Κυκλοφόρησε ένα άρθρο χθες που λέει συνοπτικά ότι "η αντιπάθεια των εργοδοτών για την τηλεργασία βλάπτει σοβαρά την υγεία των επιχειρήσεων". Οι εργοδότες εμφανίζονται ως οι κακοί της υπόθεσης, οι οποίοι θέλουν να κάνουν "micro-management" τους εργαζομένους, πράγμα που δεν μπορούν να κάνουν (?) σε περιβάλλον απομακρυσμένης εργασίας, άρα και την "αντιπαθούν".
Η σκληρή αλήθεια είναι ότι όντως, δυστυχώς, πολλοί εργοδότες είναι οι κακοί της υπόθεσης. Είναι άνθρωποι που δεν έχουν κατανοήσει σε βάθος ότι δεν μπορεί να υπάρξει ευημερία και ασφάλεια σε ατομικό επίπεδο εάν δεν υπάρχει και σε κοινωνικό την ίδια στιγμή. Όλοι αυτοί θα πρέπει να ενημερωθούν κάποια στιγμή για τον "συμμετοχικό καπιταλισμό" - αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας τώρα.
Η βασική υπόθεση είναι ότι στο γραφείο οι εργαζόμενοι "παρακολουθούνται" ενώ στο σπίτι τους (ή όπου αλλού εργάζονται) είναι προστατευμένοι από το άγρυπνο μάτι της εργοδοσίας. Δυστυχώς όμως οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία για παρακολούθηση και για micro-management εργαζομένων είναι πλέον τόσο μεγάλες, που μάλλον θα συμφωνήσει ένας ειδικός ότι αυτή η "παρακολούθηση" γίνεται πιο αποτελεσματικά σε εργαζομένους "remote" παρά σε όσους είναι στο γραφείο (!)
Επίσης, το περιβάλλον του "remote" δίνει δυστυχώς στον κακοπροαίρετο εργοδότη τη δυνατότητα να ζητήσει πράγματα (υποτίθεται "από ανάγκη" λόγω του μοντέλου εργασίας) που δεν θα διανοούταν να τα ζητήσει στο γραφείο, ενώ από την άλλη ο "remote" εργαζόμενος δεν έχει την υποστήριξη των συναδέλφων του (ηθική, συναισθηματική και πρακτική) στο ίδιο επίπεδο που θα την είχε εάν εργαζόταν στον ίδιο χώρο μαζί τους και είχε αναπτύξει ανθρώπινους δεσμούς.
Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να σημειωθεί ότι αν σε μια εταιρεία υπάρχει μια άρρωστη κουλτούρα (όπως, δυστυχώς, σε πάρα πολλές) τότε αυτό αντικατοπτρίζεται πρώτα και κύρια στο management style και σε φαινόμενα όπως αυτά που περιγράφει το παραπάνω άρθρο.
Η μετατροπή της εμπειρίας της εργασίας σε ένα task-list που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε, οπουδήποτε στον κόσμο θα έχει τραγικές συνέπειες πρώτα για τον εργαζόμενο, μετά για την επιχείρηση και στο τέλος για όλη την κοινωνία. Οι τραγικές συνέπειες αυτές ξεκινούν με την απώλεια του ανθρώπινου δεσμού μεταξύ των εργαζομένων, όπως περιγράφεται παραπάνω.
Μπορεί να μας ακούγεται passé σαν ορολογία, όμως στους χώρους δουλειάς το υποκείμενο (όλοι εμείς) δεν καλύπτει μόνο τη βιοποριστική του ανάγκη αλλά μετατρέπεται σε ένα ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας, με ανάγκες, επιθυμίες και ελπίδες.
Δεν έχω καμία αμφιβολλία ότι διεθνώς, μετά την πανδημία θα ζήσουμε τη μεγάλη επιστροφή του χώρου δουλειάς σαν μια μεγάλη ανάγκη της ανθρωπότητας. Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη πολλών εργαζομένων να δουν την απομακρυσμένη εργασία ως μια νίκη έναντι της εργδοσίας. Δυστυχώς όμως είναι παγίδα, το remote είναι μια μορφή Δούρειου Ίππου που θα αλώσει τα εργασιακά δικαιώματα.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να σκεφοτύν πως αντί να στοχοποιούν το "γραφείο", θα ήταν πολύ πιο παραγωγικό και εποικοδομητικό να επιτεθούν στις τοξικές κουλτούρες - οι οποίες στην "εποχή του remote" έχουν φτάσει στο υψηλότερο σημείο τους.
Η επιχείρηση που έχει σαν αυτοσκοπό της την μεγιστοποίηση της (προσωρινής) οικονομικής αξίας των μετόχων αδιαφορώντας για τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις των πράξεών της, η επιχείρηση που γεννά μονοδιάστατο & προσωρινό κέρδος οδηγώντας μακροπρόθεσμα στη βέβαιη καταστροφή, είναι η επιχείρηση του 19ου και του 20ου αιώνα.
Η επιχείρηση του 21ου αιώνα έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο, το κοινωνικό ον που σέβεται τόσο τον εαυτό του όσο και το περιβάλλον στο οποίο υπάρχει. Η ανθρωπιστική αυτή διάσταση του επιχειρείν προϋποθέτει την ομάδα και, υπό την έννοια αυτή, η ανάπτυξη ανθρώπινων δεσμών μεταξύ των εργαζομένων αποτελεί προϋπόθεση για την ίδια την ύπαρξη αυτής της επιχείρησης.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι ο ανθρώπινος αυτός δεσμός μπορεί να αναπτυχθεί δίχως τη συνύπαρξη στον ίδιο φυσικό χώρο. Ενδεχομένως με υβριδικά μοντέλα (κάποιες μέρες γραφείο - κάποιες σπίτι) να μπορούν να έρθουν κάποια καλά αποτελέσματα, ακόμα και αυτό όμως πρέπει να αποδειχτεί.
Το μοντέλο επιχειρηματικότητας του 19ου & του 20ου αιώνα, που ο εργαζόμενος ήταν αναλώσιμος και χανότητας η ανθρώπινη διάσταση της εργασίας έμεινε πίσω με την ανάπτυξη της οικονομίας της γνώσης, της συνεργασίας και της δημιουργικότητας. Με δέλεαρ την "ελευθερία", επιχειρεί να επαναφέρει τον ατομισμό μέσα από τον δούρειο ίππο της "απομακρυσμένης εργασίας". Η πρόοδος όμως βρίσκεται πάντα στις ομάδες και στις κοινότητες, ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό, οι χώροι δουλειάς θα επανακάμψουν μετά την πανδημία και θα συνεχίσουν να οδηγούν τον δρόμο της προόδου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου