Γιατί δεν αντιδρά ο κινεζικός λαός;

Ένα ερώτημα που επανέρχεται συχνά έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα του κινεζικού συστήματος και συγκεκριμένα με την πιθανή αντίδραση του κινεζικού λαού στην απουσία της ελευθερίας της έκφρασης και της δημοκρατίας, τουλάχιστον όπως τις αντιλαμβανόμαστε στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική (ή ίσως καλύτερα, στον λεγόμενο ‘δυτικό κόσμο’, περιλαμβάνοντας χώρες όπως Ιαπωνία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, που δεν είναι ούτε ευρωπαϊκές ούτε στη Βόρεια Αμερική).

Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να καταθέσω μια προσωπική μαρτυρία:

Στα χρόνια που δραστηριοποιούμουν στην κοινότητα των ευρωπαίων νέων επιχειρηματιών είχα γνωρίσει και αναπτύξει καλή σχέση με συνάδελφο από την Κίνα. Αρκετά χρόνια μετά, η τύχη το έφερε να συναντηθούμε για καφέ σε μια ασιατική πόλη. Βρήκα το θάρρος να ρωτήσω αν στους κινέζους λείπει η ελευθερία έκφρασης και η δημοκρατία.

Η απάντηση με εξέπληξε: Ναι, τους λείπει και μάλιστα τους λείπει πολύ. Ταυτοχρόνως όμως σημείωσε πως ο συνδυασμός της αύξησης του βιοτικού επιπέδου που έχει επιτύχει η Κίνα, μέσα σε μόλις λίγες δεκαετίες και για περίπου μισό διεσεκατομμύριο ανθρώπους, είναι κάτι μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία και ότι οι κινέζοι το σέβονται βαθιά - και ότι δεν θέλουν με τίποτα να το διακινδυνεύσουν.

Δεν ξέρω κατά πόσο το έχουμε συνειδητοποιήσει αυτό στη ‘δύση’. Αυτό το όντως ανελεύθερο σύστημα έχει επιτύχει ένα οικονομικό θαύμα το οποίο δεν αφορά μόνο μια ελίτ αλλά το μεγαλύτερο μέρος της κινεζικής κοινωνίας, για αυτό και η τελευταία εν τελεί υποστηρίζει το ‘σύστημα’.

Κατά την γνώμη μου είναι κάτι αξιοθαύμαστο και, οπωσδήποτε, άξιο μελέτης.

Αλλοτρίωση

«Η αλλοτρίωση της ανθρωπότητας έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, που την κάνει να βιώνει την ίδια της την καταστροφή σαν πρώτης τάξεως αισθητική απόλαυση»

Το παραπάνω απόφθεγμα είναι του Walter Benjamin, το αναφέραμε συχνά στα φοιτητικά μας χρόνια.

Ήρθε στο μυαλό μου πριν λίγες μέρες, βλέποντας την παρακάτω γελοιογραφία:

Για τον Joe Biden και τους δικούς του

Τα πρώτα συμπτώματα έκπτωσης μνήμης του πατέρα μου εμφανίστηκαν λίγο αφότου έκλεισε τα 70. Δούλευε εντατικά και αποτελεσματικά (έκανε ισολογισμούς με το χέρι, για όσους γνωρίζουν…), δεν δώσαμε σημασία. Ξεκίνησε θεραπεία στα 76 του και πήγε μέχρι τα 89 του με μια διαρκή πτώση.

Η κατάσταση αυτή είναι πολύ δύσκολη για την οικογένεια. Έρχεσαι αντιμέτωπος με το ερώτημα των προτεραιοτήτων: Τι είναι αυτό που πρέπει να διαφυλάξεις πρώτα απ’ όλα τα άλλα;

Η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη παρά η αξιοπρέπεια του ασθενούς. Θα κάνεις οτιδήποτε μπορείς για να τον βοηθήσεις να αντιμετωπίσει την κατάσταση που βιώνει δίχως να χάσει την αξιοπρέπεια του.

Αναρωτιέμαι αν το έπραξαν αυτό οι άνθρωποι της οικογένειας του Joe Biden. Δεν έχει να κάνει (μόνο) με την ηλικία. Ο Biden είναι 81, ενώ ο Bernie Sanders 83. O τελευταίος όμως είναι ακμαιότατος διανοητικά (δείτε τις τελευταίες δηλώσεις του), σε αντίθεση δυστυχώς με τον απερχόμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ.

Προσοχή: Δεν λέω ότι ο κ. Biden «τα έχει χαμένα». Αυτό δεν είμαι σε θέση να το γνωρίζω. Λέω απλώς πως εδώ και καιρό δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ρόλου του, όπως έχει καταστεί πασίδηλο σε μεγάλο αριθμό περιπτώσεων.

Αυτοί που είχαν την ευθύνη να διαφυλάξουν την αξιοπρέπεια του κ. Biden, δυστυχώς απέτυχαν παταγωδώς. Πολύ χειρότερα, η προσπάθεια ενός ολόκληρου συστήματος να «κάνει τη μέρα νύχτα», λέγοντας μας πως «ο Πρόεδρος δεν έχει κανένα πρόβλημα» και ότι «θα είναι εκ νέου υποψήφιος» συνετέλεσε (μεταξύ άλλων, βεβαίως) σημαντικά στην επιτυχία του Donald Trump.

O πρόεδρος Biden βαρύνεται με τεράστιες ευθύνες στην εξωτερική πολιτική. Όμως έκανε και πολλά σωστά πράγματα — ας θυμηθούμε όλοι το ‘pay them more’, που είπε στις επιχειρήσεις για τους εργαζόμενους τους.

Σίγουρα άξιζε ένα καλύτερο πολιτικό τέλος μετά από μια πορεία 50 και πλέον ετών.