Παρασκευή 31 Μαρτίου 2023

Τιμή στον Σιδέρη Αθ. Τσίγκο και στον Δημήτρη Β. Τσίγκο

Τύχη αγαθή το έφερε να συναντηθώ με έναν Ασπροπύργιο 83 ετών, ο οποίος έκανε μια εκπληκτική επιχειρηματική διαδρομή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και που είχε να μου δώσει ένα υπέρ-πολίτιμο κειμήλιο: Το βιβλίο του Σιδέρη Τσίγκου "Ο Συνεταιρισμός Είν' η Ζωή μας".


Ο Σιδέρης Τσίγκος, με τον οποίο δεν έχω κοντινή συγγένεια, ήταν ένας ήρωας της εθνικής αντίστασης και αληθινός πρωτοπόρος του συνεταιριστικού κινήματος. Γεννήθηκε το 1910 στον Ασπρόπυργος και το 1928 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του, ουδέποτε όμως μπόρεσε να πάρει το πτυχίο του ως 'ανταμοιβή' για τα πολιτικά του φρονήματα. Δική του ιδέα ήταν η δημιουργία του Συνεταιρισμού Αγελαδοτρόφων Ασπροπύργου, του οποίου διετέλεσε διευθυντής προπολεμικά.

Στη διάρκεια της κατοχής ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση. Οι Ναζί, τόσο γερμανόφωνοι  όσο και ελληνόφωνοι, δεν του το συγχώρεσαν. Στις 16 Ιουλίου 1944, δολοφόνοι εισέβαλαν στην κατοικία του και τον απήγαγαν. Βασανίστηκε άγρια και το πτώμα του βρέθηκε μετά στη σημερινή "Στοά του Βιβλίου" στο κέντρο της Αθήνας. Είχε παντρευτεί λίγο πριν και είχε αποκτήσει μια κόρη, ενός έτους όταν δολοφονήθηκε, η οποία ακόμα ζει σήμερα.

Έναν χρόνο μετά τη δολοφονία του, φίλοι του Σιδέρη Τσίγκου, με τη βοήθεια της αγαπημένης του συζύγου Μίνας, εξέδωσαν το παραπάνω βιβλίο, το οποίο αποτελεί επί της ουσίας καταγραφή των ημερολογίων του. 

Μια σελίδα του βιβλίου είχε τεράστιο ιστορικό και συναισθηματικό ενδιαφέρον για μένα και την οικογένεια μου, καθώς είναι η καταγραφή ενός διαλόγου του Σιδέρη Τσίγκου με τον θείο μου, Δημήτρη Β. Τσίγκο, στις 6 Ιανουαρίου 1943, λίγους μήνες πριν ο θείος μου δώσει την πρώτη του μάχη σαν αντάρτης του ΕΛΑΣ. Δεν μπόρεσα να κρατήσω τα δάκρυα μου διαβάζοντας τη. Την παραθέτω εδώ δίχως κανένα επιπλέον σχόλιο:



Όπως έχω γράψει ξανά, τον Δημήτρη Β. Τσίγκο, ο θείο Μήτσος όπως τον έλεγε ο πατέρας μου, είναι μια εικόνα πολύ γνώριμη σε μένα. Νιώθω ότι τον έχω γνωρίσει, παρότι δολοφονήθηκε βάρβαρα από τους ελληνόφωνους Ναζί σε ηλικία μόλις 17 ετών στις 25 Ιουλίου 1944, περισσότερα από τριάντα τρία χρόνια πριν έρθω εγώ στη ζωή.

Το παραπάνω απόσπασμα με κάνει να καταλάβω πως ο θείο Μήτσος είχε επίγνωση του κινδύνου της αντιστασιακής του δράσης και όχι μόνο είχε συμφιλιωθεί με το ενδεχόμενο του να πέσει νεκρός κατά τη διάρκεια της αλλά είχε φτάσει να το θεωρεί ως ένα ωραίο τέλος. Ένας πραγματικός ήρωας, ένα πρότυπο παντοτινό που θα καθοδηγεί την σκέψη και την πράξη μου.

Διάβασα πριν λίγους μήνες τον "Ανήφορο" του Νίκου Καζαντζάκη. Περιγράφει σε ένα σημείο τον διάλογο ενός εκατόχρονου γέρου κρητικού στα παράλια της Νότιας Κρήτης με έναν Εγγλέζο αξιωματικό, όταν εκείνος εγκατέλειπε το νησί για να σωθεί:

- "Γιάντα μωρέ φεύγετε;", ρωτά ο γέρο κρητικός

- "Γέρο δεν βλέπεις τι γίνεται; Άμα μείνουμε, θα πεθάνουμε!", απαντά ο Άγγλος

- "Γιάντα, μήπως αν φύγετε, τελικά δεν θα πεθάνετε;" ανταπαντά ο κρητικός και ο Άγγλος έμεινε να κοιτά αποσβολωμένος.

Η στιχομυθία αυτή είναι το μεγαλύτερο μάθημα ζωής που έχω πάρει στα 45 και πλέον χρόνια που βρίσκομαι στη ζωή. 

Σε ένα άλλο σημείο του βιβλίου του Σιδέρη Τσίγκου, οι φίλοι του αναφέρουν πως "αίμα από τέσσερις γενιές Ασπροπυργιωτών χύθηκε για να ελευθερωθεί αυτός ο τόπος": 



Είναι κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ. Ο ελληνικός λαός έδωσε τα πάντα στη μάχη έναντι του φασισμού και του ναζισμού και όλοι μας πρέπει να διδασκόμαστε από αυτό.

Μια τελευταία παρατήρηση: Ο Σιδέρης Τσίγκος δολοφονήθηκε την παραμονή του πανηγυριού της Αγίας Μαρίνας και ο Δημήτρης Τσίγκος παραμονή της Αγίας Παρασκευής. Αυτές ήταν οι δυο μεγαλύτερες γιορτές του Ασπροπύργου της εποχής. Μου φαίνεται λοιπόν πως παρά την τραγικότητα της ιστορίας τους, παρά την απέραντη θλίψη που εξακολουθεί να πλημμυρίζει τους συγγενείς και τους απογόνους του, σε ιστορική διάσταση έτσι πρέπει να θυμόμαστε τις ζωές τους: Ως μια γιορτή. Ως αφιέρωση σε έναν ανώτερο σκοπό και ως μια ουσιαστική συνεισφορά στην κοινωνία. Με λίγα λόγια, ως ένα λαμπρό παράδειγμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ως τη Νίκη, Πάντοτε, Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Αγαπημένε Δάσκαλε Μιχάλη Χαραλαμπίδη, Ήταν Ιούνιος του 1996, διάβαζα μαθηματικά για τις πανελλήνιες εξετάσεις της επόμενης μέρας. Στιγμή ιερ...