H Πληροφορική ως Ιφιγένεια της Οικονομικής Ολιγαρχίας

Είχα την τύχη πρόσφατα να βρεθώ σε τέσσερα σημαντικά διεθνή συνέδρια που επικέντρωσαν τις συζητήσεις τους στο ζήτημα της ανεργίας των νέων και στο ρόλο που μπορεί να παίξει η επιχειρηματικότητα για την αντιμετώπισή της. Τα συνέδρια αυτά ήταν το "Saving Europe's Lost Generation" στις Βρυξέλλες 15 Μαΐου, το "Economic Ideas Forum" στο Ελσίνκι 6 & 7 Ιουνίου, το "40 under 40" στην Αθήνα 13-15 Ioυνίου και το G20 Young Entrepreneurs Alliance Summit 2013 στη Μόσχα 15-17 Ιουνίου.

Πολλές διαφορετικές απόψεις ακούστηκαν από εκλεκτούς ομιλητές στα συνέδρια αυτά. Προσωπικά στήριξα με πάθος την ανάγκη για την ανάπτυξη της οικονομίας της συνεργασίας και της δημιουργικότητας ως μονόδρομο για την Ευρώπη, όχι μόνο για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων αλλά γενικότερα για την επίτευξη οικονομικής και κοινωνικής βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα. Σε κάθε περίπτωση και με ιδιαίτερα εντυπωσιακό τρόπο ένας ήταν ο κοινός τόπος σχεδόν όλων των ομιλητών: Η τεράστια σημασία της Πληροφορικής στην κοινωνία και στην οικονομία. Η νέα οικονομία θα είναι η ψηφιακή οικονομία όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε. Με λίγα λόγια, η Πληροφορική θα παίξει τον καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία των οικονομικών δραστηριοτήτων σε όλους τους κλάδους, από τη γαστρονομία και τον πολιτισμό μέχρι την ενέργεια και τις μεταφορές.

Ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον είναι η τοποθέτηση του Nicolas Petit, COO της Microsoft Γαλλίας, στο 40 under 40 που έγινε στην Αθήνα. Συζητούσαμε για το ζήτημα της πολυγλωσσικότητας στην Ευρώπη και πως μπορούμε αφενός να διαφυλάξομε και να αναδείξουμε το συμβολικό κεφάλαιο που ορίζει μια γλώσσα ενώ παράλληλα διευκολύνουμε τις εμπορικές συναλλαγές και τη δημιουργία ενιαίας, Ευρωπαϊκής συνείδησης. Η θέση του Nicolas ήταν ρηξικέλευθη: Δεύτερη γλώσσα στο εκπαιδευτικό σύστημα κάθε Ευρωπαϊκής χώρας, δεν πρέπει να είναι τα Αγγλικά, ούτε τα Γαλλικά, ούτε τα Γερμανικά ή τα Ισπανικά. Αντίθετα, ήδη από την Πρώτη Δημοτικού, ως δεύτερη γλώσσα πρέπει να διδάσκεται ο προγραμματισμός! (Coding should be the second language in Europe).

Η θέση αυτή που με ενθουσιασμό έγινε δεκτή και επικροτήθηκε από τους 40 Ευρωπαίους νέους ηγέτες κάτω των 40 είχε πρακτικά ακουστεί και στα άλλα τρια συνέδρια. Περιέχει δυο σημαντικότατους άξονες: Προγραμματισμός ως δεύτερη γλώσσα - δηλαδή ο προγραμματισμός ως στοιχείο αλφαβητισμού, και μάλιστα Προγραμματισμός από την Πρώτη Δημοτικού! Είναι μια ιδιαίτερα προωθημένη άποψη που όπως εξηγούν οι υποστηρικτές της "είναι μια από τις τελευταίες ελπίδες της Ευρώπης να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα και εν τέλει το ρόλο της στο παγκόσμιο σκηνικό του 21ου αιώνα".

Στη Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας, μάλλον τη σημαντικότερη εθελοντική επαγγελματική οργάνωση σε αυτήν τη χώρα, μιλούσαμε για χρόνια για την ανάγκη του ψηφιακού αλφαβητισμού και τις στρατηγικές που έπρεπε να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν για την επίτευξή του. Με λύπη λέω σήμερα πως κάναμε λάθος. Είναι απαράδεκτος πλεονασμός η φράση "ψηφιακός αλφαβητισμός". Στην πραγματικότητα μιλάμε πλέον για σκέτο αλφαβητισμό - ή μάλλον για τον νέο αναλφαβητισμό.

Ποια ήταν η αντίληψη στην Ελλάδα για τον σύγχρονο αλφαβητισμό; Οι "εκσυγχρονιστές" - ο Θεός να τους κάνει - που είχαν το τιμόνι της χώρας από το 1996 έως το 2004 έλεγαν πως οι Πληροφορικοί "δεν ενδιαφέρονται για την εκπαίδευση" και "δεν είναι ικανοί για εκπαίδευση". Τι συνέβη τελικά; Θεολόγοι, Γυμναστές, Καλλιτεχνικοί, Μουσικοί και διάφορες άλλες ειδικότητες με "σεμινάρια 400 ωρών" διορίστηκαν ως Καθηγητές Πληροφορικής. Ας μην εκπλήσσεται κανείς λοιπόν για το επίπεδο του ψηφιακού αναλφαβητισμού σήμερα.

Άλλαξε τίποτα από το 2004 έως σήμερα; Απολύτως τίποτα. Τα ίδια και χειρότερα. Καμία στρατηγική για τον ψηφιακό αλφαβητισμό. Αντίθετα υπήρχε στρατηγική πλουτισμού με εμπόριο ελπίδας. Πόσοι και πόσοι δεν πήραν "γνωστό πιστοποιητικό γνώσεων χρήσης υπολογιστή", το οποίο έφτασαν να πουλάνε μέχρι και τα περίπτερα, για να "πάρουν μόρια στον ΑΣΕΠ"; Τι λες εσύ αγαπητέ αναγνώστη, οι άνθρωποι αυτοί ήταν ψηφιακά αλφαβητισμένοι ή ψηφιακά αναλφάβητοι;

Τι συμβαίνει τώρα; Έχει βγει ένα ιδιότυπο "κρεβάτι Προκρούστη". Δεν πιάσαμε τους στόχους του Μνημονίου, κινδυνεύουμε πάλι να μην πάρουμε τη δόση, χρειάζονται κάποιες κινήσεις "εντυπωσιασμού" για να πούμε στους κουτόφραγκους (;) ότι "κοιτάξτε να δείτε, μπορεί να μην πετύχαμε τους στόχους αλλά κοιτάξτε εδώ τι κάναμε! Τα βάλαμε με τις συντεχνίες, ρίχνουμε γροθιά στο μαχαίρι, επιχειρούμε να λύσουμε χρονίζοντα προβλήματα δεκαετιών. Προσπαθούμε, δώστε μας χρόνο". Στο πλαίσιο αυτό έγινε, ότι και όπως έγινε, η ΕΡΤ. Τώρα περιμένουμε και το επόμενο βήμα.

Παρατηρούμε όλοι διάφορους "έγκριτους" "δημοσιογράφους" - ο Θεός να τους κάνει και έγκριτους και δημοσιογράφους - να λένε ότι οι "Καθηγητές Πληροφορικής δεν πατάνε στα σχολεία". Γιατί να μην τους απολύσουμε λοιπόν; Εξαιρετικά!

Δεν νομίζω πως σηκώνει μεγάλη ανάλυση. Ας πούμε όμως τα προφανή:
- Όπως όλη η Ευρώπη έτσι και η Ελλάδα, ακόμα περισσότερο μάλιστα, αν θέλει να επιβιώσει οφείλει να αναπτύξει τις ψηφιακές δεξιότητες
- Στον 21ο αιώνα αλφαβητισμός σημαίνει ψηφιακός αλφαβητισμός
- Στον 21ο αιώνα δεύτερη γλώσσα είναι ο Προγραμματισμός και αρχίζει να διδάσκεται από την Πρώτη Δημοτικού
- Αν χρειάζεται να συγχωνεύσουμε Σχολεία, αφού ζούμε σε "συνθήκες πολέμου", ας το κάνουμε.
- Αν χρειάζεται να επιστρέψουμε σε 35 παιδιά / τάξη, αφού ζούμε σε "συνθήκες πολέμου", ας το κάνουμε.
- Αν χρειάζεται να απολύσουμε καθηγητές Πληροφορικής (και όχι μόνο πληροφορικής) που  τεκμηριωμένα "δεν πατάνε στο Σχολείο" ή κρίθηκαν για άλλο λόγο επίπορκοι, ας το κάνουμε.
- Σε καμία όμως απολύτως περίπτωση δεν μπορεί να μειωθεί το γνωστικό αντικείμενο της Πληροφορικής στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση! Πολύ περισσότερο μάλλον πρέπει να αυξηθεί κατακόρυφα, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
- Να μεταταχθούν άμεσα οι διάφοροι "αλεξιπτωτιστές" "καθηγητές" "πληροφορικής" (Θεολόγοι, Γυμναστές, Μουσικοί, κλπ) στην κανονική τους ειδικότητα
- Με δεδομένα τα παραπάνω βήματα (συγχώνευση σχολείων, σύμπτηξη τάξεων, απολύσεις επιόρκων), πιθανότατα πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των Καθηγητών Πληροφορικής (αληθινών αυτή τη φορά) ώστε να μπορέσει να υλοποιηθεί ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα αξασφαλίζει τον αλφαβητισμό του ελληνικού πληθυσμού με όεους 21ου αιώνα.

Η χώρα μας έχει πτωχεύσει. Για να μπορέσει να ξανασταθεί στα πόδια της θα στηριχτεί πρώτα και κύρια στο ανθρώπινο κεφάλαιό της. Τόσο οικονομικά, όσο κοινωνικά όσο και πολιτικά. Ο αλφαβητισμός είναι μια αυτονόητη προϋπόθεση. Αλφαβητισμός εν έτει 2013 σημαίνει ουσιαστική εκπαίδευση Πληροφορικής από την Πρώτη Δημοτικού.

Διαφορετικά, απλά κοροϊδευόμαστε.

Είναι γνωστό ότι πολλοί μας κοροϊδεύουν πολύ και για πολύ χρόνο. Είναι όλοι εκείνοι που περιγράφουμε με τον όρο "οικονομική ολιγαρχία". Όλοι εκείνοι που έχουν φροντίσει οι έχοντες να παραμένουν πρακτικά ανέγγιχτοι, αν όχι ενισχυμένοι, από την κρίση και οι χαμηλόμισθοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες να έχουν περάσει τα πάνδεινα.

Αυτή η οικονομική ολιγαρχία έχει βασικά δυο εργαλεία: Το "πολιτικό" σύστημα και τα μέσα "ενημέρωσης". Το σύστημα αυτό ψάχνει μια νέα Ιφιγένεια που θα τη θυσιάσει για τη διάσωσή του. Η πληροφορική φαντάζει ως μια εξαιρετική περίπτωση για τον σκοπό αυτό. Είναι έτοιμοι να το κάνουν.

Θα τους αφήσουμε;