέπει αυτό να καταλάβει η κοινωνία μέσα από τα κίνητρα.
- Πολλές χρηματοδοτήσεις.
- Επόμενο βήμα, μεσοπρόθεσμα. Στην εκπαίδευση. Και πρώτα και κύρια στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εκεί δυστυχώς που έχει γίνει η μεγάλη ζημιά. Αν εξακολουθεί η κοινωνία να θεωρεί φυσιολογικό: Αυτό το παιδί είναι πολύ καλό στα μαθηματικά, αγόρι. Αυτό είναι πολύ καλό στο φιλολογικά, κορίτσι. Αυτό το θεωρούν φυσιολογικό, το λένε, ακόμα και οι καθηγητές. Και μετά λέμε γιατί δεν έχουμε γυναίκες στην πληροφορική. Τι περιέργο!
- Και κλείνω αγαπητοί φίλοι με το μακροπρόθεσμο και είναι κοινωνικό και ας μου επιτραπεί κατ΄εξοχήν πολιτικό με την αυθεντική έννοια του όρου πολιτικό:
Όταν βλέπουμε ένα παιδάκι δύο χρονών και αυθόρμητα χωρίς να το σκεφτούμε λέμε τι καλό και έξυπνο παιδάκι το αγοράκι και τι καλό και όμορφο παιδάκι το κοριτσάκι, τότε το πρόβλημα δεν θα λυθεί ποτέ. Αυτό νομίζω είναι η πολιτική διάσταση του ζητήματος.
Σας ευχαριστώ πολύ. Εύχομαι κάθε επιτυχία!"
Αν κρατούσα ένα σημείο από τον χαιρετισμό αυτό, επιτρέψτε μου να σημειώσω πως θα ήταν το εξής: "Πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσουμε ότι η κουβέντα περί ισότητας, προσωπικά τη θεωρώ και λίγο ξεπερασμένη. Οι γυναίκες είναι καλύτερες. Αυτή είναι η πραγματικότητα.".
Ελπίζω να το καταλάβουν πρώτα και κύρια οι ίδιες οι γυναίκες και να διεκδικήσουν στην πράξη αυτά που δικαιούνται. Αν μη τι άλλο, αυτό θα οδηγήσει σε μια καλύτερη κοινωνία για όλους.
