Γιατί ψήφισα ΚΚΕ στις εκλογές της 21ης Μαΐου

Από το 2012 και μετά έχω υιοθετήσει τη συνήθεια να δημοσιεύω τις σκέψεις μου για τις εκλογές, όποτε αυτές συμβαίνουν, εξηγώντας παράλληλα το σκεπτικό που με οδηγεί στην εκάστοτε απόφαση μου. Έχοντας πλήρη επίγνωση πως είναι μικρός ο αριθμός των αναγνωστών του ιστολογίου μου και πως πιθανότατα κανείς δεν θα επηρεαστεί από το σχετικό μου άρθρο, έχω καταλήξει πως ο κύριος λόγος που το κάνω αυτό είναι εσωτερικός. Με βοηθά να βάλω τις σκέψεις μου σε τάξη ενώ η δημοσιοποίησή τους επιβάλλει να σκεφτώ σοβαρά και, όσο γίνεται, απαλλαγμένος από συναίσθημα και πολιτικά πάθη.

Θέλω να σημειώσω πως ο Ray Dalio, ένας από τους πιο πετυχημένους επιχειρηματίες και συγγραφείς της εποχής μας, στο μνημειώδες έργο του 'Principles' προτείνει κάτι αντίστοιχο για οποιαδήποτε απόφαση λαμβάνει κανείς: Να σημειώνει τις αρχές βάσει των οποίων αποφάσισε, ούτως ώστε να καταλαβαίνει τον εαυτό του, να τον καταλαβαίνουν οι γύρω του και, το σημαντικότερο, να βελτιώνει την ποιότητά των αποφάσεων του στο βάθος του χρόνου.

Έτσι λοιπόν σε αυτό το πρόσφατο άρθρο ενημέρωσα για την απόφασή μου να ψηφίσω το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Όπως έγραφα χαρακτηριστικά, ένας βασικός λόγος που βρίσκεται πίσω από την απόφαση αυτή είναι πως το ΚΚΕ έχει μείνει η μόνη πραγματικά οργανωμένη και ιδεολογική πολιτική δύναμη με τη δυνατότητα να αντισταθεί πραγματικά σε μια πιθανή εκτροπή που μπορεί να συμβεί το επόμενο διάστημα. Με λίγα λόγια, αν τα πράγματα στραβώσουν πολύ, το ΚΚΕ θα είναι μια από τις τελευταίες ελπίδες του ελληνικού λαού.

Κάποιος θα μπορούσε να σημειώσει πως ο κίνδυνος της εκτροπής είναι μικρός ή και ανύπαρκτος. Δυστυχώς όμως δεν είναι καθόλου. Η ομάδα που κατέχει τους θεσμούς στη χώρα μας, η οποία μόλις υπερψηφίστηκε από περισσότερο του 40% του εκλογικού σώματος, δεν δίστασε καθόλου να παρακολουθεί παράνομα κορυφαία μέλη της, ακόμα και τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων. Ας αναρωτηθεί κανείς για τα συναισθήματα που θα αναπτύσσονται όταν συναντιόνται αυτοί οι άνθρωποι, χαμογελούν, κάνουν χειραψίες και κοιτάζονται στα μάτια, ενώ ξέρουν ότι ο προϊστάμενος τους είχε πλήρη πρόσβαση στις προσωπικές τους επικοινωνίες. Αν δεν είναι αυτό εκτροπή, τότε τι είναι;

Αν δεν είναι εκτροπή όσα συνέβησαν στην οικογένεια Ινδαρέ, χωρίς ποτέ να ζητηθεί μια επίσημη δημόσια συγγνώμη, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή η εργαλειοποίηση της πανδημίας για την πλήρη καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή το γεγονός ότι για το σκάνδαλο Novartis εν τελεί διώχθηκαν οι λειτουργοί που το ερευνούσαν, τότε τι είναι; Αν δεν είναι εκτροπή ότι δικάστηκε και καταδικάστηκε ο μόνος υπουργός που επιχείρησε να υποχρεώσει την ολιγαρχία να πληρώσει για την κατοχή των μέσων ενημέρωσης, τότε τι είναι; Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς και γνωστός σε όλους. Η εκτροπή συμβαίνει ήδη και είναι απολύτως δικαιολογημένος ο φόβος ότι θα συνεχιστεί και ότι θα λάβει ενδεχομένως ακόμα πιο άγριες μορφές.

Σε αυτές τις συνθήκες εκτροπής, όπως άλλωστε και σε παρόμοιες στο παρελθόν, το ΚΚΕ παραμένει το μοναδικό πολιτικό κόμμα το οποίο έχει κινηματικά χαρακτηριστικά, οργανώσεις βάσεις και ιδεολογική τοποθέτηση στα ζητήματα. Συμφωνώ σε όλα μαζί του; Βεβαίως και όχι. Το έχω κριτικάρει έντονα στο παρελθόν; Ναι, πολύ έντονα μάλιστα και θα συνεχίσω να το κάνω όποτε νομίζω πως πρέπει. Με έχει απογοητεύσει με την πολιτική του; Πολλές φορές, πρώτα και κύρια από την ατολμία του να προωθήσει τη συνεργατική/συνεταιριστική οικονομία, ιδιαίτερα σε τομείς αιχμής όπως η υψηλή τεχνολογία.

Κοιτώντας όμως το ΚΚΕ και συγκρίνοντας το με τα κόμματα δίπλα του, τα οποία όλα είναι αρχηγικά και με πολύ θολή ιδεολογική τοποθέτηση, η απόφαση είναι ξεκάθαρη. Η επιλογή της στήριξής του ήταν μονόδρομος και είμαι υπερήφανος που την έκανα, που πρώτη φορά βρέθηκα στις γραμμές του κόμματος. Από 'κει και πέρα, το προνόμιο του να αποκαλούμαι κομμουνιστής, δεν το έχω ακόμα κατακτήσει. Ίσως και να μην το καταφέρω ποτέ, ίσως πάλι και το μέλλον να επιφυλάσσει εκπλήξεις. 

Το μόνο σίγουρο είναι πως στην εποχή που ο Μακιαβέλι συναντά τον Όργουελ και από κοινού "παίζουν τα ρέστα τους" για τη χειραγώγηση της 'κοινής γνώμης' στη μικρή μας χώρα (με εντυπωσιακά αποτελεσματικό τρόπο, όπως διαπιστώσαμε), το ΚΚΕ, όσες διαφωνίες κι αν έχει ίσως κάποιος με αυτό, παραμένει το μοναδικό σημείο αναφοράς για όποιον θέλει να είναι με τους 'πολλούς'. 

Ήρθε η ώρα της συμμετοχής

 Μια ματιά στα στατιστικά των εκλογών βγάζει το εξής εκπληκτικό: 

- 2004 Ψήφισαν 7.573.368

- 2019 Ψήφισαν 5.769.644

Η παρακμή της χώρας ξεκάθαρη σε δυο γραμμές. 

Ψηφίζουμε μαζικα στις εκλογές που έρχονται, ό,τι πιστεύει καθένας. Ψηφίζουμε όμως!

Εγώ θα ψηφίσω το Βολτ με σκεπτικό που έχω εξηγήσει. Έχει όμως επιλογές για όλα: δεξιούς, κεντρώους, αριστερούς, κομμουνιστές. φιλελεύθερους, συντηρητικούς, ευρωπαϊστές, διεθνιστές, εθνικιστές, πατριωτικά κόμματα, προσωποπαγή κόμματα, τα πάντα όλα υπάρχουν. Ψάξτε τα! 

Σίγουρα βρίσκω αδιανόητο να ψηφίσει κανείς κόμματα που θα έπρεπε να είναι εκτός νόμου (τα γνωστά δυο «μιζοκόμματα»), κόμματα που δεν ξέρουν τι προτείνουν και κόμματα που …δεν θέλουν να κυβερνήσουν (αν κερδίσουν, θα το θεωρήσουν προβοκάτσια και ο νοών νοείτω). 

Επιλογές όμως υπάρχουν. Συμμετέχουμε μαζικά και στέλνουμε σπίτι τους όσους κρατούν τη χώρα στην περίοδο των κοτζαμπάσηδων — διότι εκεί είμαστε ακόμα. 

Τα μπάζα της μεταπολίτευσης πρέπει επιτέλους να πάνε στη χωματερή της ιστορίας. 

Όχι στο 'νομικό μπλόκο' στο 'μόρφωμα Κασιδιάρη'

Τον Δεκέμβριο του 2013, την επαύριο της επαίσχυντης δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, ουδείς πια μπορούσε να υποκριθεί ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι παρά μια εγκληματική οργάνωση με μανδύα πολιτικού κόμματος. Τότε ήρθε στη Βουλή των Ελλήνων πρόταση νόμου για τη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης του νεοναζιστικού μορφώματος, η οποία και εγκρίθηκε με τεράστια πλειοψηφία. 

Μεγάλη έκπληξη τότε αποτέλεσε η διαφοροποίηση ενός εθνικού ήρωα, του Μανώλη Γλέζου. Είχε πει τότε ο μεγάλος αυτός αγωνιστής:

 "Δεν μπορώ να αποστώ από τις αρχές μου. Τους σταυρωτήδες των χριστιανικών αρχών, τους διαστρεβλωτές των Αρχαίων Ελλήνων και όλους αυτούς που θέλησαν να διαβρώσουν την ελληνική κοινωνία, δεν τους πολεμάμε με αποφάσεις, αλλά πολιτικά. Δεν τους πολεμάμε όπως αυτοί επιδιώκουν".

Ο Μανώλης Γλέζος στο Πολυτεχνείο, ηλικιωμένος και υπό βροχή, τον Νοέμβρη 2017

Ο Γλέζος πριν τρία χρόνια περίπου πέρασε στην αιωνιότητα. Εμείς πάντοτε θα τον θυμόμαστε και, αντιλαμβανόμενοι εαυτούς ως πολιτικά παιδιά και εγγόνια του, δεν μπορούμε παρά να υποστηρίξουμε και πάλι την παραπάνω άποψή του, τώρα που τίθεται το ζήτημα του 'μπλοκαρίσματος' της καθόδου στις εκλογές του 'μορφώματος Κασιδιάρη'.  

Το υποτιθέμενο αυτό μπλόκο όχι μόνο θα είναι αναποτελεσματικό, αφού όπως σωστά έλεγε ο Γλέζος τον φασισμό μόνο πολιτικά (και κινηματικά) μπορείς να τον κερδίσεις, αλλά πολύ χειρότερα θα αποτελέσει (και αυτό, όπως παλιότερα η διακοπή χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής) ένα πολύ κακό προηγούμενο.

Εύκολα πια αν φοβάται το κατεστημένο την εκλογική άνοδο ενός πολιτικού σχηματισμού, θα μπορεί να κατασκευάζει αδικήματα, να καταδικάζει τους 'ενόχους' και να αποκλείει έτσι από τις σχετικές διαδικασίες όποιον θεωρεί επίφοβο.

Αναρωτιόταν πρόσφατα πολιτικός του κυβερνώντος κόμματος: "Αν κάποιος είναι καταδικασμένος για ένα αδίκημα, είναι δυνατόν να μπορεί να κατεβαίνει στις εκλογές;". Η απάντηση είναι 'ξεκάθαρα ΝΑΙ'. Η στέρηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι είναι ένα απολύτως ακραίο μέτρο και πρέπει να εξασκείται με φειδώ αλλά και με χρήση πολλαπλών δικλείδων ασφαλείας.

Διαφορετικά, φοβάμαι, δεν θα αργήσει η στιγμή που κομμουνιστές, αναρχικοί, ακόμα και φιλελεύθεροι θα αποκλειστούν από μελλοντικές εκλογές, εννοείται και από κρατική χρηματοδότηση, επειδή η φανερή ή και η 'αφανής' ηγεσία τους θα έχει καταδικαστεί από την 'ανεξάρτητη' δικαιοσύνη για κάποιο αδίκημα.

Όχι λοιπόν: «Το φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον, δε θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον». Στις πλατείες, στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς, οπουδήποτε. Όχι με δικαστικά μπλόκα αλλά στην ίδια τη δημόσια σφαίρα. Η συζητούμενη απόφαση απλώς θα οπλίσει το χέρι μελλοντικών, (ακόμα περισσότερο) απολυταρχικών καθεστώτων για να πολεμήσουν τους προοδευτικούς τους αντιπάλους.

Κλείνοντας πρέπει να επαναληφθεί μια άποψη που συχνά έχει εκφραστεί σε αυτό το βήμα: Εκκρεμεί μια σοβαρή συζήτηση για την Χρυσή Αυγή. Ποιος την χρηματοδότησε; Για ποιο λόγο; Τίνος και ποιες ανάγκες εξυπηρετούσε; Ας επικεντρωθούμε στις απαντήσεις που ζητούνται και ας αφήσουμε τα 'νομοθετικά νταηλίκια' που βάζουν βόμβα στα θεμέλια της - ούτως ή άλλως, βαρέως υπολειτουργούσας - δημοκρατίας μας.

Εμβολιαστική ορθοδοξία

Διαβάσαμε χθες στον διεθνή τύπο πως και η Ιταλία αποφάσισε να μην επιτρέπει σε ανθρώπους κάτω των 60 ετών να εμβολιάζονται εναντίον του νέου κορωνοϊού με το εμβόλιο της AstraZeneca, με την κυβέρνηση της χώρας να παραδέχεται ότι "έχει δημιουργηθεί σύγχυση".  

Εδώ θα βρείτε το σχετικό άρθρο: Italy's Draghi urges no vaccine let up, signals AstraZeneca U-turn

Όπως θα δείτε στο άρθρο, ο ίδιος ο Mario Draghi αποφάσισε να μην κάνει τη δεύτερη δόση με το AstraZeneca αλλά να το αντικαταστήσει με άλλο εμβόλιο. Συγκεκριμένα το παραπάνω άρθρο λέει:

Draghi, who is 73, said he himself would be getting a different type of vaccine next week after tests showed that he had developed a low number of antibodies when he had received an initial AstraZeneca shot in March. "Mixing doses is safe," he said, but health authorities would be flexible.

Δίκαια λοιπόν θα αναρωτηθεί κάποιος: Είναι 'ψεκασμένος' ο super-Mario της Ευρωπαϊκής οικονομίας; Νομίζω τον ξέρουμε για ακραία περίπτωση τεχνοκράτη και ρεαλιστική.

Στον ελληνικό - και όχι μόνο - δημόσιο διάλογο όμως εάν πριν μερικές ημέρες υποστήριζε κανείς ότι έκανε ο Ιταλός πρωθυπουργός σίγουρα θα χαρακτηριζόταν 'ψεκασμένος', με μεγάλη ευκολία μάλιστα και, το χειρότερο, θα γινόταν το τέλειο υποψήφιο θύμα μιας δολοφονίας χαρακτήρα.

Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Όπως γνωρίζουμε όλοι, ο δρόμος προς την κόλαση είναι πολύ συχνά στρωμένος με καλές προθέσεις. Η εμβολιαστική ορθοδοξία προτάσσεται ως μια μορφή πατριωτισμού ή έστω ως κοινωνικό καθήκον. Δημιουργείται όμως ένα πολύ κακό προηγούμενο καθώς η αμφισβήτηση και η αμφιβολία συγκροτούν τη μήτρα της προόδου - διαφορετικά, αντί για εμβόλια θα ελπίζαμε ακόμα σε προσευχές και ψαλμωδίες.

Την "επόμενη μέρα" θα πρέπει να γίνει μια πολύ σοβαρή συζήτηση: Δεν μπορεί να συζητάμε για επιστημονικά θέματα με όρους δογματισμού και ειδωλολατρίας.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, έχω κάνει πρώτη δόση Άστρα αρχές Μαϊου και την επόμενη βδομάδα θα κάνω τη δεύτερη. Προτρέπω τους πάντες να εμβολιαστούν το συντομότερο, με όποιο εμβόλιο μπορούν. Θυμώνω πολύ όμως με τον δογματισμό που έχει αναδυθεί και τη δολοφονία χαρακτήρα που συντελείται σε όποιον τολμά να διατυπώσει κάποια αμφιβολία ή έστω κάποια ερωτηματικά.

Όπως και με πολλές πτυχές της διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού, έχουν γεννηθεί πολλά και ιδιαίτερα εύλογα ερωτηματικά και ανησυχίες για την έλλειψη δημοκρατικών αντανακλαστικών στις δυτικές κοινωνίες, με την Ελλάδα να αποτελεί μια ακραία περίπτωση της παραπάνω νοσηρής κατάστασης.

Τρεις αφηγήσεις και κάποιες σκέψεις

Είχα την πολύ μεγάλη χαρά τις προάλλες να συναντήσω έναν συντοπίτη μου που διανύει αισίως τη δέκατη (ναι, τη 10η) δεκαετία της ζωής του. Ένας άνθρωπος ευτυχής και πλήρης που το ταξίδι της ζωής του είχε και μάκρος και νόημα.

 

Κάθισα μαζί του για λίγο, ίσως για δέκα ή δεκαπέντε λεπτά και, όπως ήταν μάλλον αναπόφευκτο, γρήγορα τα λόγια του πήγαν στα ταραγμένα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου όπως και στις μαύρες δεκαετίες που τα ακολούθησαν.

Μπόρεσα, με πολλή συγκίνηση, να συγκρατήσω τρεις διαφορετικές αφηγήσεις:

Αφήγηση πρώτη - Ο παππούς

Αναφέρθηκε ο ηλικιωμένος συνομιλητής μου στον παππού μου, Βασίλη Τσίγκο, γνωστό ως "Μπουράτση" στον Ασπρόπυργο και ως "Θρία" στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Του είχε κάνει εντύπωση ένας λόγος που είχε βγάλει ο παππούς σε ένα σώμα ανταρτών τον χειμώνα του '43 όπου έλεγε "θα κερδίσουμε παιδιά, δυστυχώς όμως δεν θα είμαστε όλοι εκεί για να το γιορτάσουμε".

Είχε δυστυχώς δίκιο, ο παππούς μου, σημείωσε ο συνομιλητής μου, καθώς ο πρωτότοκος γιος του, ο Δημήτρης Τσίγκος, έπεσε νεκρός στις 25/7/1944 δολοφονημένος άγρια από ελληνόφωνους ναζί. Είπε ακόμα ότι, τον χειμώνα του '44 που τον είχε συναντήσει στο κρυσφήγετό του, τότε που οι Άγγλοι έγραφαν μια μαύρη σελίδα στην ιστορία τους συμμαχώντας με τους ελληνόφωνους ναζί, πόσο εντύπωση του είχαν κάνει οι συμβουλές του. "Να διαβάζεις μεγαλοφώνως", του έλεγε, "για να λυθεί η γλώσσα σου". 

Αφήγηση δεύτερη - Η αδικία

Μου είπε στη συνέχεια ότι το 1949 τον είχαν πάρει φαντάρο και ήταν στην Τρίπολη νεοσύλλεκτος. Πολύ νωρίς το πρωί, αξημέρωτα, ήταν ακόμα στον θάλαμο και άκουγαν ριπές. "Γίνεται βολή", τους έλεγαν, "μην ανησυχείτε". Εκεί, η φωνή του ηλικιωμένου έσπασε και μου είπε "όμως δεν έκαναν βολή. Σκότωναν τους αντάρτες που είχαν φυλακή". Στη συνέχεια μου μίλησε για έναν φίλο του που ήταν στον "λόχο επιδείξεων" και του είχε περιγράψει την εξής ασύλληπτη σκηνή: "Οι φαντάροι που καλούνταν να πραγματοποιήσουν τις εκτελέσεις, είχαν πλήρη επίγνωση της αδικίας και είχαν φτάσει στα όρια της παράνοιας. Η κατάσταση ήταν έκρυθμη. Ο αξιωματικός για να τους ηρεμίσει και να απαλύνει κάπως τον πόνο τους είπε το εξής: "Δεν είναι δικιά μας αμαρτία παιδιά, που τους σκοτώνουμε. Είναι αμαρτία εκείνων που μας δίνουν τις εντολές". 

Κάτι μέσα μου θέλει να πει πως ο αξιωματικός είχε δίκιο και να τους συγχωρέσω. Μετά όμως θυμάμαι πως ακριβώς αυτή ήταν η δικαιολογία που είπαν και οι χειρότεροι βασανιστές στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης:

Κανείς δεν έφταιγε, απλώς εκτελούσαν διαταγές άνωθεν. 

Είναι όμως έτσι τελικά; Θα ήταν μια πράξη ηρωϊσμού να αρνηθείς να εκτελέσεις μια αισχρή εντολή, είτε μιλάς γερμανικά ή ελληνικά. Ας μην έχουμε την απαίτηση όμως να συμβαίνουν συχνά οι πράξεις ηρωϊσμού. Πάντα φαίνεται πιο εύκολο εκ των υστέρων.

Αφήγηση τρίτη - Ένα απλό συμπέρασμα

"Όποιος πολέμησε τον Γερμανό, πήγε φυλακή", είπε ο ηλικιωμένος. Αντίθετα, "οποιος συνεργάστηκε με τον Γερμανό, μετά βρέθηκε να κάνει κουμάντο, πράγμα που ήταν πολύ, πάρα πολύ άδικο". Με πολύ απλά λόγια αυτός ο παππούς από τον Ασπρόπυργο περιέγραψε τι έγινε στην Ελλάδα τις μαύρες δεκαετίες του '50 και του '60. Μια πλήρης αντιστροφή της ιστορίας, όπου οι νικητές μετατράπηκαν σε ηττημένους και οι ηττημένοι και νικητές. 

"Σκοτώσανε κόσμο και οι αντάρτες", μου είπε στη συνέχεια. "Αυτό ήταν κακό", είπε χωρίς να αφήνει περιθώριο για παρερμηνείες. "Πρέπει όμως κανείς να ψάξει να δει, γιατί τον σκοτώσανε κάποιον. Σου το λέω εγώ, όσους ξέρω, κάτι σοβαρό είχανε κάνει". 

Δεν μπορούσε να ειπωθεί πιο απλά. Ο λαός διψούσε για εκδίκηση, τα εγκλήματα ήταν πολλά. Εκτελέσεις των ναζί και των συνεργατών τους μετά τον πόλεμο έγιναν μαζικά, σε όλη την Ευρώπη. Έγιναν και στην Ελλάδα. Έπρεπε οι αγωνιστές να την βρουν τη δύναμη και να καταλάβουν πως η ποινή του θανάτου επιδεινώνει περαιτέρω μια ήδη άσχημη κατάσταση. Δεν το έκαναν, ήταν ιστορικό λάθος. 

Ας μην γελιόμαστε όμως: Οι εκτελέσεις των ελληνόφωνων ναζί δεν ήταν πολιτικές δολοφονίες, ήταν πράξεις ηρωικές, ήταν απονομή δικαιοσύνης. Καλύτερο θα ήταν να μην έχουν γίνει. Να είχαν συλληφθεί οι εγκληματίες αυτοί, να είχαν φυλακιστεί ισόβια ώστε να μάθαιναν και οι επόμενες γενιές για τα φρικτά εγκλήματά τους. Στην Ελλάδα βέβαια, κάποιοι εκτελέστηκαν και, όσοι γλύτωσαν, που ήταν πολλοί, με την ανίερη υποστήριξη Άγγλων και Αμερικάνων βρέθηκαν στην εξουσία. Αυτό λέει η ιστορία.

Ήταν πραγματικά τύχη αγαθή που βρέθηκα μαζί με αυτόν τον ηλικιωμένο και μου έμαθε τόσα πολλά. Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας ξεκίνησε εκείνα τα χρόνια και συνεχίστηκε για δεκαετίες. Ίσως σε κάποιες μορφές να συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ήταν τότε που το σύστημα εξουσίας αποφάσισε την αλήθεια να τη βαφτίσει ψέμα και το ψέμα να το πει αλήθεια. Ευτυχώς όμως, εκτός από τα χιλιάδες τεκμήρια και ντοκουμέντα, υπάρχει και ζωντανή, λαϊκή ιστορική μνήμη.

Ιστορική μνήμη που μας δίνει ένα μεγάλο δίδαγμα: Πρέπει να συγχωρήσουμε αλλά δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Διότι αν ξεχάσουμε, θα τα ξαναζήσουμε.

Μέσα Κοινωνική Δικτύωσης ή Αντικοινωνικά Μέσα Απομόνωσης;

Η παρακάτω φωτογραφία είναι από τη δημόσια ανακοίνωση οικονομικών στοιχείων του Facebook για το έτος 2019. Έσοδα της τάξης των 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων (αναλυτικά στο: https://investor.fb.com/investor-news/press-release-details/2020/Facebook-Reports-Fourth-Quarter-and-Full-Year-2019-Results/default.aspx)

Οικονομικά αποτελέσματα Facebook 2019

Αναρωτιέμαι πόσοι από εσάς που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, αγαπητοί φίλοι, αντιλαμβάνεστε ότι, αφού δεν πληρώνετε, τότε μάλλον το προϊόν είστε εσείς.

Ναι, κάτι σε σπρώχνει να μπαίνεις στο Facebook όλο και πιο συχνά. Εσένα, και πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια άλλους ανθρώπους. Έχει σχεδιαστεί για να είναι εθιστικό (το λένε πιο ευγενικά: “increased user engagement”). Αυτό βεβαίως, οδηγεί οποιονδήποτε θέλει να διαφημίσει οτιδήποτε, να το κάνει εδώ (και πιστέψτε με, είναι πολύ αποτελεσματικό). Το παραπάνω ασύλληπτο ποσό εσόδων έρχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη διαφήμιση.

Το γεγονός λοιπόν ότι καθένας μας κάνει ότι μπορεί για να τραβήξει την προσοχή των άλλων, είναι το νερό που κινεί τον μύλο αυτής της μηχανής, η οποία παράγει 70.000.000.000 δολάρια ετησίως.

Τα πράγματα όμως είναι πολύ χειρότερα. Το Facebook ξέρει τα πάντα για σένα. Ξέρει που είσαι οποιαδήποτε στιγμή. Ξέρει τι σκέφτεσαι. Ξέρει τι σου αρέσει, τι σε ενθουσιάζει και τι σε εκνευρίζει. Ξέρει την ιδεολογία σου, τόσο την πραγματική όσο και αυτήν που θέλεις οι άλλοι να νομίζουν για σένα. Ξέρει με ποιαν ή με ποιον είσαι ερωτευμένος/η. Ξέρει την προσωπική ζωή σου, όπως κανένας άλλος. Το πλέον τρομακτικό είναι ότι σε ξέρει (πολύ) καλύτερα απ´ όσο εσύ ξέρεις τον ίδιο σου τον εαυτό - και αυτή η φράση δεν έχει το παραμικρό στοιχείο υπερβολής.

«Και που είναι το κακό;», ίσως αναρωτηθεί κάποιος. Το κακό είναι πως το Facebook (όπως και οι υπόλοιποι «GAFAM» - Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft) μας ξέρει τόσο καλά που μπορεί όχι μόνο να μας κατευθύνει απολύτως σε οποιαδήποτε απόφαση κληθούμε να πάρουμε αλλά να έχουμε επιπλέον την ψευδαίσθηση της ελεύθερης βούλησης.

Ελπίζω η κυβέρνηση των ΗΠΑ ή η ΕΕ να διασπάσουν τις GAFAM ή να θεσπίσουν ένα αυστηρότατο κανονιστικό πλαίσιο για τη λειτουργία τους ή ακόμα και να τις εθνικοποιήσουν. Το μόνο βέβαιο είναι πως η παρούσα κατάσταση είναι απολύτως μη βιώσιμη. Το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης (δηλαδή ότι πιο θεμελιώδες) είναι ήδη βάναυσα καταπατημένο. Δεν χωρά καμία αμφιβολία πως το διακύβευμα υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες διαχείρισης οποιουδήποτε πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης.

Ξέρω ότι σε πολλούς τα παραπάνω θα φανούν υπερβολικά. Πιστέψτε όμως, δεν είναι καθόλου. Ο συνδυασμός των (λεγόμενων) κοινωνικών δικτύων με τα smartphones και την τεχνητή νοημοσύνη έχουν δημιουργήσει μια πανίσχυρη δύναμη η οποία είναι αδιανόητο να μην βρίσκεται υπό κρατικό / κοινωνικό έλεγχο. Φοβάμαι πως το τίμημα που θα πληρώσουμε όλοι θα είναι βαρύτατο.

Τι μπορεί να κάνει κάποιος λοιπόν; Πρώτα και κύρια να ξαναβρεί την ανθρώπινη διάσταση του. Να προτιμήσει έναν διάλογο από κοντά σε σχέση με έναν ηλεκτρονικό διάλογο. Να δώσει έμφαση στη μάθηση και στην τεχνογνωσία και όχι στην χρήση τυποποιημένων υπηρεσιών.

Αν δεν κάνουμε τα παραπάνω, τελικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα εξελιχθούν σε αντικοινωνικά μέσα απομόνωσης, κάτι που ήδη έχει αρχίσει να διαφαίνεται.

Παλιότερα λέγαμε κάποιοι «να μας χαρακτηρίζει αυτό που παράγουμε, όχι αυτό που καταναλώνουμε». Η αρχή αυτή ισχύει αυτούσια και στον ψηφιακό κόσμο. Ας σκεφτεί καθένας πως μπορεί να παράξει ψηφιακές υπηρεσίες και περιεχόμενο που θα εξυπηρετεί πρώτα τον ίδιο, τους φίλους του και την κοινωνία - όχι να είναι πρώτη ύλη για την παραγωγική μηχανή των GAFAM.

Σε οποιαδήποτε στιγμή στην ιστορία όταν κανείς ήταν μπερδεμένος την καλύτερη απάντηση την έβρισκε στις πηγές της γνώσης. Η βιβλιογραφία στα παραπάνω ζητήματα είναι τεράστια. Αναζητήστε την. Πολλοί θα εκπλαγείτε.

Συνταγματικά δικαιώματα και κορωνοϊός

Έγραψα πρόσφατα στο ιστολόγιο αυτό πως τα μέτρα προστασίας που ελήφθησαν για τον κορωνοϊό, αν και αμαφίβολα αναγκαία και αποτελεσματικά, ήταν ταυτόχρονα και μια πολύ κακή αρχή όσον αφορά την καταπάτηση των συνταγματικά καρτοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναφέρομαι πρώτα και κύρια στον περιορισμό της ελεύθερης μετακίνησης, που είναι κορυφαίο συνταγματικό δικαίωμα αλλά και δικαίωμα που απορρέει από τη συμμετοχή της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν κατάλαβα καλά, το συνταγματικό αυτό δικαίωμα ανεστάλη με κάποια υπουργική απόφαση ή πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Σκεπτόμενος το ζήτημα αυτό εκ νέου, αναρωτιέμαι κατά πόσον η σοβαρότητα του ζητήματος συμβαδίζει με τον τρόπο λήψης της εν λόγω απόφασης.

Επί παραδείγματι, που έχουν δημιουργηθεί τα ακόλουθα ερωτήματα:

• Δεν θα έπρεπε ο κ. Πρωθυπουργός να ενημερώσει την εθνική αντιπροσωπεία για το κρίσιμο ζήτημα που επέβαλλε την αναστολή διατάξεων του Συντάγματος;
• Δεν θα έρεπε να διεξαχθεί συζήτηση στην εθνική αντιπροσωπεία και η εν λόγω απόφαση να υπερψηφιστεί από αυξημένη πλειοψηφία δυο τρίτων ή τριών πέμπτων;
• Δεν θα έπρεπε η κα Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως επιβλέπουσα της λειτουργίας του πολιτεύματος να δώσει τη σύμφωνη γνώμη της;
• Αν μη τι άλλο, δεν θα έπρεπε να ερωτηθεί και να δώσει τη σύμφωνη γνώμη της η ηγεσία της δικαστικής εξουσίας, ο κ. Πρόεδρος του Αρείου Πάγου και ο κ. Πρόεδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας;

Δηλαδή, είναι δυνατόν η αναστολή ενός συνταγματικού δικαιώματος να γίνεται απλώς και μόνο με απόφαση της εκτελεστικής εξουσίας; 

Δεν είμαι ειδικός, οπότε απευθύνομαι στους ειδικούς νομικούς ρωτώντας τους για την πολιτική διάσταση του θέματος. Ως πολίτης όμως είμαι πολύ, πάρα πολύ ανήσυχος που μια τέτοιας βαρύτητας απόφαση ελήφθη από την εκτελεστική εξουσία δίχως μια διαδικασία σαν την παραπάνω. Εύλογα αυτό κάνει τους πολίτες να ανησυχούν ότι ενδεχομένως σε μελλοντική περίσταση μια κακοπροαίρετη εκτελεστική εξουσία δύναται να πράξει το ίδιο χωρίς να συντρέχουν πραγματικοί λόγοι όπως σήμερα και βασιζόμενη στο προηγούμενο να μην εφαρμόσει και τότε την πρέπουσα διαδικασία.

Υπενθυμίζω πως κάτι αντίστοιχο συνέβη το 2010 όταν η χώρα  βρέθηκε σε ένα νέο de facto καθεστώς με το μνημόνιο δίχως να συμβούν τα παραπάνω. Τι ακολούθησε; Ένας τραγικός διχασμός που έχει δηλητηριάσει τον λαό μας ανεπανόρθωτα. Η σχετική ευθύνη του Γ. Α. Παπανδρέου είναι βαρύτατη. Ομοίως βαρύτατη φαίνεται να είναι και η ευθύνη του Κυρ. Κ. Μητσοτάκη που επί δικής του προεδρίας της κυβερνήσεως ανεστάλησαν συνταγματικά δικαιώματα με μια απλή υπουργική απόφαση.

Τους δημοκρατικούς πολιτειακούς θεσμούς πρέπει να τους προσέχουμε ως κόρη οφθαλμού. Η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία δεν τα έχει πάει πολύ καλά με τη διάκριση των εξουσιών - το λέω με τον πιο ευγενικό δυνατό τρόπο. Ελπίζω ο ελληνικός λαός να αντιληφθεί την κρισιμότητα του ζητήματος και να πράξει αναλόγως.

Το τέρας, το brain drain και η δημοκρατία

“ Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει”

— Μάνος Χατζιδάκις

Τα γεγονότα της περασμένης Τετάρτης 18 Δεκεμβρίου με έχουν αφήσει εμβρόντητο, όπως θα έπρεπε να έχουν κάνει και σε κάθε δημοκρατικό πολίτη που αντιλήφθηκε τι συνέβη.

Δεν είναι τόσο το ίδιο το κρούσμα αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας, όσο αυτό που ακολούθησε. Είδαμε έκπληκτοι να δουλεύει μια πανίσχυρη μηχανή ολοκληρωτικής προπαγάνδας η οποία δεν δίστασε να διαλύσει των υπόληψη μιας ευυπόληπτης αστικής οικογένειας απλά και μόνο για να μην αμαυρωθεί το κυβερνητικό αφήγημα περί νόμου και τάξεως και να μην απομειωθεί στο παραμικρό το πολιτικό κεφάλαιο του κ. Πρωθυπουργού και του κ. Υπουργού Προστασίας του Πολίτη.

Καθώς από μια σειρά συμπτώσεων είμαι σε θέση να γνωρίζω τα πραγματικά γεγονότα, αυτό που συνέβη πάνω κάτω είναι το εξής:

- Η οικογένεια Ινδαρέ συμβαίνει να ζει δίπλα σε ένα κτήριο που συχνά καταλαμβάνεται από συμπολίτες μας που προσδιορίζονται ως αναρχικοί ή / και αντιεξουσιαστές.

- Κατά καιρούς η ελληνική αστυνομία επεμβαίνει και διαλύει την κατάληψη.

- Είναι σαφές δηλαδή ότι επιχείρηση σαν εκείνη της 18ης Δεκεμβρίου σίγουρα δεν συνέβη για πρώτη φορά και, πιθανότατα, ούτε και για τελευταία.

- Δεδομένου λοιπόν του ότι οι καταληψίες συχνά εκδιώκονται και μετά από λίγο επανέρχονται στο κτήριο, είναι πολύ λογικό ότι η γειτονική οικογένεια επιθυμεί να είναι αποστασιοποιημένη από την εν λόγω διαμάχη (καταληψιών - αστυνομίας), τόσο πολιτικά όσο και επιχειρησιακά.

- Αυτή η επιθυμία της οικογένειας (που κάνει ακριβώς ότι θα έκανε και ο συγγραφέας του άρθρου και πιθανότατα η πλειοψηφία των Ελλήνων) εκφράζεται μέσα από την τήρηση του νόμου, μέσα από την προστασία του συνταγματικά κατοχυρωμένου αγαθού του οικογενειακού ασύλου.

- Οι καταληψίες σεβάστηκαν το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτό δικαίωμα. Η ελληνική αστυνομία από την άλλη μεριά, όχι.

- Εκείνο το πρωί, οι αστυνομικοί ζήτησαν να διέλθουν μέσα από την παρακείμενη οικία. Η οικογένεια είπε πως για να το επιτρέψει αυτό, απαιτείται η γραπτή εντολή που ορίζει ο νόμος. Η εντολή δεν υπήρχε και οι αστυνομικοί αποχώρησαν.

- Μετά από λίγο η οικογένεια αντιλήφθηκε ότι οι αστυνομικοί ήταν στην ταράτσα τους. Όταν πήγε και τους ζήτησε να αποχωρήσουν, ως ήταν απόλυτο δικαίωμα της, τα όργανα της τάξεως δεν δίστασαν να τους σαπίσουν στο ξύλο και να τους συλλάβουν με κατασκευασμένες κατηγορίες δήθεν αντίστασης, επίθεσης και άλλων τέτοιων γραφικοτήτων.

- Όπως ακριβώς δηλαδή γινόταν επί δικτατορίας και στη διάρκεια των μαύρων δεκαετιών του '50 και του '60.

- Πολύ χειρότερα, όλη την επόμενη μέρα ταλαιπώρησαν απίστευτα τη συλληφθείσα οικογένεια τόσο μη παρέχοντας την αναγκαία περίθαλψη για τα τραύματα τους όσο και απαγορεύοντας και στη συνέχεια δυσχεραίνοντας ποικιλοτρόπως την επικοινωνία με τους δικηγόρους της.

- Κάπως έτσι φτάσαμε να αναρωτιόμαστε αν ζούμε στην Ελλάδα ή στη Χιλή, στην Αθήνα ή στο Σαντιάγκο.

Εκεί που την 'πάτησε' το σύστημα, εκεί που έγινε η τεράστια γκάφα που απεκάλυψε την αλήθεια, ήταν όταν μαθεύτηκε ποια ήταν η οικογένεια Ινδαρέ. Έτυχε λοιπόν να μιλάμε για μια αστική, μετριοπαθή οικογένεια, με λαμπρές επαγγελματικές, επιστημονικές και καλλιτεχνικές περγαμηνές και μακραίωνη ιστορία (πρόγονος της οικογένειας ήταν γνωστός αγωνιστής του '21).

Οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν έχουν πολλούς και ισχυρούς φίλους σε όλο το πολιτικό φάσμα. Έτσι ταχύτατα απλώθηκε ένα ισχυρότατο κύμα συμπαράστασης και πολυεπίπεδης υποστήριξης, που οδήγησε στην απελευθέρωση της οικογένειας την επόμενη μέρα και στη δημοσιοποίηση των στοιχείων του ξυλοδαρμού και των άλλων δεινών που υπέστησαν. 

Είναι χαρακτηριστικό πως ο πατέρας της οικογένειας αναγκάστηκε να φτάσει στο σημείο να μιλήσει για τις πολιτικές του απόψεις και να τονίσει ότι διαφωνεί με τους αναρχικούς. Γράφτηκε πως ο πατέρας είπε ότι στις εκλογές της 7ης Ιουλίου ψήφισε το κόμμα που είναι στην κυβέρνηση και δεν είδα κάποια διάψευση. 

Αναρωτιέται κανείς λοιπόν εύλογα: Αν ο κ. Δημήτρης Ινδαρές αντί για Νέα Δημοκρατία είχε ψηφίσει ΑΝΤΑΡΣΥΑ, θα είχε λιγότερα δικαιώματα; Πολύ περισσότερο, αν, όπως εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο, είχε γοητευτεί κι εκείνος από τα πανανθρώπινα μηνύματα του Μπακούνιν και του Κροπότκιν, τι θα σήμαινε αυτό για την αντιμετώπιση του από την ελληνική αστυνομία; Θα ήταν άραγε εκ προοιμίου ένοχος; Αφήνω τέλος ως ρητορικό το ερώτημα του τι θα συνέβαινε εάν στη θέση της οικογένειας Ινδαρέ βρισκόταν η οικογένεια του "ψυκτικού από το Περιστέρι" για τον οποίο τόσος λόγος είχε γίνει προεκλογικά...

Θέλω να επισημάνω όμως πως το πιο σημαντικό που πρόβλημα στην περίπτωση αυτή δεν είναι η ίδια η αστυνομική βία – «αδερφή του κράτους ήταν πάντα η βία», λένε εύστοχα οι Social Waste. Αυτή υπήρχε πάντα και θα υπάρχει πάντα. Εναπόκειται στην κοινωνία να δημιουργεί θεσμούς που την ελέγχουν και την περιορίζουν. 

Το τρομακτικό της υπόθεσης είναι το propaganda machine. Έτυχε να δω ειδήσεις στην τηλεόραση εκείνο το βράδυ και δεν πίστευα στα μάτια μου. Τόσα χοντροκομμένα ψέματα, τόση μονόπλευρη πληροφόρηση, πλήρης απουσία οποιασδήποτε δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Τα απολυταρχικά καθεστώτα πρέπει να είναι περήφανα για τα standards που έχουν δημιουργήσει.

Το επόμενο πρωί, όταν πια το ψέμα δεν μπορούσε να κρυφτεί, ο κ. Υπουργός Ανάπτυξης αναρωτιόταν στα τηλεοπτικά πάνελ «γιατί ζήτησε εισαγγελική εντολή ο κ. Ινδαρές; Τι είχε να κρύψει; Ένας νομοταγής πολίτης αφήνει την αστυνομία να περάσει.».

Σοβαρά τώρα; Έρχονται στις έξι το πρωί κάποιοι κουκουλοφόροι με διακριτικά της αστυνομίας χωρίς χαρτιά και τους αφήνεις να μπουν στο σπίτι σου χωρίς να ξέρεις ποιοι είναι και γιατί θέλουν να περάσουν; Μάλλον νομίζει ότι ζει στη ΛΔΒΚ ο κ. Υπουργός. Δυστυχώς όμως για εκείνον η Ελλάδα είναι έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, απ' όσο ξέρω, στην Ένωση αυτή οι πολίτες, ο λαός συνολικά, έχουν συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα.

Το πιο αστείο βέβαια ήταν όταν ο κ. Υπουργός Προστασίας του Πολίτη είπε ότι «σέβεται τον κ. Ινδαρέ ως πατέρα που προσπάθησε να προστατεύσει τα παιδιά του» (τα οποία δήθεν ήταν στην κατάληψη). Ένα δάκρυ κύλησε στο μάγουλο των Ελλήνων διαβάζοντας τη δήλωση αυτή... Τόσος σεβασμός που κυριολεκτικά τον σάπισαν στο ξύλο τον άνθρωπο.

Το τραγικό όμως, το πραγματικά εκφοβιστικό, είναι να βλέπει κανείς την αποτελεσματικότητα της προπαγανδιστικής μηχανής. Είδα πολλούς κατά τεκμήριο έξυπνους και μετριοπαθείς ανθρώπους να πέφτουν θύματα της. «Δεν μπορεί, κάτι θα έκαναν κι εκείνοι», σκέφτηκαν πολλοί. «Μήπως τα παιδιά ήταν όντως στην κατάληψη;» αναρωτήθηκαν άλλοι. Το μικρόβιο της αμφιβολίας είχε διαδοθεί.

Διανύουμε τον δωδέκατο χρόνο κρίσης στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα ποτέ, ούτε για μια στιγμή, δεν σκέφτηκα να φύγω από την χώρα. Τώρα όμως, πρώτη φορά, σκέφτομαι πολύ σοβαρά αυτό το ενδεχόμενο.  Όχι, δεν θέλω να ζω σε μια χώρα που στις έξι το πρωί Πάνοπλοι αστυνομικοί εισβάλλουν στο σπίτι μου, με σαπίζουν στο ξύλο, με συλλαμβάνουν με μια κατασκευασμένη κατηγορία, δεν με αφήνουν να δω τον δικηγόρο μου και, το χειρότερο, τίθεται σε λειτουργία μια πανίσχυρη προπαγανδιστική μηχανή που εν τέλει πείθει την κοινή γνώμη ότι «κάτι θα είχα κάνει κι εγώ».

Αν κάποιος λοιπόν είναι στοιχειωδώς σοβαρός με το λεγόμενο brain drain, ας γνωρίζει ότι το κράτος δικαίου είναι το απολύτως απαραίτητο για τους δημιουργικούς ανθρώπους για αυτό και εκείνοι για δεκαετίες συνέρεαν στις δημοκρατίες της δυτικής Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής.

Κλείνω το άρθρο αυτό θέτοντας ένα ερώτημα που επιτακτικά ζητά να απαντηθεί: Όταν η εξουσία διαθέτει τέτοιους πανίσχυρους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς, μπορεί η δημοκρατία πραγματικά να λειτουργήσει όπως την γνωρίζαμε; Όταν σε λίγο καθένας μας στο κινητό του θα βλέπει μια διαφορετική εκδοχή των "ειδήσεων", όταν πια ακόμα και η προπαγάνδα θα είναι προσωποποιημένη, σε ποια βάση θα γίνεται ο δημόσιος διάλογος; Σε ποιο έδαφος πρώτα απ' όλα θα καλλιεργούνται οι πολιτικές απόψεις; 

Είναι μια τεράστια πρόκληση για τη δημοκρατία μας, τις πραγματικές διαστάσεις της οποίας μόλις που αρχίζουμε να φανταζόμαστε. Προσπαθώ να είμαι πάντα αισιόδοξος, στο συγκεκριμένο θέμα όμως τα υφιστάμενα δεδομένα δεν βοηθούν καθόλου.

Ποιο είναι το σύνθημα που όλους μας ενώνει;

Η Ελληνική Αστυνομία δεν είναι ένας τυχαίος οργανισμός. Είναι μια συλλογική οντότητα που έχει παίξει συγκεκριμένο ρόλο στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.

Κάποια ερωτήματα:

— Τι έκανε η ελληνική αστυνομία στη διάρκεια της κατοχής;

— Τι έκανε η ελληνική αστυνομία στη διάρκεια του εμφυλίου;

— Τι έκανε η ελληνική αστυνομία την περίοδο του βιασμού της ελληνικής δημοκρατίας, 1949-1967;

— Τι έκανε η ελληνική αστυνομία την επταετία των συνταγματαρχών;

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, η ελληνική αστυνομία προστάτευσε ή καταπίεσε και βασάνισε τον ελληνικό λαό;

Καθότι το ερώτημα είναι δυστυχώς ρητορικό και είναι ιστορικό δεδομένο ότι η ελληνική αστυνομία υπήρξε όργανο καταπίεσης και βασανισμού χιλιάδων Ελλήνων δημοκρατών, προκύπτει ένα απλό ερώτημα:

Έχει ζητηθεί μια θεσμική συγγνώμη; 

Έχει βγει ποτέ ο κ. Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας να απολογηθεί προς τα χιλιάδες θύματα καταπίεσης και βασανισμών των περασμένων δεκαετιών, εκ μέρους του οργανισμού του οποίου ηγείται; 

Πολλά από τα θύματα είναι ακόμα εν ζωή, ενώ για όσους δεν είναι, τα προσφιλή τους πρόσωπα θα νιώσουν σίγουρα μεγάλη συναισθηματική ανακούφιση. 

Προσωπικά δεν έχω ακούσει ούτε διαβάσει για μια τέτοια επίσημη συγγνώμη. Αν κάποιος αναγνώστης του άρθρου έχει, παρακαλείται θερμά να με ενημερώσει. 

Τέλος, με θλίψη μεγάλη, αναρωτιέμαι, τι γνώμη έχει ο μέσος πολίτης σήμερα για τη διαπλοκή της ελληνικής αστυνομίας με το οργανωμένο έγκλημα; Ακούμε κάθε τόσο για συμμετοχή αστυνομικών σε διάφορα κυκλώματα ή όχι; Έχουν γίνει κινήσεις εκκαθάρισης του σώματος; 

Ας πάψει η υποκρισία λοιπόν. Σε μια σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία η αστυνομία είναι σύμμαχος του λαού, είναι ομάδα προστασίας καθενός από εμάς και για αυτόν το λόγο δικαιούται του σεβασμού, του θαυμασμού και της διαρκούς υποστήριξης κάθε πολίτη.

Όλα αυτά όμως για την  ελληνική αστυνομία παραμένουν δικαιώματα και προνόμια που πρέπει να κατακτηθούν. 

Δυστυχώς, ιδιαίτερα με όσα βλέπουμε και διαβάζουμε τελευταία, ο δρόμος φαίνεται να είναι ακόμα μακρύς. 

Σσσσς... Μας ακούνε!

Θυμάμαι πως παλιότερα μια τυπική - υποτίθεται κωμική - σκηνή σε σειρές και ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού έδειχνε κάποιον να τραγουδάει την ώρα που έκανε μπάνιο. Η επανάσταση της τεχνολογίας μάλλον το έχει αλλάξει ακόμα και αυτό — Είμαι άραγε ο μόνος που ακούει μουσική από το smartphone του στο ντουζ; (ή μήπως άραγε είναι ντους;)

Είχα λοιπόν μόλις γυρίσει από το γυμναστήριο και πριν μπω στο ντουζ ένας καλός φίλος μου τηλεφώνησε να με ρωτήσει σχετικά με τον γιο του που σκέφτεται να ξεκινήσει σπουδές σε κάποιο ιδιωτικό κολλέγιο - εργαστήριο ελεύθερων σπουδών - που διαφημίζει ότι συνεργάζεται με κάποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού.

Στο ενδιαφέρον αυτό θέμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας θα επανέλθω σε επόμενη ανάρτηση. Εν πάση περιπτώσει, είπα στον φίλο όσα μπόρεσα να σκεφτώ για το θέμα που τον απασχολούσε, διάλεξα ένα τραγούδι στο YouTube (ποτέ δεν τα πήγα καλά με το Spotify) και επιτέλους μπήκα στο ντουζ.

Είχα πατήσει το autoplay και το YouTube συνέχισε να βάζει τραγούδια κατά την γνώμη του για τις προτιμήσεις μου (στο θέμα του ΑΙ επίσης θα επανέλθω αργότερα). Μετά από δύο τραγούδια, βάζει μια σύντομη διαφήμιση. Τι ήταν η διαφήμιση; Φυσικά για ένα ιδιωτικό κολέγιο - κέντρο ελεύθερων σπουδών - που συνεργάζεται με ένα άριστο πανεπιστήμιο του εξωτερικού.

Τυχαίο θα μου πείτε; Όχι, δεν νομίζω πως είναι τυχαίο. Είναι τόσο σημαντικό για τους γίγαντες του διαδικτύου να κάνουν όλο και καλύτερο profiling των χρηστών, θέλουν να μαζέψουν τόσα πολλά δεδομένα για την σκέψη και τη συμπεριφορά μας που, είμαι βέβαιος, δεν διστάζουν καθόλου να παραβιάζουν την ιδιωτικότητα μας και να μας ακούνε.

Τι να κάνεις για αυτό; Μάλλον λίγα πράγματα. Μέχρι να βγει ένα αληθινά ασφαλές linux smartphone,  μέχρι να μπορέσουμε να απαλλαγούμε από όλες τις τεράστιες πλατφόρμες που κάνουν τη ζωή μας τόσο πιο εύκολη με αντίτιμο όχι μόνο την ιδιωτικότητα μας αλλά το ίδιο το ψηφιακό αντίγραφο της προσωπικότητας μας, τότε μάλλον θα πρέπει εκτός από τα social media να καταργήσω και τα smartphones.

To θέμα δεν είναι αστείο. Οι περισσότεροι εστιάζουν στα δεδομένα από την πλευρά της ιδιωτικότητας και της χρήσης τους χωρίς τη συγκατάθεση μας για διαφημιστικούς λόγους. Φοβάμαι όμως το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο. Οι γίγαντες του διαδικτύου - ναι, αυτοί που οι Γάλλοι ονομάζουν GAFAM / BATX - θέλουν κάτι πολύ παραπάνω: Να κατανοήσουν τις προσωπικότητες μας πολύ καλύτερα απ ότι τις κατανοούμε εμείς οι ίδιοι.

Δεν είναι ότι φοβάμαι ότι κάποιο λογισμικό θα με αντικαταστήσει. Αυτή η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν μπορεί να εμποδιστεί. Είναι όμως που αν ένας τρίτος μάθει εμένα καλύτερα απ ότι με ξέρω εγώ, θα μπορεί να καθοδηγήσει τα συναισθήματα και τις πράξεις μου στην οικονομία, στην πολιτική ακόμα και στην προσωπική μου ζωή. Με τον τρόπο αυτό διατρέχω τον κίνδυνο - όπως και όλη η κοινωνία - να χάσω οριστικά και αμετάκλητα την ελευθερία μου.

To διακύβευμα είναι πολλές τάξεις μεγέθους κρισιμότερο απ' όσο λέγεται στη δημόσια συζητήση και αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι. Η μοντελοποίηση των προσωπικοτήτων μας θα μας καταστήσει απόλυτα ευάλωτους - επί της ουσίας ανυπεράσπιστους - στη χειραγώγηση των συναισθημάτων. Έτσι λοιπόν η πολιτική και η οικονομία δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδιες.

Προσωπικά δεν πρόκειται ποτέ να συνενέσω σε αυτό. Μπορώ να ζήσω και χωρίς smartphone όπως και χωρίς social media. Τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί κάποια λύση.

Σκέψεις περί προόδου

Ο κόσμος το 1977 ήταν πάρα πολύ διαφορετικός. Ο ψυχρός πόλεμος βρισκόταν στο απόγειο του με τη μία από τις δύο υπερδυνάμεις, τις ΗΠΑ, τραυματισμένη από την πολυετή εμπλοκή στο Βιετνάμ. Τίποτα δεν προμήνυε ότι σε λιγότερο από δεκαπέντε χρόνια η Σοβιετική Ένωση θα κατέρρεε, οδηγώντας σιγά σιγά στον κόσμο που γνωρίζουμε σήμερα. Η ΕΕ δεν υπήρχε - Ήταν ακόμα μια Οικονομική Κοινότητα εννέα κρατών της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης. Στη Νότια Ευρώπη, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, υπήρχαν ακόμα δικτατορίες ενώ το ανατολικό μπλοκ ήταν κατά κανόνα απροσπέλαστο. Στην Ελλάδα σιγά σιγά προχωρούσε η αποχουντοποίηση στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Από την άλλη υπήρχε μια τεράστια αισιοδοξία για την δύναμη της επιστήμης. Πριν λίγα μόλις χρόνια ο άνθρωπος είχε πάει στο φεγγάρι. Μπορούσε κάποιος να πετάξει με Concord από Λονδίνο ή Παρίσι προς Νέα Υόρκη σε λιγότερο από 3.5 ώρες (!). Τα αντιβιοτικά θεωρούνταν πανίσχυρα και οι λοιμώξεις, πίστευαν ότι, ανήκαν πια στην ιστορία (...). Τότε έγινε η πρώτη εξωσωματική γονιμοποίηση και πολύπλοκες εγχειρήσεις όπως by-pass και μεταμόσχευση καρδιάς είχαν αρχίσει να γίνονται σχεδόν ρουτίνα.

Ειναι επίσης πολύ σημαντικό ότι ήδη πωλούνταν PC στην αγορά και ότι το internet έκανε τα πρώτα του βήματα. Το πρώτο email είχε σταλεί πριν έξι χρόνια και το πρώτο BBS, πρόδρομος του σημερινού web, θα λειτουργούσε έναν χρόνο αργότερα.

Επιπλέον δεν είχε γίνει ακόμα η πρώτη διάγνωση AIDS. Παρότι σε παγκόσμιο επίπεδο ο κόσμος ήταν πολύ πιο συντηρητικός από σήμερα, σίγουρα σε συγκεκριμένες κοινότητες της Βόρειας Αμερικής, της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης, ενδεχομένως και αλλού, μπορούσε να δει κανείς παραδείγματα πρωτοπορίας στα θέματα των ανθρωπίνων σχέσεων και της απελευθέρωσης.

Αυτή λοιπόν ήταν η εποχή που ήρθα στον κόσμο. Μια εποχή μεγάλης αισιοδοξίας για την δύναμη του ανθρώπου. Μια εποχή αυτοπεποίθησης. Ήταν νομίζω ακριβώς αυτό που ο Peter Thiel ονομάζει "Definite Optimism" στο βιβλίο του "Zero to One".

Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά ο κόσμος είναι πάρα πολύ διαφορετικός. Τα πράγματα είναι αντικειμενικά πολύ καλύτερα. Οι άνθρωποι που διαβιώνουν αξιοπρεπώς είναι πολύ περισσότεροι, τόσο ως απόλυτο νούμερο όσο και ως ποσοστό. Η τεχνολογία έχει κάνει απίστευτα βήματα προόδου με ρυθμό που επιταχύνεται. Η βελτίωση είναι εντυπωσιακή σε όλα τα επίπεδα.

Και όμως, υποκειμενικά πολλοί συνάνθρωποί μας νιώθουν χειρότερα. Νιώθουν και συχνά είναι αδικημένοι και αποκομμένοι. Η ταχεία πρόοδος εν τέλει δημιούργησε χάσματα που σε πολλούς φαντάζουν αγεφύρωτα. Έχουμε μια νέου τύπου ταξική διάρθρωση της κοινωνίας όπου ο πλούτος δεν είναι το μοναδικό κριτήριο. Εκεί που η ανθρωπότητα ανέμενε την οριστική αποθέωση του ορθολογισμού, βλέπουμε να επανέρχεται σε πολλαπλά επίπεδα ένας ξεχασμένος δογματισμός.

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης πριν περίπου εικοσιπέντε χρόνια άφησε μια παγκόσμια υπερδύναμη στον ρόλο του διεθνούς αφεντικού. Ένα μοντέλο προβληματικό από τη φύση του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφερε έγκαιρα να μετεξελιχθεί σε έναν δεύτερο ισότιμο πόλο επιρροής, που δεν θα ήταν απαραίτητα αντίπαλος προς την Αμερική αλλά σίγουρα θα μπορούσε να εξισορροπεί τα πράγματα στη διεθνή σκακιέρα. Αυτόν τον ρόλο φαίνεται πως προσπαθεί να τον παίξει η Κίνα, αλλά τα ερωτηματικά γύρω από το καθεστώς αυτό είναι πολλά και εν πολλοίς αναπάντητα.

Η σημαντικότερη αλλαγή όμως είναι νομίζω αυτή που έφερε η επανάσταση της πληροφορίας. Σήμερα η είδηση και η γνώση, όπως βεβαίως  και η προπαγάνδα, είναι διαθέσιμες παντού και πάντα, συχνά σε πραγματικό χρόνο. Τα γεγονότα που ίσως θα τα διαβάζαμε παλιά σε μια μικρή στήλη μιας εφημερίδας, μέρες ή και εβδομάδες αφού συμβούν, τώρα πια συχνά τα βλέπουμε με live video.

Κατά κάποιο τρόπο θέτουμε εαυτούς εθελοντικά στη θέση του υποψήφιου θύματος προπαγάνδας. Επίσης, κυρίως μέσα από τα smartphones και τα social networks, ένας πολύ μικρός αριθμός εταιρειών ξέρει την προσωπικότητα μας, τις επιθυμίες και τους φόβους μας, ενδεχομένως πολύ καλύτερα από εμάς τους ίδιους. Είναι κάτι που εμένα προσωπικά με φοβίζει, επειδή γνωρίζω πως οι πληροφορίες που έχουν για μένα επαρκούν ίσως για να μπορέσουν, σε κάποιο βαθμό, να καθοδηγήσουν την σκέψη και τη συμπεριφορά μου.

Σήμερα κλείνω τα σαράντα.

Από τη μια η ψυχή μου είναι γεμάτη ευγνωμοσύνη. Ευγνωμοσύνη για την οικογένεια μου, τους δασκάλους μου, τους φίλους και τους συνεργάτες μου. Όλους αυτούς χάρη στους οποίους η διαδρομή αυτή ήταν πράγματι γεμάτη αγάπη, γνώσεις και εμπειρίες.

Από την άλλη, έρχεται συνέχεια στο μυαλό μου το ερώτημα πως θα είναι ο κόσμος σε ακόμα σαράντα χρόνια από σήμερα. Κι επειδή γρήγορα καταλαβαίνω πως αυτό είναι απολύτως αδύνατο να προβλεφθεί, αναρωτιέμαι τι πρέπει να κάνουμε σήμερα ώστε η όποια πορεία πάρει η ανθρωπότητα να είναι σε κατεύθυνση θετική.

Όσο το σκέφτομαι λοιπόν, καταλήγω σε κάτι ιδιαίτερα απλό και βασικό. Τόσο πολύ, που σε κάποιο βαθμό ξεχάστηκε:

Δημοκρατία, παιδεία και δικαιοσύνη.

Ας διευκρινίσω ότι στην έννοια της δικαιοσύνης περιλαμβάνω και εκείνες της ισότητας και της ισονομίας.

Η ταχύτητα της προόδου ήταν τόσο μεγάλη που κατά κάποιο τρόπο χάσαμε τη σύνδεση με τις βασικές, τις θεμελιώδεις αρχές της ανθρώπινης υπόστασης μας. Είναι μια σχέση που πρέπει να ανακτηθεί. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μπει καμία τροχοπέδη στην πρόοδο, κάθε άλλο. Η πρόοδος μπορεί και πρέπει να επιταχυνθεί περαιτέρω. Αυτό όμως που οφείλουμε να κάνουμε είναι να διασφαλίζουμε το πλαίσιο, τις απαραίτητες συνθήκες, ώστε κάθε άνθρωπος να είναι ενεργό κύτταρο της δημοκρατίας, κάθε άνθρωπος να λαμβάνει (και να προσφέρει) την καλύτερη δυνατή παιδεία και, πάνω απ όλα, κάθε άνθρωπος να ζει σε συνθήκες δικαιοσύνης.

Ενώ λοιπόν η επιστήμη και η τεχνολογία μας θα συνεχίσουν να τρέχουν ασταμάτητα προς τα εμπρός, εμείς οι άνθρωποι πρέπει να γυρίσουμε στα βασικά και να εξασφαλίσουμε ότι λειτουργούν σωστά στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται.

Για παράδειγμα, η παρούσα κατάσταση με το πλήθος και τη ποιότητα των δεδομένων που συγκεντρώνει ένας μικρός αριθμός εταιρειών σχεδόν για κάθε άνθρωπο στη Γη, μπορεί και να είναι προβληματική από την άποψη της δικαιοσύνης.

Επίσης για παράδειγμα, στο αντικείμενο της παιδείας, σε έναν κόσμο που η τεχνητή νοημοσύνη θα αποτελεί βασικό καθημερινό εργαλείο, οι ποιότητες των ανθρωπιστικών επιστημών θα αποκτήσουν σίγουρα πολύ μεγαλύτερη αξία.

Στο τελευταίο τμήμα αυτού του μάλλον εκτεταμένου άρθρου, θα ήθελα να πω ότι μόνο η πολιτική μπορεί να εξασφαλίσει τη δημοκρατία, την παιδεία και τη δικαιοσύνη. Η πολιτική όμως είναι κάτι πολύ διαφορετικό, ακριβέστερα είναι κάτι πολύ περισσότερο, από τη συμμετοχή σε ψηφοφορίες.

Ο άνθρωπος είναι ζώον πολιτικόν, έγραψε ο Αριστοτέλης. Αν φύγει το πολιτικόν, μένει μόνο το ζώον. Όπως όλα τα ενδιαφέροντα πράγματα στη ζωή, η πολιτική είναι δύσκολη. Θέλει χρόνο και κόπο. Θέλει να διαβάζεις, να ενημερώνεσαι, να συζητάς, να σκέφτεσαι. Να έχεις τη δύναμη  να διαφωνείς με ανθρώπους που εκτιμάς. Να μπορείς συχνά να κινείσαι αντίθετα στο βραχυπρόθεσμο συμφέρον σου. Τελικά όμως δεν υπάρχει τίποτα άλλο που μπορείς να κάνεις για να είσαι χρήσιμος στην κοινωνία και εν τέλει στον ίδιο σου τον εαυτό.

Η αληθινή και υγιής συμμετοχή του ανθρώπου στην πολιτική διαδικασία είναι η μόνη που μπορεί να του δώσει την αισιοδοξία και την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται ώστε η πρόοδος της κοινωνίας να έχει τα θετικά χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Σε πολύ μικρή ηλικία, ίσως τεσσάρων ή πέντε ετών, θυμάμαι τη μητέρα μας να εύχεται σε εμένα και στον αδερφό μου, στις γιορτές και στα γενέθλια μας, με την φράση «να μεγαλώσεις με υγεία και να γίνεις ένας καλός και χρήσιμος άνθρωπος στην κοινωνία».

Είναι αυτή μια πολύ έντονη ανάμνηση μου. Φυσικά δεν είμαι εγώ αυτός που θα κρίνω εάν όντως έγινα καλός και χρήσιμος άνθρωπος στην κοινωνία, όπως ήταν η επιθυμία της μαμάς μου — πιστεύω με τις καλύτερες των προθέσεων.

Αυτή η ευχή όμως, που ξεκάθαρα είναι και νουθεσία, ηχεί ακόμα στα αυτιά μου και αποτελεί οδηγό για τις σκέψεις και τις πράξεις μου. Έτσι ήταν στα πρώτα μου σαράντα χρόνια, έτσι στοχεύω να είναι και σε όσα ακολουθήσουν.

Ας είμαστε αισιόδοξοι λοιπόν. Ο κόσμος θα συνεχίσει να γίνεται όλο και καλύτερος, αρκεί καθένας από εμάς να κάνει το μικρό κομμάτι εργασίας που του αναλογεί.

Από το SPD στο ΠαΣοΚ: Μια αντίληψη για τη δημοκρατία δρόμος

Το SPD υπέστη μια μεγάλη ήττα στις Γερμανικές εκλογές. Η Καγκελάριος Μέρκελ πέτυχε μια μεγάλη νίκη, δίχως όμως να κατακτήσει την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Τα δυο μεγάλα κόμματα της Γερμανίας ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού. Οι διαπραγματεύσεις κράτησαν αρκετά και κάποια στιγμή κατέληξαν σε συμφωνία.

Το παραπάνω σκηνικό νομίζω είναι οικείο σε όλους τους Έλληνες τα τελευταία χρόνια με τις πολυκομματικές κυβερνήσεις συνεργασίας. Όχι όμως, υπάρχει μια τεράστια διαφορά! Αν δούμε τα νέα, το SPD θα πάει σε καθολική ψηφοφορία των μελών του για να εγκρίνει την κυβέρνηση συνεργασίας! Γιατί το κάνει αυτό; Διότι απλά θα μετέχει σε μια κυβέρνηση που θα εφαρμόσει πρόγραμμα διαφορετικό από εκείνο με το οποίο το κόμμα κατέβηκε στις εκλογές.

Στην Ελλάδα, το 2009 και το 2012 είχαμε παρόμοιες εμπειρίες. Το ΠαΣοΚ το 2009 κέρδισε με το "λεφτά υπάρχουν". Στη συνέχεια, μπήκε στο μνημόνιο χωρίς εκλογές, χωρίς καθολική ψηφοφορία των μελών του, χωρίς ούτε μια απόφαση της κεντρικής του επιτροπής! Κάποιοι ένιωσαν "μικροί Θεοί" και σήκωσαν το βάρος της σωτηρίας του ελληνικού λαού, όπως εκείνοι την αντιλαμβάνονταν, μόνοι τους.

Ομοίως, η Νέα Δημοκρατία το 2012 κέρδισε με το "Ζάππειο". Κέρδισε για να επαναδιαπραγμετευτεί το μνημόνιο. Τι έκανε; Συνέχισε ακριβώς την ίδια πολιτική. Είδατε εσείς τη Νέα Δημοκρατία να κάνει κάτι αντίστοιχο με το SPD για να εγκρίνουν τα μέλη της την αλλαγή πολιτικής; Έκανε μήπως κάποιο έκτακτο συνέδριο για να νομιμοποιήσει τη ριζική αυτή αλλαγή; Τίποτα.

Ποιο είναι το θλιβερό συμπέρασμα; Στη χώρα που γεννήθηκε η δημοκρατία, δημοκρατία δεν υπάρχει. Οι ηγεσίες των λεγόμενων κομμάτων έχουν μάλλον παρεξηγήσει τη θέση και την εξουσία τους. Νομίζουν πως μπορούν να αποφασίζουν ερήμην των κομμάτων τους και το κάνουν συνεχώς και απροκάλυπτα.

Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Απλά, η πλήρης απαξίωση των θεσμών και της δημοκρατίας που γενά όλα τα φαινόμενα που βιώνουμε. Τι θα συνέβαινε άραγε αν το 2010 ο Γ.Α. Παπανδρέου πήγαινε σε εκλογές για να πάρει τη λαϊκή εντολή για ένα πρόγραμμα σκληρής δημιοσιονομικής προσαρμογής; Θα εφαρμοζόταν καλύτερα ή όχι; Θα λειτουργούσε η δημοκρατία μας καλύτερα ή όχι; Τα ίδια φυσικά ισχύουν και για τον Α. Σαμαρά του 2012, ίσως και για τον Α. Τσίπρα του μέλλοντος.

Πόση είναι λοιπόν η απόσταση από το SPD έως το ΠαΣοΚ; Πόση είναι η απόσταση από τον Γερμανικό μέχρι τον Νεοελληνικό πολιτικό πολιτισμό; Είναι δυστυχώς μεγάλη η απόσταση, είναι ένας σεβασμός για τη δημοκρατία δρόμος.

Η επικαιρότητα του Βελεστινλή και η Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Από όλη την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αναμφίβολα ξεχωρίζει η ανεπανάληπτη φυσιογνωμία του Ρήγα Βελεστινλή για δεκάδες λόγους, πάνω απ'όλα όμως γιατί η εμπνευσμένη σκέψη του είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρη από ποτέ.

Με την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ξεκίνησε ένας σκοτεινός ιστορικός κύκλος για την Ανατολική Ευρώπη την στιγμή που η Δυτική έμπαινε στην Αναγέννηση η οποία με εφαλτήριο τον Πολιτισμό οδήγησε και στην πολιτική της αναγέννηση με τη Γαλλική Επανάσταση το 1789.

Ο Βελεστινλής θέλησε με τον Λόγο και την Δράση του να αναπαράξει τη Γαλλική Επανάσταση στην Ανατολική Ευρώπη. Να δημιουργήσει δηλαδή ένα ισχυρό, Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό κράτος στην Ανατολή, μια νέα υπερδύναμη από το Δούναβη μέχρι την Κρήτη. Τη δημοκρατική εξέλιξη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Δυστυχώς, κοντόφθαλμες πολιτικές των Ευρωπαϊκών δυνάμεων εμπόδισαν την πραγμάτωση του οράματος του Βελεστινλή. Αντί για το ισχυρό, Ανατολικό Ευρωπαϊκό κράτος οδηγηθήκαμε σε μια σειρά  μίζερων προτεκτοράτων που πήραν τη θέση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σερβία, η Αλβανία, κλπ, παρέμειναν μικρά και αδύναμα πιόνια των Δυτικών & Κεντρικών δυνάμεων της Ευρώπης.

Μικρά και αδύναμα πιόνια παραμένουν μέχρι σήμερα.

Τις συνέπειες αυτής της πολιτικής τις πλήρωσαν πολύ ακριβά οι Λαοί της Ευρώπης, τις πληρώνουν ακόμα και σήμερα. Η Γεωπολιτική και η Γεωοικονομία επιτάσσουν ακόμα την ανάγκη για έναν ισχυρό πόλο στην Ανατολική Ευρώπη.

Είτε σαν αυτόνομο κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ή σαν μια ισχυρή Περιφέρεια στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, το όραμα για ένωση, δημοκρατία και ανάπτυξη στην Ανατολική Ευρώπη είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ.

Όπως πολύ σωστά οραματίστηκε ο Βελεστινλής, η αποκατάσταση της ισορροπίας και ισοτιμίας μεταξύ Δύσης και Ανατολής είναι μια ιστορική αναγκαιότητα για την πραγμάτωση της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.

65 χρόνια μετά το χειρότερο έγκλημα πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας

Συμπληρώνονται σήμερα 65 χρόνια από την ημέρα που οι ΗΠΑ έριξαν την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο πως δεν υπήρχε κανείς επιχειρησιακός λόγος να γίνει αυτή η ενέργεια καθώς η Ιαπωνία είναι χάσει κάθε δυνατότητα άμυνας και ο πόλεμος θα έληγε σύντομα ούτως ή άλλως.

Πρόκειται για το χειρότερο έγκλημα πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μέσα σε δευτερόλεπτα δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βρήκαν φρικτό θάνατο και εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι, όχι μόνο οι παρόντες αλλά και οι επόμενες γενιές, καταδικάστηκαν να ζουν με σοβαρότατα προβλήματα υγείας.

Το Αμερικάνικο έθνος βαρύνεται με το αισχρό αυτό έγκλημα, το οποίο έγινε στο βωμό της μεταπολεμικής ισορροπίας ισχύος, ή μάλλον για να πετύχουν οι ΗΠΑ καλύτερη τοποθέτηση στη μεταπολεμική ισορροπία του τρόμου.

Μετά από 65 ολόκληρα χρόνια, τώρα που οι τελευταίοι επιζήσαντες βρίσκονται στο τέλος της ζωής τους, ήρθε η ώρα το πανίσχυρο αυτό έθνος να ζητήσει έμπρακτα συγγνώμη. Αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά με μια ριζική ανατροπή της στρατηγικής που θέλει την παγκόσμια επιρροή ως αποτέλεσμα υποταγής στη δύναμη των όπλων, δίνοντας τη θέση σε μια στρατηγική δημοκρατίας, κουλτούρας & πολιτισμού, βιώσιμης ανάπτυξης για όλους.

Θέλω να είμαι πάντα αισιόδοξος, η πρόοδος δεν έρχεται αλλιώς. Η αλλαγή θα έρθει από την Αμερική. Ο 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας της προόδου και της δημοκρατίας με πρωτοστάτη τον λαό που μας έφερε στο χείλος του ολέθρου και της ολοκληρωτικής καταστροφής.

Σχετικά με τη διαδικασία επιλογής Γενικών Γραμματέων: Δεν είναι αυτός ο δρόμος της προόδου

Eίμαι πολύ ανήσυχος, ενοχλημένος και φοβισμένος από τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την επιλογή των Γενικών Γραμματέων της νέας κυβέρνησης.

Η απαξίωση των συλλογικών υποκειμένων (π.χ. του κυβερνώντος κόμματος) και η πρόταξη του λαού ως μιας χαοτικής μάζας ιδιωτών από την οποία πρέπει να επιλέξουμε τις άριστες μονάδες, μόνο προοδευτική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.

Πολύ περισσότερο, η πρόταξη της τεχνοκρατικής έναντι της πολιτικής υπόστασης των υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιοματούχων, επίσης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη.

Το καλύτερο που μπορούμε να περιμένουμε λοιπόν από τις κατευθύνσεις αυτές είναι να γίνει -επιτέλους- η Ελλάδα μια δημοκρατία δυτικο-ευρωπαϊκού τύπου, όπου υπάρχει μια αξιοπιστία στις βασικές κρατικές δομές (π.χ. υγεία, παιδεία, κλπ) αλλά και ένα κράτος νομικού - οικονομικού δικαίου. Π.χ. κάτι αντίστοιχο με τη Γερμανία.

Είναι αυτό όμως που ονειρευόμαστε οι νέοι το 2010;

Οι συνάνθρωποί μας στη Γερμανία, αν δεχτούμε ότι θα την έχουμε "φτάσει" σε 10 χρόνια (?), έχουν λύσει τα προβλήματά τους; Έχουν βρει την ευτυχία τους μέσα από τη χαρά της δημιουργίας; Έχουν απελευθερωθεί από τις κάθε λογής σχέσης εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπό; Λαμβάνουν τέλος ένα δίκαιο μερίδιο της υπεραξίας της εργασίας τους και έχουν μια ηθική / συναισθηματική σχέση με το αποτέλεσμά της; Πολύ φοβάμαι πως όχι.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη οι παρούσες συνθήκες (οικονομικές, κοινωνικές, γεωπολιτικές) επέτρεπαν (και ακόμα επιτρέπουν) την εντυπωσιακή ανάπτυξη της χώρας μετατρέποντάς την σε μοντέλο ανάπτυξη για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να πραγματωθεί αυτό όμως απαιτείται κυβερνητική ηγεσία με πολιτικό-κοινωνικό όραμα που να συμπληρώνεται βέβαια από τεχνοκρατικές δομές.

Αυτά τα στελέχη της πολιτικής ηγεσίας νομοτελειακά αναδεικνύονται μέσα από τις πολιτικές διαδικασίες και την πάλη των ιδεών, όχι από "επιστημονική" αξιολόγηση βιογραφικών σημειωμάτων.