Στον Πατέρα του Απόστολου Γκανά - #TolisLovedMaria

Αγαπητέ Κύριε Γκανά,

Δεν είχα μέχρι σήμερα την τιμή να σας γνωρίσω. Όπως δεν είχα την πολύ μεγάλη τιμή να γνωρίσω και τον Τόλη "από κοντά", όμως μαζί με χιλιάδες άλλους που επικοινωνούσαμε μαζί του στα κοινωνικά δίκτυα νιώθουμε ότι τον ξέρουμε πάρα πολύ καλά, ότι ήταν ένας καλός φίλος.

Πρέπει να είστε πολύ σπουδαίος άνθρωπος, Κύριε Γκανά. Πολύ σπουδαίος άνθρωπος σίγουρα ήταν και η μητέρα του Τόλη, δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά ότι ο γιος σας ήταν ένας τόσο πολύ αξιόλογος άνθρωπος.

Ο φόβος είναι το πιο ανθρώπινο συναίσθημα. Ο φόβος του θανάτου, από καταβολής κόσμου καθορίζει ίσως την εξέλιξη του πολιτισμού μας. Όλοι οι άνθρωποι φοβούνται, απλώς πολλοί δεν έχουν το θάρρος να το παραδεχτούν. 

Ο Τόλης, όπως με παρρησία το έλεγε, φοβόταν. Όπως φοβόμαστε όλοι μας. Έκανε όμως κάτι μαγικό, κάτι που ελάχιστοι άλλοι έχουν καταφέρει: Μπροστά στο φόβο έμεινε δυνατός, έμεινε εκφραστής του ορθού λόγου. Ούτε το έβαλε στα πόδια ούτε βρήκε καταφύγιο σε κάθε λογής υπερβολές. Πραγματικά σπάνιο παράδειγμα. Δεν τράπηκε σε φυγή. Έμεινε και πάλεψε μέχρι τέλους, με το κεφάλι ψηλά.

Καταλαβαίνω ότι ο πόνος είναι αβάσταχτος και η απώλεια αυτή δεν θα ξεπεραστεί ποτέ. Αν κάποτε όμως φτάσουν αυτές οι γραμμές στην αντίληψή σας Κύριε Γκανά, επιτρέψτε μου με σεβασμό μεγάλο να σας πω ότι πρέπει να είστε πολύ, πάρα, πάρα πολύ υπερήφανος για τον Τόλη. 

Ένα παιδί μόλις 30 ετών, κατάφερε με το ίδιο του το παράδειγμα να διδάξει αμέτρητους συνανθρώπους του σε όλον τον κόσμο το αληθινό νόημα της ζωής: Ότι η αγάπη νικάει το θάνατο.

Όλοι εμείς που διδαχτήκαμε με το παράδειγμά του θα τον θυμόμαστε για πάντα και θα προσπαθούμε να του μοιάσουμε. 

Με τα θερμότερα συλλυπητήριά μου,

Δημήτρης Τσίγκος

Η απώλεια, η οικογένεια, οι φίλοι και το δέον γενέσθαι

Δύσκολα μπορώ να βρώ λέξεις να περιγράψω πόσο άσχημη χρονιά ήταν για μένα το 2011. Σίγουρα η χειρότερη που έχω ζήσει ποτέ και πιθανότατα η χειρότερη της ζωής μου. Η απρόσμενη απώλεια της μητέρας μου παραμένει κάτι που αδυνατώ να επεξεργαστώ και πολύ περισσότερο να αποδεχτώ. Εύλογα λοιπόν κάτι με σπρώχνει να θέλω να στείλω το 2011 "στον αγύριστο".

Ίσως όμως και να μην είναι έτσι. Ίσως τα πάντα, ή τουλάχιστον τα σημαντικά, να συμβαίνουν για κάποιο λόγο. Ίσως και ο θάνατος να είναι απλά ένα κομμάτι της ζωής. Σίγουρα πάντως, η επαφή αυτή με το μη-αναστρέψιμο πέρα από την απέραντη θλίψη προσφέρει και κάποιες πολύ διδακτικές πλευρές.

Πρώτα απ'όλα η οικογένεια. Δεν μπορώ να πω πολλά, δεν έχω τη δυνατότητα να πω πολλά, η δύναμη των συναισθημάτων αλληλοϋποστήριξης στην οικογένεια υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητές μου να τις περιγράψω. Οι - απολύτως απίστευτες και εξωπραγματικές - αναλαμπές του πατέρα μου, η ακλόνητη στήριξη από και προς τον αδερφό μου, η ειλικρίνεια και η αγνότητα των συναισθημάτων από τους θείους, τα ξαδέρφια, αυτό που συνηθίσουμε να λέμε "το σόι", ήταν & είναι για μένα μια εκπληκτική εμπειρία. Ένας λόγος που αξίζει κανείς να ζει.

Μετά, οι φίλοι. Από διάφορους κύκλους, από πολλά στάδια της ζωής. Το σχολείο, το πανεπιστήμιο, την εργασία, τις κοινωνικές δραστηριότητες, από το εξωτερικό. Στήριξη αγνή. Ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη που αξίζει περισσότερο απ'όλον τον πλούτο του κόσμου, όπως έγραψα τότε. Ένα τηλεφώνημα που παίρνει αξία ασύλληπτη. 

Τελικά, στις οριακές αυτές συνθήκες, όταν ο ορθός λόγος καταρρέει και μόνο η αγάπη μπορεί να σε βγάλει από το αδιέξοδο, καταλαβαίνεις πόσο ανίσχυρος είσαι και πόσο μεγάλη ανάγκη είναι η κοινωνία, οι σχέσεις των ανθρώπων, σε όλα τα επίπεδα.

Δεν έχει νόημα να ζει κανείς μόνος. Ο Φράνσις Μπέικον το είχε πει σωστά: «Όποιος είναι ευχαριστημένος από τη μοναχικότητα είναι άγριο θηρίο, ή Θεός». Η απώλεια σε φτάνει στην απόλυτη μοναξιά και εκεί ανακαλύπτεις τη μαγεία, τη δύναμη των σχέσεων, της κοινωνίας, της συλλογικότητας. Σε βάση απόλυτης ειλικρίνειας και ανιδιοτέλειας.

Βιώνοντας τα παραπάνω, έρχεσαι πιο κοντά στο νόημα της ζωής. Βλέπεις πως αφού όλα είναι ανούσια και το τέλος προδιαγεγραμμένο, το μόνο που έχει αξία είναι να πράττεις το δέον γενέσθαι. Όσο για την αδικία που κυριαρχεί γύρω μας, ξεπερνιέται με την πανίσχυρη φράση του Μενάνδρου: Άγει προς φως την αλήθειαν χρόνος.

Κάποια στιγμή ελπίζω να βρω τη δύναμη για να συγκροτήσω την σκέψη μου και να γράψω τον χαιρετισμό μου. Χαιρετισμό παντοτινό, με πίστη, λόγο και αγάπη. 

Μέχρι τότε, η μόνη υπόσχεση που μπορώ να δώσω είναι η δημιουργία του "Ιδρύματος Ελληνικής Φιλολογίας Ελένη Μπουγιατιώτου" το οποίο αφενός θα συνεχίσει επί της ουσίας το έργο της στην Ελληνική Φιλολογία, στην οποία αφιέρωσε τη ζωή της, αφετέρου διαχρονικά θα πραγματώνει τη φράση που μου είχε πει, ότι μόνο οι νεκροί πεθαίνουνε όταν τους λησμονούμε.